INTEGRACJA EUROPEJSKA

Integracja jest nie po dzielna składa się z:

-ujęcia kultury

- politycznego

-gospodarczego

gospodarcza napędza gospodarczą

PROBLEM TURCJI

Największe natężenie integracji kulturowej- Średniowiecze Chrześijańskie

- II- politycznej-XVIII - XIXw

-II- gospodarczej- XIX-XXw

ANTYK- przetrwały archetypy postępowania np. swoboda debaty (naukowej), wiara w analityczne myślenie i w siłę poznawczą człowieka, społeczeństwo jako grupa jednostek, tolerancja dla poglądów.

BIZANCJUM- system państwowy przettrwał do XVw, wniesienie kultury orientalnej do Europy, relacja duchowieństwo/władza świecka, CAROPAPIZM (Europa wsch.) /PAPOCARYZM (Europa zach.)

CAROPAPIZM- władza świecka miała wpływ na działania koścoła, jeden totalny władca na danym terytorium (dlatego tam w tym rejonie totalitaryzm łatwiej przyswajalny)

PAPOCARYZM- papież nad władzą świecką, ciągła rywalizacja nad przywódctwem nad danym kręgiem politycznym (sakralna vs świecka)

BARBARZYŃCY- niszczyciele kręgów kulturowych, przejmowały jednak elementy i przenosiły je dalej, KULT WOJOWNIKA ich autorstwa, stąd późniejszy etos rycerski (przywódca największy wojownik + sława własna i chwała w narodzie), poczucie więzi pomiędzy członkami, wyrabianie metalu z ubogich rud żelaza, i przenikanie metalu do handlu, gospodarki i wojny. Wszystko prostsze. Wikingowie rzeglarstwo: umiejętnośc pokonywania dużych dystansów, połączenie u wikingów świeckości i sakralności, obok lidera przywódca duchowy.

Władcy świeccy w średniowiecznym cesarstwie niemieckim- obrońcy wiary chrześcijańskiej.

752 rok- Peppin mały koronowany przez cesarza Bonifacego. Usankcjonowanie przywódctwa świeckiego przez władzę religijną.

Integracja kulturowa w Europie=Chrześcijaństwo, które rządzi każdym aspektem życia: np. ustanawia porządek dnia/tygodniowy/roczny a nawet całego ludzkiego życia.

Nastąpił w końcu podział na wschód i zachód Europy (protestantyzm + SCHIZMY)

kwestie kulturowe=jedyne granice integracji

Ludzie w Europie czuli się podobnie w średniowieczu

TErmin Europa w średniowieczu: Narody/Ludy CHrześcijańskie

"PRAWO ZABÓJSTWA RODZINNEGO" - indie iran?

uniformizacja kulturowa

Uniwersalizm chrześcijański dopuszczał integrację polityczną ale była ona konieczna.

PAX ROMANA

-św. Augustyn "Civi das Dei"- postulował stworzenie scharmonizowanego obszaru współpracy pomiędzy państwami chrześcijańskimi

-Karol Wielki - VIII-IXw cesarz obejmował tron najpierw cesarz franków później cesarz frankoński, jedyny obrońca wiary.

-cesarz Otton III - nie jako obrońca wiary, podporządkowanie władzy duchowej chciał zjednoczyć bizancjum i wszystkie ośrodki władzy chrześcijańskiej żeby usankcjonować swoją władzę

-Grzegorz VII- rok 1075 wydaje dekret sankcjonujący podział władzy religijnej i państwowej. powód: słabnąca władza papieża

XIVw. Pierre Dubois- "o odzyskaniu ziemii świętej", było efektem rosnącego zagrożenia ze strony Islamu. Integrował Europę dla politycznych interesów, proces odzyskiwania ziemii świętej pod przywódctwem króla Francji

Europa, Europa środkowo wschodnia 1464- król czech Jerzy z Podjebradów

Antoin Marini- skretarz czeskiego króla, w Europie powinna powstać Liga władców chrześcijańskich, stworzenie płaszczyzny załatwienia spraw pozakrajowych (dyplomacyjnych)

Henryk IV Burbon i sekretarz maksymilian Sully- koniec XV w. przeorganizowanie polityczne Europy optowali za obszarem tolerancji religijnej; WADA: tolerancja pomiędzy katolikami, kalwinami, luteranami bez prawosławia

XVIII w. Casel de Sant Pierre - koncepcja wiecznego pokoju, przekuta na "dzieło o wiecznym pokoju" Jana Rousso

1771r. - stworzenie parlamentu nadpaństwowego, ktory miał formą do wymiany informacji, Sant Pierre dopuszczał wojny + ograniczenie działań zbrojnych, (potwierdzone przez coroczną przysięgę władców), państwa kładły nacisk na współpracę gospodarczą,

