*Produkty Obniżające perystaltykę jelit: kluski, pieczywo jasne, ryż, kasza manna, mąka ziemniaczana, banany, suszone jagody, mocna kawa i herbata, czerwone wino, produkty wzdymające.
*Produkty pobudzające perystaltykę jelit: bogate w frakcje nierozpuszczalne w wodzie, pieczywo razowe, pszenne otręby, kasze grube, buraki ćwikłowe, fermentowane przetwory z mleka, śliwki suszone, kawa z dodatkiem śmietanki, rodzynki, woda z miodem, woda gazowana, siemie lniane, oleje roślinne
*Produkty pobudzające wydzielanie soku żołądkowego przy niedokwaśnym nieżycie żołądka: wywary mięsne, ostre przyprawy, mocna kawa i herbata, świeże pieczywo, grube kasze, alkohol
*Źródła zakażeń WZW typu B: stosunki seksualne, kontakt z krwią chorego, zabiegi chirurgiczne, transfuzje krwi, zabiegi kosmetyczne, kontakt z płynami ustrojowymi chorego
*Typowe objawy WZW typu A: zażółcenie skóry i spojówek, ciemny mocz, jasny i odbarwiony kał, powiększenie wątroby, swędzenie skóry
*Czynniki utrudniające przyswajalnie żelaza w organizmie: teina, szczawiany, fityniany, błonnik.
*Zapotrzebowanie na białko na diecie: podstawowej- 1g białka/1kg masy ciała, bogato białkowa-1,5-2g/1kg, ubogo białkowa- 0,5-0,7g/1kg
*Przykłady deserów w żywieniu dietetycznym: galaretki owocowe, jabłka dotowane, kompoty, musy owocowe, kisiele, biszkopty, jogurty
*trawienie- polega na enzymatycznej hydrolizie makrocząsteczek pokarmowych na substancje drobnocząsteczkowe, które są przyswajalne przez organizm.
*Otyłość- patologiczne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne, mogące prowadzić do niekorzystnych skutków dla zdrowia
*Przyczyny otyłości- nadmierne spożywanie wysokoenergetycznej żywności, podjadanie między posiłkami, siedzący tryb życia, rodzaj zawodu, czynniki emocjonalne, zaburzenia hormonalne, uwarunkowania genetyczne, zła przemiana metaboliczna
*Choroby związane z otyłością: zespół metaboliczny, cukrzyca typu 2, choroby ukł. ruchu, nadciśnienie tętnicze, zawał serca i mózgu, wylew, zatorowość, zwyrodnienia kręgosłupa, choroby nerek, miażdżyca, kamica żółciowa, większe tendencje do nowotworów, rozstępy
*choroba refleksowa- cofanie się treści żołądka do przełyku, powoduje to kwas solny
*rak przełyku-spowodowany paleniem, alkohole, refluksem, gorącymi napojami, należy leczyć otyłość, zaprzestać palić, spożywać świeże owoce i warzywa
*Żylaki przełyku- spowodowane nadciśnieniem wrotnym i przeciążeniem sploty żołądkowo- przełykowego nadmierną ilością płynnej krwi
*Dysfagia- utrudnione przechodzenie pokarmu z jamy ustnej przez przełyk do żołądka
*uchyłki przełyku- uwypuklenia ściany przełyku poza jego światło
*przełyk Barretta- pojawia się w błonie śluzowej dolnej części przełyku ognisk metaplazji jelitowej
*przewlekły nieżyt żołądka- choroba w której dochodzi do zanikania błony śluzowej lub jej stan zapalny.
*Trzustka-gruczoł trawienny, waży ok. 600-800g. połączony jest przewodem trzustkowym z dwunastnicą. Wydziela do dwunastnicy sok trzustkowy rozkuł. białka węgl. i tłuszcze oraz hormony regulujące przemianę węglowodanów w org.
