Inteligencja emocjonalna - zdolność rozpoznawania uczuć własnych i uczuć innych osób, zdolności motywowania się i kierowania emocjami, zarówno własnymi, jak i osób znaczących. Są to zdolności odmienne do inteligencji poznawczej, czyli umiejętności czysto intelektualnych, mierzonych ilorazem inteligencji, ale je uzupełniające.
Na inteligencję emocjonalną składają się podstawowe kompetencje emocjonalne i społeczne.
Inteligencja emocjonalna, inaczej EQ – kompetencje osobiste człowieka w rozumieniu zdolności rozpoznawania stanów emocjonalnych własnych oraz innych osób, jak też zdolności używania własnych emocji i radzenia sobie ze stanami emocjonalnymi innych osób.
Są to zdolności rozpoznawania przez nas naszych własnych uczuć i uczuć innych, zdolności motywowania się i kierowania emocjami zarówno naszymi własnymi, jak i osób, z którymi łączą nas jakieś więzi. Ta definicja została sformułowana przez Daniela Golemana, pracownika naukowego Harvardu i autora książek o inteligencji emocjonalnej. Goleman w latach dziewięćdziesiątych zakwestionował rozpowszechnioną opinię głoszącą, że dla odniesienia sukcesu w życiu kluczowa jest inteligencja akademicka mierzona ilorazem inteligencji, która decyduje o wynikach osiąganych w nauce. Na podstawie wieloletnich badań stwierdził, że w naszym życiu osobistym i zawodowym dużą rolę odgrywa inteligencja emocjonalna, która ma wpływ na to, jak wykorzystujemy swoja wiedzę i umiejętności. Na inteligencję emocjonalna składa się pięć kompetencji emocjonalnych i społecznych. Są to: - samoświadomość - wiedza o swoich stanach wewnętrznych, preferencjach, możliwościach i ocenach intuicyjnych, czyli świadomość emocjonalna, poprawna samoocena, wiara w siebie, tj. silne poczucie własnej wartości i świadomość swoich możliwości i umiejętności; - samoregulacja - panowanie nad swoimi stanami wewnętrznymi, impulsami i możliwościami czyli samokontrola, utrzymywanie norm uczciwości i prawości, sumienność, elastyczność w dostosowywaniu się do zmian, innowacyjność; - motywacja - skłonności emocjonalne, które prowadzą do nowych celów lub ułatwiają ich osiągnięcie, czyli dążenie do osiągnięć, zaangażowanie, inicjatywa, optymizm; - empatia - uświadamianie sobie uczuć, potrzeb i niepokojów innych osób, czyli rozumienie innych, świadomość polityczna, tj. rozpoznawanie emocjonalnych prądów grupy i stosunków wśród przedstawicieli władzy; - umiejętności społeczne - umiejętność wzbudzania u innych pożądanych reakcji, czyli wpływanie na innych, porozumienie, łagodzenie konfliktów, przewodzenie, tworzenie więzi, współpraca i współdziałanie, umiejętności zespołowe.
Inteligencja (z łacińskiego intelligentia – pojętność), w psychologii – zespół zdolności umysłowych umożliwiających jednostce korzystanie z nabytej wiedzy przy rozwiązywaniu nowych problemów i racjonalnym zachowaniu w różnych sytuacjach życiowych. Wyróżnia się trzy podstawowe formy inteligencji: praktyczną – umiejętność rozwiązywania konkretnych zagadnień; abstrakcyjną – zdolność operowania symbolami i pojęciami; społeczną – umiejętność zachowania się w grupie.
Inteligencję mierzy się tzw. ilorazem inteligencji, który oznacza się skrótem IQ . Iloraz inteligencji badany jest za pomocą specjalnie opracowanych testów.
Samokształcenie - samodzielne zdobywanie wiadomości, umiejętności i sprawności praktycznych z określonej dziedziny wiedzy. W szerszym ujęciu - kształtowanie własnej osobowości według własnego wzoru ideału.
