untitled

OPINIE

Rozdział 4/11.

4/11. Wypadek ucznia będącego pod opieką szkoły

Stanisław Wójcik

Spis treści

  1. Komentarz 1

    1. Podstawowe pojęcia 1

    2. Obowiązki pracowników i dyrektora szkoły . . 3

    3. Powołanie zespołu powypadkowego 4

    4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku ... 5

  2. Wyjaśnienia do wzoru protokołu powypadkowego 6

  3. Wyjaśnienia do wzoru rejestru wypadków 10

WZÓR A. Protokół powypadkowy 11

WZÓR B. Rejestr wypadków 13

1. Komentarz

1.1. Podstawowe pojęcia

Za wypadek ucznia można przyjąć nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zew­nętrzną, powodujące uraz lub śmierć. Zdarzenie takie musi mieć miejsce w czasie zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych przez jednostki organizacyjne systemu oświaty, albo podczas odbywania praktyki prze- Definicje widzianej organizacją nauki.

Powyższą definicję wypadku sformułowano w oparciu o przepisy ustawy z 30.10.2002 r. o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych po­wstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. Nr 199, poz. 1674, ze zm.). Dzięki takiemu ujęciu łatwiej ustalić, czy dane nieszczęśliwe zdarzenie dotyczące ucznia, nosi cechy wypadku ucznia będącego pod opieką szkoły, czy też nie.

Aby uznać konkretne zdarzenie za wypadek ucznia, musi ono: Warunki

i ' j j. wypadku

Jeżeli te cechy wystąpią łącznie, to wypadek spełnia kryteria określone w definicji, a gdy brakuje którejkolwiek z nich, to wypadku nie można uznać za wypadek pod­czas pozostawania ucznia pod opieką szkoły.

Zdarzenie spełnia kryterium nagłości, jeśli nie trwa dłużej niż czas przebywania Nagłość ucznia pod opieką szkoły w ciągu jednego dnia. Wbrew potocznemu mniemaniu nie musi wystąpić „w mgnieniu oka", ale nie może trwać dłużej niż czas, jaki uczeń spędza w szkole w trakcie jednego dnia.

Rozdział 4/11

PRZYKŁAD Wdanym dniu, podczas pobytu w szkole, uczeń uczestniczył w zajęciach na otwartej przestrzeni i do­znał udaru słonecznego. Działanie promieni słońca na odkrytą głowę trwało 3 godziny. Kryterium nagłości zdarzenia będzie jednak spełnione, ponieważ do zdarzenia doszło w czasie przebywania ucznia w szkole (uczeń pozostawał pod opieką szkoły w czasie narażania na promienie słoneczne).

Przyczyna Przyczyna zewnętrzna występuje wtedy, gdy wypadek wydarzył się w wyni-

zewnętrzna ku działania czynników mających swoje źródło poza organizmem ucznia.

PRZYKŁAD Czynniki zewnętrzne mogące powodować wypadek to, m.in.:

Przyczyną zewnętrzną nie będzie omdlenie.

Uraz to uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka wskutek działania czyn­nika zewnętrznego. Uraz lub śmierć stwierdza (potwierdza) lekarz.

Wypadki uczniów, w zależności od powodowanych skutków, dzielimy na:

Kryteria podziału są takie same, jak wypadków przy pracy.

Uraz

Uczeń pod opieką szkoły

Czas przebywania ucznia pod opieką szkoły, to czas pobytu ucznia w szkole zgod­nie z obowiązującym go planem zajęć, a także czas uczestnictwa w zajęciach po­zaszkolnych organizowanych przez szkołę, w tym w różnego rodzaju formach: kra­joznawstwa i turystyki, sportu, kolonii oraz obozów.

PRZYKŁAD Jeżeli uczeń samowolnie opuścił szkołę (poszedł na wagary) lub ukrył się na terenie szkoły zamiast pójść na zaplanowane dla niego zajęcia lekcyjne, to uwalnia się sam spod opieki szkoły (w czasie jego nieobecności na zajęciach jest wyłączony spod opieki szkoły).

Dla zdarzenia, które nosi cechy wypadku ucznia pozostającego pod opieką szkoły, należy wszcząć postępowanie powypadkowe i sporządzić stosowną dokumenta­cję. Obowiązek ten wynika z rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69).