Roussou - sfederyzowany organ ponadnarodowy

proces integracji narodów: treść podobna, natomiast każdy pomysł nie od władców a od narodów

Jeremy Bentham- przed rewolucją Francuską (1786-1789) plan "powszechnego i wiecznego pokoju"

przed rewolucją "PAŃSTWO TO JA"

Cloud Sant Pierre Simons- "reorganizacja społeczeństwa europejskiego" 1814r. te same pomysły ale parlament miał być nie tylko płaszczyzną, a miałbymieć prawo do wiąrzącego rozwiązywania konfliktów, duża rola ruchów rozłamowych

Idee integracji wymuszonej:

• państwa/społeczeństwa współpracują pod przymusem

• Napoleon Bonaparte- wprowadzenie wzorów nowoczesnej administracji rozwiązania i przepisy prawne (kodeks napoleoński)

• rewolucja Francuska - deklaracja praw człowieka rozprzestrzeniana przez podboje Napoleona bez poparcia wojskpwego zaś upadła

KONCEPJE NIEMIECKI XIX i XX w.:

• integracja gospodarcza wielkiego obszaru wielkigo obszaru, Niemcy XIXw = małe państewka, rozdrobnione gospodarkipołączyć dla większych celów

• Midlle Europa: była zabarwiona o nacjonalizm, naród niemiecki najlepiej predyscynowany do szybkiego i sprawnego rozwoju, lepszy ogólnie niemcy mają prawo zagospodarować Europę środkową/wschodnią przy udziale miejscowych narodów

• nazistowska koncepcja na ich podstawie została utworzona, nie tylko na integrowanie gospodarki niemieckiej a wszystkich gospodarek pod dominacją niemiecką

IDEEE KOMUNISTYCZNE:

• 1848- marks/engels, "proletariusze wszystkich krajów łączcie się"prospołeczne koncepcje rozwiązywania konfliktów społecznych uznanie klasy robotniczej i ich praw, "KRAJ RAD" związek radziecki

• 1917 - rewolucja październikowa

INTEGRACJA PRZEZ KOMPROMIS POLITYCZNY:

• najskteczniejszy najtrwalszy oddanie pewnych własnych suwerenności na rzecz podmiotu ponadkrajowego'

• jest konieczna

• na początku XX w.

• koncepcje panaeuropejskie- 1923 "panaeuropa", dzieło wydane w 1926 Ludenhove Calegi

• ruch o charakterze federalnym, ziom widział tak: kilka związków o charakterze państwowym, które będą musiały współpracować:

1. Europa panaeuropejska ( bez W. BRYT. i związków radzieckich)

2. Organizacja państw z W. BRYT. i związanych z nia dominiami

3. Euroazjatycka (związek radziecki)

4. Organizacja Azji (chiny i japonia)

5. Pana amerykańska (obie ameryki)

• prowadząca do integracji gospodarczej, potem współpraca polityczna w imieniu twórców

• 1929r. Brient ma X zjeździe plenarnym ligi narodów koncepcja Unii Europejskiej

• 1930 memerandum Brienta

• UE miała przyjąć kształt konfederecyjny, związek państw bez ciała nadpaństwowego

• Państwa załorzycielskie mają swoje prawa a i tak współpracują (przeciwieństwo kontrfederacyjnej)

- koncepcja neofunkcjonalna - Ernst Haas

- maj1948- Kongres Haski (większość głów państw Europejskich), proces integracji - Unia Polityczna

- maj 1949- traktat londyński- Strassburg siedzibą organizacji, stworzenie organizacji o charakterze federalnym (Rada Europy)

- Rada Europy- wykonuje zadania jak zgodzą się wszyscy członkowie, traktaty i konwencje, ratyfikacja przez państwa członkowskie

-1950- Europejska konwencja obrony praw człowieka i ochrony podstawowych wolności

-1951- Europejska karta ogólna

-Europejski trybunał praw człowieka -Strassburg

-3rady:

• Rada europy

• Rada Europejska

• Rada Unii Europejskiej

-1947- Belgia, Holandia, Luxemburg tworzą Unię Celną

-1948- marzec - unia zachodnia (państwa beneluxu + Francja i GB. wspólpraca o porozumieniu militarnym)

-czerwiec 1948- związek radziecki blokuje berlin

-kwiecień 1949- państwa europy zachodniej +usa+kanada tworzą nato- pakt północno atlantycki

-październik 1950- plan Plewenna

-1953- wspólnota krajów

-1954- Francja odrzuca

UNIA ZACHODNIO EUROPEJSKA:

