Przestrzeń- z łac. spatium jest rozumiana jako trójwymiarowy obszar ograniczony 3 wymiarami długością, szerokością i wysokością. Przestrzeń ograniczona 2 pierwszymi wymiarami odpowiada pojęciu powierzchni Ziemi.
Po uwzględnieniu 3 wymiaru mamy do czynienia z biosferą. 3 wymiar rozciąga się do 10 km powyżej pow. Ziemi i 11 km w głąb. W Wyrażeniu fizyczno-matematycznym i geodezyjnym przestrzeń to mnogość metrów przestrzennych.
Dwuwymiarowa- ukł. Współrzędnych
Trójwymiarowa- układ karto przestrzenny
Zróżnicowanie przestrzeni wynika z położenia geogr. Od położenia geogr. zależą cechy przestrzeni: wyniesienie n.p.m., energia słoneczna, klimat, wody, świat zwierzęcy, czynniki fizykochemiczne.
Przestrzeń fizyczno-geograficzna to środowisko geograficzne.
Poszczególne komponenty środowiska ulegają ciągłym i różnorodnym przeobrażeniom. Mówiąc o przestrzeni należy uwzględnić czas.
Czasoprzestrzeń- H. Winkowski
Całość przestrzeni jak jej obszary są zróżnicowane. W systemie środowiska fizyczno-geograficznego został umieszczony człowiek.
Podstawowe sposoby rozumienia przestrzeni
Przestrzeń fizykalna (fizyczna)-trójwymiarowa rozciągłość (obszar) o jednorodnym, nieskończonym i nieograniczonym charakterze, w którym zachodzą wszystkie zjawiska fizyczne.
Czasoprzestrzeń- zbiór wszystkich zdarzeń fizykalnych zachodzących w przestrzeni i czasie.
Przestrzeń absolutna- nieokreślony, nieograniczony i nieskończony obszar mieszczący wszystkie bryły przestrzenne.
Przestrzeń kosmiczna- przestrzeń rozpościerająca się poza obszarem atmosfery Ziemi.
Przestrzeń międzyplanetarna- przestrzeń kosmiczna w obrębie Układu Słonecznego.
Przestrzeń ekonomiczna- to jest zespół elementów żywych i martwych powiązanych z człowiekiem wzajemnym oddziaływaniem.
Przestrzeń ekonomiczna jest częścią przestrzeni geograficznej. Jest ona wspólna i ograniczona dla całej ludzkości, wytyczona granicami polityczno - administracyjnymi poszczególnych społeczeństw. Wynika to z faktu wprowadzenie przez człowieka elementów antropogenicznych, ponieważ one jego kształtują. Gdy elementy antropogeniczne przeważają nad przyrodniczymi, powstaje środowisko sztuczne.
Przestrzeń geograficzna- jakościowo zróżnicowana, stanowią ją: lądy, morza, oceany. Przestrzeń geograficzną tworzy środowisko przyrodnicze, w którym człowiek żyje i pracuje.
Powierzchnia lądów, kontynentów, archipelagów dzieli się na:
-państwa (kraje)
-kolonie i terytoria zależne
Przestrzeń Polski od 2000r. dzieli się na: województwa, powiaty, gminy i sołectwa. Równolegle z najniższego pułapu- jednostki osadnicze, miejscowości, miasta i wsie.
Ze względu na przeznaczenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego wyróżnia się:
-przestrzeń planistyczną- czyli rzeczywistą przestrzeń Ziemi poddawaną procesom aktywnego planowania przestrzennego. Zawiera się w niej przestrzeń ekonomiczna i ekologiczna.
Przestrzeń planistyczna to też rodzaj przestrzeni odwzorowująca skomplikowane i wzajemnie powiązane procesy zachodzące w przestrzeni ekonomicznej i ekologicznej.
Jest to przestrzeń, która jest przedmiotem zainteresowania programów i planów rozwoju jej zagospodarowania.
W przestrzeni planistycznej można wyróżnić przestrzeń miejską, wiejską, rekreacyjną i inne rodzaje przestrzeni.
Przestrzeń planistyczną można rozpatrywać ze względu na pełnione funkcje: f. usługowe, rezydencjonalną, ochronną, obronną, ochrony środowiska, w tym urządzenia, budowle ochrony środowiska i też jako źródła surowców mineralnych i energii.
Przestrzeń, w której żyje człowiek można podzielić na: 1) przestrzeń zurbanizowaną (nieruchomości zurbanizowane, znajdujące się w granicach administracyjnych miast czyli obszary zainwestowania miejskiego, objęte planem przestrzennym zagospodarowania miasta)2)przestrzeń niezurbanizowaną- ,,kraj za miastem”, obszary niezurbanizowane, obszary wiejskie obejmujące obszary wykorzystywane na cele rolne, leśne, rekreacyjnego, miejsca wydobycia kopalin i użytków ekologicznych.
Cechy przestrzeni:
-ograniczoność- przestrzeń jest skończona, ograniczona, wynika to z ograniczoności globu ziemskiego i struktury niektórych komponentów. ,,Przestrzeń jest jednym z 4 dóbr rzadkich i ograniczonych obok takich dóbr jak: materia, energia i czas.” Nie ma substytutu przestrzeni.
-opór- opór jaki stawia ona działalności ludzkiej, z ekonomicznego pkt. Widzenia intensywność zagospodarowania i korzystania z przestrzeni jest funkcją dostępności komunikacyjnej i postępu technicznego ludzkości. Przestrzeń jest potrzebna każdemu gatunkowi biologicznemu.
-zróżnicowanie- pod względem cech naturalnych i antropogenicznych. Przestrzeń nie jest jednorodna, niektóre elementy mają charakter unikatowy i wyczerpywany.
Cechy przestrzeni decydują o atrakcyjności i przeznaczeniu danego obszaru oraz do zakwalifikowaniu go do określonego użytkowania. Nie oznacza to, że cechy przesądzają o przeznaczeniu danych obszarów. Geografowie skłaniają się do wyróżnienia kolejnych właściwości, atrybuty przestrzeni:
-wyłączność- wynikająca z faktu tzw. zasada koherencji lokalizacyjnej, w danym miejscu każdy obiekt zajmuje tylko jedno miejsce w przestrzeni
-odległość- między obiektami, miejscami istnieje pewien dystans, liczony jednostkami miary czy czasem
-kierunek- wynika z wyłączności i odległości, poza pkt. wyjścia i odległości podaje się tez kierunek
-sąsiedztwo-pochodna odległości od kierunku, każdy obiekt znajduje się w otoczeniu innych obiektów występujących w różnej odległości i kierunkach
-wielkość- przestrzeń i każda jej część ma wielkość mierzoną w jednostkach fizycznych
-wypełnienie- elementarzu naturalnego i antropogenicznego (przestrzeń wypełniają obiekty fizyczne i ludzie, tworzące różne instytucje).
