CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ GRZYBY I PASOŻYTY

CHOROBY WYWOŁANE PRZEZ GRZYBY

DERMATOFYTOZY- Powodowane są u koni przez 2 rodzaje grzybów Trychophyton i Microsporum.

TRICHOFYTOZA

Etiologia: T. equinum var. equinum, T equium var. autotrophicum,T. verrucosum, T. mentagrophytes. Większość przypadków trychofytozy pojawia się w miesiącach zimowych, choroba nasila się również w okresach o zwiększonej wilgotności

Objawy kliniczne

• Pierwsze objawy to: okrągłe obszary nastroszonego włosa (na przestrzeni o pow. 5-20 mm)

• Po kilku dniach (10-12) włosy wypadają

• Zmiany maja zwykle charakter okrągły ale bywają sytuacje, że przyjmują wygląd rozlany

• W miejscach zmian pojawiają się łuski

• Świąd występuje rzadko

Lokalizacja zmian

Najczęściej kark i klatka piersiowa. Bywają infekcje uogólnione – zwłaszcza u młodych zwierząt

Rozpoznanie różnicowe

• Dermatofiloza

• nadwrażliwość na ukąszenia Culicoides

• nadwrażliwość na ukąszenia owadów

• inwazje roztoczy

• Sarcoid

Potwierdzenie rozpoznania

• Badanie włosa (widoczne są artrospory lub strzępki grzybni)

• Badanie hodowlane (agar Sabourauda lub DTM)

• Przypadki wątpliwe biopsja i badanie histopatologiczne (barwienie Pass)

• Grzyby z rodzaju Trychophyton nie wykazują fluorescencji w świetle lampy Wooda i badanie to jest zupełnie nieprzydatne w tym przypadku.

MICROSPOROZA

Etiologia: M. gypseum, M. equinum, M. canis. Zakażenie następuje przez kontakt bezpośredni lub kontakt z zanieczyszczonymi zarodnikami przedmiotami. Spory mogą pozostawać aktywne w środowisku przez kilka lat.

Objawy kliniczne

• Pierwsze widoczne objawy to niewielkie obszary wyłysień, często w miejscach zainfekowanych cześć włosów zostaje niezakażona – mogą być widoczne tylko przerzedzenia

• W przypadkach wtórnego bakteryjnego foliculitis może występować wysiękowość

• Świąd występuje rzadko

Rozmieszczenie zmian: Najwcześniej zmiany pojawiają się na głowie i kończynach. Wyjątkowo może występować forma rozsiana

Rozpoznanie różnicowe,potwierdzenie rozpoznania oraz zapobieganie i leczenie jak w przypadku trychofytozy

SPOROTRICHOZA

Czynnikiem etiologicznym jest Sporotrix schenckii. Do zakażenia dochodzi droga przyranną, grzyb znajduje się w środowisku

Objawy kliniczne:

• Dobrze odgraniczone położne pod skórą guzy (o średnicy 1 do 5 mm).

• Zmiany najczęściej lokalizują się w okolicach kończyn.

• Guzy mogą ulegać owrzodzeniom.

• Na powierzchni widoczny jest wysięk.

• Często proces chorobowy obejmuje okoliczne węzły chłonne.

Rozpoznanie różnicowe:

Wrzodziejące zapalenie naczyń (Corynebacterium paratuberculosis - hodowla)

Histoplasma farcminosum i inne grzybice głębokie (hodowla)

Potwierdzenie rozpoznania

• Badanie cytologiczne, w wysięku widoczne są komórki grzyba

• Badanie hodowlane na podłożu Sabourauda w temp. 25 i 37°C

• Badanie histopatologiczne

HISTOPLAZMOZA

Czynnikiem etiologicznym jest Histoplazma farciminosum.

Objawy kliniczne

• Owrzodzenia skóry pojawiające się na przebiegu naczyń chłonnych.

• Czasem widoczne są owrzodzenia.

• Objawy ogólne w większości przypadków nie są obecne.

