Współczesne kierunki Pedagogiki Resocjalizacyjnej (ćw.).

Temat: Pedofilia - zburzenie preferencji seksualnych.

1. Terminologia pojęcia pedofilia.

Pedofilia - zaburzenie preferencji seksualnej, przejawiające się tym, ze cel (obiekt) pożądania seksualnego stanowi dziecko, niewskazujące jeszcze cech dojrzewania płciowego.

Dzisiaj określenie pedofilia zostaje stopniowo zastępowane terminem seksualne wykorzystywanie dziecka, które ma szerszy zakres - odnosi się także do wykorzystywania dzieci w wieku dojrzewania, ale pozostający w przedziale wiekowym, w którym przepisy prawne danego kraju zakazują kontaktów seksualnych z dzieckiem. W Polsce takim wiekiem granicznym jest 15 lat.

2. Cztery postacie aktów pedofilii wg. Patrycji i Davida Brazley - Mrazkowie według kryterium szkodliwości dla dziecka:

• Pokazywanie narządów płciowych i czynności seksualnych - do tej postaci aktów pedofilii zaliczają autorzy także udostępnianie dzieciom pornografii.

• Naruszenie „zakazanych rewirów” - w pieszczotach z dzieckiem, a więc poszerzanie tych pieszczot o drażnienie różnych stref erogenicznych dziecka, aż do jego genitaliów, a także prowokowanie tego dziecka do podobnych form aktywności w stosunku do dorosłego.

• Efekty finalne - stosowanych w fazie drugiej wypaczonych pieszczot, czyli stosunek seksualny w różnych jego postaciach.

• Stosunek seksualny - lecz wymuszony siłą, czyli gwałt.

3. Skutki aktów pedofilii:

• Skutki psychologiczne takie jak: chroniczna depresja, znaczne obi zenie samooceny, uporczywy lęk, poczucie winy, zaburzenia snu i trudności z koncentracja.

• Zaburzenia w zachowaniu się i to w najróżnorodniejszych postaciach - należą do nich m.in. skłonności do samouszkodzeń, nadużywanie środków uzależniających, włóczęgostwo, zachowania przestępcze i in.

• Zaburzenia psychoseksualne, których główną postacią jest nieumiejętność nawiązywania trwałych związków, promiskuityzm seksualny połączony z rozlicznymi zahamowaniami seksualnymi oraz podatnością na stawianie się ofiarą wynaturzonych i agresywnych zachowań seksualnych ze strony innych osób.

• Posttraumatyczne objawy psychiczne, a w szczególności objawy z pogranicza psychozy, do których należy m.in. patologiczna podejrzliwość, labilność nastrojów oraz autyzm.

4. Terminologia pojęcia promiskuityzm.

Promiskuityzm - u niektórych społeczności pierwotnych: niełączenie się w pary, brak reguł współżycia seksualnego i małżeńskiego; przypadkowe, pozbawione więzi emocjonalnej kontakty seksualne z często zmienianymi partnerami. Brak reguł współżycia seksualnego i małżeńskiego, charakteryzujący według dawnych hipotez najwcześniejsze stadium rozwoju rodziny. Promiskuityzm ma charakter patologiczny; częsty w erotomanii i hiperseksualizmie.

5. Rodzaje przemocy seksualnej.

• Bez kontaktu fizycznego - Rozmowy o treści seksualnej. Sprawca wyraża wprost swoje pragnienia seksualne wobec dziecka, wyraża opinie na temat atrakcyjności erotycznej dziecka lub własnej albo opowiada dziecku o swojej aktywności seksualnej z innymi osobami.

• Ekspozycja anatomii i czynności seksualnej - sprawca pokazuje dziecku swoje intymne części ciała, może też masturbować się w jego obecności.

• Podglądactwo - dziecko jest podglądane w czasie kąpieli, czynności fizjologicznych; towarzyszy temu podniecenie i masturbacja sprawcy.

• Kontakty seksualne polegające na pobudzaniu intymnych części ciała. Dotykanie ciała dziecka. Całowanie intymnych części jego ciała. Ocieractwo - pobudzanie ręczne narządów płciowych dziecka

• Kontakty oralno - genitalne: stosunki udowe, penetracja seksualna (oralno-genitalna), komercyjne seksualne wykorzystywanie dzieci (np. dziecięca pornografia czy prostytucja), seksualne wykorzystywanie dzieci powiązane z innymi formami przemocy (np. dewiacyjne formy przemocy seksualnej).

6.Rodzaje moletowania seksualnego:

• Fizyczne molestowanie seksualne - angażuje ręce na dotykaniu w sposób seksualny. Zasięg zachowań seksualnych mający na celu wykorzystanie ofiary włącza: seksualne objęcia lub całowanie; wszelkie rodzaje seksualnego dotyku lub pieszczoty; oralny lub analny seks; masturbacje na ofierze lub zmuszanie ofiary do masturbacji przez oprawcę; stosunki płciowe.

• Jawne molestowanie seksualne - dotyczy podglądania i ekshibicjonizmu. Może się pojawić w domu jak i poza domem. Rodzice często molestują dzieci poprzez podglądanie i ekshibicjonizm. Kryterium dla domowego podglądactwa lub ekshibicjonizmu: występuje wtedy gdy rodzic się seksualnie stymuluje

• Zamaskowane molestowanie seksualne.

1. Werbalne - obejmuje nie właściwe mówienie o seksie: Tata lub każdy znaczący mężczyzna dla dziecka(np. opiekun) mówi do kobiety dziwka lub Mama lub każda znacząca kobieta poniża mężczyznę pod kontem seksualnym. Często dotyczy to rodziców lub opiekunów znających każdy detal swojego prywatnego życia seksualnego, zadają pytania na temat dziecięcej psychologii seksualnej przepytując dziecko detal po detalu. Zamaskowane molestowanie seksualne dotyczy nie odbiera dostatecznych informacji seksualnych.