Przestrzeń geodezyjna- wynika ona z pomiarów wielkości i kształtu kuli ziemskiej.
Podział geodezyjny Polski wyróżnia:
- jednostkę ewidencyjną- za powierzchnię gminy, miasta, dzielnicy.
-następnie obręb- rozumiany jako powierzchnia wsi, części miasta lub dzielnica
-kolejny etap jednostka rejestrowa- rozumiana jako część obrębu stanowiąca nieruchomość
-najniższy działka ewidencyjna – to część obrębu lub nieruchomości, wyodrębniona granicami i oznaczona numerem
Podział- jest on ujęty w ewidencji gruntów i budynków, obejmuje cały kraj.
Kodeks cywilny aktualnie obowiązujący - podział przestrzeni na nieruchomości lub części powierzchni Ziemi wyróżnia następujący podział, który różni się od podziału geodezyjnego:
-nieruchomości gruntowe
-nieruchomości budynkowe
-nieruchomości lokalowe
-nieruchomości rolne
Podział nieruchomości i ich systematyka oraz ewidencja jeszcze w Polsce jest niedokończona. Docelowo będzie miał formę katastru nieruchomości.
Ze względu na formę własności rozróżnia się:
-przestrzeń prywatną- tzn. osób fizycznych i osób prawnych
-skarbu państwa- państwową
-samorządową: samorządów wojewódzkich, powiatowych i gminnych- komunalną
Wg definicji zawartej w Ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 27.03. 2003 r.: ład przestrzenny to takie ukształtowanie przestrzeni, które tworzy harmonijną całość oraz uwzględnia w uporządkowanych relacjach wszelkie uwarunkowania i wymagania funkcjonalne, społeczno-gospodarcze, środowiskowe, kulturowe oraz kompozycyjno-estetyczne.
Cechy ładu przestrzennego:
-logika przestrzenna (funkcjonalność w rozmieszczeniu elementów struktury)
-optymalizowanie przepływów towaru i przemieszczania się osób
-zachowanie walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego wraz z jego zdolnością do zachowania równowagi
-regenerowanie się i zaspokajanie potrzeb człowieka
-dostosowanie struktur przestrzennych do przyjętych społecznie wzorów zachowań przestrzennych
-optymalna relacja między centrum a obszarami peryferyjnymi
-pozytywny wyraz estetyczno-krajobrazowy
-ład przestrzenny- jest wyrazem harmonii, uporządkowania, proporcjonalności i równowagi w środowisku użytkowania człowieka. Wyraża zharmonizowanie z przyrodą, użyteczność jak i efektywność we wszystkich skalach od lokalnej do krajowej.
Zachowanie ładu przestrzennego polega na:
-właściwym rozmieszczeniu funkcji (dążenie do tego aby odpowiednie funkcje znalazły się w optymalnych miejscach)
-właściwe sąsiedztwo funkcji (bezkonfliktowe, dające największe korzyści z pkt. widzenia zainteresowanych podmiotów)
-utrzymanie struktury pionowej i poziomej rozwiązań przestrzennych.
Ład jest nadrzędnym celem planowania przestrzennego.
Słowo ład w j. pol. wywodzi się z tego samego rdzenia co przymiotnik ładny, zaś słownik j. pol. definiuje ład jako porządek, układ harmonijny. Właśnie ten pozytywny wydźwięk słowa ład , zawierający w sobie ocenę estetyczną jest właściwy tylko dla j.pol. i jest pojęciem szerszym niż w innych językach, gdzie ład oznacza wyłącznie porządek.
Ład przestrzenny u Arystotelesa to: użyteczność i piękno. Te dwa pojęcia najlepiej chyba oddają istotę głównych kierunków kształtowania przestrzeni we współczesnej myśli urbanistycznej.
Ład przestrzenny jest odbiciem ładu wytworzonego w ludzkim umyśle /P. Bogdanowicz 1989/
Ład przestrzenny – usytuowanie przestrzenne ludzi i przedmiotów, „obiektów” w taki sposób, aby ich istnienie i funkcjonowanie przebiegało zgodnie z naturą i funkcjami jakie mają spełniać. / M. Zawadzki 2001/
Wraz z rozwojem państwa, pojęcia władzy, ład przestrzenny zaczął obejmować kolejne dziedziny życia. Współcześni filozofowie- ład przestrzenny jako rozwój zrównoważony. Ład przestrzenny w ujęciu historycznym.
Prace scaleniowe wpasowane w niezmienniki terenowe: linie drzew, skarpy, linie energetyczne, rowy melioracyjne itp.
Wymiary ładu przestrzennego /Zawadzki 2001/:
- Kulturowy (estetyczny)- odczuwany w sposób subiektywny
- Techniczny-czy jest wynikiem i warunkiem prawidłowego rozwoju środowiska naturalnego
- Społeczny- uwzględnia relacje, więzi społ.
- Ekonomiczny-przestrzenne usytuowanie względem siebie podmiotów gospodarczych współpracujących lub konkurujących ze sobą.
Ład przestrzenny-podział:
1) ład architektoniczno-urbanistyczny- kompozycyjna zwartość przestrzeni (osiedla, bloku urbanistycznego, kwartału), jego czytelność, logika, usytuowanie terenów zielonych, obiektów sklepów, ulokowanie domów, ich kształt i wielkość.
2) ład funkcjonalny- związany z walorami użytkowymi, mieszkania i osiedla, z nasyceniem w pkt. usługowe, sklepy, kluby, kawiarnie, żłobki
3) ład estetyczny- odzwierciedlający urodę miejsca i przestrzeni, miasta, jego dzielnic i pojedynczych zespołów, zależy od szaty informacyjnej (szyldy, neony, reklamy), czystości, schludności, barwności, symboliki ułatwiającej orientację i sprawne poruszanie
4) ład ekologiczny-wartości środowiska naturalnego (osiedla, zespołu, kwartału, bloku urbanistycznego), a jego rola w ogólnej ocenie przestrzeni miasta szybko rośnie
5) ład społeczny-oparty na ukształtowanej sieci zależności społecznych, ocena stanu bezpieczeństwa, siła więzi społecznych lub ich brak, kontakty, wyraża się we wzajemnym do siebie nastawieniu ze strony znanych, najbliższych i dalszych sąsiadów, w poziomie zażyłości i identyfikacji z miejscem i przestrzenią.
Ład przestrzenny (W. Szolginia 1987)-uzyskiwana w sposób naturalny w wyniku działań sił przyrody lub w sposób sztuczny przez działalność człowieka organizacja przestrzeni charakteryzująca się równowagą poszczególnych składników.
