TECHNOLOGIA ROBÓT BUDOWLANYCH
Ćwiczenia nr. 1
Projekt wykonania robót ziemnych
1. Zakres do wykonania:
Do wykonania jest wykop o wymiarach dna długość 28 m szerokość 32 m i głębokości 9 m w gruncie gliniastym. Woda gruntowa występuje na gł. 12 m. Odległość odwozu urobku 15 km.
2. Technologia wykonania
Projektuje się wykopy szerokoprzestrzenne o nachyleniu skarp 1:1,25.
Nie przewiduje się konieczności odwodnienia.
Do wykonania powyższego zadnia niezbędny jest sprzęt:
- koparka gąsienicowa o masie 28 t z łyżką o pojemności 1,5 m3 oraz z łyżką skarpową
- spycharka lub ładowarka kołowa o pojemności łyżki 4 m3
- samochody samowyładowcze 18 -20 T.
W celu zapewnienia płynnego przebiegu prac ziemnych potrzebne jest dziesięć samochodów.
W celu ochrony struktury gruntu w dnie wykopu należy wykonywać wykopy do głębokości mniejszej od projektowanej, co najmniej o 20 cm, a w wykopach wykonywanych mechanicznie o 30 cm do 60 cm w zależności od rodzaju gruntu. Pozostawiona warstwa powinna być usunięta bezpośrednio przed wykonaniem fundamentów.
3. Bilans mas ziemnych
Wymiar dna wykopu długość 28 m szerokość 32 m i głębokość 9 m, długość na górze wykopu 35 m szerokość na górze wykopu 40 m.
V= $\frac{1}{3}$ h (P1 + P2 + $\sqrt{P_{1} \bullet P_{2}}$ )
h = 9 m.
P1 =28 ∙ 32 = 896 m2.
P2 =35 ∙ 40 = 1400 m2.
V= $\frac{1}{3}$ 9 (896 + 1400 + $\sqrt{896 \bullet 1400}$ ) = 10 248 m3.
Do wykopania i wywiezienia oraz rozplantowania jest ok. 10 248 m3.
4.Urządzenie do odspajania.
Do odspajania gruntu należy zastosować koparkę gąsienicową o pojemności łyżki 1,5 m3.
Obliczenie wydajności eksploatacyjnej koparki :
We = 60 ∙ Q ∙ n ∙ S n ∙ S s ∙ S w [$\ \frac{m^{3}}{h}$ ]
Q = 1,5 m3.
n = $\frac{60}{t}$ = $\frac{60}{20}$ = 3
t=20
S n = 0,75
S s = 0,79
S w = 0,68
We = 60 ∙ 1,5 ∙ 3 ∙ 0,75 ∙ 0,79 ∙ 0,68 =108,78 [$\ \frac{m^{3}}{h}$ ]
5. Czas wykonania
Przewiduje się wykonać całość zadania w ciągu 13 dni. Zakładając cykl pracy 10 godzinny.
Koparka z łyżką 1,5 m3 ładuje w ciągu godziny 10 samochodów, odwóz gruntu na odległość 15 km zajmie samochodom godzinę czasu, dla prawidłowego skalkulowania należy jednak uwzględnić warunki atmosferyczne jakie mogą wystąpić oraz dojazd do terenu budowy (nie wiemy czy teren jest utwardzony) i dlatego zakładam że całkowity czas wykonania zadania to 13 dni.
Wyliczenie:
10 samochodów 18 T ładowane w ciągu 1 godziny = 18T/1,7 = 10,59m3x10 samochodów = 105,9 m3x 9 godzin =953,1 m3 dziennie. Do wykonania mamy 10 248 m3/953,10 m3 ≈ 11 dni.
Dla prawidłowego skalkulowania uwzględniam warunki atmosferyczne oraz utrudnienia związane z dojazdem do terenu budowy (nie wiemy czy drogi na terenie budowy są utwardzone) i doliczam dodatkowe 2 dni na wykonanie.
6. Instrukcja bezpiecznego wykonywania robót ziemnych
Przy wykonywaniu wykopów sprzętem mechanicznym należy wyznaczyć strefę niebezpieczną związaną z pracą tych maszyn. Przed rozpoczęciem robót ziemnych należy zapoznać się z dokumentacją techniczną tych robót. Na małych budowach, np. budownictwa jednorodzinnego, występuje jedynie dokumentacja ograniczona do projektu technicznego budynku i mapy sytuacyjno-wysokościowej stanowiącej projekt zagospodarowania działki.
Wykonawca robót ziemnych powinien zapoznać się z mapą, na której jest oznaczona cała sieć uzbrojenia technicznego, i z decyzją o pozwoleniu na budowę.
