Instrumenty finansowe

System finansowy

Mechanizm współtworzenia i przepływu siły nabywczej między niefinansowymi podmiotami gospodarczymi, w skład którego wchodzą:

1. •instrumenty finansowe

   •rynki finansowe

   •instytucje finansowe

   •zasady określające sposób ich funkcjonowania

Rynek finansowy

1. •Rynek operacji związanych z obrotem środkami pieniężnymi

   •W wąskim znaczeniu – gdy występuje świadome podejmowanie decyzji związanych ze środkami pieniężnymi, których celem jest ochrona wartości posiadanych środków lub działania mające na celu przysporzenie zysków właścicielowi środków w przyszłych okresach

Instrumenty finansowe

Stanowią jeden z podstawowych elementów systemu finansowego, umożliwiający realizację jego funkcji pieniężnych, kapitałowych i kontrolnych.

Instrumenty finansowe

kontrakty związane z płatnościami, pozyskaniem środków finansowych i zabezpieczeniem przed ryzykiem finansowym, których przedmiotem są środki pieniężne.

Klasyfikacje instrumentów finansowych

1. •Ze względu na charakter roszczeń – instrumenty własnościowe i wierzycielskie

   •Ze względu na rodzaj rynku finansowego, z którym są związane – instrumenty rynku pieniężnego, kapitałowego, depozytowo-kredytowego, walutowego i instrumenty pochodne

   •Ze względu na czas – krótko-, średnio- i długoterminowe

   •Ze względu na rodzaj osiąganego dochodu – instrumenty dywidendowe, procentowe (odsetkowe), dyskontowe

   •Ze względu na sposób kształtowania wartości – instrumenty bazowe i pochodne (których wartość zależy od innych instrumentów finansowych, towarów lub miar syntetycznych)

   •Ze względu na moment rozliczenia transakcji – instrumenty rynku kasowego (spot) i terminowego

Tworzenie, przekształcanie i przenoszenie instrumentów finansowych pomiędzy różnymi uczestnikami systemu finansowego zachodzi w wyniku zawierania transakcji na rynkach finansowych.

Klasyczne instrumenty finansowe

1. •Akcje

   •Obligacje

   •Weksle (bony)

   •Prawa do akcji

   •Prawa poboru

   •Kredyty

   •Lokaty

Nowoczesne instrumenty finansowe

1. •Giełdowe instrumenty pochodne (kontrakty terminowe futures, opcje, warranty, jednostki indeksowe, ETF - Exchange Traded Fund, dosłownie „fundusz notowany na giełdzie”)

   •Pozagiełdowe instrumenty pochodne i terminowe (opcje walutowe, transakcje wymiany – transakcje swap: walutowe, kontrakty IRS, CIRS; kontrakty outright-forward, kontrakty FRA - Forward Rate Agreement)

Nowoczesne instrumenty finansowe

1. •Produkty strukturyzowane (obligacje zerokuponowe z dołączoną opcją, certyfikaty strukturyzowane, warranty)

   •Innowacje na rynku obligacji: obligacje z warrantem, indeksowe, junk bonds – śmieciowe, zerokuponowe

Nowoczesne instrumenty finansowe

1. •Instrumenty tworzone przez fundusze inwestycyjne (fundusze z ochroną kapitału)

   •Innowacyjne instrumenty bankowe i ubezpieczeniowe przeznaczone dla klientów indywidualnych (połączenie ubezpieczenia z inwestycją, ubezpieczenia z oszczędzaniem na emeryturę)

Instrumenty terminowe

operacje finansowe z terminem wykonania w przyszłości, ale po cenie i na warunkach z góry ustalonych w momencie zawarcia transakcji

Instrumenty pochodne (derywaty)

instrumenty finansowe, których wartość zależy od wartości innych instrumentów. Instrumenty pochodne zawsze mają charakter terminowy.

Produkty strukturyzowane

To instrumenty finansowe, których cena jest

uzależniona od wartości określonego wskaźnika

rynkowego (np. kursu akcji lub koszyków

akcji, wartości indeksów giełdowych,

kursów walut). Są emitowane przez instytucje

finansowe, najczęściej banki lub domy

maklerskie. Rodzaje produktów strukturyzowanych

Produkty gwarantujące pełną ochronę kapitału - bardzo bezpieczne, dają inwestorowi określony udział w zyskach, jakie generuje wbudowany w produkt wskaźnik rynkowy i jednocześnie 100-procentową gwarancję zwrotu zainwestowanego kapitału (inwestor nie poniesie straty).

Produkty nie gwarantujące pełnej ochrony kapitału - instrumenty bardziej ryzykowne, gdyż większy jest udział inwestora zarówno w zyskach, jak i w stratach generowanych przez produkt wbudowany, niemniej inwestor ma szansę na duży zarobek.

Struktura rynku finansowego z punktu widzenia rodzaju instrumentu

Rynek finansowy:

1. •Rynek pieniężny (lokaty międzybankowe, bony skarbowe, bony pieniężne NBP, bony komercyjne, certyfikaty depozytowe, weksle)

   •Rynek kapitałowy (akcje, obligacje: skarbowe, komunalne, przedsiębiorstw, certyfikaty inwestycyjne, kwity depozytowe)

   •Rynek instrumentów pochodnych (kontrakty forward, futures, opcje)

   •Rynek depozytowo-kredytowy (lokaty bankowe, kredyty bankowe, pożyczki)

   •Rynek walutowy (waluty, swapy walutowe)