7 INTERAKCJE LEKÓW

INTERAKCJE LEKÓW

Jest to zjawisko polegające na wzajemnym oddziaływaniu podanych równocześnie kilku leków, w wyniku czego zmienia się końcowy wynik działania niektórych z nich, co może mieć korzystne lub niekorzystne implikacje kliniczne. Jest to więc wpływ jednego leku na końcowy wynik działania drugiego, jednocześnie zastosowanego leku.

Prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji

Czynnikami ryzyka, najczęściej zwiększenia możliwości wystąpienia interakcji są:

  1. Polifarmakoterapia (polifragmazja)

Liczba niepożądanych interakcji wzrasta proporcjonalnie do liczby leków zapisanych jednemu choremu. Zjawisko to obserwuje się w przypadku stosowania 4 lub 5 leków jednocześnie. W przypadku stosowania więcej niż 5 leków liczba niepożądanych interakcji wzrasta ponad proporcjonalnie.

  1. Zjawisko samo leczenia

  2. Leczenie chorego przez kilku lekarzy jednocześnie

Brak wzajemnej informacji o prowadzonej farmakoterapii

  1. Stosowanie przez pacjenta równocześnie innych metod leczenia

Homeopatia, ziołolecznictwo)

  1. Zażywanie środków antykoncepcyjnych

Mogą być powodem wystąpienia interakcji z równocześnie stosowanymi lekami

  1. Ciężkość schorzenia, które współistnieje, zwłaszcza z chorobami narządów metabolizujących (niewydolność) i eliminujących

  2. Wiek pacjenta i związane z tym fizjologiczne odmienności czynności

Układu krążenia, ośrodkowego układu nerwowego, wątroby, nerek

  1. Stosowanie leków silnie działających oraz leków określanych jako potencjalnie stwarzające największe ryzyko niebezpieczeństwa wystąpienia interakcji

  2. Wrodzone lub nabyte defekty enzymatyczne

  3. Dysbakterioza przewodu pokarmowego

  4. Otyłość

Fazy wzajemnego oddziaływania leków

  1. Faza farmaceutyczna

Niezgodności recepturowe lub interakcje zachodzące poza organizmem podczas przygotowywania leku złożonego w aptece lub podawania kilku leków w jednej strzykawce lub płynie infuzyjnym.

Uwzględniając mechanizm działania, interakcje w tej fazie można podzielić na:

  1. Faza farmakodynamiczna

Interakcje te polegają na zmianie czasu, siły, zakresu działania jednego leku pod wpływem działania farmakologicznego drugiego, jednocześnie zastosowanego leku.

Dzielimy je na:

  1. Receptorowe

  2. Enzymatyczne

  3. Fizjologiczne (czynnościowe)

Pożądane interakcje czynnościowe

- w farmakoterapii nadciśnienia tętniczego łączenie β- brokerów z diuretynami

- łączenie leków w farmakoterapii choroby wrzodowej żołądka: antybiotyk + inhibitor pompy protonowej

- łączenie leków w farmakoterapii choroby niedokrwiennej serca

III- Faza farmakodynamiczna

Interakcje te dotyczą wpływu jednego leku na losy drugiego leku na etapie jego:

  1. Wchłaniania

  2. Wiązania z białkami krwi

  3. Transportu przez błony biologiczne

  4. Dystrybucji

  5. Biotransformacji

  6. Wydalania

INTERAKCJE W ZAKRESIE WCHŁANIANIA Z PRZEWODU POKARMOWEGO mogą doprowadzić do zmniejszenia lub zwiększenia ilości wchłanianego leku, a także do zwolnienia lub przyspieszenia jego wchłaniania.

INTERAKCJE W ZAKRESIE POZAJELITOWEGO WCHŁANIANIA LEKÓW

Wchłanianie leków z tkanek jest zmniejszane przez leki zwężające naczynia i zmniejszające przepływ krwi, np. epinefryna, leki adrenergiczne i zimne okłady.

Wchłanianie leków z tkanek jest zwiększane przez leki rozszerzające naczynia i zwiększające przepływ krwi, np. leki cholino mimetyczne, gorące okłady i maści rozgrzewające.

INTERAKCJE W ZAKRESIE DYSTRYBUCJI, W ZAKRESIE WIĄZANIA LEKU Z BIAŁKAMI OSOCZA LUB TKANEK

Istotny wpływ na proces wiązania leków z białkami wywiera pH środowiska.

Alkalizacja krwi zwiększa stopień wiązania leków będących słabymi zasadami, zakwaszenie krwi zwiększa stopień wiązania leków będących słabymi kwasami.

Zdolność absorpcyjna białek osocza krwi maleje w chorobach powikłanych hipoproteinemią oraz wysoką temperaturą.