Rozdział 4/11

Efektem postępowania powypadkowego powinno być:

1.2. Obowiązki pracowników i dyrektora szkoły

Powinnością pracownika (także dyrektora, gdy znajdzie się w podobnych okolicz- Obowiązki nościach) jest zapewnienie poszkodowanemu uczniowi opieki poprzez: pracownika

Pracownik powinien ponadto niezwłocznie zawiadomić dyrektora szkoły o zaist­niałym wypadku i to nie tylko wtedy, gdy był naocznym świadkiem zdarzenia, ale także jeśli tylko dowiedział się o wypadku, np. od innych uczniów.

Po uzyskaniu informacji o wypadku, dyrektor szkoły (lub upoważniony przez nie­go pracownik szkoły) zobowiązany jest do:

Przypomnijmy, że:

55 TP

Skład zespołu

Obserwatorzy i konsultanci

Przewodniczący zespołu

1.3. Powołanie zespołu powypadkowego

W celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku i sporządzenia dokumentacji powypadkowej dyrektor szkoły powołuje zespół powypadkowy, złożony z pra­cownika służby bhp i społecznego inspektora pracy.

Szkoły to zwykle niewielkie zakłady pracy, w których z reguły nie zatrudnia się na etacie pracownika służby bhp. Rzadkie są też przypadki wybierania w szkole społecznego inspektora pracy. Zatem w sytuacjach, w których dyrektor nie jest w stanie powołać do zespołu powypadkowego pracownika służby bhp lub społecznego inspektora pracy, może powołać zamiast jednego z nich innego pra­cownika szkoły. Pracownik ten powinien być przeszkolony w dziedzinie bhp w za­kresie postępowania w razie wypadków, w tym powinien umieć ustalić okoliczno­ści i przyczyny wypadku oraz go zaklasyfikować (stwierdzić, czy wypadek jest czy nie jest wypadkiem ucznia będącego pod opieką szkoły).

Szkolenie wstępne (instruktaż ogólny i stanowiskowy) nie daje wystarczającej wiedzy w tym zakresie, dlatego konieczne jest ukończenie co najmniej szkolenia okresowego, w programie którego znajduje się ustalanie okoliczności i przyczyn wypadków w szkołach i analiza przyczyn tych wypadków.

Jeżeli w zespole nie mogą być ani pracownik służby bhp, ani społeczny inspektor pracy, w jego skład wchodzi:

Dyrektor szkoły będzie mógł właściwie prowadzić postępowanie powypadkowe, jeśli ukończy szkolenie okresowe dla pracodawców i innych osób kierujących pra­cownikami.

W pracach zespołu, na prawach obserwatorów czy konsultantów mogą uczestni­czyć przedstawiciele:

Nie są to jednak członkowie zespołu powypadkowego.

Przewodniczącym zespołu powypadkowego jest pracownik służby bhp, a jeżeli nie ma go w zespole - społeczny inspektor pracy. Jeżeli w składzie zespołu brak jest pracownika służby bhp i społecznego inspektora pracy - dyrektor wyznacza prze­wodniczącego spośród pracowników szkoły.

Rozdział 4/11

Dyrektor szkoły nie może być przewodniczącym zespołu powypadkowego.

1.4. Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku

Rozporządzeniem MENiS z 31.12.2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w pu­blicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69) nie określono trybu postępowania w celu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku ucznia, czy innej osoby pozostającej pod opieką szkoły lub placówki. W rozporządze­niu są tylko odesłania do przepisów dotyczących ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy. Zatem, aby rzetelnie:

należy stosować się do przepisów rozporządzenia RM z 28.7.1998 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy oraz sposobu ich doku­mentowania, a także zakresu informacji zamieszczanych w rejestrze wypadków przy pracy (Dz.U. Nr 115, poz. 744, ze zm.).

Ustalanie okoliczności i przyczyn wypadku ucznia jest obligatoryjne, tzn. prze­prowadza się je z urzędu, a nie na wniosek. Podstawą wszczęcia postępowania jest powzięcie wiadomości o wypadku. Dyrektor szkoły powinien więc zarządzić przeprowadzenie postępowania powypadkowego, jak tylko dotrze do niego wia­domość, że zdarzenie takie miało miejsce. Nie może czekać, aż ktoś (np.: nau­czyciel, poszkodowany uczeń lub jego rodzic/opiekun) wystąpi z odpowiednim wnioskiem. Dyrektor szkoły nie może też samodzielnie stwierdzić, że zdarzenie nie jest wypadkiem ucznia będącego pod opieka szkoły i z tego powodu zaniechać przeprowadzenia postępowania powypadkowego.

Ustalając okoliczności i przyczyny wypadku, zespół powypadkowy nie doszuku­je się winy - nie wskazuje na osobę winną powstania wypadku. Ustala tylko fakty potrzebne do sporządzenia protokołu powypadkowego.