-pażdziernik 1954 (benelux + włochy + niemcy)

- integracja gospodarcza Organizacja Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC):

1.strefa wolnego handlu: kilka państw, porozumienie zniesień barier w przepływie towarów (bez ceł wewnętrznych, cła zewnętrzne ustalane odgórnie)

2.unia celna: zasady strfy wolnego handlu + wspólna taryfa celna

3.wspólny rynek: poza przepływem towarów i poza wspólnym cłem, umożliwia swobodny przepływ pozostałych czynników produkcji (osób, usług, swobody działalności gospodarczej) i płatności

4.unia gospodarczo-walutowa: organizacja np. Bank Centralny, + wspólna waluta itd.

bonus:5. unia polityczna: stworzenie federacji przerobienie w państwo całej organizacji

-1951- organizacja wspólpracy gospodarczej przekształcona EOWiR

-Schuman-dokument o organizacji integracyjnej o współpracy handlowej węgla i stali (GB. powiedziała NIE)

-kwiecień 1951- Europejska wspólnota węgla i stali - na pdst traktatu wchodzi w życie w 1952 (na 50lat)

WSPÓLNOTA WĘGLA I STALI:

• Wysoka władza - (czyli to co komisja Europejska dzisiaj), kompetencje wykonawcze, wdraża w życie postanowienia ustawodawcze (coś jak rada ministrów)

• Wspólne zgromadzenie – organ konsultacyjny, jego członkowie to albo delegaci, albo delegaci z powszechnych wyborów, praktycznie zaś tylko nominowani delegaci

• Trybunał sprawiedliwości- organ orzędniczy, rozstrzygał spory, które powstały przy stosowaniu przepisów traktatowych

• EWWiS tworzyła ugrupowanie na poziomie wolnego handlu, jej przedmiotem był obrót i dystrybucja węgla i stali na świecie, za cel utworzenie wspólnego rynku, podniesienie jakości życia obywateli

EUROPEJSKIE STOWARZYSZENIE WOLNEGO HANDLU:

• (EFTA) organizacja na poziomie wolnego handlu, ale funkcjonowała tylko na tym poziomie

• Szwajcaria, Liechtenstein, Norwegia do dzisiaj

EWG i EUROATOM:

• Podpisane w Rzymie marzec 1957 (weszło w życie 01.01.1958)

• EUROATOM- uregulowanie rynku obrotu handlu materiałami rozszczepionymi

• EWG- podobne cele co EWWiS, ale w całej gospodarce, zniesienie ceł wewnętrznych, zewnętrzna taryfa celna, zniesienie ograniczeń w celu przepływu osób, produkcji itd.

• Do EWG i EUROATOMU należały te same państwa co do EWWiS, obie organizacja powołane na czas nieokreślony, zaś traktat paryski (EWWiS), na 50 lat, choć podobne do siebie, każda instytucja działała oddzielnie

• Rada – stanowiąca prawo

• Komisja – organ wykonawczy

• Zgromadzenie- organ konsultacyjny

• Trybunał sprawiedliwości – organ sądowniczy

• Razem z Rzymskimi podpisana konwencja o wspólnych instytucjach wspólnot europejskich

• Zgromadzenie = połączenie 2 trybunałów sprawiedliwości

• 1965 – II część tego procesu, traktat o fuzji ( wchodzi w życie 2 lata później, scala wszystkie instytucje)

• 1962- zgromadzenie przemianowane na parlament

• Powstaje: rada Europy, rada unii europejskiej, rada europejska

• 1979- pierwsze powszechne wybory do parlamentu europejskiego, każde państwo według własnej ordynacji

• 1972- Wielk. Brytania, irlandia, dania dołączyła do wspólnoty

• Rabat brytyjski, - procedura naliczania składaki członkowskiej, Wielk. Bryt. Wywalczyła, że większość idzie na cele gospodarcze a nie rolnicze

• Irlandia najbiedniejsze państwo

• 1985- traktat o tym, że Grenlandia zostaje wyłączona ze strefy łączenia Europy, jedynie strefa wolnego przepływu towarów (wolny rynek)

• Grecja 1981 dołącza

• 1985- Hiszpania i Portugalia

• 1995- kolejne roszczenia tym razem Austria, Finlandia, Szwecja i mamy 15 starej Europy

• ’95 drugie nieudane referendum w Norwegii dotyczące przyłączenia

• JEDNOLITY AKT EUROPEJSKI –pierwszy traktat reformujący uchwalony 1 lutego 1986r. wyznaczał nowe strefy działania UE, politykę edukacyjną i ochrony środowiska, politykę regionalną, powstał nowy organ orzeczniczy, sąd pierwszej instancji, do końca ’92 miał być osiągnięty poziom wolnego rynku

