Grunt budowlany- wszystkie utwory geologiczne występujące w zasięgu oddziaływań budowli inżynierskich wznoszonych na powierzchni lub w głębi skorupy ziemskiej oraz używane jako materiał do budowli ziemnych. Do gruntów budowlanych zalicza się skały oraz naturalne grunty mineralne i organiczne, jak również grunty antropogeniczne.

Geoinżynieria- dziedzina nauki z pogranicza mechaniki gruntów i geotechniki, geofizyki, mineralogii, geochemii, mechaniki górotworu, gruntoznawstwa, inżynierii lądowej i wodnej, fundamentowania, górnictwa, wiertnictwa, materiałoznawstwa i maszynoznawstwa. Zajmuje się sposobami planowania i organizacji realizacji robót naziemnych i górniczych oraz metodami, technologiami i urządzeniami do sztucznej poprawy właściwości fizyczno- mechanicznych utworów geologicznych (gruntów, skał, masywów skalnych, górotworu).

Wilgotność- jest to stosunek masy wody zawartej jego porach do masy szkieletu gruntowego

$W = \frac{\text{Mw}}{\text{Ms}}$ *100% gdzie Mw – masa wody zawartej w próbce, Ms –masa szkieletu gruntowego

Gęstość objętościowa szkieletu gruntowego – to stosunek masy szkieletu gruntowego do całkowitej objętości próbki razem z porami $\rho d = \frac{Ms}{V} = \frac{\rho}{100 + W}*100$

Ciężar objętościowy – $\gamma d = \frac{\gamma}{100 + W}*100\%$

Gęstość właściwa - stosunek masy szkieletu do objętości zajmowanej przez ten szkielet. $\rho_{s} = \frac{\text{Md}}{\text{Vs}}$ [kg/m³]

Porowatość- stosunek objętości porów do objętości całej próbki $n = \frac{\text{Vp}}{V}$

Wskaźnik porowatości – stosunek objętości porów do objętości szkieletu $e = \frac{\text{Vp}}{\text{Vs}} = \frac{n}{1 - n} = \frac{\rho s - \rho d}{\text{ρd}} = \frac{\gamma s - \gamma d}{\text{γd}}$

Granica plastyczności – Wp [%] jest to największa procentowa zawartość wody w gruncie mierzona w stosunku do jej suchej masy, przy której grunt rozwałkowany z kulki o średnicy7-8 mm w wałeczek o średnicy 3mm zaczyna się kruszyć(pękać).

Granica płynności – W_L [%] jest to największa procentowa zawartość wody w gruncie przy której bruzda wykonana w miseczce aparatu Casagrande’a zaczyna się łączyć pod wpływem 25 uderzeń o podstawę aparatu ponownie w całość na długości 1cm i wysokości 1mm.

Stopień zagęszczania – I_D $= \frac{Vmax - V}{Vmax - Vmin} = \frac{emax - e}{emax - emin}$ stosunek zagęszczania występującego w stanie naturalnym do największego możliwego zagęszczenia danego gruntu

Stopień plastyczności I_L $= \frac{Wn - Wp}{Wl - Wp}$ gdzie Wn-wilgotność naturalna, Wp- granica plastyczności, Wl-granica płynności,

Naprężenie pierwotne – stan naprężeń panujący na pewnej głębokości pod powierzchnią terenu w górotworze (masywie) nie objętym żadnymi robotami górniczymi czy budowlanymi a wywołany tylko ciężarem własnym gruntu

Nośność podłoża- wg teorii sprężystości nośność stanowi taką wartość graniczną (krytyczną) obciążenia przy której w półprzestrzeni pod stopą funda….? Nie powstają zjawiska plastyczności (płynności).

Osiadaniem nazywamy pionowe przemieszczenia (czyli zmianę położenia) wybranego punktu obiektu (drogi, nasypu) powstałe na skutek ściśliwości gruntu podłoża. Przyczyny osiadania: 1)działalność człowieka: obciążenia statyczne i dynamiczne, sztuczne obniżanie wód gruntowych, roboty górnicze. 2) działalność sił przyrody: trzęsienia ziemi, ruchy wód gruntowych, przemarzanie, zmiany chemiczne w podłożu.

