Jelito cienkie, grube, wątroba, trzustka

Jelito cienkie

4-7 metrów. Podzielone na dwunastnicę (leży głównie pozaotrzewnowo), jelito czcze i kręte.

Występują fałdy okrężne (zastawka Kerkinga) obejmujące błonę pod- i śluzową pokryte kosmkami (z mikrokosmkami). Pojawiają się w dwunastnicy, największe w jelicie czczym, zanikają w krętym. Pomiędzy kosmkami znajdują się krypty Lieberkuhna (gruczoły). Nerwy zaopatrujące jelito cienkie zorganizowane są w sploty Meissnera i Auerbacha.

Dwunastnica posiada kosmki krótkie i przysadziste; przypominające liście z gruczołami śluzowymi (Brunnera) alkalizującymi treść pokarmową. Jelito czcze ma długie, palczaste kosmki i pojedyncze grudki chłonne. Jelito kręte – krótkie kosmki z licznymi grudkami.

Pokryte jest nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym.
Enterocyty to najliczniejsze komórki z 3000 mikrokosmkami, wytwarzającymi rąbek szczoteczkowy. Podlegają złuszczaniu (żyją ok. 4 dni). Każdy ma rdzeń z aktyny oraz enzymy trawiące węglowodany (sacharaza, laktaza, maltaza) czy białka (trypsyna, chymotrypsyna, elastaza). Lipidy podlegają emulgacji dzięki żółci i ruchom perystaltycznym jelita, które dopiero potem wnikają do głębi enterocytów, są tam estryfikowane i konwertowane w AG do chylomikronów i trafiają do naczyń limfatycznych.
Komórki kubkowe – komórki śluzowe. Szersza część szczytowa wypełniona pęcherzykami z glikoproteinami; wydzielina stanowi element chroniący przed enzymami.
Komórki enteroendokrynowe – zlokalizowane w obrębie krypt jelitowych, uwalniają hormony tkankowe.
Komórki Panetha – umiejscowione w dole krypt, mają piramidalny kształt, z ziarnami wydzielniczymi w części szczytowej (czynnik martwicy nowotworów, lizozym, defensyny)
Komórki M – komórki prezentujące antygen, czasem skupione w kępki Peyera, tworzą GALT, komórki opiekuńcze dla limfocytów B.

Jelito grube

Brak fałdów okrężnych i kosmków jelitowych. Liczne ujścia gruczołów (krypt Lieberkuhna) oraz komórki kubkowe. Mniej enterocytów; brak komórek Panetha. Śluz ułatwia przemieszczanie kału. Liczne grudki chłonne. Wyrostek robaczkowy jest w całości pokryty limfocytami tworzącymi grudki.

Trzustka

Zlokalizowana bezpośrednio obok dwunastnicy. Część endokrynowa to wyspy Langerhansa (2%masy). Część egzokrynowa zbudowana jest z gruczołów pęcherzykowych i tworzy głowę, szyję, trzon i ogon. Enzymy trawienne tworzą sok trzustkowy, który biegnie przewodem wyprowadzającym Wirsunga łączącym się tuż przed brodawką Vatera z przewodem żółciowym.

Enzymy to: amylaza trzustkowa, trypsynogen, chymotrypsynogen, elastaza, lipaza trzustkowa, rybonuklezaza i deoksyrybonukleaza, fosfolipaza A2, karboksypeptydaza.

Podzielona na zraziki z tkanką wiotką pomiędzy z naczyniami, nerwami i przewodami wyprowadzającymi. Zraziki zbudowane są przez pęcherzyki zbudowane z kom. piramidalnych z ziarnami zymogenu u szczytu. U podstawy jądro i aparat syntezujący białka. Czynność wydzielnicza pod kontrolą komórek enteroendokrynowych.

W centrum pęcherzyka komórki śródpęcherzykowe, przechodzące w nabłonek jw. sześcienny tworzący wstawki, uchodzące do przewodów międzyzrazikowych, a te – do Wirsunga.

Wątroba

Największy gruczoł. Pokryta torebką z międzybłonkiem. Budują ją zraziki o heksagonalnym kształcie zorganizowane wokół żyły. Niewielkie obszary pomiędzy to przestrzenie wrotne z rozgałęzieniami żyły wrotnej lub przewodami żółciowymi. Unaczynienie żylne to 80-85% krwi. Odgałęzienia żyły wrotnej jak i tętnicy wątrobowej wnikają do przestrzeni wrotnych tworząc z przewodami triady wątrobowe, leżąc na połowie narożników zrazika (3z6).

Zraziki dzielimy na klasyczne(heksagonalne) i portalne (trójkątne; jego centrum stanowi triada wątrobowa, a w wierzchołkach żyły centralne od klasycznych). Gronko wątrobowe to przestrzeń obejmująca dwa zraziki klasyczne zaopatrywane przez krew pochodzącą z tej samej tętnicy międzyzrazikowej i ma kształt rombu. Dzieli się je na trzy rodzaje hepatocytów – strefy I – wytwarzają albuminy i glikogen; II – łączą I i III, a III – prowadzą detoksykację.

Blaszki wątrobowe zbiegają się promieniście w obrębie zrazików klasycznych w kierunku żyły centralnej. Każda blaszka ma szerokość hepatocytu. Pomiędzy znajdują się kanaliki żółciowe.

Hepatocyty kontaktują się bokami z naczyniami zatokowymi a szczytami – z kanalikami żółciowymi. Pomiędzy hepatocytem a naczyniem zatokowym znajduje się przestrzeń Dissego (miejsce gdzie składniki pokarmowe mogą być magazynowane). Mają dobrze rozwinięty aparat białkowy. Absorbują one składniki pokarmowe z krwi, syntezują białka osocza (bez gamma-globulin), wytwarzają żółć, syntezują cholesterol, bilirubinę, estryfikuja kwasy tłuszczowe do triglicerydów, magazynują żelazo, witaminy ADEK oraz detoksykują leki (wątroba potrafi rozpuszczać metabolity w tłuszczach).Wątroba bierze też udział w termoregulacji.

Komórki Browicza-Kupffera lokalizują się przy błonie podstawnej, w warunkach patologicznych uwalniają cytokiny regulujących reakcję zapalną.

Komórki Ito stanowią magazyn witamin, zlokalizowane w przestrzeni Dissego.

Pęcherzyk żółciowy to miejsce magazynowania żółci, zbudowany z dna, trzonu i szyjki oraz trzech warstw – nabłonka jw. walcowatego, błony mięśniowej oraz międzybłonka.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
jelito cienkie i grube, radiologia
TRZUSTKA I JELITO CIENKIE
jelito cienkie, dwunastnica, jelito grube
19 WĄTROBA I TRZUSTKA, I rok, Histologia, histologia wykłady
wątroba i trzustka
Żywienie dzieci w chorobach wątroby i trzustki
wątroba trzustka ściaga, ANATOMIA
Ciało człowieka Jelito cienkie
NOWOTWORY ŚLINIANEK, NOWOTWORY ŚLINIANEK, PRZEWODU POKARMOWEGO, WĄTROBY, TRZUSTKI, NERKI
Jelito cienkie, Wet - embrio i anatomia
Oczyszczenie jelit, regeneracja jelitowej flory bakteryjnej i wątroby, Oczyszczenie jelit, regenerac
Seminarium Watroba i trzustka
Jelito cienkie

więcej podobnych podstron