• ’86-jednolity traktat europejski i ’87- wchodzi on w życie (jest to traktat transformacyjny)

• Rada przygotowuje projekt, parlament robi poprawki, znowu do rady europejskiej (coś jak sejm, senat), parlament włączony w obrady, trybunał sprawiedliwości wspólnoty europejskiej rozstrzyga spory pomiędzy państwami członkowskimi, albo radą i państwem i interprtetuje prawo, nakłada/zdejmuje cła

• Procedura przedstępna, trybunał przejmuje sprawę i analizuje ją

• 15.000 orzeczeń trybunału, które lepiej znać dla znajomości prawa

• Sąd pierwszej instancji (’88) – funkacja pomocnicza wobec trybunału sprawiedliwości, nie rozstrzyga spraw, które zaczęły się w kraju, tylko tylko wydaje opinie, a co sąd krajowy zrobi, to już jego sprawa

• Zrezygnowano z głosowania jednogłośnego, głównie zastąpiono je większością kwalifikowaną

• 3NOWE POLITYKI:

1. Badań naukowych

2. Ochrony środowiska

3. Polityka spójności gospodarczej i społecznej (np. polityka regionalna)

• POLITYKA REGIONALNA:

• Każde państwo członkowskie decydowało, komu należała się pomoc np. pieniężna

• Zasada słusznego zwrotu wzmagała dysproporcje, dlatego stworzono politykę regionalną

• 75% PKB średniej unijnej na głowę mieszkańca- próg od którego idzie pomoc

• Do końca 1992r ma być jednolity rynek

TRAKTAT Z MAASTRICHT:

• Od momentu jego wdrożenia jest unia europejska

• Traktat ewoluujący

• Traktat założycielski ma 2 części,

• Traktat reformujący o EWG i EUROATOMIE; EWG zostało Wspólnotą Europejską

• EWG, EUROATOM i WWiS to tzw. Wspólnoty europejskie

• w drugiej części traktatu ustanawia nową organizację międzynarodową, czyli UE

• miała ona stanowić nadbudówkę polityczną wobec integracji i rozwoju

PIERWSZY FILAR:

• wszystko to co było już w procesie integracji

• sprawy gospodarcze

• wszystko związane z integracją gospodarczą

DRUGI FILAR:

• Polityka zagraniczna i bezpieczeństwo

• Wspólna polityka w tym temacie

TRZECI FILAR:

• Wszystko to co związane ze współpracą sądową i współpracą w sprawach wewnętrznych

• Policja

• Sądy itd.

• 3 filary się różniły:

• 1szy- współpraca o charakterze ponad krajowym, tam gdzie parlament europejski rządzi/reżim ponadkrajowy

• 2gi i 3ci- organizacja międzynarodowa sensu stricte, tylko rządy państw członkowskich, jednogłośnie podejmują decyzję, niedopuszczalne interpretowanie prawa, reżim międzyrządowy

• Traktat zwiększał uprawnienia parlamentu europejskiego, procedura współdecyzji. Nadal „gra polityczna”, ale jak rada i parlament nie dochodziły do porozumienia po 3 odesłaniach, jest komitet pojednawczy, ma 3 miesiące na ostateczne podjęcie decyzji, jak nie dają rady, akt prawny niszczony

1. Parlament europejski

2. Rada UE

3. Komisja UE

4. Trybunał sprawiedliwości

5. Trybunał obrachunkowy

Wszystkie powyższe należą do 1 filaru, od 1-4 są to organizacje wspólnot „wypożyczane” przez UE

• Rada europejska – 1 organ UE (instytucja unijna)

• Ramy czasowe do wprowadzania wspólnoty walutowo – gospodarczej

1. Od lipca 1990 do 31 XII 1993: wspólny rynek (swoboda przepływu kapitału {waluta wspólna ECU-europejska waluta przeliczeniowa, potem EURO})

2. 1 I 1994 do końca 1998: współpraca państw członkowskich, finansowa, ujednolicenie czynników makroekonomicznych(dług krajowy, PKB, stopy procentowe, zadłużenie publiczne, deficyt budżetowy, zbliżać się musiały państwa do wyznaczonych czynników, dawało to stabilność wspólnej waluty

KRYTERIA KONWERGENCJI (DOPASOWANIA)- europejski instytut walutowy, miał dbać o poziom współpracy finansowej, a także dbał o to by wprowadziły w życie kryteria konwergencji, poza karaniem i upominaniem państw mógł udzielać pożyczek

1. 1999- do końca 2002: europejski instytut walutowy przekształcony w bank centralny, funkcjonowanie w osiągniętych kryteriach konwergencji, Bank Centralny, może nakazać NBP zwiększenie rezerw budżetowych, może nakazać bankowi krajowemu centralnemu zwiększyć/zmniejszyć stopy procentowe.

