1. Jakie są wskazania do badań prenatalnych?
Wiek matki 35< I grupa ryzyka
Urodzone dziecko z wadą, martwego płodu, śmierć noworodka lub ciąża zakończona poronieniem – 2 grupa ryzyka
Wykrycie aberracji chromosomalnej u matki lub ojca
Wada cewy nerwowej w poprzedniej ciąży
Wady sprzężone z płcią w rodzinie
Nieprawidłowy obraz zarodka/płodu w USG
Czynniki teratogenne w czasie ciąży
2. Wymień rodzaje badań w diagnostyce prenatalnej.
Ewentualnie przedimplantacyjna ( badanie blastomeru z 3 dniowego zarodka, jak jest ok., to wszczepiamy)
Postimplantacyjne
Ultrasonografia
Amnioocenteza
Biopsja kosmówki
Kordocenteza
Fetoskopia
3. Teratogenne czynniki środowiskowe.
Chemiczne (związki rtęci, polichlorowane di fenyle, ołów, benzyna, toluen)
Infekcyjne (wirus różyczki, ospy wietrznej, cytomegalii, grypy, opryszczki; AIDS, toksoplazmoza, kiła)
Fizyczne (promieniowanie radioaktywne)
Odżywcze (niedobór jodu, miedzi, kobaltu, cynku)
4. Jakie wady powstają u płodu po różyczce?
Tzw. Triada
zaćma wrodzona (jak ktoś chce to może opisać dlaczego powstaje jak uważał na prezentacji Damiana, Dr Okrój się ucieszy )
głuchota
wady serca
Inne objawy: zapalenie naczyniówki i siatkówki, niedorozwój szkliwa, małopłytkowość, jaskra, małomózgowie i upośledzenie umysłowe
5. Leki teratogenne.
Antagoniści kwasu foliowego np. metotreksat
Antybiotyki aminoglikozydowe
Cyklofosfamid
Inhibitory angiotensyny
Leki androgenne
Leki przeciwcholinergiczne
Leki hipokglikemiczne
Leki przeciwdrgawkowe (fenytoin, fenobarbitol)
Leki psychotropowe (opiody)
Leki przeciwtarczycowe
Streptomycyna
Talidomid
Tetracyklina
W skrócie: leki przeciwdrgawkowe, leki przeciwnowotworowe, niektóre antybiotyki (np. tetracykliny, streptomycyna), leki przeciwtarczycowe, doustne preparaty przeciwkrzepliwe, leki hormonalne (progesteron, androgeny, doustna antykoncepcja), witamina A, węglan litu,
6. Amniocenteza.
Nakłucie jamy owodni przez powłoki brzuszne
Pobrani 10-20ml płynu owodniowego
Pod kontrolą USG w celu zlokalizowania łożyska
Wykonywane w 12-18tyg. ciąży
Dzięki temu można wykonać kariogram, analizę DNA
Ryzyko poronienia po badaniu – 0,5%
7. Wymień objawy FAS. (NIE PIJ W CIĄŻY!!!)
Skrócona szpara powiekowa
Szerokie rozstawienie oczodołów
Zmarszczka nakątna
Opadające powieki
Małoocze
Szeroka nasada oczu
Wąska warga górna
Niedorozwój żuchwy
Nisko osadzone małżowiny uszne
Upośledzenie umysłowe
IQ ok 63
Upośledzenie ruchowe
Osłabiona koncentracja
Zachowania aspołeczne, agresje
Wady rozwojowe wielu układow np. płciowego czy kostnego
8.Teratogenne czynniki zakaźne.
Różyczka
Wirus cytomegalii
Wirus opryszczki
Toksoplazmoza
Kiła
9. Krytyczny moment dla płodu <chyba chodzi o to kiedy teratogenny mają największy wpływ>
18-60 dzień, szczyt 30 dnia; bardziej definicja – w rozwoju poszczególnych tkanek, narządów i części zarodka przypada na czas wczesnego różnicowania się i najszybszych podziałów komórkowych, wtedy na tą część teratogen działa najbardziej – np. wirus różyczki w 6 tyg powoduje zaćmę, w 9 uszkodzenie ucha wewn. 5-10 tydz – uszkodzenie serca
10. Badania postimplantacyjne.
Czyli te które dotyczą zarodka albo płodu. Patrz 2
11. Komórki totipotencjalne.
Mają nieograniczone możliwości różnicowania się. „Totus” - cały
12. Biopsja kosmówki:
Pod kontrolą USG
Wprowadza się przez pochwę teflonowy cewnik do łożyska
Poprzez wessanie pobiera się ok 50mg tkanki trofoblastu
Zazwyczaj badanie przeprowadzane między 9 a 11tygodniem
Można wykonać dzięki niemu kariogram, analizę DNA
13. Co to jest teratogen?
Jest to czynnik znajdujący się w środowisku zewnętrznym, który wywołuje wadę wrodzoną lub zwiększa częstotliwość jej występowania w populacji.
Teratogeny są przyczyną 7% wad wrodzonych.