Kazimierz Przerwa - Tetmajer (1865-1940)

Zasadnicze motywy jego twórczości to:

motyw schopenhauerowski ("Koniec wieku XIX", "Nie wierzę w nic", "Hymn do Nirwany", "Na Anioł Pański")

motyw przyrody (pejzaże Tatr) ("Melodia mgieł nocnych")

motyw sztuki i artysty ("Evviva l’arte", "Nie wierzę w nic")

motyw miłości i śmierci ("Hymn do Nirwany")

"Koniec wieku XIX" - brak wiary w wartość życia i idei, poeta odrzuca nie tylko możliwość jakiegokolwiek czynu, ale nawet myśli o spokoju, jaki daje rezygnacja (kolejne propozycje różnych postaw: "Przekleństwo?", "Ironia?", "Walka?", "Rezygnacja?" - zostają odrzucone). Człowiek jest jedynie "mrówką rzuconą na tory", która nie ma żadnych szans w walce z pociągiem losu. Wiersz o nastroju głęboko pesymistycznym, można uważać go za manifest ideowy dekadentów. Widoczny jest wpływ poglądów Baudelaire’a zawartych w "Otchłani".

"Nie wierzę w nic" - sonet, ideowa pustka, niebezpieczna i bolesna próżnia, zniechęcenie, niewiara w cokolwiek. Podmiot pragnie już tylko nirwany, ucieczki w nieistnienie.

"Evviva l’arte" - 4 i 6-wersowe zwrotki, każda zaczynająca się i kończąca tytułowym okrzykiem: "niech żyje sztuka". Podmiot liryczny: artyści-pariasi w społeczeństwie, dla którego ważne są tylko dobra materialne. Poczucie krzywdy i pogarda dla nędznego filistra. Eksponowanie sztuki jako jedynej wartości.

"Hymn do Nirwany" - najdobitniej wyraża młodopolskie pragnienie wyzwolenia się od życia. Postawa podmiotu lirycznego wobec życia jest jednoznaczna, czuje wstręt wobec ludzkiej podłości. Nirwana ulega personifikacji, ma nadejść pod postacią kobiety-kochanki i przynieść wyzwolenie od życia-otchłani, klęsk i cierpień

"Na Anioł Pański" - najpopularniejszy spośród "muzycznych" utworów Tetmajera. Ideą utworu jest dekadencyjna refleksja, iż życie nie ma sensu i celu. Tło stanowi krajobraz (łąki, moczary, trzęsawiska, drogi, pola i cmentarze) i dźwięk dzwonów roznoszący się w ciszy wieczoru. Nastrój, muzyczność i mglisty pejzaż przypominają obrazy impresjonistów. Wędrówka duszy - alegorii człowieka, który błądzi po ścieżkach życia, kojarzy się z symbolizmem. Utwór jest sylabotoniczny, w wersach występują trocheje i amfibrachy. Refren przypomina bicie dzwonów dzięki onomatopei i wyrazistej instrumentacji głoskowej. Tak doskonałe wykorzystanie środków ekspresji językowej potwierdza tezę symbolistów (Verlaines) o transpozycji muzyki na tworzywo językowe.

"Melodia mgieł nocnych nad Czarnym Stawem Gąsienicowym" - dynamiczny opis gór oglądanych nocą. Poeta ożywił krajobraz tatrzański, przedstawiając nieustanny ruch mgieł, nietoperzy i sów; szum drzew i potoków. Podmiot liryczny przedstawia swoje wrażenia, doznania: pragnie zespolić się z przyrodą, by oderwać się od spraw ziemskich i zbliżyć do tajemnicy istnienia.

"Lubię, kiedy kobieta..." - śmiały erotyk, zachwyt nad cielesną urodą kobiety. Miłość potraktowana została jako pobudzenie i nasycenie zmysłów, chwilowe zapomnienie i ucieczka od świata ("rozpaczliwy hedonizm").