Po równoczesnym podaniu choremu kilku leków, te z nich, które uzyskują wyższe stężenie we krwi lub mają większe powinowactwo do białek, wypierają z połączeń z białkami te leki, które charakteryzują się mniejszym powinowactwem do białek oraz leki występujące we krwi w mniejszym stężeniu.

Do silnych wypieraczy, tzn. mających duże powinowactwo, należą

Do leków podatnych na wypieranie z białek z osocza należą:

INTERAKCJE W ZAKRESIE METABOLIZMU

Polegają ona na zwiększaniu (indukcja) lub hamowaniu (inhibicja) metabolizmu przez działanie na aktywność wątrobowego układu enzymatycznego.

Indukcja enzymatyczna wywoływana jest przez leki, które stosowane przez dłuższy czas zwiększają aktywność enzymów metabolizujących inne leki równocześnie stosowane. Leki wywołujące takie właściwości określamy jako induktory enzymatyczne. Są to: fenytoina, ryfampicyna, barbiturany. W wyniku indykcji enzymatycznej leku zwiększa się jego stężenie i aktywność farmakologiczna.

Inhibicja enzymatyczna wywoływana jest przez leki, które stosowane przez dłuższy czas zmniejszają enzymy metabolizujące inne leki równolegle stosowane. Leki wykazujące takie właściwości określamy jako inhibitory enzymatyczne. Są to: cymetydyna, ketokonazol, erytromycyna.

Podając leki noworodkom należy pamiętać, że układ enzymatyczny metabolizujący leki jest u nich słabo rozwinięty, co powoduje, że niektóre leki mogą być dla nich bardziej toksyczne.

INTERAKCJE W ZAKRESIE WYDALANIA

Interakcje modyfikujące wydalanie dotyczą najczęściej leków eliminowanych z moczem i kałem.

Leki moczopędne przez filtrację kłębuszkową mogą zwiększać wydalanie większości leków i ich metabolitów, co w praktyce wykorzystuje się w leczeniu zatruć.

Zastosowanie leków lub środków zmieniających pH moczu:

  1. Alkalizacja moczu- powoduje zwiększenie wydalania leków o charakterze kwaśnym, natomiast zmniejsza wydalanie leków o charakterze zasadowym

  2. Zakwaszenie moczu- powoduje hamowanie wydalania leków o charakterze kwaśnym, wzrost wydalania leków o charakterze zasadowym.

RODZAJE NASTĘPSTW INTERAKCJI LEKÓW

  1. Osłabienie działania farmakologicznego i związana z tym utrata skuteczności leczniczej.

  2. Zwiększona siła działania farmakologicznego lub działań niepożądanych i związana z tym zwiększona toksyczność leku.

Osłabienie siły działania farmakologicznego leku może być spowodowane przez:

Zwiększenie siły działa farmakologicznego leku może być wywołane przez:

LEKI STWARZAJĄCE NAJWIĘKSZE PRAWDOPODOBIEŃSTWO WYSTĄPIENIA NIEPOŻĄDANYCH INTERAKCJI

  1. Leki stosowane w anestezjologii

  2. Leki wpływające na układ krzepnięcia krwi

  3. Leki przeciwcukrzycowe

  4. NLPZ

  5. Leki stosowane w chorobach układu krążenia

  6. Leki hipolipemiczne

  7. Teofilina

  8. Antybiotyki

  9. Leki psychotropowe

  10. Leki przeciwpadaczkowe

  11. Leki przeciwnowotworowe

  12. Cyklosporyna

  13. Takrolimus


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Interakcje leków 2
FARMAKOKINETYCZNE INTERAKCJE LEKÓW I ŻYWNOŚCI, KOSMETOLOGIA, ZDROWIE USTAWY I MEDYCYNA
Interakcje lekow ze skladnikami Nieznany
Interakcje leków z żywnością
INTERAKCJE LEKÓW
Interakcje leków psychotropowych 2
Interakcje leków w praktyce stomatologicznej
Interakcje leków stosowanych w chorobach układu krążenia, Farmacja
Interakje leków stosowanych w chorobach układu krążenia
INTERAKCJE LEKOW drLuszczyna id Nieznany
Interakcje leków i diety z metodami lab materiały dla studentów dietetyki
Interakcje leków z żywnością, Farmakologia
Interakcje leków, ❒ DOKUMENTY, ▣ TECHNIK FARMACEUTYCZNY, • Farmakologia
Interakcje leków
INTERAKCJE LEKÓW OTC mat CW
INTERAKCJE lekow z zywnoscia
INTERAKCJE LEKÓW - notatka, Ratownictwo Medyczne, FARMAKOLOGIA, 1 ROK, 1
Interakcje leków

więcej podobnych podstron