Problemy osób niepełnosprawnych ruchowo i starszych

Osteoporoza

Niepełnosprawność ruchowa

Dotyczy osób:

• z uszkodzeniem anatomicznej budowy narządu ruchu (mięśni i kości kończyn w wyniku urazu lub amputacji)

• z zaburzonymi czynnościami motorycznymi na skutek schorzeń neurologicznych (np. udarów, wylewów, dziecięcego porażenia mózgu)

• z deformacjami narządu ruchu (np. zbyt duża lub mała ilość palców, różne długości kończyn, płaskostopie, nieprawidłowa budowa kręgosłupa, zaniki mięśni, zesztywnienie stawów)

• z uszkodzonym rdzeniem kręgowym

W Polsce:

• Osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu stanowią niemal połowę populacji osób niepełnosprawnych.

• Wśród całej liczby dzieci niepełnosprawnych ruchowo, którą w naszym kraju szacuje się na około 40-50 tysięcy ponad połowa(czyli 20-25 tysięcy) to pacjenci z mózgowym porażeniem dziecięcym.

Uzależnienie od innych

• Osoby niepełnosprawne ruchowo mają problemy niemal w każdym aspekcie życia. Są uzależnieni od czyjejś pomocy, przez co czują się niepotrzebni. Cały czas mają wrażenie, że są zdane na czyjąś łaskę, bądź niełaskę i stanowią problem nie tylko dla społeczeństwa, ale też dla najbliższych. Takie myśli wpędzają ON w stres, frustrację, a nawet depresję.

Problemy osób niepełnosprawnych ruchowo

Największym problemem ON jest bariera psychiczna związana z kalectwem i jego następstwami. Do tego dochodzi konieczność ciągłej rehabilitacji oraz koszty protez, ortez, lasek, kul, balkoników, wózków inwalidzkich itp. Są one niezbędne, aby ON ruchowo mogły całkowicie lub częściowo samodzielnego funkcjonować.

Bariery architektoniczne

Są to przeszkody uniemożliwiające ON poruszanie się w przestrzeni publicznej. Należą do nich przede wszystkim schody, ostre pochyłości i wysokie krawężniki. Nawet architektura stolicy nie jest przyjazna ON np. spośród 48 gmachów warszawskiego uniwersytetu tylko 25 jest w pełni zmodernizowanych, a w Muzeum Wojska Polskiego nie ma windy. Bariery architektoniczne to najbardziej widoczny znak wszystkich innych barier.

Inne bariery

• Bariery komunikacyjne

• Trudności w korzystaniu z środków transportu np. nie wjedzie się na wózku inwalidzkim do przedziału, bo wejście jest za wąskie

• Bariery urzędnicze np. trudności w uzyskiwaniu świadczeń, trudności we wnioskowaniu o usunięcie barier (głównie architektonicznych)

Praca

Warunkiem zatrudnienia ON ruchowo jest przystosowanie stanowiska pracy, organizacja dojazdu do pracy oraz właściwy stosunek pracodawców i współpracowników. Niestety spełnienie tych warunków nie jest łatwe i dla wielu ON praca pozostaje poza zasięgiem.

Problemy osób starszych

• W XXI w. ludzie starsi coraz częściej cierpią na zaburzenia homeostazy organizmu, zmniejszone poczucie bezpieczeństwa, zaburzenia psychiczne.

• Duża liczba osób starszych ma choroby somatyczne i musi się zmagać z warunkami panującymi w polskiej służbie zdrowia oraz wydawać większość emerytury na leki.

• Problemy ze znalezieniem pracy.

Dyskryminacja

Problemem łączącym osoby niepełnosprawne ruchowo i osoby starsze nie są tylko wysokie schody, ale przede wszystkim dyskryminacja, z którą się spotykają. Społeczeństwo nadal traktuje ich jako osoby gorsze i nieużyteczne. Jesteśmy jednak pokoleniem, które za parę lat może to społeczeństwo zmienić i poprawić los tych, którzy teraz są zepchnięci na margines.

Osteoporoza

• Polega na osłabieniu układu kostnego człowieka. Wbrew powszechnym przekonaniom, choroba ta nie dotyczy tylko i wyłącznie kobiet w okresie przekwitania, ale także mężczyzn, a nawet młodych ludzi. Według jednej z definicji, schorzenie to charakteryzuje się niską masą kostną, upośledzoną architekturą kości, a to z kolei prowadzi do ich osłabienia i większej podatności na złamania. Główną przyczyną jest zachwianie równowagi pomiędzy budowaniem nowej tkanki kostnej a obumieraniem starej.

• W Polsce chorobą tą zagrożonych jest prawdopodobnie aż 9 milionów osób, które najczęściej dowiadują się o chorobie dopiero gdy dojdzie do złamania.

Rodzaje choroby:

• miejscowa

• uogólniona (pierwotna lub wtórna)

Czynniki ryzyka:

• Wiek – im człowiek jest starszy tym ryzyko wystąpienia choroby jest większe. Najbardziej narażoną grupą wiekową bez w względu na płeć są osoby powyżej 65 roku życia.

• Płeć – osteoporoza jest znacznie bardziej powszechnym schorzeniem u kobiet, niż u mężczyzn, co ma związek z wcześniejszym występowaniem menopauzy (niedobory estradiolu i progesteronu), niż andropauzy u mężczyzn.

• Rasa – znacznie częściej chorują osoby białe i żółte, niż przedstawiciele rasy czarnej.

• Budowa ciała ma również istotny wpływ na rozwój choroby. Osoby wątłe o drobnych kościach są znacznie bardziej narażone na osteoporozę, niż te o masywnej budowie ciała.

• Uwarunkowania genetyczne.

• Inne czynniki to zaburzenia miesiączkowania, pierwotny albo wtórny jej brak, przedwczesne wygaśnięcie aktywności jajników, szereg czynników związanych z dietą i otoczeniem, do których należą przede wszystkim niedobór wapnia i witaminy D, nadmiar sodu, siedzący tryb życia oraz różnego rodzaju używki.

Symptomy:

• w większości przypadków przebiega bezobjawowo, przynajmniej we wczesnych fazach rozwoju choroby, rozwija się powoli w ciągu wielu lat

• często pierwszym, widocznym objawem osteoporozy są złamania, wówczas choroba jest już w zaawansowanym stadium

• do najczęstszych objawów można zaliczyć bóle kręgosłupa, które niestety rzadko są uznawane za objaw samej osteoporozy, częściej zaś za zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa

• często występują też bóle na odcinku piersiowym, bóle krzyża i między łopatkami

Diagnoza:

• testy biochemiczne -dotyczą głównie badań moczu i krwi, a dokładniej zawartości konkretnych pierwiastków tj. wapnia i fosforu,

• badania obrazowe (prześwietlenia)

Leczenie:

• zapobieganie złamaniom i podobnym urazom

• prowadzone konsekwentnie i długotrwale, do końca życia pacjenta

• zażywanie kombinacji dwóch rodzajów leków, które dzięki swojemu odmiennemu działaniu doskonale się uzupełniają (pierwszy hamuje komórki odpowiedzialne za niszczenie kości, drugi pobudza odbudowy kości)

• obecnie najpowszechniej stosowane są leki powodujące ograniczenie ubytku masy kostnej

Profilaktyka:

• unikanie używek (głównie tytoniu i alkoholu)

• aktywność fizyczna

• dostarczanie należytej ilości wapnia

• unikanie upadków

Dane z 2003r.