Temat
Zaprojektować styk śrubowy zwykły wg rys.1 płaskownika o wymiarach b x g wykonanej ze stali obciążony osiowo siłą F. Przyjąć klasę łącznika śrubowego zgodnie z tabelą. Dobrać grubość t blach nakładkowych.
Tabela z parametrami:
Nr na liście | Schemat połączenia | Wymiary płaskownika b x g | Materiał płaskownika | Wartość siły osiowej F | Klasa łacznika śrubowego |
---|---|---|---|---|---|
21 | B | 220 x 12 | St3 | 450kN | 4.6 |
Schemat połączenia
Część obliczeniowa dla wariantu śrub z gwintem na całej długości
Materiał na płaskowniki: St3S
Re = 235 [MPa] – założono t < 16 mm
Rm = 375 [MPa]
fd = 215 [MPa]
Założono wstępnie śruby: M20 – 4.6 B
(stosowanie śrub klasy 4,6 z d ≤20 mm, jest niewskazane ze względu na konieczność dodatkowych zabiegów technologicznych – tab. Z2 − 2, PN-90-B-03200)
Rm= 400 MPa
Re = 240 Mpa
As = 245 [mm2] = Av
SRv = 56,5 [kN] – dotyczy ścinania w jednej płaszczyźnie, na odcinku niegwintowanym
Obliczenie stanu granicznego dla ścięcia trzepienia (wg. tab. 16)
SRv = 0, 45 * Rm * Av * m
m – liczba płaszczyzn ścinania (m = 2)
$$S_{\text{Rv}} = 0,45*400\lbrack\frac{N}{mm^{2}}\rbrack*245\left\lbrack mm^{2} \right\rbrack*2$$
SRv = 88, 2[kN]
Obliczenie granicznych odległości w połączeniach śrubowych (wg. tab. 15)
Przyjęto grubość łącznika: t = 8[mm]
4.2.1 Obliczenie odległości od czoła blachy w kierunku obciążenia
a1min = 1, 5 * d = 1, 5 * 20[mm] = 30[mm]
a1max = 12 * t = 12 * 8[mm] = 96 [mm]
4.2.2 Obliczenie odległości od krawędzi bocznej blachy
a2min = 1, 5 * d = 1, 5 * 20[mm] = 30[mm]
a2max = 12 * t = 12 * 8[mm] = 96 [mm]
4.2.3 Obliczenie rozstawu szeregów
a3min = 2, 5 * d = 2, 5 * 20[mm] = 50[mm]
a3max = 14 * t = 14 * 8[mm] = 112 [mm]
4.2.4 Obliczenie rozstawu łączników w szeregu
amin = 2, 5 * d = 2, 5 * 20[mm] = 50[mm]
amax = 2 * a3max − a3 = 2 * 112 − 60 = 164[mm]
Przyjęto odpowiednie wartości:
a = 60[mm]
a1 = 40[mm]
a2 = 50[mm]
a3 = 60[mm]
Obliczenie stanu granicznego dla uplastycznienia wskutek docisku trzpienia do ścianki otworu
SRb = α * fd * d * Σt
$$\alpha = \frac{a_{1}}{d} \leq 2,5$$
$$\alpha = \frac{a_{1}}{d} \leq 2,5$$
$${\alpha = \frac{40}{20} \leq 2,5\backslash n}{\alpha = 2 \leq 2,5}$$
Σt = g = 12[mm]
Przy docisku do części gwintowanej należy zamiast d przyjąć 0,7*d (wg. tab. 16)
$$S_{\text{Rb}} = 2*215\left\lbrack \frac{N}{mm^{2}} \right\rbrack*(20\left\lbrack \text{mm} \right\rbrack*0,7)*12\left\lbrack \text{mm} \right\rbrack$$
SRb = 72, 24[kN]
Sprawdzenie liczby łączników
F ≤ FRj = n * η * SR
$$n = \frac{F_{\text{Rj}}}{\eta*S_{R}}$$
(Przyjęto η = 1 ze względu na małe wymiary)
$$n = \frac{450\lbrack kN\rbrack}{1*88,2\lbrack kN\rbrack}$$
n = 5, 1
Przyjęto n = 6.
Część obliczeniowa dla wariantu śrub gwintowanych częściowo
Stanu granicznego na ścinanie trzpienia
SRv = 56, 5
Obliczenie stanu granicznego na docisk trzpienia do ścianki
SRb = α * fd * d * Σt
$$S_{\text{Rb}} = 2*215\left\lbrack \frac{N}{mm^{2}} \right\rbrack*20\lbrack mm\rbrack*12\left\lbrack \text{mm} \right\rbrack$$
SRb = 103, 2[kN]
Sprawdzenie liczby łączników
F ≤ FRj = n * η * SR
$$n = \frac{F_{\text{Rj}}}{\eta*S_{R}}$$
(Przyjęto η = 1 ze względu na małe wymiary)
SR = SRv * 2 - ze względu na dwa płaskowniki
$$n = \frac{450\lbrack kN\rbrack}{1*56,5\left\lbrack \text{kN} \right\rbrack*2}$$
n = 3, 98
Przyjęto n = 4
Sprawdzenie pola przekroju blach z warunku na rozciąganie (wg. tab. 14)
do = d+
do = 20 + 2
do = 22 [mm]
$$A_{\psi} = A_{n}*\frac{0,8 \bullet R_{m}}{R_{e}} \leq A$$
An = (220*12) − 2 * do * 10
An = (220*12) − 2 * 22 * 10
An = 2200 [mm2]
$$A_{\psi} = 2200\left\lbrack mm^{2} \right\rbrack*\frac{0,8 \bullet 375\lbrack\frac{N}{mm^{2}}\rbrack}{235\lbrack\frac{N}{mm^{2}}\rbrack}$$
Aψ = 2808[mm2]
Sprawdzenie nośności elementów rozciąganych osiowo
N ≤ Aψ • fd
450[kN]≤ 2808[mm2] • 215[MPa]
450[kN]≤603, 72[kN]
Warunek został spełniony ze sporym zapasem.
Wnioski
Dobrano 6 śrub z gwintem na całej długości M20x45 -4,6 B. Drugi wariant zakładał 4 śruby nienagwintowane na całej długości, lecz występują one od l=60[mm] i stosowanie ich przy grubości całego złącza równego 28[mm] jest nieuzasadnione.