2. Naruszenie granic - dotyczy dzieci, które były świadkami zachowań seksualnych rodziców. Mogą wejść przypadkowo do pokoju, ponieważ rodzice nie zamykają drzwi. Często dotyczy dzieci pozbawionych prywatności. Wchodzą i wychodzą z łazienki. Nie są nauczone zamykanie drzwi lub nie dawno im zezwolenia na zamykanie swoich drzwi.

• Emocjonalne molestowanie seksualne - występuje, jako rezultat przekroczenia ogólnej więzi. W takich przypadkach jest częste, ze jedno lub dwoje małżonków wiążę się z jednym z dzieci. Rodzic się posługuje dzieckiem dla zaspokojenia swoich emocjonalnych potrzeb. Związek może łatwo przemienić się w romantyczny i seksualny. Córka może stać się Tatową małą księżniczką lub syn małym mężczyzną Mamy. W obydwu przypadkach dziecko zostaje opuszczone. Rodzice zaspokajają swoje potrzeby za cenę potrzeb dziecka. Dziecko potrzebuje rodzica a nie współmałżonka.

7. Terminologia pojęcia kazirodztwo.

Kazirodztwo - jest to współżycie seksualne między spokrewnionymi osobami. Stopień pokrewieństwa określają normy prawne. Szczególną formą kazirodztwa są zachowania seksualne osób dorosłych, głównie ojców, w stosunku do własnych bądź przysposobionych dzieci. Kazirodztwo wobec dziecka zalicza się do czynów pedofilnych. Z badań wynika, że - ze względu na więź pokrewieństwa - konsekwencje kazirodztwa są dla ofiary o wiele bardziej dotkliwe niż w wypadku innych czynów o tym charakterze. Zależność dziecka od rodziców sprawia, że ma ono utrudnioną możliwość obrony, ucieczki, czy też separacji od sprawcy. Tenże, posiadając władzę rodzicielską, dysponuje większą swobodą działania i ma stały i nieograniczony dostęp do swojej ofiary. Wykorzystywanie seksualnie dziecka w rodzinie zazwyczaj powtarza się w sposób systematyczny przez dłuższy czas, rzadziej ma charakter epizodyczny. Ingerencja osób trzecich działających w obronie dziecka jest utrudniona. Dziecko zazwyczaj zmuszone jest do uruchomienia długotrwałych strategii zaradczych, pozwalających na pozostanie w rodzinie, która jest zarówno źródłem patologii, jak i oparcia.

8. Jak rozpoznać przemoc seksualną wobec dzieci?

Objawy somatyczne - najczęściej mają charakter pośredni. Należą do nich:

• Ciąża;

• Choroby weneryczne;

• Wirus HIV;

• Infekcje dróg moczowo-płciowych;

• Urazy zewnętrznych narządów płciowych;

• Urazy odbytu, pochwy;

• Przerwanie błony dziewiczej;

• Krwawienie z narządów rodnych;

• Ból przy oddawaniu moczu czy kału, krwawe stolce;

• Infekcje jamy ustnej.

Wymienione objawy (oprócz ciąży, choroby wenerycznej) wyłącznie sugerują, iż są konsekwencją nadużycia seksualnego. Mogą one powstać z innych powodów. Same w sobie mają niewielką wartość diagnostyczną, ale stanowią ważny element rozpoznania wykorzystania seksualnego, w powiązaniu ze stwierdzonymi objawami psychologicznymi i behawioralnymi.

Objawy psychologiczne i behawioralne.

• Nadmierna erotyzacja dziecka: prowokacyjne i uwodzicielskie zachowania seksualne, erotyczne rysunki lub zabawy, agresja seksualna wobec rówieśników, wczesna lub nasilona masturbacja dziecięca, nieadekwatna do fazy rozwoju psychoseksualnego, nieadekwatny do poziomu rozwoju dziecka język dotyczący sfery seksualnej;

• Obniżony nastrój;

• Lęk, niepokój (dziecko może bać się iść do szkoły, boi się kontaktów z ludźmi, boi się spać samo itd.);

• Poczucie winy, niska samoocena;

• Myśli samobójcze;

• Koszmary;

• Lęki nocne;

• Nadpobudliwość psychoruchowa;

• Trudności w koncentracji uwagi;

• Wtórne moczenie nocne;

• Zachowania regresywne (np. powrót do ssania palca czy smoczka);

• Picie alkoholu, narkotyzowanie się;

• Prostytucja;

• Zaburzenia łaknienia - anoreksja, bulimia;

• Problemy szkolne, złe relacje z rówieśnikami.

Dolegliwości psychosomatyczne: bóle brzucha, głowy, nudności, wymioty. Większość z tych zachowań może mieć związek z innymi problemami dziecka, choć na pewno zawsze trzeba je poważnie rozważyć pod kątem nadużycia seksualnego.

9. Klasyfikacja objawów przemocy seksualnej (według Frances Sink):

I poziom - bezpośrednia komunikacja, dziecko mówi o swoich przeżyciach, potrafi to pokazać na sobie; może pokazać np. siniaki na ciele, plamę nasienia

II poziom - komunikaty pośrednie Przeżywa lęk, napięcie, podejmuje zabawy o treści erotycznej itp.

III poziom - ostre urazowe objawy Cierpi na zaburzenia snu, moczenie nocne, zaburzenie łaknienia, płaczliwość, problemy szkolne

IV poziom - objawy stresu chronicznego Ma zaburzenia psychosomatyczne, depresję, izoluję się, podejmuje próby samobójcze