Pojęcie ładu przestrzennego z pkt. planowania i zagospodarowania przestrzennego to dążenie do harmonijności, której części poddane są wspólnym regułom.
Ład przestrzenny (geodezyjny)- organizacja przestrzeni uwzględniająca we wzajemnie uporządkowanych relacjach całokształt warunków i wymagań: funkcjonalnych, społecznych, gospodarczych, technicznych, przyrodniczych i estetycznych.
W sferze interesu publicznego oznacza to przede wszystkim brak konfliktów między użytkownikami przestrzeni o różnym stopniu sąsiedztwa i brak dysonansów w sposobach i formach zagospodarowania tej przestrzeni. Poziom ładu przestrzennego jest wprost proporcjonalny do poziomu redukcji potencjalnych konfliktów i dysonansów. Kształtowanie ładu przestrzennego jest nieustającym procesem, w którym człowiek tworzy i przekształca swe środowisko zgodnie ze swoim systemem wartości i możliwościami w granicach środowiska naturalnego. Ład przestrzenny uważany jest ogólnie za cel nadrzędny, do jakiego winna dążyć gospodarka przestrzenna w skali lokalnej, regionalnej i krajowej.
Systematyka skutków uchwalenie i realizacji planu miejscowego
Ekonomiczne – wywołuje natychmiastowe i długofalowe skutki finansowe
Podatki – wpływy gminy
Należności - wpływy gminy
Opłaty – wpływy gminy
Wydatki na inwestycje infrastrukturalne i zwiększające
Społeczne
Przestrzenno – architektoniczne – ujawniające się na rynku zapotrzebowanie na dany typ nieruchomości, uchwalenie planu prowadzi do uchwalenia nowej funkcji, wszelkie zapisy dokonane w ustaleniach planu (granice dziełek, dopuszczalnej w gminie zabudowy, zakazy, nakazy) stanowią podstawe podejmowanych przez właścicieli decyzji inwestycyjnych. Rozporządzenie ministra infrastruktury w sprawach jak powinny wyglądac budynki i ich zlokalizowanie.
skutki: takie trwałe zmiany w krajobrazie lub przestrzeni, których ocena niekiedy może by bardzo subiektywna (dotyczny to wzrostu intensywności zabudowy, zmian w krajobrazie, - bada się; wskaźnikiem intensywności zabudowy, poprzez określenie pow zabudowy do pow , wskaźnik zabudowy biologicznej czynnej w powierzchni całkowitej – nie są to wskaźniki jednoznacznej oceny
zmian w układzie komunikacyjnym, zaprojektowanie i realizacja obszarów zieleni).
podniesienie atrakcyjnośc gruntu poprzez zaprojektowanie i realizacje obszarów zieleni – o atrakcyjności projekt terenów mogą:
Przypadającą na mieszkańca pow terenów zielonych
Jakość produktów –skład gatunkowy projektowanej zieleni
Element rozporządzenia, wykonania projektu i pielęgnacji zaprojektowanego terenu
ocena stanu zagospodarowania przestrzeni – jest związana z określeniem satanu, w którym aktualnie znajduje Się analizowana przez nas przestrzeń, ocena taka może byź podstawą do zrealizowania zadań mających na celu podnieśc i przedłużyc użytecznośc tereu. Stan zagospodarow jest efektem realizacji planu miejscowego. Pierwszym etapem oceny stanu zagospod przest jest ocena jego stanu planistycznego O(analiza wiążącej ….) dokumenty – studium uwarunkowań i kierun…, plan zagospod przestrzennego gminy, decyzja o warunkach zabudowy terenu. 3 stany planistyczne przestrzeni: podstawowy, pożądany i wymuszony. Podstawowy prezentuje studium dla całej pow gminy(przesłanak jak wykożystywa przestrzen i na jakie funkcje), pożądany na wycinku przestrzeni – miejscowego planu (akt prawa miejscowego) – istnienie istniejącego planu miejscowego jest najbardziej pożądanym stanem planistycznym przestrzeni. Stan wymuszony – gdy dla analizowanego terenu nie sporządzono planu miejscowego, niezbędna jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Środowiskowe – zgodnie z ustawą, rozwój zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju, wzajemna integracja i rozumienie i branie pod uwage potrzeb innych dziedzin. zakres prognozy oddziaływania na środowisko reguluje ustawa i rada ministrów. W planie miejscowym znajdują się
Stan i jakośc wód – dot wód podziemnych i powierzchniowych – zakłada Się ich poprawe. Zadania własne gminy: Zadania z zakresu infrastruktury technicznej: budowa gróg, organizacja ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wode, oczyszczalnie ścieków, utrzymania wysypisk. Ograniczenia i zakazu (mogą być takie wspisy w miejscowym planie) z zakresu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków i szamb.
badanie jakości wód – 3 zasadnicze mierniki:
wskaźnik jakości wód powierzchniowych oi podziemnych;
wskaźniki określające udziały wód o różnych klasach w ogólnej ilości zbiorników wodnych na badanym obszarze;
biologiczne wskaźniki jakości wody określające wpływ oddziaływań antropogenicznych
5 klas jakości wód zgodne z ustaleniem ministra środowiska
I- wady bardzo dobrej jakości, II – wody o dobrej jakości, III – wody zadowalającej jakości, IV – wody niezadowalającej jakości, V- wody złej jakości
nadanie klasy zależy od spełnienia wartości granicznych dla kilkudziesięciu wskaźników jakości wody w poszczególnych klasach.
Zalesienie gruntów niskich klas bonitacyjnych – zalesianie gruntów, nie użytkowane rolniczo przeznaczano na lasy, zmiana na lepsze krajobrazu, systuiacji finansowej (dodatki na ochr przyrody, powiekszenie drzewostanu), środowiskowe, funkcja glebochronna, atmosferyczna, ekologiczna, ochrona przed kleskami, hydrologiczną, negatywne skutki zalesiania: straty brzegowe (obniżka plonów na gruntach sąsiednich – bo cień, rozrost korzeni bocznych czyli zabieranie wody i konkurencja dla roślin uprawianych, przy złej pielęgnacji lasu rozprzestrzenianie Się chorób i szkodników), bezpośrednio wyrażającymi dane zjawisko (zmniejszenie zjawisko, poprawa krajobrazu, ochrona przed klęskami żywiołowymi
Zanieczyszczenie środowiska – postęp techniczny spowodował wzrost emitowanych zanieczyszczeń do środowiska naturalnego, skutki – zanieczyszczenia z terenów przemysłowych i usługowych mogą obniżac atrakcyjnośc terenów okolicznych, a zanieczyszczenia mogą być niekorzystne dla okolicznej ludności,
bada się: Ilośc zakładów uciążliwych dla środ w regionie, produkcja odpadów na 1 mieszkańca, poziom zanieczyszczeń chem emitowanych do wód lub powietrza.
