Cechy Grzybów:
- Ściana komórkowa zbudowana z chityny
- Glikogen jako materiał zapasowy
- Rozmnażają się przez zarodniki lub płciowo
Wspólne z roślinami:
- brak możliwości rozmnażania
- większość żyje na lądzie
- obecne zarodniki
Wspólne z zwierzętami:
- heterotrofy
- brak budowy tkankowej
- obecność glikogenu
Budowa grzybów:
- zróżnicowana budowa
- w cytoplazmie magazynowane są subst. Zapasowe – tłuszcze i glikogen
- Chityna buduje ściany strzępek
- jako jedyna grupa nie wykształciła tkanek
- Grzyby jednokomórkowe posiadają jedno jądro
- Większość grzybów ma strzępki – nitkowate rozgałęzienia budująca ciało grzyba (grzybnię)
Rodzaje strzępek:
- strzępka komórczakowa (duża komórka z znaczną liczbą jąder)
- strzępka wielokomórkowa (jądra są odgrodzone przegrodami)
- strzępka jednojądrowa (jedno haploidalne jądro)
- strzępka dikariotyczna (dwujądrowa)
- NIE POSIADAJĄ PLASTYDÓW
Strzępka luźna:
Tworzona z luźnych, rozgałęzionych strzępek
Strzępka plektenchymatyczna:
Tworzona z zlepionych strzępek. Tworzy solidniejsze struktury, służące do rozrodu płciowego i wytwarzania zarodników.
Owocniki – wytwarzają zarodniki. (kapelusz)
Sposoby odżywiania się grzybów:
- Saprofityczny (energia czerpana z martwych szczątków)
- Pasożytniczy (energia czerpana z żywych organizmów)
- Symbiotyczny (mikoryza)
Współżycie z innymi organizmami, np. protesty, sinice.
Symbioza z glonami:
Grzyb daje glonowi schronienie i dostarcza mu wodę, w zamian otrzymuje od niego związki organiczne. Ogranicza też jego wzrost i uniemożliwia rozmnażanie.
Helotyzm – typ współżycia w którym partner wykorzystuje drugiego i nie jest dla niego pożyteczny.
Mikoryza ektotroficzna (zewnętrzna) : Strzępki grzyba wnikają pomiędzy komórki korzenia.
Mikoryza endotroficzna (wewnętrzna): Strzępki wnikają do wnętrza komórek i pobierają związki organiczne.
sposoby rozmnażania się grzybów
Bezpłciowe:
- przez zarodniki
- wegetatywnie przez fragmentacja plechy – u wielokomórkowych.
- podział komórki ; pączkowanie – u jednokomórkowych
- przez rozmnóżki i urwistki(porosty)
Płciowe:
rozmnażanie polega na łączeniu się (gamii) haploidalnych komórek (gamet) pochodzących od dwóch różnych osobników i tworzeniu diploidalnej zygoty. Powstaje ona w gametangiach. Rodzaje rozmnażania płciowego:
- gametogamia – to typowy sposób rozmnażania płciowego. Dochodzi do połączenia się haploidalnych gamet i wytworzeniu zygoty. (skoczki)
- gametangiogamia – polega na łączeniu się wielojądrowych gametangiów, czyli plemni i lęgni. Ten sposób jest najbardziej rozpowszechniony. (skoczki, sprzężniowe)
- somatogamia – Skutek redukcji elementów rozrodczych. Łączą się tylko dwie haploidalne strzępki należące do różnych grzybów.(podstawczaki).
U grzybów wyższych (workowce, podstawczaki) następuje zjawisko wydłużania się w czasie procesu zapłodnienia. Składa się ono z dwóch etapów:
* Plazmogamia – zlanie się cytoplazmy. Jądra pochodzące z dwóch strzępek układają się parami i tworzą parę jąder sprzężonych, grzybnie dikariotyczną (dwujądrową).
* Kariogamia – zlanie się jąder komórkowych. Powstaje jądro zygotyczne, które dzieląc się mejotycznie daje zarodniki (1n). Zachodzi ona na końcach strzępek w hymenium – warstwie rodzajnej owocnika
Rodzaje zarodników:
a) Mitospory – powstały na drodze mitozy. Zaliczamy do nich zarodniki sporangialne, czyli wytworzone w kulistych zarodniach, oraz konidialne, czyli odcinane na końcach strzępek.
b) Mejospory – powstały na drodze mejozy. Zaliczamy tu workowce, powstają po 8 w środku tzw. Worka, oraz podstawkowe, po 4 na zewnątrz podstawki.
Haplofaza – trwa do czasu zanim równoimienne strzępki połączą się ze sobą
Diplofaza – w czasie jej trwania strzępki zbudowane są z dwujądrowych komórek
Dikariofaza – następuje po kariogamii. Jest najkrótszą fazą w cyklu rozwojowym.
Przedstawiciele workowców: trufle, drożdże, kropidlaki, buławinka czerwona.
Skoczków: synchytrium, dipidium.
Podstawczaków: kapeluszowe, muchomor, kania, pieczarka, gąska, borowik, maślak.
Sprzężniowych: pleśniak, rozłożek czerniejący.
Grzyby pasożytnicze: soplówki, buławinka, źdźbła różawe
Powodujące niszcz. Żywn. : kropidlak, pędzlak
Wykorzystywane w gosp.: pieczarka
Gatunki chronione grzybów:
- purchawica olbrzymia
- flagowiec olbrzymi
- smardze
- szyszkowiec łuskowaty
- szmaciaki
-soplówka
Zastosowanie grzybów:
- wyrób wina i octu
- wypiek ciast i chleba
- źródło witamin
- produkcja serów
- Penicylina
POROSTY
Grupy:
- listkowate
- skorupiaste
- krzaczkowate
Przedstawiciele:
- chrobotek
- misecznica
- wzorzec geograficzny
- płucnica islandzka
Gatunki chronione:
- brodaczkowate
- chrobotniki
- chruściki
- tarczowate
Znaczenie:
- pokarm dla zwierząt
- biodindykaraty (wskazują stan atmosfery)
- formy pionierskie
Cykl rozwojowy | Pleśniak | Workowiec | Podstawczak |
---|---|---|---|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|