126. W oparciu o najważniejsze teoretyczne modele konkurencji, proszę omówić, przy użyciu jakich instrumentów przedsiębiorstwa funkcjonujące na rynku konkurują ze sobą.
Zdobycie, i co ważniejsze, utrzymanie dobrej pozycji konkurencyjnej na rynku jest dla każdego przedsiębiorstwa problemem pierwszorzędnej wagi. Jest to jednak niewątpliwie zadanie bardzo trudne. Na ową trudność wpływa zarówno zmieniająca się skuteczność działania instrumentów działań konkurencyjnych, jak i turbulentność otoczenia zmieniająca formy i natężenie konkurencji
Konkurencyjność przedsiębiorstwa: zdolność do sprawnego realizowania celów na rynkowej arenie konkurencji
Instrumenty konkurowania- środki świadomie kreowane przez przedsiębiorstwo w celu pozyskania kontrahentów dla przedstawionej lub projektowanej (przyszłej) oferty rynkowej
Możemy wyróżnić 4 główne modele konkurencji:
konkurencja doskonała: cena kształtuje się w wyniku działania mechanizmu rynkowego, jako wypadkowa ofert kupujących i sprzedających. Oznacza to, że żaden z podmiotów nie jest w stanie indywidualną decyzją zmienić ceny.
Konkurencja niedoskonala - występuje wtedy kiedy na rynku zakłócane są prawa popytu i podaży. W jej ramach występują 4-ry modele:
Monopol: sytuacja, w której cały rynek danego wyrobu jest kontrolowany przez jednego producenta - sprzedawcę.
Konkurencja monopolistyczna: na rynku współzawodniczy wiele przedsiębiorstw i nie istnieją bariery wejścia ani bariery wyjścia, ale z drugiej strony produkty wytwarzane przez firmy są niejednorodne.
Oligopol: mała liczba przedsiębiorstw (kilka do kilkunastu), które całkowicie dominują w produkcji określonego wyrobu (ustalają ceny).
Ad a) (konkurencja cenowa + dodatkowe)
W tym przypadku mamy do czynienia z największą liczba instrumentów konkurowania ze sobą przedsiębiorstw. Wyróżnić tutaj możemy kilka grup instrumentów:
● instrumenty „na wejściach”(gdy przedsiębiorstwo wchodzi na rynek): celem tych instrumentów będzie maksymalizacja efektywności pozyskiwania zasobów uzyskanie najwyższej relacji wartości zasobów do ich ceny. Np.:
Zgoda na określony poziom cen zakupu, trwałość zamówień, lojalność wobec dostawcy,
● instrument wpływające na postrzeganie wartości użytkowej, np.:
Jakość, nowoczesność produktu, szerokość asortymentu, elastyczność dostosowania produktu do potrzeb odbiorców, częstsze niż konkurenci wprowadzanie nowych lub modernizowanie produktów, zapewnienie części zamiennych, łatwego dostępu do produktu, dogodnego czasu i miejsca nabycia, terminowość dostaw, utrzymywanie kontaktów z klientami, szybkie reagowanie na sygnały klientów
● instrumentami wpływającymi na postrzeganie przez klienta wartości emocjonalnej oferty:
Marka produktu, zróżnicowanie produktu, atrakcyjność opakowania, proekologiczne cechy produktu, utrzymywanie bliskich kontaktów z klientami („przywiązanie”)
● instrumenty, które wpływają na odczucia klienta związane z ceną, jaką musi zapłacić za oferowany produkt, są przeważnie:
Sam poziom ceny, ceny części zamiennych, ceny promocyjne, nowości, warunki płatności, upusty cenowe, sezonowe obniżki cen, sprzedaż ratalna, kredytowanie zakupów
● instrumenty, które są składnikami potencjału konkurencyjności i/lub cechy zasobów:
Dobra lokalizacja względem rynku zbytu, ze względu na specyfikę infrastrukturalną, regulacje prawne, niskie koszty wytwarzania, wysoka jakość produktów
● instrument promocji i komunikacji: reklama, targi, pokazy handlowe, wystawy, programy lojalnościowe, internet
Ad. 1) (konkurencja zdecydowanie niecenowa)
Monopolista jako jedyny producent na rynku nie bierze pod uwagę zachowania innych firm, gdyż nie ma konkurentów. Musi się jednak liczyć z istniejącym popytem. Oznacza to, że monopolista nie może zwiększyć rozmiarów sprzedaży bez równoczesnego obniżenia ceny lub może sprzedawać mniej po wyższej cenie.
Dodatkowo może się posłużyć: kontrolą nad źródłami czynnika produkcji, kontrolą kanałów dystrybucji, większą skalą produkcji. Może wykorzystywać patenty, znaki firmowe i prawa autorskie, licencje rządowe oraz koncesje.
Ad 2)konkurencja niecenowa
- konkurencja silna w strefach innych niż cena (reklama, warunki dostawy, itp.) np. sklepy, restauracyjki.
- zwiększając zapotrzebowanie na swoje produkt (np. wprowadzając na rynek całkowicie nowy produkt- kreują popyt)
-różnicowanie produktów ( np. grupa samsung ma wiele różnych produktów)
Ad 3)
W oligopolu przedsiębiorstwa mogą użyć instrumentów „cenowych”, ale grozi to strata wszystkich i może doprowadzić do wojny totalnej.
Instrumenty:
- wejście w zmowę monopolistyczną (np. kartele –OPEC- formalna zmowa)
- konkurencja niejonowa:
a) poprzez markę produktu (reklama permanentna nakierowana na markę)
b) konkurencja innowacyjna (nowe wejscje produktu, usprawnienia, nowe rozwiązania)
c) rozwijanie sieci sprzedaży i zapewnienie dogodniejszych warunków kupna (sprzedaż na raty, na próbę, wysyłkowa)
Konkurencja pomiędzy uczestnikami oligopolu ma prowadzić do kształtowania barier wejścia na rynek.
Zakończenie:
Dla skutecznej realizacji celów na konkurencyjnych arenach rynkowych przedsiębiorstwa nie mogą ograniczać się do stosowania jednego, czy tylko kilku instrumentów konkurowania, ale powinny ( a na współczesnych, poddawanych konkurencji globalnej rynkach-muszą) stosować całą ich wiązankę Instrumenty powinny być względem siebie koherentne i wspólnie zdolne do wytworzenia efektu synergii.