mierniki: udział oczyszczonych ściejków komunalnych i przemysłowych w ilości ścieków wymagających oczyszczenia; ilośc odpadów składowanych w ciągu roku na terenie gminy; ilośc składowisk przypadających na m2; ilość emitowanych gazów szkodliwych,
Skutki gospodarowania przestrzenią:
działanie planistyczne-> zachowanie równowagi przyrodniczej. Skutki mogą być korzystne lub negatywne, dotyczą współczesnych i przyszłych użytkowników. Samo utrwalenie planu pociąga za sobą skutki ekonomiczne, społeczne, przestrzenno-architektoniczne, środowiskowe.
| Grupa | Podgrupa | Rodzaj | Specyfika | Podmiot, kt. dotyczą |
|---|---|---|---|---|
| Ekonomiczne | -finansowe -pozafinansowe |
-przychody -koszty -przychody -koszty -pozytywne |
-podatki od nieruchomości -podatki dochodowe -opłaty planistyczne -opłaty adiacenckie -opłaty adiacenckie -inwestycje publiczne -inwestycje -sporządzenie planu -wzrost wartości rynkowej -opłaty planistyczne -wzrost podatków -partycypacje w inwestycjach -opłaty adiacenckie -należności i opłaty -wyłączenie z produkcji -spadek bezrobocia -rozwój przedsiębiorczości -inwestycje -rozwój obszaru -aktywizacja gospodarcza wsi -wykorzystanie potencjału |
g. g. g. g. g. g. g. g. w. w. w. w. w. w. w. sp.l., s.l., sp.pl -II- -II- -II- -II- |
| Społeczne | -pozafinansowe | -negatywne -pozytywne |
-wzrost zagrożeń społecznych -zmiana wzorców I odejście od tradycji -migracje -rozwój osobowości -wzrost poziomu kultury |
sp.l sp.l sp.l sp.l sp.l |
Przestrzenno- architektoniczne |
-wymierne -niewymierne |
-pozytywne -negatywne |
-wzrost intensywności zabudowy -poprawa krajobrazu -poprawa ładu przestrzennego -nowy podział -wzrost intensywności zabudowy -pogorszenie krajobrazu -nowy podział |
sp.l, sp.pl -II- -II- -II- sp.l, sp.pl -II- -II- |
| Środowiskowe | -wymierne | pozytywne negatywne |
-wskaźnik jakości wód -udział wód pozaklasowych - -II- o wysokiej jakości -biologiczna jakość wody
-poprawa stosunków wodnych -poprawa krajobrazu -zapobieganie erozji
-wód -gleby -powietrza |
sp.l, sp.pl sp.l., sp.pl w. sp.l., sp.pl |
g- gmina; w- właściciel
sp.l- społeczność lokalna
s.l- samorząd lokalny
sp.pl.- społeczność ponadlokalna
Za zasady te uznane będą wymienione w art. 1, ust. 2 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym czynniki, które należy uwzględnić w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Są to:
1) wymagania ładu przestrzennego, w tym urbanistyki i architektury;
2) walory architektoniczne i krajobrazowe;
3) wymagania ochrony środowiska, w tym gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych;
4) wymagania ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej;
5) wymagania ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, a także po-trzeby osób niepełnosprawnych;
6) walory ekonomiczne przestrzeni;
7) prawo własności;
8) potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa;
9) potrzeby interesu publicznego;
10) potrzeby w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej, w szczególności sieci szerokopasmowych.
Decyzje o ustaleniu lokalizacji i war. zabudowy.
-Ustawa o Planowaniu Przestrzennym wyróżnia 2 inwestycje (celu publicznego i niebędące inwestycjami celu publicznego)
Lokalizacyjne inwestycje celu publicznego i war. zabudowy wydawane w trybie administracyjnym na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
W przypadku braku Planu na terenie w którym planuje się inwestycje ustalenie następuje w drodze decyzji lokalizacyjnej w której projekt sporządza osoba która ma odpowiednie uprawnienia.
Dla inwestycji pozostałych następuje na podstawie decyzji o war. zabudowy , których projekt sporządza uprawniona osoba.
Aby uzyskać decyzję:
-Inwestor składa wniosek okreś. ustal. gr. terenu przedstawionej na kopii mapy zasad. (1:500, 1:1000), obszar na którym inwestycja będzie oddziaływać
-przedst. charakt. Inwestycji, zapotrzebowanie na wodę, planowany sposób zagospodarowania terenu w formie opisowej i graficznej
-określenie charakt. parametrów tech. Inwestycji
Sama decyzja musi zawierać: rodzaj inwestycji, war. i rodzaj zagospodarowania terenu, linie rozgraniczające teren inwestycji. Wydana decyzja jest wiążąca dla organu wydającego decyzję o pozwoleniu na budowę. Starosta wydaje decyzję.
Decyzja o war. zabudowy czyli inwestycje niebędące inwestycjami celu publicznego (celu publ.-> celu lokalizacyjnego) wydaje się przy zmianie zagospodarowania terenu w przypadku braku planu miejscowego, może być obiekt budowlany, sieć infrastruktury technicznej, zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Aby można było wydać decyzję: warunki wstępne:
-teren ma mieć dostęp do drogi publicznej
-istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu jest wystarczające dla prawidłowego funkcjonowania planow. zamierzenia budowy
-teren nie wymaga zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych
Decyzja o ustaleniu lokalizacji i warunkach zabudowy
-Należy odróżnić inwestycje celu publicznego od celów innych niebędących inwestycjami celu publicznego.
Inwestycjami mającymi charakter celu publicznego są inwestycje, które z art. 2 ustęp 5 z ustawy z dnia 22.03.2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym musi spełniać 2 warunki:
-musi mieć znaczenie lokalne (gminne) lub ponadlokalne (powiatowe, wojewódzkie, krajowe)
-musi stanowić realizację celów z art. 6 ustawy z dn. 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Zgodnie z ta ustawą do celów publicznych należy 20 takich inwestycji np.
