konstytucja marcowa i kwietniowa

Okres Władza WYKONAWCZA Władza USTAWODAWCZA SĄDOWNICTWO INNE ORGANY

17.03.1921 (Konstytucja Marcowa)

- zasada ciągłości państwa polskiego

- republikańska forma rządów

- zwierzchność narodu

- demokracja reprezentacyjna

- podział władz

- system rządów parlamentarnych

- państwo liberalne

- jednolitość państwa

- 2.08. 1926

Kto?

Prezydent

- wybierany przez Zgromadzenie Narodowe

- kadencja 7 lat

- zastępował go marszałek Sejmu ( powyżej 3 mies. decyzja ZN czy dalej trwa kadencja)

Ministrowie (gabinet)

-gabinet powoływany przez prezydenta na wniosek PRM

Sejm i Senat

(TRYB SESYJNY)

-Czynne prawo wyborcze:

Sejm: 21 lat; Senat: 30 lat

( ograniczenie dla: czynnych wojskowych)

- Bierne prawo wyborcze:

Sejm: 25 lat; Senat: 40 lat

- 5 przymiotnikowe wybory

RAZEM: ( mandat wolny!)

444 posłów

111 senatorów

5 lat kadencja

Immunitet parlamentarny

Kompetencje:

- głowa państwa

- rozporządzenia wykonawcze i zarządzenia (kontrasygnata PRM i ministra)

- mianowanie i odwoływanie rządu

- obsadzanie wyższych urzędów cywilnych i wojskowych

- zwierzchnik sił zbrojnych

- mianowanie i przyjmowanie ambasadorów

- zawieranie umów międzynarodowych

- wypowiadanie wojny/pokoju(zgoda Sejmu)

- zwoływanie, odraczanie, zamykanie sesji Sejmu

- prawo rozwiązania Sejmu (zgoda 3/5 Senatu)

- promulgacja i publikacja ustaw

- mianowanie sędziów

- prawo łaski

- odpowiedzialność za zdradę kraju, złamanie konstytucji, przestępstwo cywilne

-gabinet odpowiedzialny politycznie przed Parlamentem

- decyzje o ogólnym kierunku polityki wewnętrznej i zewnętrznej

- tworzenie budżetu

- rozporządzenia wykonawcze, zarządzenia, uchwały

- odpowiedzialność ministrów za akty prezydenta

- inicjatywa ustawodawcza

- wprowadzenie stanu wyjątkowego (zgoda Sejmu)

USTAWODAWCZE:

- stanowienie praw publicznych i prywatnych (zwykła większość)

- budżet, podatki, liczba wojska, amnestia, traktaty: wyłączna kompetencja

- inicjatywa ustawodawcza (Sejm)

-Senat- prawo poprawek, Sejm mógł je odrzucić 11/20

KONTROLNE:

- prawo interpelacji

- odpowiedzialność konstytucyjna i polityczna( zwykła większość) gabinetu przed Sejmem

- wyrażenie zgody (Sejm) na wojnę/ pokój, stan wyjątkowy

- ELEKCYJNE

- USTROJODAWCZE

KONSTYTUCJA MARCOWA [ 17.03.1921]

KONSTYTUCJA KWIETNIOWA [23.04.1935]

Okres Władza WYKONAWCZA Władza USTAWODAWCZA SĄDOWNICTWO INNE ORGANY

23.04.1935 (Konstytucja Kwietniowa)

- autorytarne metody sprawowania władzy

- państwo to dobro wspólne wszystkich obywateli

- prymat interesów zbiorowych nad indywidualnymi

- prawa obywatelskie zależne od zasług i kontrolowane przez państwo

- koncentracja władzy państwowej w osobie prezydenta

Kto?

