RynekJest kategorią, która wystepuje w róznych znaczeniach. Miejsce gdzie kupujący i sprzedający spotykają się aby dokonać transakcji. Na rynkach odbywają się targi.Rynek w znaczeniu obigowym-oznacza na ogół miejsca w których dokonuje się transakcji handlowych, gdzie kupujący spotykają się ze sprzedającymi.Rynek w znaczeniu infrastrukturalnym-rynek stanowy baza materialna i zaplecze, ułatwiające lub wręcz warunkujące przeprowadzenie transakcji rynkowych Rynek o znaczeniu podmiotowo-strumieniowym-forma powiązań pomiedzy uczestnikami życia gosp. Współzależnośći rynkowe tworzą istotę fazy wymiany i podziały jak również zachodzą w fazie produktu i konsumpcji. Dobra:Komplementarne-dobra które muszą być konsumowane jednocześnie-przynajmniej 2 dobra np. chleb i masło, benzyna i samochód-substytucyjne-towary zastępowalne np. masło-margaryna
Rynek w znaczeniu funkcjonalnym-mechanizm rynkowej regulacji procesu gospodarowania. Jego istotą są sprężenia popytowo podażowe
Reguły rynkowe-uczestnicy rynku jako nabywcy i sprzedawcy działają w sposób samodzielny,samorządny i samofinansujący się.Oznacza to,że działają na własny rachunek,kierując się zasadą pokrywania swoich kosztów działalności z przychodów.Osobiście ponoszą ryzyko podjętych i realizowanych decyzji kupujący i sprzedający dążą do osiągania swoich celów max korzyści płynących
z wymiany rynkowej.Mechanizm rynkowy:Pełni rolę regulatora procesów gospodarczych. Jego istotą są związki przyczynowo –skutkowe, zachodzące pomiędzy popytem podaża oraz ceną.
Powiązania te:-umożliwiają określenie co nabywcy i sprzedawcy chcą kupić, sprzedać jak również ustalenie warunków transakcji rynkowej
-są narzędziem społ.akceptacji przedmiotów wymiany rynkowej umożliwiają procesy adaptacyjnej
-mają uniwersalny charakter w aspekcie makro-ekonomicznym
Podstawowe cechy gospodarki rynkowej
-wolność gospodarcza -własność prywatna-stabilność pieniądza-konkurencjaWolność gosp:-możliwość podejmowania i wykonywania wszelkiej działalności gosp.-swobodę wyboru miejsca ,przedmiotu i zakresu działalności-swobodę wyboru miejsca i rodzaju działalności
-popieranie indywidualizacji życia gosp.-prymat przedsiębiorczości prywatnej -poszanowanie własności prywatnej-równość uprawnień jednostek-suwerenność uczestników życia gosp.-rozgraniczenie sfery prywatnej od publicznej-swobodna konkurencja w całej gospodarce
ILOŚĆ | KUPUJĄCYCH | ||
---|---|---|---|
Ilość sprzedających | Wielu | Niewielu | Jeden |
Wielu | Polipom | Oligopson | Monopson |
Niewielu | Oligopol | Wzajemny oligopol | Monopson ograniczony |
Jeden | Monopol | Ograniczony monopol | Wzajemny monopol |
Popyt:-rodzaje:
-potencjalny,efektywny,funkcjonalny,niefunkcjonalny
Czynniki określające wielkość popytu:
-cena-prawo popytu-efekt dochodowy-efekt substytucyjny
Czynniki dochodu:
-poziom dochodów-cena innych towarów-jakość-popyt globalny
23.PODAŻ-ilość oferowanych na rynku produktów przez producentów przy danej cenie24.Czynnik określający podaż:
-cena.Czynniki pozacenowe:-długość czasu(długi,krótki,ultrakrótki)
-koszty wytwarzania(obniża podaż)-rentowność produkcji-dostepnośc do różnych czynników produkcji