• WPROWADZANIE EURO:

• Ustanowienie europejskiego systemu banków centralnych

• Dwie kategorie tychże:

- Rada prezesów – podwyższanie/obniżanie stóp procentowych (prezesi banków centralnych krajów, które wprowadziły EURO + prezes europejskiego banku centralnego)

-rada doradcza- tylko wypowiada swoją wolę (prezesi banków)

• Obywatelstwo Unii Europejskiej (dalej maastricht)- swoboda porusznia się po UE, obywatelstwo o charakterze wtórnym

• Europejski komitet regionów

• Rzecznik Europejski praw obywatelskich (tylko sprawy administracyjne)\

• Fundusz spójności (kierowany do państw i je dofinansowuje, infrastruktura drogowa, kolejowa i ochrona środowiska)

INWESTYCJE=ROZWÓJ PAŃSTWA

Fundusz spójności powstał bo Hiszpania, Portugalia, Grecja, Irlandia powiedziały, że jak nie będzie systemu pomocniczego, nie podpiszą traktatu z mastricht, unia wymiękła i jest fundusz

Czerwiec 1994 powstaje, wchodzi w życie styczeń 1995- traktat akcesyjny (Austria, Finlandia, Szwecja dołączają) Norwegia też miała, ale znowu referendum nie przeszło.

TRAKTAT AMSTERDAMSKI- PAŹDZIERNIK 1997, WSZEDŁ W ŻYCIE MAJ 1999:

• Modyfikujący prawo pierwotne

• Zmieniał głównie sprawy bieżące

• Ujednolicił numerację artykułów

• Uproszczona procedura „współdecyzji” (w przypadku pełnej zgodności obu instytucji odchodziło się od kolejnych głosowań)

• Inicjatywa prawodawcza-komisja europejska

• Stanowienie prawa- rada/parlament = gra polityczna

• Więcej decyzji miało zapadać w skutek procedury współdecyzji a nie współpracy

• Zwiększona ilość spraw w ramach głównej większość kwalifikowalnej

• Osłabienie międzynarodowego sposobu podejmowania decyzji

• Wizy migracyjne i azyle przeniesione z 3filaru do pierwszego

• Oddanie tych spraw pod jurysdykcję trybunału sprawiedliwości

• Ustanowiono tzw. Wspólne strategie

• Nowa forma współpracy pomiędzy państwami członkowskimi tzw. „ściślejsza współpraca”

• Teoria Europy dwóch prędkości

• Układy z schengen (`85) powiązane ze ściślejszą współpracą

• Konwencja wykonawcza do układu z schengen(90)

• Pogłębiał integracje odnośnie przepływu ludzi/osób

• Wprowadzały mechanizmy zabezpieczające

• Wprowadzenia komputerowej bazy danych dotyczącej wszystkich obywateli z każdego państwa członkowskiego (system informacji schengen SIS)

• Ułatwienia dotyczące działania organów policji

• Obserwacja transgraniczna, pościgi transgraniczne

• Procedura dopuszczała ustawodawstwo z schengen do prawa unijnego

• Wprowadzenie artykułu 7 do traktatu o UE dopisanie możliwości nałożenia sankcji na państwa, które naruszają zasady funkcjonowania w UE (najgorsze pozbawienie prawa głosu)

• Wprowadzano je w obawie przed państwami ze wschodu

• Wszczęto raz przeciwko Austrii (kiedy partia neonazistowska doszła do władzy)

TRAKTAT Z NICEI – LUTY 2001, W ŻYCIE WSZEDŁ W LUTYM 2003

• Reformujący

• Przystosowania funkcjonowania instytucji unijnych do funkcjonowania prawa 27 państw członkowskich

• Zmieniono liczbę komisarzy

• Wprowadzono formułę głosów warzonych w ramach rady UE według siły gospodarczej i politycznej

• Największe państwa 29 głosów (Niemcy, Francja, Wielk. Bryt., Włochy)

• Polska 27 głosów i malejąco

• Procedura „wzmacniania współpracy”, dodano dwa punkty

• Gdy państwa chciały mogły współpracować w formie otwartej (bez ograniczenia liczby członków)

• Zachęcano wręcz do przyłączenia i udzielania pomocy w tymże przyłączaniu

• Zmniejszono liczbę państwa minimalnych na 8/25 (w sumie 27, minimum państw które chciały ze sobą współpracować)