Funkcje trzustki: trawienna- wydzielanie soku trzustkowego, stymuluje hormony wydzielane przez dwunastnicę, rozkłada białko i węglowodany. Wewnątrzwydzielnicza- komórki trzustki wydzielają dwa hormony regulujące poziom cukru we krwi, Insuline i glukagon
*Insulina- obniża poziom cukry we krwi stymulując tkanki do pobierania glukozy z ukł. krwionośnego
*Glukagon- podwyższa poziom cukru we krwi uwalniając glukozę w glikogenu.
* enzymy trawiące węglowodany tj. amylaza, maltaza, laktaza, sacharaza.
*enzymy trawiące białka: pepsyna, trypsyna, chymotrypsyna, peptydazy:
*enzymy trawiące tłuszcze tj. lipazy, fosfolipazy.
*Choroby trzustki: ostre zapalenie trzustki, przewlekłe zapalenie trz, rak trz.
*Ostre zapalenie trzustki- chorobę mogą wywołać różne czynniki tj, uraz brzucha, zabiegi operacyjne w jakie brzusznej, kamica żólciowa, zakazenie i działanie sub. toksycznych i alkoholizm
*przewlekłe zapalenie trzustki, Przyczyny: niewyleczone zapalenie trzustki, kamica i przewlekłe stany zapalne dróg żółciowych, stan chorobowy utrudniający odpływ soków trzustkowych, żółci, wrzody żołądka, drążące do trzustki, przewlekły alkoholizm
*Wątroba-ma czerwono-brązową barwe,leży po prawej stronie. Waży ok, 1,5kg. Gromadzi cukry i tłuszcze, neutralizuje sub. trujące dla organizmu, rokłada leki, wytwarza żółć, wytwarza i przechowuje skł. czerwonych ciałek krwi.
*Choroby wątroby: wirusowe zapalenie atroby, marskość watroby, kamica żółciowa, zapalenie pęcherzyka żółciowego, stłuszczenie wątroby
*Marskość wątroby-przewklekłe uszkodzenie wątroby o różnej przyczynie, poprzedzają ją zwykle stany zapalne. Objawy zalezą od stopnia zniszczenia narządu, jednak przebieg może być zupełnie bezobjawowy.
*WZW-gr. chorób wywołanych przez różne rodzaje wirusów, oznaczone początkowymi literami alfabetu, od A do E. jej przebieg może być bezobjawowy.
*Stłuszczenie wątroby-polega na nadmiernym odkładaniu się złogów tłuszczu w hepatocytach(komórkach wątroby), przeważnie na wskutek alkoholizmu, ale także w cukrzycy, otyłości, głodzeniu, kuracji antybiotykami z gr.tetracyklin. Objawy: w przebiegu ostrej postaci: nudności, wymioty, ból brzucha, niewydolność nerek i śpiączka. może powodować marskość wątroby.
*Biegunka- częste oddawanie wolnych stolców o zwiekszonej ilości płynów, oczyszcza organizm z toksyn i bakterii(jednodniowa) Objawy: bóle brzucha, stan zapalny jamy brzusznej, konieczność czestego wypróżniania, gorączka, odwodnienie, wymioty, czeste oddawanie moczu Przyczyny : zatrucia pokarmowe, wzmorzenie aktywne wydzielanie jelitowe:*zaburzenia hormonalne: *pasożyty jelitowe, hamowanie wchłaniania jelitowego: uszkodzenia polekowe, *choroby zapalne jelit , nadmierna perystatyka jelit:* stres emocje, czynniki osmotyczne:*środki przeczyszczające. Choroby powodujące biegunkę : zanikowy nieżyt żołądka, stan po resekcji żołądka lub jelit, przewlekłe zapalenie trzustki, choroby dróg żółciowych, zapalenie przewodu pokarmowego: *rota wirus, * lamblioza, *salmonella, *czerwonka,* dór brzuszny, nietolerancje pokarmowe.