Ściąga na historię (Powstanie styczniowe)

Sytuacja polityczna w 2 połowie XIX w. :

-klęska Rosji w wojnie Krymskiej z Turcja

-śmierć cara Mikołaja I, zwanym "żandarmem Europy", jego zastępcą został Aleksander II uchodzący sie za liberała

-śmierć Iwana Paskiewicza - zdobywcy Warszawy, jego następcą został Michał Gorczakow

-ogłoszenie przez cara amnestii wobec Polaków biorących udział w Powstaniu Listopadowym pod warunkiem wyrażenie przez nich "żalu za chwilowe obłąkanie"

Okres manifestacji patriotycznej w Królestwie Polskim

-śmierć generałowej Katarzyny Sowińskiej

-krwawe manifestacje użyte przez Rosjan

-msze patriotyczne za ojczyznę, manifestacje w kościołach

-ogłoszenie żałoby narodowej(czarne stroje, biżuteria symbolizująca niewolna narodu)

-akcja trzeźwościową

Powstanie ugrupowań politycznych przed Powstaniem Styczniowym

-"Biali" dążyli do pracy organicznej na rzecz społeczeństwa, odsuwali w czasie termin wybuchu powstania

-przeprowadzono "Branki" z inicjatywy Aleksandra Wielopolskiego, przymusowy nabór do wojska rosyjskiego, według imiennych sporządzonych list

Wybuch powstania styczniowego 22/23 01.1863rok

Dyktatorzy powstania:

Ludwik Mierosławski

Marian Langiewicz

Romuald Traugutt

Partyzancki charakter walk powstańczych:

-stoczono ok. 1200 bitew

-przez powstanie przeszło około 200tys Polaków

-najdłużej wałczyły oddziały dowodzone przez ks. Stanisława Brzózkę na Podlesiu

Stworzono strukturę Polskiego Państwa Podziemnego, na jego organizacji opierali sie Polacy tez w czasie II wojny światowej

Klęska powstania

represje rosyjskie wobec społeczeństwa polskiego;

Sytuacja polityczna po powstaniu styczniowym:

- likwidacja polskich konstytucji rządu, sejmu i wojska

- zmiana nazwy Królestwo Polskie na Kraj Przywiślański

- rusyfikacja szkolnictwa i administracji

- wprowadzenie rosyjskich nazw, systemu monetarnego miar i wag

- noc Apuchtinowska(Aleksander Apuchtin) w szkolnictwie- rusyfikowanie młodzieży,
- donosicielstwo w szkołach

- Murawiera "Wieszatiel"

- wprowadzenie stanu wojennego, który z przerwami obowiązywał do I wojny światowej

Sytuacja polityczna w zaborze pruskim po powstaniu styczniowym

- germanizacja administracji i szkolnictwa, polityka kultur Kamfu realizowana przez Ottona Bismana, była to walka z Polskością z kościołem Katolickim

-działalność niemieckiej komisji koalicyjnej, której wyłupywała ziemie z rak polskich i przekazywała za darmo Niemcom

-działalność Hakaty tzw. Związek Popierania Niemców na Kresach Wschodnich(nazwa pochodzi od nazwisk: Hanesmann, Kanemann, Tiedemann)

-rugi pruskie, usuwanie Polaków z zaboru pruskiego

-antypolskie ustawy zakazujace budownictwa(wóz Dżymaly)

-strajki dzieci polskich we Wrześniu

Walka z rusyfikacja i germanizacja

-program pracy organicznej i pracy u podstaw

-walka z analfabetyzmem

-zakładanie polskich kółek rolniczych, kas zapomogowych, towarzystw oświaty ludowej - działalność społeczną kościoła( ks. Piotr Wawrzyniak, ks. Florian Stablewski, Stanisław Adamski, ks. Antoni Ludwiczak, z diecezji przemyskiej bp. Józef Sebastian Pelczar)

Była to najdłuższa wojna "Nowoczesnej Europy"

Autonomia w Galicji

-namiestnikiem Galicji był Polak Agenor Goluchowski

-działalność instytucji krajowych i rządowych

-polskie szkolnictwo( Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie, Zakład Narodowy im. Osmolinskich, polityka Lwowska)

-koncepcja monarchii trójczłonowej składającej sie z Austrii, Węgier i Galicji( Franciszek Smolka).