Skarpa- półpłaszczyzna ograniczona od góry uskokiem, rozciągająca się nieograniczenie w obie strony i w dół. Obciążenie skarpy stanowi tylko ciężar własny.

Zbocze – to nachylona część terenu powstała w sposób naturalny. Części zbocza mogą mieć różne nachylenie.

Stateczność skarpy (def. Ilościowa) – skarpa jest stateczna wtedy gdy w określonym czasie t<t₀ dozna dostatecznie małych odkształceń Ԑ<Ԑ₀ przy czym t₀ i Ԑ₀ są wartościami granicznymi dopuszczalnymi ze względów ekonomicznych lub bezpieczeństwa.

Grunt nasypowy – jest to grunt naturalny lub grunt utworzony z produktów gospodarczej lub przemysłowej działalności człowieka(np. hałdy, budowle ziemne)

Współczynnik filtracji – zwany również stałą Darcy’ego określa zależność między spadkiem hydraulicznym „i” a prędkością przepływu wody w gruncie. V=k*i $i = \frac{\text{ΔH}}{L}$ Jest wielkością charakterystyczną dla danego ośrodka tj. nie zależy od „i” zależy natomiast od porowatości gruntu jego uziarnienia oraz od temperatury wody. Zależność prędkości przepływu od temperatury wody tłumaczy się spadkiem lepkości wody wraz ze wzrostem temperatury: $k = k_{10} = \frac{k_{T}}{0,7 + 0,03T}$ gdzie k₁₀ – współczynnik filtracji odpowiadający temp wody +10⁰C, k_T – współczynnik filtracji otrzymany doświadczalnie przy danej temp T , T- temp przepływającej wody w ⁰C. współczynnik filtracji gruntów można wyznaczyć metodami: 1)wzorów empirycznych na podstawie danych o uziarnieniu i porowatości gruntu(Hazena; Krugera) k = C * d₁₀² gdzie C-współczynnik doświadczalny d₁₀- średnica miarodajna, 2)laboratoryjnie na próbkach gruntu $k = \frac{Q}{S*l*i\ }$ , 3)badań polowych (np. próbnego pompowania)

Kąt tarcia wewnętrznego – zależy od składu mineralnego gruntu, wielkości ziarn i ich kształtu, stopnia zagęszczenia gruntu, stopnia nasycenia wodą i rodzaju powierzchni ziarn, wstępnego obciążenia i szybkości narastania obciążeń. Kąt tarcia wewnętrznego jest miarą oporu skały przeciw poślizgowi dwu części względem siebie. (np. gdy powierzchnie potencjalnych osuwisk uzyskają wartość kąta tarcia następuje poślizg).

Spójność właściwa gruntu- ciśnienie wewnątrz strukturalne wynikające z sił wzajemnego przyciągania się cząsteczek gruntowych, zrównoważonego przez reakcję sił odpychających w warunkach zakończonej konsolidacji przy danym ciśnieniu konsolidacyjnym. Jest zależna od liczby kontaktujących się cząsteczek na jednostce powierzchni ścinania i odległości między tymi cząsteczkami. τ_f = σtgΦ + c gdzie c- kohezja (spójność gruntu), Φ – kąt tarcia wewnętrznego, σ- naprężenie normalne do płaszczyzny ścinania, τ_f- wytrzymałość gruntu na ścinanie

Wilgotność optymalna jest to wilgotność gleby, przy której w ustalonych (normowych) warunkach ubijania można osiągnąć maksymalne zagęszczenie gruntu. Badanie wilgotności optymalnej jest przeprowadzane za pomocą aparatu Proctora

Wilgotnością optymalną gruntu w_opt nazywamy taką wilgotność, przy której grunt daje się najbardziej zagęścić. Parametrem decydującym o jakości zagęszczenia gruntu jest gęstość objętościowa szkieletu gruntowego r_d. Zatem wilgotność optymalna to taka wilgotność, przy której gęstość objętościowa szkieletu gruntowego r_d jest największa.