3. Substancje biologicznie aktywne zawarte w ekstraktach.

Organizm każdej rośliny składa się z wielu związków chemicznych często o skomplikowanej budowie a pewna część tych związków występuje w postaci niezmienionej również w surowcu zielarskim. Niektóre z nich są korzystne dla organizmu ludzkiego lub zwierzęcego, inne natomiast nie. Związki te nazywa się substancjami czynnymi, a działanie ich na ustrój uzależnione jest od ich budowy chemicznej.

Biologicznie czynne składniki ekstraktów używane w kosmetykach można podzielić na:

• Składniki hydrofilowe

• Składniki lipofilowe

Do ekstrakcji hydrofilowych takich jak: flawonoidy, polifenole, heteropolisaharydy (śluzy), saponiny, stosuje się takie rozpuszczalniki jak: woda, wodne roztwory glikolu propylenowego, glicerolu, etanolu.

Natomiast do ekstrakcji lipofilowych takich jak: karotenoidy, fitosterole, seskwiterpenoidy (azulen), witamina E, stosuje się rozpuszczalniki takie jak: oleje roślinne, mineralne i inne ciekłe lipidy np. mirystynian etylu, którym korzystnie ekstrahuje się m.in. kwiatostany rumianku, arniki, nagietka, mniszka lekarskiego.

Ekstrakty roślinne można również podzielić ze względu na główne składniki w nich zawarte.

Do najważniejszych grup, które interesują przemysł kosmetyczny należą:

• flawonoidy (przeciwzapalne, stymulujące naczynia kapilarne),

• śluzy (ochronne),

• garbniki lub kwas krzemowy (przeciwłojotokowe),

• saponiny (emulgujące i czyszczące),

• barwniki (do barwienia włosów i rzęs),

• związki o działaniu promieniochronnym,

• aminokwasy,

• fitohormony,

• polifenole,

• enzymy,

• witaminy i mikroelementy,

• antocyjany,

• escyna,

• keratenoidy,

• AHA – hydroksykwasy,

• azuleny