Nazywane również "samouctwem". Samokształcenie osiąga optymalny poziom wtedy, gdy przekształca się w stałą potrzebę życiową człowieka oraz stanowi oparcie dla kształcenia ustawicznego. Proces ten rzadko występuje w czystej postaci, często bywa powiązany z tradycyjną nauką w szkole bądź kształceniem korespondencyjnym.
jest wtedy, „ gdy uczeń bierze we własne ręce sprawę swego kształcenia, sam
wyznacza sobie cel, sam wyznacza sobie metodę pracy i kontroluje ją pracując o
własnych siłach „Proces samokształceniowy to tyle, co samodzielne, poddane autokontroli
urabianie się osobnika w celu osiągnięcia jakiegoś mniej lub bardziej
uchwytnego (uświadomionego) i mniej lub więcej jasno określonego wzoru
(ideału) osobowości Dokształcanie - „ proces podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji
zawodowych - w stosunku do poziomu posiadanego” (K. Czarniecki Rozwój zawodowy człowieka).
Doskonalenie zawodowe - „stopniowe dochodzenie do mistrzostwa oraz uzyskiwanie coraz to wyższego statusu
społecznego i ekonomicznego w zawodzie bez konieczności wychodzenia z danej
grupy społeczno- zawodowej” ( Słownik
pedagogiki pracy).
--------------------
sporządzanie notatek, planowanie, opracowywanie strategii i koncepcji W pisaniu wypracowań, planowanie roku , semestru, notatek na zajecia, plan dnia, egzamin, tworzenie wypracowań, pracy,
Jedną z większych zalet map myśli jest łatwość w przeprowadzaniu powtórek materiałów. Mapa umożliwia szybkie przejrzenie danego zagadnienia i przypomnienie sobie kluczowych zagadnień.
ZALETY STOSOWANIA MAP MYŚLI W PRACACH PISEMNYCH I EGZAMINACH
- Zmniejszają do minimum uczucie stresu i spięcia.
- Pozwalają, by asocjacyjny mechanizm pamięci przyjmował nowe informacje i opinie, co wzmaga kreatywność i oryginalność.
- Przygotowanie, planowanie i uzupełnianie wypowiedzi pisemnej metodą map myśli zajmuje mniej czasu niż pisanie w sposób tradycyjny.
- Pozwalają na całkowitą kontrolę procesu analitycznego i twórczego.
- Powstaje spójna, uporządkowana i zintegrowana
MAPA MYŚLI (ang. Mind Map) to technika sporządzania prostych i szybkich notatek ułatwiające późniejsze ich zapamiętywanie. Tony i Barry Buzan przekonani o konieczności wykorzystania potencjału całego mózgu podczas tworzenia notatek, opracowali tę metodę umożliwiając tym samym skuteczną i błyskawiczną naukę. Wszystkie ośrodki mózgu, zarówno lewa, jak i prawa półkula, uaktywniane są poprzez słowa, symbole, kolory, efekty 3D i rysunki. Sposób ich stosowania jest wręcz banalny. W centralnej części mapy umieszczamy kolorowy rysunek, od którego odchodzą grube linie z najważniejszymi hasłami. Od tych ostatnich mogą odchodzić cieńsze linie z mniej ważnymi informacjami, od nich kolejne, etc. Struktura map mózgu powinna być promienista, aby w pełni odzwierciedlać budowę naszego mózgu.Współcześnie mapy myśli stosowane są przez różne grupy społeczne,wiekowe i zawodowe.
Zalety korzystania z map mózgu:
rozwija twórcze myślenie;
tworzy sieć powiązań i ułatwia dopisywanie informacji oraz nowych koncepcji w wybranym miejscu na kartce, bez konieczności tworzenia nowych notatek;
nie ogranicza pod względem wielkości sporządzonych notatek;
w późniejszym użyciu znacznie przyspiesza proces przyswajania wiedzy, jej przetwarzania i powtarzania;
eliminuje monotonię towarzyszącą tradycyjnym sposobom tworzenia notatek.
Myślenie wielokierunkowe- związane jest ono z siecią danych w naszym umyśle, która powstaje w wyniku skojarzeń. Myśli w sposób naturalny rozchodzą się promieniście we wszystkich kierunkach.