• Traktat siódmy też zmodyfikowano:

-państwo obarczone sankcjami musi mieć możliwość obrony, tzw. „listy wyjaśniające”

-stworzenie karty praw podstawowych:

A. nie nadano jej formy prawno wiążącej

B. poprzez poparcie trybunału sprawiedliwości wpływać zaczęła na decyzję jak prawo

C. trybunał sprawiedliwości wykorzystuje prawa człowieka do podejmowania swych decyzji, dlatego nazwał je „prawami podstawowymi”, bo są fundamentalne

• 2001- specjalne premium – konwent europejski, miał stworzyć nowy traktat zakończył pracę w 2003 i stworzył traktat ustanawiający konstytucję narodową

• Ale traktat upadł w referendum

• Znosił filary, tworzył unijny hymn i flagę

• Nie była to nowelizacja a kodyfikacja

1. TRAKTAT LIZBOŃSKI:

• Dawał flagę, hymn, został przyjęty bo nazywał się traktatem a nie konstytucją

• Zmieniono formę treść pozostała ta sama

1. WEJŚCIE POLSKI DO UNII

• Układ stowarzyszeniowy 1991

• Obniżenie cła

• Ustanowiono ułatwienia

• Planowanie centralne

• Marzec 1993- układ stowarzyszeniowy

• Luty1994- funkcjonowanie, sprawy handlowe

• Kwiecień 1994 – PL składa wniosek do przyłączenia do unii

• 13grudzień 2002- zakończenie procesu negocjacyjnego

• Kwiecień 2003 – Ateny traktat akcesyjny (maj 2004 wchodzi w życie, jesteśmy w UE)

• Było to największe rozszerzenie w historii, 12 państw prowadziło negocjacje w dwóch grupach (w zależności od którego posiedzenia Rady europejskiej: z `97 grupa Luxemburska {w tym: PL, czechy, słowenia, węgry estonia + cypr, tzw. Grupa 2+1}, i z `99 grupa Helsinska {w tej: słowacja, litwa, łotwa, bułgaria, rumunia, malta}

• W 2004 weszło 10 państw, Bułgaria i Rumunia nie dały rady

• TRAKTAT LIZBOŃSKI

• 1 grudnia 2009

• Obejmuje wszystko to co istnieje dzisiaj

• Obecny ustrój UE

• Komisarz od spraw reklamy/reklamowania

• Każde państwo miało mieć swojego komisarza

TRAKTAT PO NICEI – LIZBONA

• Lizbona – próba wprowadzenia w życie całego stuffu co się nie udało wprowadzić w życie w konstytucyjnym

• Za pomocą nowelizacji chciano modernizować traktat

• 13 XII 2007- stworzenie traktatu Lizbońskiego

• 1 XII 2009 – wchodzi w życie

• Akty prawa pochodnego w UE

• Lizbona podtrzymała stare nazewnictwo, rzeby nie było nieporozumień

• Karta praw podstawowych traktowana na równi z traktatami

• Reformy związane ze znalezieniem „deficytu demokratyczności”

• Reformy usprawniające działanie wewnętrzne i zewnętrzne UE

• Trochę większy poziom ochrony dla jednostek i całości

• Dotyczy zmiany współpracy policyjnej i sądowej w sprawach ważnych

Deficyt demokracji-deficyt demokratycznej legitymacji do pełnienia władzy

• Wprowadzono inicjatywę obywatelską

• Zmiany z procedurą subsydialności wprowadzono podział kompetencji pomiędzy UE a państwami członkowskimi

• Zdolność do realizacji zadań osobistych

• Kompetencje – dzielą się na wyłącznie UE i Kompetencje dzielone (dwa protokoły: opozycji parlamentów narodowych i sposobu używania zasad subsydialności; każdy akt prawny dyskutowany na łamach UE musi mieć klauzulę subsydialności

• Procedura wczesnego ostrzegania- projekt przesłany do każdego parlamentu narodowego przed przyjęciem go

• Procedura współdecydowania- podstawowa procedura stanowienia prawa UE (procedura zwykła)

• Zapisy o możliwości wyjścia z UE BO PAŃSTWO JEST PODSTAWOWYM podmiotem stosunków międzynarodowych

• REBUS SIX STANTIMUS- stałość rzeczy

• Opierają się o wartości czynników niezmiennych, na podstawie ich można podpisać traktat, jeśli nie będą to przestają być zobowiązani umową