Procedura postępowania powypadkowego w szkole w zasadzie nie różni się od po­stępowania w przypadku wypadków przy pracy. Zespół powypadkowy powinien niezwłocznie, przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. W tym celu powinien:

Oglądając miejsce wypadku należy zwrócić szczególną uwagę na:

Wszelkie spostrzeżenia mogące pomóc w ustaleniu okoliczności i przyczyn wy­padku zespół powypadkowy powinien utrwalić w postaci szkiców, fotografii bądź opisów.

Tryb

postępowania

Oględziny

Dokumen­towanie

Rozdział 4/11

Zespół powypadkowy jest obowiązany wykorzystać również materiały zebrane przez organy prowadzące śledztwo lub dochodzenie, jeżeli zostaną mu one udo­stępnione.

2. Wyjaśnienia do wzoru protokołu powypadkowego

Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku, zespół powypadkowy sporządza w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia o wypadku - protokół powy­padkowy, którego wzór określono w załączniku do ww. rozporządzenia MENiS w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i pla­cówkach.

12

Sporządzenie protokołu

Rozdział 4/11.

Jeśli zajdą uzasadnione przeszkody lub trudności w ustalaniu okoliczności i przy­czyn wypadku, termin sporządzenia protokołu może być przedłużony, lecz w treści protokołu należy podać przyczyny zwłoki.

PRZYKŁAD Protokół może być sporządzony w odleglejszym terminie, jeśli zespół powypadkowy musiał oczeki­wać na wyniki ekspertyz, opinie lekarzy, itp.

Pkt2.

Należy tu określić czy był to wypadek śmiertelny, ciężki, czy tylko wypadek powo­dujący czasową niezdolność do nauki w szkole (tzw. wypadek „lekki").

PRZYKŁAD Na lekcji wf-u zderzyło się dwóch chłopców. Jeden (nazwijmy go Andrzej) doznał uszkodzenia wzro­ku, a drugi (Błażej) zwichnięcia stawu skokowego.

Z wypadku należy sporządzić 2 odrębne protokoły - jeden dla chłopca A, drugi dla chłopca B, a w punkcie 2 protokołu powypadkowego wpisać:

Pkt3.

W tym miejscu określamy rodzaj urazu i dajemy jego opis. Najlepiej wykorzystać tu . n informację zawartą w orzeczeniu lekarskim. Przykładowy wpis mógłby brzmieć:

i „Rana cięta prawego uda". W opisie można podać także, np. wielkość i dokładne

<—| umiejscowienie rany.

W przypadku śmierci ucznia - wpisujemy „Śmierć poszkodowanego".

Pkt4.

W tym punkcie protokołu należy zamieścić informację o pomocy przedlekarskiej udzielonej poszkodowanemu.

PRZYKŁAD Przykładowe wpisy dotyczące pierwszej pomocy mogą brzmieć, np.:

Pkt5.

Określamy tu bardzo dokładnie miejsce, w którym wydarzył się wypadek.

Przykładowe wpisy dotyczące miejsca wypadku mogą brzmieć, np.: PRZYKŁAD

Pkt6.

Należy tu wpisać rodzaj zajęć, a więc czy były to zajęcia gimnastyczne, prakt­yczne, czy może wypadek wydarzył się w przerwie między lekcjami, podczas spożywania posiłku, itp. Następnych kilka wierszy przeznaczonych jest na opis wypadku - z podaniem jego przyczyn. Opis okoliczności wypadku to, przede wszystkim:

Opis okoliczności wypadku dobrze jest udokumentować załączonymi szkicami, fotografiami, informacjami uzyskanymi od świadków i poszkodowanego, a także innymi dowodami; stanowi on podstawę do:

Wszystkie załączniki powinny zostać wykazane w 12. punkcie protokołu.

Przyczyn wypadku jest zazwyczaj wiele, a opisując je wymienia się na początek konkretną przyczynę (przyczyny) bezpośrednią - zazwyczaj techniczną bądź wy­nikającą z błędu lub niewłaściwego zachowania poszkodowanego ucznia. Dalej wskazuje się na przyczyny pośrednie, tkwiące najczęściej w nieodpowiedniej orga­nizacji pobytu uczniów szkole.

Najczęstsze przyczyny pośrednie są związane z: PRZYKŁAD

Przyczyną wypadku może też być naruszenie przez poszkodowanego porządku (regulaminu szkoły), np.:

Pkt9.

Rozdział 4/11

Jeśli świadkami wypadku są uczniowie szkoły lub jej pracownicy nie będzie pro­blemu z uzupełnieniem tej rubryki, ponieważ dane tych osób znajdują się w szkole.

