Sterylizacja w autoklawie suchym gorącym powietrzem.
Sterylizacja (wyjaławianie ) – zabijanie mikroorganizmów, czyli nieodwracalne pozbawienie ich zdolności do wzrostu, tzn. wszystkich żywych organizmów oraz ich form przetrwalnikowych znajdujących się w/lub na wyjaławianych materiałach. W praktyce lekarskiej wyjaławia się narzędzia,aparaty,materiały opatrunkowe, płyny do wstrzykiwania, leki, bieliznę, pościel, powietrze (sale operacyjne).
Mikroorganizmy różnią się wrażliwością na różne metody sterylizacji, różnice te są związane z gatunkiem, lecz zalażą także od zawartości wody, pH środowiska, wieku komórek, przetrwalników itp. Szybkość zamierania zależy więc od pewnej liczby czynników zarówno środowiskowych, jak i związanych z typem mikroorganizmu.
Sterylizację lub częściową sterylizację (np.pasteryzacja) można przeprowadzić stosując „wilgotne gorąco” , „suche gorąco” , filtrację , promieniowanie lub metody chemiczne.
Aseptyka - postępowanie mające na celu zapobieganie zakażeniu, tj.niedopuszczenie do zainfekowania rany, czyli otrzymanie tzw.bakteriologicznej jałowości. Wszystko co będzie stykać się z raną musi być jałowe tzn. pozbawione bakterii , wirusów i grzybów.
Antyseptyka - postępowanie odkażające, wyjaławiające, którego celem jest zabicie wszystkich drobnoustrojów ( bakterii,wirusów ,grzybów) w danej przestrzeni, na określonych przedmiotach, na rękach, w ranie lub jej otoczeniu.
Metody sterylizacji:
Wyróżnia się następujące metody wyjaławiania:
fizyczno-termiczne: -wyżarzanie lub spalanie -sterylizacja nasyconą parą wodną pod ciśnieniem -sterylizacja suchym gorącym powietrzem
metody fizyczne-nietermiczne: -sterylizacja promieniowaniem jonizującym,UV,mikrofalowym -sterylizacja filtracyjna ( sączenie)
metody chemiczno-fizyczne: -sterylizacja gazowa ( tlenkiem etylenu,formaldehydem,ozonem)
metody chemiczne: - sterylizacja roztworami środków chemicznych (aldehydu glutarowego,kwasu nadoctowego)
Kontrola procesu sterylizacji:
kontrola chemiczna
- wskaźniki manipulacyjne (barwne przylepce) -wskaźniki chemiczne (wskaźniki paskowe , wskaźniki w postaci arkuszy, wskaźniki nadrukowane na papierze)
kontrola biologiczna
- wskaźniki biologiczne zawierają przetrwalniki określonych szczepów bakteryjnych , ich odporność na działanie czynników sterylizacyjnych musi odpowiadać określonym wymaganiom zawartym w przepisach normatywnych ( Sporal S , Sporal A , 3M Attast , 3M Attest Rapid )
kontrola fizyczna - jest to badanie sprawności eksploatacyjnej z odnotowaniem temperatury,cisnienia i czasu pracy sterylizatora
Sterylizacja suchym gorącym powietrzem Suche gorące powietrze powoduje utlenianie , a co za tym idzie inaktywację i degradację składników komórkowych drobnoustrojów.
Wyjaławianie suchym gorącym powietrzem prowadzi się w sterylizatorach powietrznych , stanowiących zamknięte komory z termoregulacją , stosując temperatury 160-200®C utrzymywane w czasie od dwóch godzin do kilkunastu minut.Warunki sterylizacji zależą w głównej mierze od wyjaławianego materiału i jego wytrzymałości termicznej.
Materiał powinien być suchy , czysty i zabezpieczony przed ponownym zakażeniem , np.za pomocą termoodpornej folii z tworzywa sztucznego.
Aby materiał został wyjałowiony , suche gorące powietrze musi przenikać do jego wnętrza – czas potrzebny na zajście tego procesu nazywany jest czasem przenikania. Gdy materiał osiągnie odpowiednią temperaturę , rozpoczyna się czas utrzymywania się , będący właściwym procesem sterylizacji. Zwykle dla bezpieczeństwa oba czasy wydłuża się o połowę. Materiał powinien być ułożony w sterylizatorze tak , by nie utrudniać dostępu gorącego powietrza , tj.1/3 przestrzeni powinna być wolna.
Czynnik wyjaławiający: suche gorące powietrze.
Urządzenie : sterylizator suchy.
Mechanizm : sterylizator suchy.
Okresy sterylizacji : 1.wzrost temperatury 2.wyrównania temperatury 3.sterylizacji (czas sterylizacji właściwej tzw.czas ekspozycji) 4.opadania temperatury
Wskaźniki i testy : rurki Browna (wypełnione płynem wskaźnikowym)