Katechumenat dawniej [edytuj]
W pierwszych wiekach chrześcijaństwa katechumenami były osoby w dojrzałym wieku, gdyż takim właśnie wtedy Kościół udzielał chrztu świętego. Okres katechumenatu złożony był z trzech etapów:
Etap pierwszy – przygotowanie dalsze – trwał trzy lata. Katechumeni spotykali się raz w tygodniu ze zgromadzeniem na mszy świętej. Mogli jednak uczestniczyć w Mszy katechumenów, która trwała od początku liturgii do Credo, po czym opuszczali zgromadzenie. Poznawali dogmaty wiary, historię zbawienia i sakramenty.
Etap drugi – przygotowanie bliższe – odbywał się w Wielkim Poście, a opiekę nad katechumenem sprawował biskup. Sprawdzano jego gotowość do przyjęcia chrztu. Rodzice chrzestni i przedstawiciele gminy chrześcijańskiej musieli poręczyć za kandydata. W Wielką Sobotę, w noc wigilii Zmartwychwstania katechumen przyjmował chrzest, bierzmowanie i w pełni uczestniczył we mszy świętej.
Etap trzeci – trwał tydzień. Katechumen stawał się neofitą (gr. νεόφυτος neophytos – „nowonawrócony”). Musiał każdego dnia przychodzić w białych szatach na katechezę. Mógł je zdjąć dopiero w pierwszą niedzielę po Wielkanocy.