Rozpoznanie różnicowe:

• Sporotrichoza (hodowla)

• Sarcoid (histopatologia)

• Chłoniakomięsak (histopatologia)

• wrzodziejące zapalenie naczyń (hodowla)

Potwierdzenie rozpoznania

• Badanie cytologiczne wysięku, Badanie hodowlane na podłożu Sabourauda (wzrost trwa 2 do 3 tygodni)

• Badanie histopatologiczne

CHOROBY PASOŻYTNICZE

INWAZJA CHORIOPTES (ŚWIERZB PĘCINOWY)

Etiologia: choroba ektopasożytnicza powodowana przezświerzbowca Chorioptes bovis. chorobie sprzyja zła pielęgnacja, młody wiek zwierząt, w okresie letnim choroba może cofać się, powracając jednak zimą, występuje najczęściej u koni ciężkich ras szczególnie narażone są zwierzęta o cienkiej skórze.

Objawy kliniczne

• Bardzo silny świąd (ma on tendencje do nasilania się w okresach o wyższej temperaturze)

• Zwierzęta są rozdrażnione, gryzą kończyny

• W miejscach występowania świądu włos jest połamany, widoczne jest tam przerzedzenie

• włosa i wyłysienia

• Na skutek samouszkodzeń często dochodzi do wtórnych infekcji ropnych.

• Zmiany pojawiają się początkowo na kończynach (pęciny) następnie rozprzestrzeniają się na łopatki i szyję i brzuch

Rozpoznanie różnicowe

• Dermatofiloza (Dermatophilus congolensis),

• Dermatofytoza (Trichophyton spp.),

• Trombicula autumnalis,

• Zapalenie mieszków włosowych,

• Nadwrażliwość na ukąszenia meszek (Culicoides spp.),

• Reakcja na ugryzienia kleszczy

• Sarcoptes scabiei.

Potwierdzenie rozpoznania

Wykonanie zeskrobiny (z reguły wystarcza powierzchowna) i wykazanie w pobranym materiale pasożytów ich form młodocianych lub jaj

INWAZJA PSOROPTES

Czynnikiem etiologicznym choroby jest Psoroptes equi, w niektórych przypadkach Psoroptes hippotis.

Objawy kliniczne

• Świąd od średniego stopnia ale może być znaczny, lokalizuje się dookoła oczu, ogona i grzywy. Na skutek świądu dochodzi do połamania i przerzedzenia włosa.

• Wykwity- łuski, czasem może być widoczny wysięk ropny

• Jednym z najczęstszych objawów jest potrząsanie głową i widoczny ropny wypływ z kanału słuchowego – te objawy są bardziej typowe dla Psoroptes hippotis.

Rozpoznanie różnicowe

• Nadwrażliwość na ukąszenia meszek,

• Inwazja Chorioptes,

• Wszy,

• Oxyuris equi,

• Atopia

• Potwierdzenie rozpoznania i postępowanie

• terapeutyczne takie jak w przypadku inwazji Chorioptes

INWAZJA SARCOPTES

Czynnikiem etiologicznym jest Sarcoptes scabiei. Do zakażenia dochodzi na skutek bezpośredniego kontaktu ze zwierzętami chorymi.

Objawy kliniczne:

• Bardzo silny świąd (jest on wywołany zarówno samą obecnością pasożyta ale również rozwojem nadwrażliwości)

• Objawy kliniczne najwcześniej pojawiają się na głowie, karku, uszach, ale następnie mogą objąć całe ciało zwierzęcia.

• Najwcześniejszymi wykwitami, jakie stają się widoczne są grudki i pęcherzyki, które pojawiają się w miejscach o najwyraźniej zaznaczonym świądzie.

• Świąd towarzyszący chorobie prowadzi do powstawania zmian pourazowych w postaci przeczosów, wyłysień, strupów. Często chorobie towarzyszą wtórne infekcje bakteryjne.

Rozpoznanie różnicowe

• Nadwrażliwość na alergeny Culicoides lub Symulium.

