Zestaw 11

1.Regulacja wydzielania śliny u mono- i poli-gastrycznych.

STRONA 471 !!!

2.Kininy i inne hormony tkankowe.

STRONA 214 !!!

3.Skurcze izolowanego mięśnia.

Izolowany mięsień drażniony bezpośrednio lub pośrednio przez nerw kurczy się, zmniejszając swą długość lub zwiększając swoje napięcie. Skurcz, przy którym dochodzi do zmiany długości mięśnia, przy niezmienionym napięciu, nazywa się skurczem izotonicznym. Jeśli natomiast zmienia się w mięśniu napięcie, a długość jego pozostaje niezmieniona, mówimy o skurczu izometrycznym. Skurcze, przy których zmienia się zarówno długość jak i napięcie mięśni, nazywane są skurczami auksotonicznymi.

Izolowany mięsień podrażniony pojedynczym bodźcem o sile progowej lub wyższej od progowej wykonuje skurcz zwany skurczem pojedynczym. Skurcz ten może być izotoniczny lub izometryczny. Na krzywej izotonicznego skurczu pojedynczego, zapisanej za pomocą miografu, można rozróżnić trzy fazy:

1. Utajonego pobudzenia

2. Skurczu

3. Rozkurczu

4.Mechanizm dyfuzji i transportu przez ścianki naczyń włosowatych.

Przechodzenie cząsteczek z naczyń włosowatych do płynu tkankowego i odwrotnie odbywa się głównie na drodze dyfuzji, filtracji i tzw. transportu przezkomórkowego opartego na procesie pinocytozy. Czynnikiem decydującym o przechodzeniu i szybkości przenikania cząsteczek z krwi do tkanek i odwrotnie jest ich wielkość, stężenie po obu stronach naczynia włosowatego oraz panujące w naczyniu włosowatym ciśnienie hydrostatyczne. Cząsteczki przenikają głównie przez przestrzenie międzykomórkowe oraz przez błonę i cytoplazmę komórek śródbłonków. W tym ostatnim przypadku wnikają one do wnętrza komórki przez małe (4nm) pory błony komórkowej. Gazy jak O₂, CO₂ oraz H₂O jako cząsteczki o najmniejszej średnicy mają nieograniczoną dyfuzję. Im większa średnica cząsteczki, tym mniejsza jest dla niej przepuszczalność ścianki naczyń włosowatych. Stąd chlorek sodu, glukoza, mocznik oraz hormony sterydowe i prostaglandyny, których masa wynosi około 350, dyfundują łatwo i szybko, białka natomiast, nawet małocząsteczkowe, dyfundują trudniej. Jeśli masa cząsteczki mieści się w granicach 1000 – 20000 przechodzenie odbywa się głównie przez liczne, małe pory wielkości 4nm. System małych porów służy utrzymaniu równowagi jonowej i wymianie cząsteczek szczególnie ważnych dla metabolizmu tkankowego.

Cząsteczki o masie od 20000 – 250000 mogą przechodzić przez przestrzenie między komórkami śródbłonka, jak i drogą przezkomórkową. Albuminy w równym stopniu dyfundują przez przestrzenie międzyśródbłonkowe jak i przez komórki śródbłonka, na zasadzie transportu przezkomórkowego. Transport przezkomórkowy oparty jest głównie na procesie pinocytozy i polega na przenoszeniu cząsteczek przez cytoplazmę komórki w uformowanych pęcherzykach wielkości 70nm. Pęcherzyki zawierające transportowaną cząsteczkę otoczone są błoną o strukturze zbliżonej do błony komórkowej. Pęcherzyki po przejściu przez cytoplazmę otwierają się po przeciwnej stronie komórki i uwalniają do płynu tkankowego przenoszoną wielkocząsteczkową substancję.

O przepuszczalności naczynia włosowatego decyduje przede wszystkim wielkość i ilość przestrzeni międzykomórkowych oraz porów błony komórek śródbłnkowych. Przepuszczalność naczynia włosowatego nie jest jednakowa na całej jego długości. W części przyżylnej jest ona dwukrotnie większa niż w części przytętniczej. Wynika to zarówno z ilości, jak i wielkości porów w tej części naczynia. Na wielkość porów i przestrzeni międzykomórkowych wywiera duży wpływ ciśnienie hydrostatyczne w naczyniach włosowatych. Zależy ono głównie od ciśnienia krwi w tętnicach, od przepływu przez naczynia oporowe i funkcji mięśni zwieraczy przedwłosowatych oraz od wysokości ciśnienia w naczyniach żylnych. Wzrost ciśnienia krwi w naczyniach włosowatych prowadzi do rozciągania porów i przestrzeni międzykomórkowych i znacznego powiększania ich wielkości. W konsekwencji powoduje to znaczne zwiększenie przepuszczalności, szczególnie wody i w następstwie wzrostu ilości płynu tkankowego. Obecne w płynie tkankowym białko ulega rozcieńczeniu, a odpływający do naczyń chłonnych nadmiar płynu zabiera znaczną część białka – w ten sposób wymywając go z tkanek. Powoduje to spadek ciśnienia onkotycznego w płynie tkankowym. Wymyte z tkanek białko powraca z chłonką do krwi. Wzrost koncentracji białka we krwi powoduje wzrost ciśnienia onkotycznego w naczyniach włosowatych. Spadek ciśnienia onkotycznego w płynie tkankowym, a wzrost w osoczu zapobiega zatrzymywaniu wody w tkankach i powstawaniu obrzęków – jest więc czynnikiem regulującym przebieg filtracji.

5.Układ rozrodczy samców.

?????