Pomnik konny Marka Aureliusza[edytuj]

Pomnik konny Marka Aureliusza
Oryginalny pomnik Marka Aureliusza
Autor
Czas powstania
Technika
Wysokość
Miejsce przechowywania
Multimedia w Wikimedia Commons

Współczesna kopia pomnika na Placu Kapitolińskim

Pomnik konny Marka Aureliusza – antyczny posąg usytuowany na rzymskim Kapitolu, wykonany w roku 175 naszej ery. Przedstawia on cesarzarzymskiego Marka Aureliusza (lata panowania 161–180). Wykonany został z brązu pokrytego częściowo złotem. Jest to jedyny zachowany antycznypomnik konny, który w średniowieczu był mylnie uważany za pomnik cesarza Konstantyna Wielkiego. Był inspiracją dla licznych pomników konnych w późniejszych epokach, głównie w renesansie i klasycyzmie. Do roku 1981 oryginalny pomnik usytuowany był na Piazza del Campidoglio, przedPałacem Senatorskim, następnie został przeniesiony do Muzeum Kapitolińskiego, zaś na miejscu antycznego posągu postawiono wierną kopię.

Spis treści   [ukryj]  1 Dzieje 2 Charakterystyka dzieła 3 Bibliografia 4 Zobacz też

Dzieje[edytuj]

Posąg został wykonany w 175 roku naszej ery, przez nieznanego rzymskiego artystę. Kwestia pierwotnego usytuowania pomnika nie jest wciąż rozstrzygnięta. Prawdopodobnie stał na Forum Romanum albo na Piazza Colonna (gdzie znajduje się także inne dzieło związane z Aureliuszem -kolumna z reliefowymi scenami poświęconym wojnom cesarza z Markomanami i Kwadami). Na podstawie zachowanych zabytkównumizmatycznych wiadomo iż na terenie Cesarstwa często odlewano i stawiano konne posągi władców, jednakże ze względu na pogański charakter w średniowieczu były systematycznie niszczone. Pomnik Marka Aureliusza ocalał ponieważ w średniowieczu postać cesarza była utożsamiana z Konstantynem Wielkim, znanym m.in. uznania chrześcijaństwa jako religię państwową. W VIII wieku, na życzenie papieża posąg został ulokowany na terenie papieskiej rezydencji na Lateranie. W roku 1538 na polecenie papieża Pawła III został przeniesiony na Plac Kapitoliński, który wraz z otaczającą zabudową zaprojektował Michał Anioł Buonarroti. Artysta ten wykonał również postument, na którym postawiono statuę. Oryginalne dzieło znajdowało się aż do 1981 roku, kiedy to zapadła decyzja przeniesienia go do Muzeów Kapitolińskich i ustawienia na dawnym miejscu współczesnej kopii.

Charakterystyka dzieła[edytuj]

Pomnik konny Marka Aureliusza obrazuje autorytet, siłę i boski wymiar rzymskiego imperatora. Cechy te podkreślono poprzez ponadnaturalną wielkość jeźdźca, reprezentacyjność i gest. Gest ten znany pod pojęciem adlocutio, określa uroczyste przemówienie cesarza rzymskiego do oddziałów wojskowych. Motyw adlocutio częstokroć pojawiał się w sztuce doby cesarza Oktawiana Augusta; sztandarowym przykładem jest posąg cesarza Augusta z Prima Porta (Muzea Watykańskie). W kontekście polityki militarnej Marka Aureliusza gest adlocutio jest w pełni uzasadniony, tym bardziej iż najprawdopodobniej u stóp konia (poniżej lekko podniesionego przedniego prawego kopyta) znajdowała się figura pokonanego barbarzyńcy. Tym samym rzeźbiarz chciał ukazać tu cesarza jako zwycięzcę i wojennego herosa, aczkolwiek na pomniku cesarz nie posiada jakiegokolwiek uzbrojenia, a ponadto rząd koński jest tu niekompletny.