- wydzielanie gruntów pod drogi publiczne i drogi wodne
- wydzielenie gruntów pod linie kolejowe, lotniska oraz ich budowa i utrzymanie;
- opieka nad nieruchomościami stanowiącymi zabytki
- ochrona Pomników Zagłady
- budowa i utrzymywanie pomieszczeń dla urzędów organów władzy, administracji, sądów i prokuratur,
państwowych szkół wyższych, szkół publicznych, a także publicznych: obiektów ochrony zdrowia,
przedszkoli, domów opieki społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych i obiektów sportowych;
- budowa i utrzymywanie obiektów oraz urządzeń niezbędnych na potrzeby obronności państwa i
ochrony granicy państwowej, budowa i utrzymywanie aresztów śledczych, zakładów karnych oraz zakładów dla nieletnich;
- poszukiwanie, rozpoznawanie, wydobywanie i składowanie kopalin stanowiących własność Skarbu
Państwa
- zakładanie i utrzymywanie cmentarzy;
- inne cele publiczne określone w odrębnych ustawach.
Lokalizacja inwestycji celu publicznego- decyzje są wydawane w trybie administracyjnym.
Ustalenie warunków zabudowy dla inwestycji celu niepublicznego- na podstawie Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
W przypadku braku planu miejscowego dla terenu na którym planuje się inwestycje to ustalenia lokalizacji inwestycji celu publicznego następuje w drodze decyzji lokalizacyjnej, której projekt sporządza osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia zawodowe.
Dla inwestycji pozostałych wydaje się decyzje o warunkach zabudowy których projekt musi być opracowany przez uprawnioną osobę.
Inwestor powinien złożyć wniosek, przedstawić na piśmie charakterystykę inwestycji.
We wniosku o decyzję o warunkach zabudowy nie będącej inwestycjami celu publicznego wydaje się przy każdej zmianie zagospodarowania terenu lub w przypadku braku planu miejscowego. Decyzja ta może dotyczyć budowy projektu budowlanego lub innych robót budowlanych (np. budowy sieci infrastruktury technicznej: przyłącza do zasilania sieci oczyszczalni przydomowej) oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.
Wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:
1) co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu,
2) teren ma dostęp do drogi publicznej,
3) istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu, z uwzględnieniem ust. 5, jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego,
4) teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc na podstawie art. 67 ustawy, o której mowa w art. 88 ust. 1,
5) decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.
Planowanie przestrzenne na szczeblu gminnym ulegało zmianom. Przed 1989r. gospodarka centralnie planowana (było to podporządkowane planowaniu centralnemu w związku ze zmianom ustrojowym- państwo narzucało warunki gry i zasady działania). Po 1989r. gospodarka rynkowa- należy uwzględniać inne podmioty- różne cele, związki oraz ciągłe zmiany w otoczeniu podmiotu.
Wszystkie informacje obejmują zasoby gminy- umożliwiają opracowanie Strategii Rozwoju Gminy- precyzuje cele i etapy rozwoju gminy oraz zamierzonych przedsięwzięć.
Strategia Rozwoju Gospodarczego gminy jest wyborem działań i środków najskuteczniejszych do realizacji zamierzonych celów. Określa to co i kiedy gmina ma zrealizować na obszarze gminy natomiast to gdzie te zamierzenia maja być rozmieszczone są określane w procesie planowania przestrzennego, w którym uwzględnia się 2 podstawowe opracowania: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego oraz Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy- który nie jest dokumentem obowiązkowym do sporządzenia, obejmuje część gminy, po uprawomocnieniu staje się aktem.
Rola Strategii Rozwoju Gospodarczego Gminy:
-ma duże znaczenie z racji zawartości i określenia zamierzeń, inwentaryzacji posiadanych zasobów, jest pkt. wyjścia do prac nad sporządzeniem Studium
-rozpoznanie stanu istniejącego (diagnoza) i tendencji rozwoju
-obejmuje ona różne zagadnienia dotyczące środowiska przyrod., kulturowego, mieszkalnictwa, komunikacji, infrastruktury społ. i tech., potencjału usługowego i produkcyjnego, znaczenie sytuacji finansowej i rynek nieruchomości (duże znaczenie dla gminy), w strategii ocenia się też jakość życia mieszkańców, warunki zdrowotne, mieszkaniowe i możliwości zabezpieczenia potrzeb rekreacyjnych.
Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy.
Uchwałę o przystąpieniu do sporządzenia uchwala Rada Gminy. Studium:
-polityka przestrzenna gminy
-lokalne zasady zagospodarowania przestrzennego
W studium:
-zasady określone w koncepcji Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
-Ustalenia Strategii Rozwoju i Planu Rozwoju Zagospodarowania Przestrzennego Województwa
-Ustalenia Strategii Rozwoju Gminy
Studium dla całego obszaru Gminy.
Jego ustalenia wiążące dla Miejscowych Planów Zagospodarowania Przestrzennego.
Studium nie jest aktem prawa miejscowego.
Na podstawie Studium nie można wydawać decyzji lokalizacyjnych czy decyzji o warunkach zabudowy.
Decyzje wydaje się na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego.
2 rodzaje decyzji dotyczące lokalizacji inwestycji:
-decyzja o ustaleniu lokalizacji celu publicznego- dotyczy ona obiektów użyteczności publicznej i infrastruktury technicznej i ochrony środowiska
-decyzja o warunkach zabudowy dla inwestycji niebędących inwestycjami celu publicznego
Dla Studium jest potrzebne bezbłędne rozpoznanie stanu istniejącego.
Uwzględnia się następujące uwarunkowania:
-dotychczasowe przeznaczenie zagospodarowania i uzbrojenie terenu
-stan środowiska (zasoby wodne itd.)
-warunki i jakość życia
-potrzeby i możliwości rozwoju Gminy
-stan prawny gruntów
-stan systemów komunikacyjnych i infrastruktury technicznej
-zadania służące realizacji ponad lokalnych celów publicznych
Po ustaleniu uwarunkowań możliwość opracowania kierunku.
Kierunki zagospodarowania przestrzennego Gminy, określa się:
-kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy i w przeznaczeniu terenu
-kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania i użytkowania terenu ( w tym wskazanie terenu, które powinny być wyłączone z zabudowy)
-obszary ochronne środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego
-kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej
-obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego
-obszary dla których gmina zamierza uwzględnić taki plan
-kierunki muszą być określone co do zasady kier. i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej
-obszary wymagające rekultywacji, przekształceń
-granice trenów zamkniętych i ich stref ochronnych
Po sporządzeniu projektu studium i uwzględnieniu opinii , projekt wyłożony do publicznego wglądu. Po czasie, ostatecznie projekt uchwala Rada Gminy.
Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego:
-sporządza się dla obszarów wyznaczonych w studium (głównie tereny na inwestycje celu publicznego)
-określone sposoby zagospodarowania i zabudowy pozostałych inwestycji
-Akt prawa miejscowego, uchwałę o przystąpieniu do jego sporządzenia uchwala Rada Gminy
W Planie:
-przeznaczenie terenów, linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania
-zasady kształtowania ładu przestrzennego i ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego
-parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym linie zabudowy, gabaryty obiektów i wskaźnik intensywności zabudowy
-szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem
-szczegółowe warunki zagospodarowania terenów i ograniczenia ich użytkowania w tym zakaz zabudowy
-zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej
-granice obszarów wymagających przekształceń
-granice terenów rekreacyjnych, służące do realizacji imprez masowych
-w skali (rys. planu) 1:1000 na kopii mapy zasadniczej, a wyjąt. 1:500 lub 1:2000
-sporządza się wraz z prognozą ochrony środowiska i zgodnie ze studium
-zgoda na zmianę przeznaczenia na nie cele gruntów rolnych i leśnych
Projekt planu do wglądu.
Uchwała jest przedstawiana Radzie Gminy, potem wojewodzie w celu oceny jej zgodności z przepisami (kwestie prawne).
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego- wyznacza się w studium dla terenów które mają być przeznaczone pod inwestycje.
W planie miejscowym określa się obowiązkowo:
- przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania;
-zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego;
-parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym linie zabudowy, gabaryty obiektów i wskaźniki intensywności zabudowy;
-szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym;
-szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy;
- zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej;
-sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów;
-stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę związaną ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym mpzp.
W planie miejscowym określa się w zależności od potrzeb:
-granice obszarów wymagających przeprowadzenia scaleń i podziałów nieruchomości;
-granice obszarów rehabilitacji istniejącej zabudowy i infrastruktury technicznej;
-granice obszarów wymagających przekształceń lub rekultywacji;
-granice terenów pod budowę obiektów handlowych,
-granice terenów rekreacyjno-wypoczynkowych oraz terenów służących organizacji imprez masowych;
-granice pomników zagłady oraz ich stref ochronnych, a także ograniczenia dotyczące prowadzenia na ich terenie działalności gospodarczej.
Plan miejscowy sporządza się na kopii mapy zasadniczej w skali 1:1 000, albo w przypadku jej braku - map katastralnych, gromadzonych w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym. W szczególnych przypadkach dopuszcza się stosowanie map w skali 1:500 lub 1:2 000.
Każdy Plan Miejscowy Zagospodarowania Przestrzennego musi zawierać jednocześnie prognozę oddziaływania na środowisko, która musi zgodzić się ze studium.
Władze gminy muszą uzyskać zgodę na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na inne użytkowanie, zazwyczaj pod budownictwo mieszkaniowe, usługowe i przemysłowo-składowe.
Po upływie tego czasu do wglądu publicznego wszystkie uwagi i zarzuty muszą być rozpatrzone przez Radę Gminy, która po wprowadzeniu zmian może przyjąć ostateczną wersję.
Uchwała wraz z załącznikami ukazana zostaje wojewodzie w celu oceny jej zgodności z przepisami. Ze strony wojewody ocena dotycząca kwestii prawnych- dotyczy procedury postępowania, przestrzegania terminów i zarzuty.
Plan miejscowy po 30 dniach staje się aktem prawa miejscowego.
Przyrodnicze podstawy zagospodarowania przestrzennego są zawarte w opracowaniu fizjograficznym.
Cele opracowań fizjograficznych:
-racjonalne gospodarowanie zasobami
-ochrona walorów przyrodniczych i kulturowych
-uwzględnienie potrzeb człowieka
-utrzymanie równowagi w przyrodzie
Dla każdego Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego wymagane jest wykonanie odpowiedniego opracowania fizjograficznego.
Dla miejscowych planów zagospodarowania sporządza się opracowanie fizjograficzne szczegółowe, które wykonuje się w skali 1:1000 lub 1:2000. Musi być znane przeszłe użytkowanie terenu.
Zakres opracowania fizjograficznego szczegółowego:
-charakterystyka i ocena rzeźby terenu
-warunki geologiczno-gruntowe
-warunki gruntowo-wodne
-warunki glebowe
-ocena topoklimatu (klimatu miejscowego)
-ocena szaty roślinnej
-sposób użytkowania gruntu
Każdy z tych elementów decyduje o stopniu przydatności terenu do określonych potrzeb. Opracowanie wykonuje się głównie przez badanie terenowe (bezpośrednie lub wykorzystanie map, materiałów archiwalnych), wiercenia (próbki gruntów).
Opracowanie fizjograficzne:
-część kartograficzna
-dokumentacja (spis wierceń)
-opisowa część
Część kartograficzna obejmuje mapy na których przedstawia się charakterystykę i ocenę poszczególnych elementów środowiska (najczęściej hipsometry), przedstawia się spadki terenu (tereny o różnym nachyleniu zboczy 0-2%, 2-5%, 5-8%, 8-12%, 12-18%, powyżej 18%-powinny być wykluczone z zabudowy), warunki geologiczno-gruntowe (układ i miąższość utworów geologicznych), ocena warunków wody (wody powierzchniowe, I poziom wód gruntowych, na podstawie poziomu wykreśla się hydroizobaty [linie łączące pkt. o tej samej głębokości I poziomu wód gruntowych]), gleby i użytkowanie gruntów (klasy bonitacyjne gleb, przydatność dla rolnictwa, obecne użytkowanie wyróżnia: grunty orne, trwałe obszary zielone, lasy, drogi, place, tereny zabudowane, sady), topoklimat (zależy od ukształtowania terenu, ekspozycji w stosunku do słońca, pokrycie terenu, kierunek wiatru).
Sporządza się mapę kwalifikacyjną.
Na szczeblu krajowym- sporządza się Koncepcję Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
Uwzględnia się w niej:
-zasady zrównoważonego rozwoju kraju na podstawie uwarunkowań przyrodniczych, kulturowych i społ. i ekonom. oraz analiz i studiów prowadzonych we współpracy w właściwymi ministrami oraz z centralnymi organami administracji rządowych.
Koncepcja określa:
-podstawowe elementy sieci osadniczej i obszary metropolitarne
-wymagania z zakresu ochrony środowiska i zabytków
-rozmieszczenie infrastruktury społ. i technicznej oraz zasobów wodnych o znaczeniu międzynarodowym i krajowym
-obszary problemowe o znaczeniu krajowym
Koncepcję zagospodarowania przestrzennego kraju przyjmuje Rada Ministrów, a Prezes przedstawia ją Sejmowi.
Temat: Planowanie zagospodarowania turystycznego.
Polska jest jednym z nielicznych krajów, które miały opracowany Plan Zagospodarowania.