1. Komisja Europejska, ustalono liczbę komisarzy- 2/3 liczby państw członkowskich w 2014

• na 3 kadencje UE 2 kadencje każde państwo ma swojego przedstawiciela

• głosowanie w radzie UE : tzw, podwójna większość, głos każdego państwa ma odniesienie w liczbie mieszkańców, więc decyzja przechodzi jak zgodzi się 55% państw stanowiących 65% ludności UE

• pojęcie pierwiastka – to nie przeszło projekt polski

• ustanowienie przewodniczącego w ramach rady europejskiej teraz- Hermann von Rommboy

• wysoki przedstawiciel do spraw obronności polityki zagranicznej

• mediator – jeden z komisarzy koordynuje i pomaga wypracować wspólne cele i stanowiska pomiędzy członkami UE - Achton

• komisja europejska (przewodniczący – Manuel barosso)

• nadanie obywatelstwa UE, podmiotowość prawna międzynarodowa

• dawało to zdolność prawną międzynarodową- zdolność do bycia objętym pewnymi czynnościami prawnymi

• zdolność do czynności prawnej międzynarodowej

• zdolność do inicjonowania i czynnego udziału w tworzeniu prawa (możliwość wywierania wpływu

TRAKTAT Z LIZBONY:

• Podniesienie jednostek państw członkowskich

• Kartapraw podstawowych dotyczy każdego obywatela

• Polityka rozwojowa – wsparcie krajów 3 świata, UE przemyca prawa podstawowe do wowych krajów np. poprzez korzystniejsze umowy handlowe

• Klauzula generalna każdy kraj który chhce korzystać z polityki rozwojowej ma przestrzegać praw podstawowych

• ZASADA SOLIDARNOŚCI:

1. Czynna- wszystkie państwa zobowiązują się aby osiągnąć proces integracji

2. Bierna- państwa członkowskie powstrzymują się przed przeszczkadzaniem w tych celach

3. Każde z państw członkowskich może zwrócić się do Unii lub dowolnego państwa o pomoc i ta pomoc musi być udzielna (np. w trakcie klęsk żywiołowych, ataków terrorystycznych, katastrof spowodowanych przez człowieka)

REFORMY W RAMACH BYŁEGO 3 FILARU:

• Obecnie jest zlikwidowany

• Prawodawstwo w ramach 3 filaru np. decyzje ramowe, wszystkie akty prawne z 3 filaru przeniesione na poziom pierwszy

  • SYSTEM INSTYTUCJONALNY UE:

  • Rozdzielenie organów UE

  • Instytucja wszystko to co wykonuje decyzje UE

  • Organy UE:-art. 13 traktatu o Unii : rada Europy, rada unii europejskiej, źródłem powstania organów są traktaty , mają horyzontalny zasięg, ale szeroki zakres w działaniu i kolejnym organem jest Europejski bank centralny (może stanowić prawo jeśli chodzi o istnienie kraju)

• Rada europejska- ten organ powstał w 1974, to wszelkie posiedzenia państw członkowskich wraz z ministrem spraw zagranicznych

• Rada Unii Europejskiej- szef rządu oraz właściwy minister w różnych składach

• Szef + minister spraw zagranicznych = rada do spraw ogólnych

• Rady tematyczne tworzą się w składzie minister od danej sprawy + szef rządu

• W radach nie można mieć zastępców, jedynie można poprosić ministra z innego kraju o zagłosowanie za nas

• Rada Unii Europejskiej ma instytucję pomocniczą: COREPER- negocjuje i dyskutuje proces, cała gra polityczna retoryka, ministrowie zależni od sprawy + doradcy

• COREPER 2- to ciało w skład którego wchodzą ambasadorzy

• COREPER 1- urzędnicy niższego rzędu korpusu dyplomatycznego, załatwiają czarną robotę

• Wyniki prac wrzucane do 2 koszyków: KOSZYK A : do niego trafiają wszystkie sprawy załatwione/ustalone i KOSZYK B: sprawy ubrane w akt prawny, ale dalej sporne, trafiają później do rady UE

• Głosowanie następuję poprzez większość kwalifikowaną

• Do 2014 panują rozwiązania Niceiskie

• 255/345 głosów, sprawa przechodzi (odpowiednia liczba państw musi być za+ludność tych państw musi stanowić najmniej 60% populacji UE

• Mniejszość blokująca- 95 głosów blokuje decyzje

  • DEKLARACJA Z JOANINY- do 2017r. każde państwo biorące udział w nieudanej mniejszości może poprosić o ponowne przegłosowanie według zasad i reguł nicejskich

• KOMISJA UNII EUROPEJSKIEJ:

• Jest to organ wykonawczy, dba o należyte wykorzystanie prawa UE

• UPRAWNIENIA:

• Do kongelacji pomiędzy państwami członkowskimi „soft law”