Sytuacja się skomplikuje, w przypadku gdy świadkiem jest osoba spoza szkoły. Osoby takiej członkowie zespołu powypadkowego nie mają prawa legitymować. Mogą jedynie poprosić o jej imię, nazwisko i adres zamieszkania.

Pkt 10.

Wnioski i środki profilaktyczne powinny być adekwatne do ustalonych przyczyn wypadku. Są one „mądrością po szkodzie", a zawarte tu zapisy powinny wskazy­wać dyrektorowi szkoły, co należy uczynić, by nie dochodziło w przyszłości do podobnych nieszczęść.

Na podstawie zapisów w tym punkcie protokołu, dyrektor ustala niezbędne środki w celu zapobieżenia podobnym wypadkom w przyszłości.

Środki

profilaktyczne

Jeżeli nastąpiło naruszenie przepisów lub zasad bhp, wnioski i środki profilaktycz­ne nie mogą ograniczać się do stwierdzenia, że „wypadek należy omówić z pracow­nikami lub uczniami". Zalecenia powinny prowadzić do przywrócenia stanu zgodnego z prawem w zakresie ochrony zdrowia uczniów w szkole.

PRZYKŁAD Jeżeli uczeń zjeżdżał po poręczy balustrady zainstalowanej na schodach i w efekcie uderzył o ścianę rozbijając sobie głowę, to jedną z przyczyn tego wypadku był brak zabezpieczenia poręczy przed ewen­tualnym zsuwaniem się po niej. Środkiem zapobiegawczym będzie więc zabezpieczenie tej balustrady przez zainstalowanie na poręczy kołków, jednakże w taki sposób, aby nie powodowały one nowego za­grożenia, np. okaleczania dłoni.

Pkt 11.

Przewodniczący zespołu powinien pouczyć poszkodowanego ucznia lub repre­zentujące go osoby (rodziców, opiekunów) o przysługujących im w toku postępo­wania powypadkowego prawach, w tym o prawie do:

TP

Od osób pouczonych należy odebrać stosowne podpisy potwierdzające fakt po­uczenia o możliwości złożenia zastrzeżeń do protokołu.

Pkt 12.

Członkowie zespołu powypadkowego mają prawo mieć różne zdania na poszcze­gólne kwestie związane z wypadkiem. W sprawach spornych rozstrzygające jest stanowisko przewodniczącego zespołu. Jednakże członek zespołu, który nie zga­dza się ze stanowiskiem przewodniczącego, może złożyć zdanie odrębne, które na­leży odnotować w protokole lub załączyć jego treść złożoną na piśmie.

Członek zespołu powypadkowego powinien uzasadnić zdanie odrębne.

Rozdział 4/11

Wszystkie dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wy­padku, a także odrębne zdanie złożone przez członka zespołu powypadkowego na piśmie dołącza się do protokołu powypadkowego, wymieniając je w wykazie w punkcie 12.

Pkt 13.

Protokół powypadkowy podpisują:

12

Zastrzeżenia do protokołu

Nowy zespół powypadkowy

Potwierdzenie odebrania protokołu przez osoby uprawnione

Po sporządzeniu protokołu powypadkowego zespół zaznajamia z jego treścią:

Ewentualne zgłoszone przez poszkodowanego ucznia (jego rodzica lub opiekuna) uwagi zespół powypadkowy może uwzględnić (zmienić lub stworzyć nowy proto­kół) lub, gdy się z nimi nie zgadza - nie uwzględnić.

Osoby uprawnione mają prawo w ciągu 7 dni od dnia doręczenia protokołu powy­padkowego złożyć zastrzeżenia do ustaleń w nim zawartych. Zastrzeżenia składa się przewodniczącemu zespołu powypadkowego na piśmie lub ustnie (w takim przypadku przewodniczący zespołu spisuje je).

Wszystkie zastrzeżenia złożone przez poszkodowanego ucznia (jego rodziców lub opiekunów) należy wykazać w punkcie 12. protokołu, natomiast podpis złożony w punkcie 2) potwierdza zgłoszenie zastrzeżeń.

Zastrzeżenia mogą dotyczyć:

Zastrzeżenia należy przekazać do organu prowadzącego szkołę, ponieważ to on

jest kompetentny do ich rozpatrywania.

Po rozpatrzeniu zastrzeżeń organ prowadzący szkołę może:

Rozporządzeniem MENiS nie określono trybu powołania nowego zespołu powy­padkowego oraz zasad jego postępowania. Należy zatem przyjąć, że nowy zespół powinien zostać powołany (i działać) podobnie jak zespół pierwszy, uwzględniając jedynie:

Rozdział 4/11

W przypadku nowych ustaleń, dotychczasowy zespół powypadkowy sporządza nowy protokół powypadkowy załączając do niego stary (do którego były za­strzeżenia).