• Inwazja Chorioptes,

• inwazja Trombicula,

• Onchocerciasa,

• atopia

Potwierdzenie rozpoznania

Wykonanie licznych głębokich zeskrobin, często nawet pomimo tego nie można wykazać pasożyta, nie oznacza to, że można wykluczyć go jako przyczynę choroby. Potwierdzeniem rozpoznania jest wykazanie obecności osobników dorosłych, jaj lub nawet kału świerzbowca .

NUŻYCA (DEMODEKOZA)

Etiologia: Choroba ta jest niezwykle rzadka. Wywołana jest przez Demodex caballi (występuje na powiekach i pysku) i Demodex equi ( obecny na całym ciele zwierzęcia) W wielu przypadkach choroba związana jest z innymi chorobami prowadzącymi do zaburzeń immunologicznych

Objawy kliniczne

• Wyłysienia miejscowe

• Powstawanie łusek

• Objawy lokalizują się głownie wokół pyska,karku, grzbiecie i kończynach

Rozpoznanie - stawiane jest tylko wtedy gdy jest korelacja z objawami klinicznymi

• Zeskrobina (obecność w niej licznych osobników jest potwierdzeniem)

• Biopsja

TROMBICULOZA

Etiologia: Przyczyną jest Trombicula spp. Osobniki dorosłe nie są pasożytnicze, objawy kliniczne związane są z inwazją wywołana przez postacie młodociane – 6 nogie nimfy.

Objawy kliniczne

Typowy jest dosyć znaczny świąd objawiający się przestępowaniem z nogi na nogę, potrząsaniem głową. Objawy kliniczne dotyczą głównie głowy i kończyn. Najczęściej pojawiają się późnym latem lub jesienią. Wykwitami typowymi dla tej choroby są niewielkie grudki pojawiające się na dystalnych odcinkach kończyn, karku, brzuchu. Świąd prowadzi często do pojawiania się wyłysień.

Rozpoznanie różnicowe

• Infestacja Demanyssus gallinae

• Inwazja Onchocerca cervicalis

• Inwazja roztoczy

• Inwazja kleszczy

• Wszołowica

• Alergia kontaktowa

• Podrażnieniowe zapalenie skóry

• Potwierdzenie rozpoznania:

• Zeskrobina powierzchowna lub test z taśmą samoprzylepną

INWAZJA DERMAMANYSSUS GALLINAE

Objawy kliniczne

Dominującym objawem klinicznym jest bardzo silny świąd dotyczący całego ciała. Pierwsze objawy kliniczne z reguły dotyczą kończyn, brzucha i twarzowej części głowy. We wczesnych stadiach choroby mogą być widoczne grudki lub strupy.

Rozpoznanie różnicowe

• Inwazja wszy

• Inwazja roztoczy (Chorioptes, Psoroptes, Sarcoptes)

• Nadwrażliwość na ukąszenia owadów

• Alergia pokarmowa

• Atopia

• Inwazja Trombicula

• Inwazja kleszczy

Potwierdzenie rozpoznania

Wykazanie pasożytów – zeskrobina powierzchowna lub wyczesanie z sierści – pasożyty są dobrze widoczne na ciemnym tle (maja barwę czerwoną)

WSZOŁOWICA

Etiologia- U koni mogą być stwierdzane 2 rodzaje wszy: Gryzące: Damalinia equi i Ssące: Hematopinus asini. Do zakażenia dochodzi na skutek bezpośredniego kontaktu (pasożyty mogą przeżyć klika tygodni poza gospodarzem)

Objawy kliniczne

• Gryzące wszy lokalizują się głównie na grzbiecie, ssące najczęściej występują na karku, ogonie, kończynach.

• Obecność pasożytów prowadzi do świądu i powstania zmian pourazowych oraz wyłysień.

• Przy bardzo intensywnej inwazji wszy ssących może dochodzić do objawów anemii.

Rozpoznanie różnicowe

• Inwazja roztoczy

• Nadwrażliwość na ukąszenia owadów

• Dermatofiloza

• Trombiculoza

• Inwazja Oxyuris equi

• Inwazja Dermanyssus gallinaei

• Dermatofytozy

Potwierdzenie rozpoznania

Wykazanie obecności pasożytów (wyczesywanie, test z taśmą samoprzylepną)