Temat: „Magiczne oko radioaparatu zamrugało gwałtownie…”

Cele:

1. ogólny: odróżnienie fikcji prawdopodobnej od nieprawdopodobnej,

2. szczegółowy: ćwiczenia w wypowiadaniu się,

Metody i techniki: pogadanka, dyskusja

Formy: zbiorowe

Środki dydaktyczne: podręcznik, książka pt. Wielka, większa i największa Jerzego Broszkiewicza

Bibliografia

J. Broszkiewicz, Wielka, większa i największa, Warszawa 1981.

A. Łuczak, Między nami – podręcznik do języka polskiego dla kl. IV, Gdańsk.

Tok lekcji

Wprowadzenie

Przedstawiam się, mówię o tematyce zajęć i ich celach, zapisuję temat na tablicy, sprawdzam obecność.

Rozwinięcie

Piszę na tablicy wyraz „fikcyjny” i pytam:

– co znaczy „fikcyjny”? (dzieci podają ok. 7 synonimów)

Przepiszcie to do zeszytu. (7 min)

Otwórzcie teraz podręczniki na str. 163. Zapoznamy się z fragmentem książki Jerzego Broszkiewicza pt. Wielka, większa i największa (tu pokazuję uczniom książkę). Przeczytam tekst na głos, a wy uważnie słuchajcie. (8 min)

1. Co was w tym opowiadaniu zaskoczyło?

-samochód, który mówi i nie potrzebuje kierowcy (jeśli to się nie pojawi i dzieci przy następnych pytaniach nie powiążą Kapitana i samochodu, czytam im fragment z książki)

-radio, które samo się przestawiło

-samochód przeskoczył skrzyżowanie

-imiona bohaterów

2. Kto jest bohaterem tekstu? (Ika, Groszek i Kapitan)

3. Czym różnią się te postacie? (Jedne są możliwe, inne nie)

4. Które z nich są możliwe? (Groszek i Ika, jeżeli ich książkowe imiona są przezwiskami)

5. Kto jest postacią niemożliwą? (Kapitan)

Dlaczego? (jeżeli nie będą wiedzieć, czytam im fragment z książki)

6. Jak odniesiecie się do wydarzeń, o których mowa?

Niektóre nie mogły się wydarzyć – Które? Przeczytaj fragment z tekstu (samochód, radio)

Niektóre mogły się zdarzyć – Które? + fragment (ogłoszenie o zaginięciu, sąsiedzi pchający samochód)

7. Gdyby wyrzucić z tekstu wydarzenia niemożliwe, czy opisana historia miała miejsce? (Nie)

Skoro to nigdy się nie wydarzyło, jak nazwiemy taką historię?

Zmyśloną, nieprawdziwą, fikcyjną (jeśli to słowo padnie, nie pokazuję na słoneczko)

Pokazuję na słoneczko i mówię: inaczej mówimy o niej historia fikcyjna.

8. Jak inaczej możemy nazwać fikcję z elementami niemożliwymi, a jak z elementami możliwymi? (Nieprawdopodobna i prawdopodobna)

Zakończenie

Na zakończenie narysujmy w zeszycie wykres

FIKCJA

PRAWDOPODOBNA NIEPRAWDOPODOBNA

Podajcie kilka znanych wam przykładów fikcji prawdopodobnej i nieprawdopodobnej (to dopisuję do wykresu). (8 min)