1968-1970 Plan Zagosp. Tur. pod kierunkiem Rogalewskiego przy Głównym Komitecie Kultury Fiz. i Turystyki, był to zespół interdyscyplinarny, nazywa się Plan Kierunkowy Zagospodarowania Tur. Polski-> ustalenia:
-wyznacza obszary ze względu na walory środowiska geogr., które powinny być zagospodarowane jako tereny wypoczynkowe, z uwzględnieniem funkcji w gospodarce przestrzennej
-zawiera ustalenia, najcenniejsze w skali kraju walory krajoznawcze środowiska przyrodniczego, dóbr kultury, historii i osiągnięć współczesnych.
-wyznaczał cieki wodne, akweny, obszary wędrówek pieszych i trasy narciarskie, które powinny być zagospodarowane dla turystyki narciarskiej itd.
-strefy wypoczynku świątecznego mieszkańców większych miast i aglomeracji miejskich.
Za podstawowe jednostki przestrzenne: obszary i rejony wypoczynkowe
Ze względu na te walory obszary podzielono na 3kat. , obszary krajoznawcze na 3 kat. wyróżniając 2 typy zagospodarowania:
-całościowe- dotyczące obszarów wydzielonych ze względu na walory środowiska przyrodniczego
-gniazdowe- dotyczące obszarów wytypowanych ze względu na występowanie pojedynczych obiektów krajoznawczych gł. kulturowych.
Kilka lat później- Plan Przestrzennego Zagospodarowania Tur. Polski 1990r.- podstawę do opracowania tego planu stanowiły analizy i ustalenia Planu Kierunkowego.
Plan wyznaczał obszary o dużej intensywności zagospodarowania tur.:
-zagospodarowanie skoncentrowane na obszarach o dużym nasileniu ruchu tur.
-zagospodarowanie umiarkowane na obszarach o mniejszym nasileniu ruchu tur.
-zagospodarowanie ekstensywne na obszarach o wysokich wartościach środowiska przyrodniczego przewidzianych do ochrony lub jako rezerwa dla przyszłych pokoleń.
Przyczyniło się to do ochrony najcenniejszych przyrodniczo. Na wielu obszarach tur. powstawały parki krajobrazowe lub narodowe. Doprowadziło do konfliktów między funkcją ochronną a użytkowaniem (ruchem) tur.
Podstawę do opracowanie Przestrzennego Programu Zagosp. Tur. Polski do 1995 r. były wielostronne prace analityczne, studialne i naukowe- interdyscyplinarny zespół kierowany przez Jagusiewicza.
Za główne cele polityki turystycznej państwa uznaje się:
-wyeliminowanie tendencji spadkowej i wzrost uczestnictwa całego społeczeństwa w turystyce
-przeciwdziałanie dekapitalizacji bazy materialnej
-zmniejszenia tempa degradacji zasobów naturalnych
Za podstawę warunków realizacji programu do osiągnięcia celu uznano:
-zachowanie i aktywną ochronę zasobów przyrodniczych i kulturalnych w przestrzeni turystycznej
-rozsądne i efektywne gospodarowanie zasobami turystycznymi kraju
-racjonalne i sprawiedliwe udostępnienie przestrzeni turystycznej
Transformacja ustrojowa-inne potrzeby turystyczne. Stworzenie Strategii Rozwoju Krajowego Produktu Turystycznego w 1996 r., która została opracowana przez specjalistów zagranicznych, zakłada się:
-skuteczne skierowanie mocy rozwojowych na te działy turystyki, które mają szansę odnieść najwyższy sukces rynkowy
-zwrócono też uwagę na koordynację strategii rozwoju krajowego produktu turystycznego z innymi programami rozwoju gospodarczego dla osiągnięcia maksymalnej korzyści gospodarki turystycznej.
W strategii tej wyróżniono 5 podstawowych działów (obszarów) rozwoju specyficznych form turystyki w Polsce:
1)Turystyka biznesowa
2)Turystyka w miastach i turystyka kulturalna
3)Turystyka na terenach wiejskich
4)Turystyka aktywna, rekreacyjna i specjalistyczna
5) Turystyka tranzytowa.
Zagospodarowanie tur. rejonów tur.-wypoczynkowych
-w skali lokalnej może to być pojedynczy obiekt noclegowy, gastronomiczny lub rekreacyjny, a niekiedy zespół obiektów tworzących ośrodek wypoczynkowy, mogą być związane przestrzennie i organizacyjnie lub znajdować się w znacznym oddaleniu . Nazywa się to rejon tur. lub rejon tur.-wypoczynkowy (jeśli dzięki walorom rozwinął się obszar i powstało zagospodarowanie).
-Cały obszar Północnej Polski składa się z miejscowości i obiektów tam położonych, gł. forma pasmowa . Tworzy się strefa penetracji tur. – strefa użytkowania tur.
-obszary otaczające te strefy wolne od działalności wywierającej negatywny wpływ na środowisko- to strefy ochronne.
Rejon turystyczno- wypoczynkowy jest podstawową funkcjonalną przestrzenną jednostką turystyczną, która obejmuje pewną liczbę obiektów i jednostek osadniczych o funkcjach wypoczynkowych tworzących strefę osadnictwa turystycznego oraz przyległe do niej strefę penetracji turystycznej i strefę ochronną.
Podział oraz sposoby zagospodarowania i użytkowania rejonu turystyczno-wypoczynkowego
| Strefa | Sposób zagospodarowania | Sposób użytkowania |
|---|---|---|
| Osadnictwa | -obiekty noclegowe -obiekty żywieniowe -obiekty administracyjne -obiekty handlowe -zaplecze gospodarcze -niektóre urządzenia sportowe i zabawowe |
-noclegi -wypoczynek w obiektach noclegowych -spożywanie posiłków -załatwianie formalności administracyjnych -robienie zakupów -nieuciążliwe dla otoczenia gry i zabawy -czytanie, oglądanie telewizji -udział w imprezach kulturalnych i rozrywkowych |
| Penetracji | -kąpieliska -plaże -przystanie wodne -ścieżki spacerowe -szlaki piesze -szlaki rowerowe -szlaki wodne -niektóre urządzenia sportowe i zabawowe |
-kąpiele wodne -opalanie się -spacery -jazda na rowerze -jazda konna -pływanie na łodziach, kajakach, żeglowanie -zabawy oraz uprawianie niektórych sportów, wędkowanie -zbieranie runa leśnego |
| Ochronna | -niewpływające negatywnie na jakość środowiska | -dłuższe spacery -rajdy piesze -wycieczki rowerowe -rajdy konne -wycieczki krajoznawcze |
Konieczność powiązania obiektów turystycznych z lokalną siecią osadniczą- łatwiejszy dostęp do usług.
W kształtowaniu struktury przestrzennej rejonów tur.-wypoczynkowych uwzględnia się 2 kryteria:
-wymagania szczególnej ochrony środowiska przyrodniczego w strefie penetracji tur.