Powołany przez organ prowadzący szkołę nowy zespół powypadkowy wszczyna postępowanie powypadkowe od nowa i na podstawie swoich ustaleń sporządza protokół powypadkowy.

Jeden egzemplarz protokołu powypadkowego doręcza się osobom uprawnionym do zaznajomienia się z nim, czyli poszkodowanemu lub jego rodzicom (opieku­nom), a drugi pozostaje w szkole.

Jeżeli organ prowadzący szkołę i/lub kurator oświaty zażądają protokołu powy­padkowego, to należy im go doręczyć.

Archiwizacja

D

Pracodawca jest zobowiązany przechowywać przez 10 lat dokumentację powy­padkową (protokół powypadkowy i inne dokumenty związane z wypadkiem przy pracy). Zatem dyrektor szkoły również powinien przez 10-lat przechowywać do­kumentację związaną z wypadkiem ucznia.

3. Wyjaśnienia do wzoru rejestru wypadków

Na podstawie protokołów powypadkowych dyrektor szkoły prowadzi rejestr wy­padków według wzoru określonego rozporządzeniem MENiS.

Postępowanie

nowego

zespołu

Rozdział 4/11

Wypadki należy, rejestrować chronologicznie - od początku do końca roku kalen­darzowego, odkreślając poszczególne lata.

PROTOKOŁ POWYPADKOWY

(imię i nazwisko, stanowisko)

(imię i nazwisko, stanowisko)

dokonał w dniach

wypadku, jakiemu w dniu uległ/a ustaleń dotyczących okoliczności przyczyn o godz

(imię i nazwisko)

z

(wskazanie klasy lub innej jednostki podziału organizacyjnego osób pozostających pod opieką

szkoty lub placówki) szkoły/placówki

(nazwa i adres szkoły lub placówki) zamieszkały/a

(adres)

  1. Rodzaj wypadku (śmiertelny, zbiorowy, ciężki)

  2. Rodzaj urazu i jego opis

  3. Udzielona pomoc

  4. Miejsce wypadku

  5. Rodzaj zajęć

Opis wypadku - z podaniem jego przyczyn

  1. Imię i nazwisko osoby sprawującej nadzór nad poszkodowanym w chwili wypadku

urodzony/a

  1. Czy osoba sprawująca bezpośrednią pieczę nad poszkodowanym była obecna w chwili wypadku w miej­scu, wktórym zdarzył się wypadek (jeżeli nie-podać, z jakiej przyczyny)

Rozdział 4/11

  1. Świadkowie wypadku:

1)

(imię i nazwisko, miejsce zamieszkania)

2)

3)

  1. Środki zapobiegawcze

  2. Poszkodowanego, jego rodziców (prawnych opiekunów) pouczono o możliwości, sposobie i termi­nie złożenia zastrzeżeń.

Podpis pouczonych:

1)

2)

  1. Wykaz załączników do protokołu, w tym ewentualnych zastrzeżeń, jeżeli złożono je na piśmie:

1)

2)

  1. )

  2. )

  3. )

  1. Data podpisania protokołu: Podpisy członków zespołu:

WZÓR A

1)

2)

Podpis dyrektora oraz pieczęć szkoły lub placówki

Potwierdzenie przez osoby uprawnione:

1) zaznajomienia się z protokołem i innymi materiałami postępowania powypadkowego:

2) złożenia zastrzeżeń na piśmie:

3) otrzymania protokołu:

REJESTR WYPADKÓW

Lp.

Imię i nazwisko

(wskazanie klasy lub innej jednostki podziału organiza­cyjnego osób pozostających pod opieką szkoły lub placówki)

Data i rodzaj wypadku Miejsce wypadku i rodzaj zajęć

Rodzaj urazu i jego opis

Okoliczności wypadku Udzielona pomoc

Środki zapo­biegawcze,

wydane zarządzenia

Uwagi

Podpis dyrektora szkoły lub placówki

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Untitleaad.FR10, geodezja
Untitled FR12
Untitled0 89
Untitled0 43
Untitled0 31
Untitled0 96
Untitled0 49
Untitled0 22
Untitled0 41
Untitled0 95
Untitled5
Untitled0 65
Untitled0 03
Untitled0 97
Untitled0 00
Untitled12
Untitled0 17
Untitled0 09
Untitled FR11
Untitled11

więcej podobnych podstron