W razie prowadzenia robót w bezpośrednim sąsiedztwie instalacji elektrycznej, gazowej itp., należy określić bezpieczną odległość, w jakiej mogą być prowadzone roboty - w porozumieniu z instalatorem tych urządzeń (np. zakładem energetycznym).
Prace w wykopach i wyrobiskach o głębokości większej od 2 m i prace ziemne prowadzone metodą bez odkrywkową muszą być wykonywane, przez co najmniej dwie osoby.
Podczas prowadzenia robót, przez cały czas trwania budowy, należy zabezpieczyć wykopy barierami ochronnymi i tablicami ostrzegawczymi, a w nocy oświetlić światłem sztucznym – ostrzegawczym.
6.1 Wytyczne do bezpiecznego wykonywania prac ziemnych
1. Roboty ziemne powinny być prowadzone na podstawie projektu, określającego położenie instalacji i urządzeń podziemnych, mogących znaleźć się w zasięgu prowadzonych robót.
2. Wykonywanie robót ziemnych w bezpośrednim sąsiedztwie sieci, takich jak: elektroenergetyczne, gazowe, telekomunikacyjne, ciepłownicze, wodociągowe i kanalizacyjne powinno być poprzedzone określeniem przez kierownika budowy bezpiecznej odległości, w jakiej, mogą być one wykonywane od istniejącej sieci i sposobu wykonywania tych robót. Bezpieczną odległość wykonywania robót, ustala kierownik budowy w porozumieniu z właściwą jednostką, w której zarządzie lub użytkowaniu znajduje się ta instalacja. Miejsca tych robót należy oznakować napisami ostrzegawczymi i ogrodzić.
3. Prowadzenie robót ziemnych w pobliżu instalacji podziemnych, a także głębienie wykopów poszukiwawczych powinno odbywać się ręcznie.
4. W razie ujawnienia w czasie wykonywania robót ziemnych niewypałów lub przedmiotów trudnych do identyfikacji należy wszelkie roboty przerwać, a miejsce niebezpieczne ogrodzić i oznakować napisami ostrzegawczymi.
5. O znalezieniu niewypału lub przedmiotów trudnych do identyfikacji należy niezwłocznie powiadomić właściwy urząd gminny, miejski oraz policję.
6. Narzędzia do ręcznego odspajania gruntu (łopaty, oskardy, drągi, kliny stalowe,
młoty) należy odpowiednio dobrać uwzględniając kategorię gruntu.
7. Narzędzia powinny być ostre, dobrze obsadzone, a kliny i młoty nie mogą posiadać rozklepów (grzybków).
8. Przy wykonywaniu wykopów na placach, ulicach, podwórzach i innych miejscach
dostępnych dla osób niezatrudnionych przy robotach, należy wokół wykopów ustawić balustrady i zaopatrzyć je w napis „osobom postronnym wstęp wzbroniony” a w nocy w światło ostrzegawcze koloru czerwonego.
9. Poręcze balustrad powinny znajdować się na wysokości 1, 10 m ponad terenem i w odległości nie mniejszej niż 1, 0 m od krawędzi wykopu.
10. W miejscach przejść dla pieszych należy ustawić mostki przenośne, zaopatrzone w balustrady.
11. W przypadkach uzasadnionych względami bezpieczeństwa wykop należy szczelnie przykryć w sposób uniemożliwiający wpadnięcie do wykopu.
12. W przypadku przykrycia wykopu, zamiast balustrad, teren robót można oznaczyć za pomocą balustrad z lin lub taśm z tworzywa sztucznych umieszczonych wzdłuż wykopu na wysokości 1,10 m i w odległości 1,0 m od krawędzi wykopu.
13. Jeżeli teren, na którym wykonywane są roboty ziemne, nie może być ogrodzony, wykonawca robót powinien zapewnić stały jego dozór.
14. Wykopy o ścianach pionowych nieumocnionych, bez rozparcia lub podparcia mogą być wykonywane tylko do głębokości 1,0 m w gruntach zwartych, w przypadku, gdy teren przy wykopie nie jest obciążony w pasie o szerokości równej głębokości wykopu. Wykopy bez umocnień o głębokości większej niż 1,0 m, lecz nie większej od 2,0 m można wykonywać, jeżeli pozwalają na to wyniki badań gruntu i dokumentacja geologiczno-inżynierska.
15. Bezpieczne nachylenie ścian wykopów powinno być określone w dokumentacji projektowej wówczas, gdy:
1) roboty ziemne wykonywane są w gruncie nawodnionym;
2) teren przy skarpie wykopu ma być obciążony w pasie równym głębokości wykopu;
3) grunt stanowią iły skłonne do pęcznienia;
4) wykopu dokonuje się na terenach osuwiskowych;
5) głębokość wykopu wynosi więcej niż 4,0 m.