-właściwe relacje z osadnictwem ludności stałej.
Atrakcyjność turystyczna a przydatność do inwestowania jest ściśle związana z polityką przestrzenną, dotyczy prawidłowego wykorzystania zasobów na potrzeby turystyki.
Odróżnienie pojęcia atrakcyjności tur. jakiegoś terenu a przydatność terenu do potrzeb zagospodarowania tur.
W ocenie atrakcyjności turystycznej uwzględnia się warunki:
-jego przydatność do potrzeb rekreacji: kąpiele, plażowanie, spacery, korzystanie ze sprzętu pływającego itd.
-wysoka jakość wód powierzchniowych, szata roślinna, rzeźba terenu, warunki klimatyczne.
Przydatność terenów do zainwestowania tur. powinna być oceniana na podstawie innych kryteriów, na które oprócz korzystnych warunków klimatycznych i braku skażeń składają się:
-dobre warunki techniczne dla lokalizacji obiektów budowlanych
-brak przeciwwskazań do ochrony gleb.
Powiązania zagospodarowania sieci osadniczej
Wytwarzanie wspólnej infrastruktury dla osadnictwa stałego i turystycznego.
Korzystne jest wytworzenie stałego ośrodka wypoczynkowego dla ludności stałej (mieszkającej) i odwiedzającej (turystów przyjezdnych), uzupełnione dodatkowo urządzeniami sezonowymi.
Istniejąca zabudowa mieszkaniowa-> również na potrzeby turystyczne.
Łączenie osadnictwa tur. z osadnictwem ludności stałej jest możliwe gdy w jednostce osadniczej nie ma obiektów i urządzeń uciążliwych dla otoczenia.
Łączenie obiektów turystycznych w większe jednostki w obsłudze turystyki dużą rolę odgrywają sprawy organizacyjne i zaopatrzeniowe.
Wielkość jednostek, obiektów tur. musi zapewniać komfort psychofizyczny.
Funkcja rządowo-usługowa- świadczenia usług informacyjnych, bytowych, kulturalno-rozrywkowych, rezerwacji miejsc oraz kierowanych do ośrodków noclegowych i gastronomicznych.
Zasady dotyczące rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych (należy przestrzegać zasad):
-prawidłowo określać funkcje terenu i wynikający z tego sposób jego użytkowania i zagospodarowania
-dążyć do zachowania ładu przestrzennego, harmonijne kształtowanie obiektów antropogenicznych i przyrodniczych
-chronić przed degradacją wszystkie elementy środowiska przyrodniczego i kulturowego.
Na sposób zagospodarowania wywiera wpływ wiele czynników:
-ogólne uwarunkowania przyrodnicze
-specyfika i unikalność walorów turystycznych i wypoczynkowych
-pojemność turystyczna całego regionu i jego elementów składowych
-uwarunkowania społeczno-gospodarcze
-układ i relacje przestrzenne podstawowych stref turystycznych (strefy osadnictwa, penetracji, ochronnej)
-relacje przestrzenne kolidujących ze sobą funkcji turystycznych
-odległość od jednostek osadnictwa stałego
-dostępność komunikacyjna
-dostępność do urządzeń i sieci infrastruktury technicznej
-położenie w stosunku do obszarów chronionych.
Planowanie zagospodarowania musi oprócz walorów uwzględniać powiązania komunikacyjne, układ sieci osadniczej i ogólny stan gospodarki na badanym obszarze (wody powierzchniowe, szata roślinna, szereg natury gospodarczej i przestrzennej).
Ocena przydatności terenu do potrzeb turystycznych
Ocenę elementów przyrodniczych dla potrzeb turystyki przeprowadza się w wydzielonych jednostkach przestrzennych na podstawie przebiegu granic naturalnych, np. krawędzie dolin rzecznych itd.
Wydzielone jednostki przestrzenne są w miarę jednorodne.
Dokonując badań terenu ważne jest sprawdzenie potrzeb, stanu i zamierzeń w zakresie wielkości i struktury ruchu turystycznego i jego obsługi.
Zwiększenie roli samorządów gminnych
Zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne stref podmiejskich
Strefy podmiejskie- są to obszary, na których przenikają się funkcje miejskie z funkcjami charakterystycznymi dla obszarów wiejskich.
Im większe miasto tym bardziej i silniej oddziałuje na obszary otaczające (tereny podmiejskie). Ma szerszy zasięg.
Obszary podmiejskie , na których odbywa się rekreacja nazywane są strefami wypoczynku świątecznego (weekendowego) gł. wokół miast dużych.
Zasięg wyjazdów weekendowych zależy od wielkości miasta, liczby mieszkańców, czasu pobytu poza miejscem zamieszkania, walorów rekreacyjnych i tur., rodzaju, jakości rozkładu przestrzennego, również od usytuowania, wielkości, sposobu zagospodarowania obiektów.
Strefy mają kształt nieregularny, zwężają się tam gdzie nie ma rekreacji, rozszerzane są na tereny najbardziej atrakcyjne i dobrą komunikację.
Czas dojazdu: nie przekracza 1 h. Wyjazdy 1-dniowe ok. 30 min dojazd co odpowiada odległości 20-30km od miejsca zamieszkania.
Czas pobytu (wypoczynku) poza miejscem zamieszkania- 3 strefy:
-wypoczynku codziennego
-jednodniowego bez noclegu
-weekendowy z 1 lub 2 noclegami
Wynika to z konieczności zróżnicowania potrzeb osób wypoczynkowych.
Wypoczynek codzienny (po pracy lub w nauce) w zasięgu dojścia pieszego np. podmiejskie tereny leśne (ławki, zadaszenia) ze ścieżkami, kąpielisko, Aquaparki. Dotyczy osób, które po pracy wyjeżdżają i zaraz wracają. Jest to najliczniejsza grupa osób. Wymaga największego zagospodarowania turystycznego.
Strefa wypoczynku jednodniowego-z jednym lub wieloma noclegami usytuowana na skraju strefy wypoczynku niedzielnego (weekendowego).
Na sposób zagospodarowania i użytkowania rejonu wpływa szereg czynników:
Ogólne uwarunkowania przyrodnicze
Specyfikę i unikalność walorów turystycznych i wypoczynkowych
Pojemność turystyczna całego rejonu i jego elementów składowych
Uwarunkowania społeczne i gospodarcze
Układ i relacje przestrzenne podstawowych stref turystycznych (osadnictwa, penetracji i strefy ochrony)
Relacje przestrzenne kolidujących ze sobą funkcji turystycznych
Odległość od jednostek osadnictwa stałego
Dostępność komunikacyjna
Dostępność do urządzeń i sieci infrastruktury technicznej
Położenie w stosunku do obszarów chronionych