Prezydent

- wybierany przez Zgromadzenie Elektorów

(50 Sejm, 25 Senat, 5 wirylistów / marszałkowie, PRM, GISZ, I prezes SN/) – 1 kandydat

poprzedni prezydent- 2 kandydat

- głosowanie powszechne jeśli jest 2 kandydatów

- kadencja 7 lat ( jeśli wojna-do3 m-cy po pokoju)

- zastępstwo: marszałek Senatu

Rada Ministrów

- powoływana przez prezydenta

Sejm i Senat

208 posłów ( czynne- 24, bierne- 30)

96 senatorów

1/3 przez prezydenta

2/3 przez „elitę” ( zasługi, wykształcenie, zaufanie)

(czynne- 30, bierne-40)

Kadencja 5 lat

kompetencje

- władza zwierzchnia nad wszystkimi innymi organami władzy państwowej+ ogólna klauzula kompetencyjna

- USTAWODAWCZE: dekrety z mocą ustawy ( wojsko, administracja, miedzy kadencjami lub z upoważnienia ustaw.)

- prawo weta zawieszającego

- mianowanie 1/3 senatorów (P)

- zwoływanie, odraczanie i zamykanie sesji

- promulgacja i publikacja ustaw

USTROJODAWCZE: uprzywilejowana inicjatywa + weto

WYKONAWCZE:- wybór kandydata na prezydenta (P), zwołanie ZE, ogłoszenie wyborów powszechnych (P)

-mianowanie PRM(p), sędziów, I prezesa SN (P), sędziów TS(P), prezesa NIK i członków kolegium(P)

- prawo łaski (P)

- zwierzchnik sił zbrojnych, mianowanie GISZ, NW(P) reprezentacja państwa na zewnątrz

KONTROLNE:- prawo rozwiązania Sejmu (P)

-prawo odwołania: PRM, prezesa NIK, NW, GISZ, ministrów

- prawo pociągania ministrów do odp. konstytucyjnej (P)

EKSTRA (WOJNA)- wyznaczenie następcy(P), NW

- zarządzenie stanu wojennego

- dekrety ( wszystko oprócz zmiany konstytucji)

- przedłużenie kadencji Parlamentu, lub w zmniejszonym składzie

- brak odpowiedzialności konstytucyjnej, politycznej

- wzmocnienie pozycji PRM- ogólne zasady polityki, kierownictwo RM

- inicjatywa ustawodawcza

- rozporządzenia wykonawcze

- tryb i formy pracy: tak jak marcowa

- odpowiedzialność ministrów:

-polityczna przed prezydentem,

-parlamentarna ( jeśli prezydent jej nie zaaprobował to musiał rozwiązać Parlament

-konstytucyjna przed TS

- de facto brak możliwości zmiany konstytucji bez zgody prezydenta

- ustawodawstwo oprócz:

organizacji rządu, administracji, sił zbrojnych

- pozostałe kwestie mocno ograniczone

- wotum nieufności wobec rządu lub ministra (aprobata prezydenta)

-interpelacje do rządu

- odpowiedzialność parlamentarna rządu

- udzielanie absolutorium

- zatwierdzanie raportów NIK

- odrzucenie poprawek Senatu 3/5 przez Sejm

- ograniczenie immunitetu i nietykalności poselskiej ( możliwość postawienia przed TS)


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
konstytucja marcowa i kwietniowa, ściaga
Porownanie konstytucji marcowej i kwietniowej sciaga
Konstytucja marcowa i kwietniowa
porownanie konstytucji marcowej i kwietniowej, Młodzież, Język polski, Prawo
KONSTYTUCJA MARCOWA i kwietniowa
Historia PORÓWNANIE KONSTYTUCJI MARCOWEJ I KWIETNIOWEJ
Marszałkowie, Prezydenci, Konstytucja marcowa, Konstytucja kwietniowa opracowania losy żołnierz
konstytucja marcowa vs kwietniowa
Porównanie konstytucji marcowej i konstytucji kwietniowej
Konstytucja marcowa
Polskie Konstytucje 1791-1997, Konstytucja marcowa 1921, KONSTYTUCJA RZECZPOSPOLITEJ POLSKIEJ Z DNIA
KONSTA, kost- marc-92, KONSTYTUCJA MARCOWA 17
Konstytucja marcowa
Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku
Konstytucja marcowa
Konstytucja marcowa, materiały

więcej podobnych podstron