16. Zakładanie obudowy lub montaż rur w uprzednio wykonanym wykopie o ścianach
pionowych i na głębokości poniżej 1,0 m wymaga tymczasowego zabezpieczenia osób klatkami osłonowymi lub obudową prefabrykowaną.
17. Zabezpieczenie ażurowe ścian wykopów można stosować tylko w gruntach zwartych. Stosowanie zabezpieczenia ażurowego ścian wykopów w okresie zimowym jest zabronione.
18. Osoby wykonujące prace w wykopach o głębokości większej od 2,0 m powinny posiadać asekurację drugiej osoby ze względu na możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego.
19. W czasie wykonywania koparką wykopów wąskoprzestrzennych należy wykonywać obudowę wyłącznie z zabezpieczonej części wykopu lub zastosować obudowę prefabrykowaną, z użyciem wcześniej przewidzianych urządzeń mechanicznych.
20. Jeżeli wykop osiągnie głębokość większą niż 1,0 m od poziomu terenu, należy wykonać zejście (wejście) do wykopu.
21. Odległość pomiędzy zejściami (wejściami) do wykopu nie powinna przekraczać 20 m.
22. Wchodzenie do wykopu i wychodzenie po rozporach oraz przemieszczanie osób urządzeniami służącymi do wydobywania urobku jest zabronione.
23. Każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego obudowy lub skarp.
24. Składowanie urobku, materiałów i wyrobów jest zabronione:
1) w odległości mniejszej niż 0,60 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany wykopu są obudowane oraz jeżeli obciążenie urobku jest przewidziane w doborze obudowy,
2) w strefie klina naturalnego odłamu gruntu, jeżeli ściany wykopu nie są obudowane.
25. Koparka w czasie pracy powinna być ustawiona w odległości od wykopu, co
najmniej 0,60 m poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.
26. Przy wykonywaniu robót ziemnych sprzętem zmechanizowanym należy wyznaczyć w terenie strefę niebezpieczną i odpowiednio ją oznaczyć.
27. Przebywanie osób pomiędzy ścianą wykopu a koparką, nawet w czasie postoju, jest zabronione.
28. Włączanie mechanizmu obrotowego koparki przed zakończeniem napełniania
łyżki gruntem – jest zabronione.
29. Ruch środków transportowych obok wykopów powinien odbywać się poza granicą klina naturalnego odłamu gruntu.
30. W czasie zasypywania obudowanych wykopów zabezpieczenie należy demontować od dna wykopu i stopniowo usuwać je, w miarę zasypywania wykopu.
31. W czasie prowadzenia robót ziemnych metodą bezodkrywkową należy zapewnić pracownikom bezpieczne połączenie podziemnych stanowisk pracy ze stanowiskami pracy zlokalizowanymi na powierzchni terenu, za pomocą szybów i tuneli, obudowanych w sposób uwzględniający parcie ziemi i wód gruntowych.
32. Podczas wykonywania robót tunelowych należy zapewnić stały nadzór nad działaniem wentylacji.
33. W czasie wykonywania robót tunelowych należy zapewnić na powierzchni terenu, odpowiednio wyposażony w środki medyczne, punkt pierwszej pomocy medycznej, czynny w czasie każdej zmiany roboczej, a na poszczególnych odcinkach, na których trwają roboty, punkty winny być wyposażone w niezbędne środki opatrunkowe i nosze.
34. Prawidłowa organizacja pracy przy robotach ziemnych (sprawdzenie i dobór właściwych narzędzi, odpowiednie rozmieszczenie zabezpieczenia ścian wykopu, instruowanie o bezpiecznych metodach pracy i dopilnowanie przestrzegania przez pracowników przepisów bhp) należy do podstawowych obowiązków
mistrza budowlanego oraz kierownika robót, zaś kierownik budowy powinien przeprowadzać kontrole stanu bhp i zgodności postępu robót z dokumentacja techniczną.
35. W pasie terenu przylegającego do górnej krawędzi skarpy, na szerokości równej trzykrotnej głębokości wykopu należy wykonać spadki umożliwiające odpływ wód deszczowych od wykopu
36. Sprawdzać skarpy i obudowę po każdym deszczu i po długiej przerwie w pracy oraz przed każdym rozpoczęciem robót
37. Likwidować naruszenie struktury gruntu skarpy przez usunięcie tego gruntu z zachowaniem bezpiecznego nachylenia wykonać bezpieczne zejścia i wejścia do wykopów
38. Nie składować materiałów i urobku w odległości mniejszej niż 1 m od krawędzi wykopu, jeżeli ściany są obudowane; przy skarpach bez umocnień składować można poza klinem odłamu gruntu
39. Zachować bezpieczne odległości wykopów od istniejących budowli
40. Każdorazowe rozpoczęcie robót w wykopie wymaga sprawdzenia stanu jego skarp.