• Strażnik traktatów, jak ktoś łamie prawo stawia go przed trybunałem sprawiedliwości

• Monitoruj i kontroluje np. politykę regionalną

• Inicjatywa prawodawcza

• W pewnych określonych okolicznościach wydaje dyrektywy, lecz nie z własnej woli, a z kompetencji rady UE

• Komitologia- procedura w ramach której stanowienie prawa zostaje przekazane komisji

• Skład komisji: każde państwo ma 1 komisarza 2/3 system rotacji

• PARLAMENT EUROPEJSKI:

• Przedstawiciele narodów państw członkowskich, obywatele mają wpływ na obsadę

• Po Lizbonie liczba deputowanych max 750 (PL=51 mandatów)

• W poprzednich wyborach obowiązywał traktat z Nicei (wtedy 734 miejsc, była to pierwsza kadencja PL), wtedy nie obsadzono wszystkich Europosłów bo Bułgaria i Rumunia nie była jeszcze w Unii rozdzielono więc wolne miejsca PL+4 miejsca

• 1 XII 2009 – Lizbona=51 miejsc dla PL

• Buzek przewodniczący

• KOMPETENCJE PARLAMENTU:

• Stanowienie prawa przy UE, na 5 różnych sposobów, ustanawianie prawa:

• 1. Rada UE wydaje traktat samodzielnie

• 2. Metoda wyrażania zgody (gra polityczna pomiędzy radą UE a parlamentem), np. przyjmowanie nowych państw

• 3. Konsultacji metoda: rada UE przedstawia projekt do konsultacji parlamentowi

• 4. Współpracy – jednolity ( rada->parlament->poprawki->rada->parlament i tak można 2x potem sprawa nieaktualna)

• 5. Współdecyzji- Maastricht, to samo co wyżej, tyle że instytucje są równe, a wyżej rada jest ważniejsza, jeśli tu się nie zgadzają, to dochodzi do gry pojednawczej

• Przed lizboną 5% prawa stanowiono za pomocą procedury współdecyzji

• Po Lizbonie współpraca= zwykła procedura

• PROCEDURY OD WOLI POLITYCZNEJ

• Z Lizbony poszerzył z 40 do 91 powodów wykorzystania procedury współdecyzji

• Deficyt demokracji, demokratycznej legitymacji do sprawowania władzy, w UE

• Parlament bierze udział w tworzeniu budżetu UE

• Parlament funkcja kontrolna komisja UE przedstawia sprawozdanie roczne parlamentowi

• Ochrona praw obywatelskich

• Parlament może skierować skargę do trybunału

• Parlament głównie przesyła problemy i skargi do komisji

• TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚĆI:

• Pion sądowy UE (1- trybunał sprawiedliwości, 2- sąd pierwszej instancji, 3- sąd do spraw szczegółowych, np. pracowniczy, dot. Pracowników UE

• Trybunał sprawiedliwości może przejąć dowolną sprawę o ile zależy od niej przestrzeganie prawa UE

• Działa na mocy 258 i 259 przepisu traktatu o funkcjonowaniu UE

• 258 – uprawnienia do rozstrzygania sporów gdzie komisja Europejska zaskarża państwo członkowskie

• 259- trybunał rozstrzyga spory między 2 państwami członkowskimi

• 260-261- to te przepisy, aby trybunał stał się odpowiednim organem do rozstrzygnięcia, jeśli zgadza się to z prawem pochodnym

• 234- pytania predytencjalne

• 267- obowiązuje teraz

• W trybunale zasiada tylu sędziów ile państw członkowskich + 8 rzeczników generalnych

• Deklaracja nr. 38- UE zwiększy liczbę rzeczników z 8 na 11

• Rzecznik generalny- analizuje całokształt danych mających wpływ na sprawę (prawo krajowe, unijne itd.) przedstawia uzasadnioną opinię sędziom

• Kadencja 6 lat sędziów

• Trybunał obrachunkowy jak w trybunale główna kompetencja, dokonywanie kontroli poprawności działań finansowych organów UE

• EUROPEJSKI BANK CENTRALNY :

• EU instytut walutowy=Europejski Bank Centralny

• Ma pełny wgląd w fundusze i rozliczenia finansowe w każdym państwie członkowskim

• Własne rezerwy finansowe, udziela pożyczek, kredytów państwom

• Kieruje sprawy do trybunału sprawiedliwości

• Komitet regionów i komitet ekonomiczno- społeczny jest instytucją doradczą w każdej sprawie polityki regionalnej spójności

• Może zabrać głos w sprawach gospodarczych i ekonomicznych

• 21/314 przedstawicieli jest z PL