Wykład 2 Chirurgia 7,11,2013

Żywienie w chirurgii

Prawidłowe żywienie to dostarczenie organizmowi odpowiednich ilości cukrów tłuszczów białek wit, mikroelementów oraz wody pokrywających dobowe zapotrzebowanie organizmu,

dobowe zużycie energii w warunkach spoczynku nazywamy podstawową przemianą materii BMR 1kcal/kg m.c./godz

Parametry stanu odżywiania:

• Masa ciała

• Wskaźnik mas ciała BMI masa/wzrost 2

• Pomiar siły mięśniowej

• Pomiar fałdu

• Badania laboratoryjne poziom albumin limfocytów

• Wywiad żywieniowy i ocena fizykalna

Zaburzenia stanu odżywienia

• Niedożywienie

• Otyłość

Przyczyna niedożywienia

• Zmniejszenie przyjmowania posiłków

• Warunki socjalne

• Brak apetytu

• Zwężenie lub niedrożność przewodu pokarmowego, zaburzenia trawienia i wchłaniania, choroba wyniszczająca

• Głodzenie podczas wykonywania badań i w okresie około pooperacyjnym

• Zwiększenie zapotrzebowania w okresie wzmożonego katabolizmu

• Niewłaściwa dieta szpitalna

Następstwa niedożywienia

Pierwotne

• Zmniejszenia masy ciała osłabienie siły mięśniowej i sprawności psychicznej upośledzenie odporności niedokrwistość, osłabienie perystaltyki jelit upośledzenie sprawności wielu narządów i układów

Wtórne

• Zwiększenie częstości zakażeń złe gojenie się ran wzrost chorobowości i śmiertelności wydłużony czas hospitalizacji

Leczenie żywieniowe(żywienie dietetyczne)

Specjalny sposób żywienia uwzględniający ilość i jakość spożywanych pokarmów oraz możliwości trawienia wchłaniania i metabolizowania przez zmieniony chorobowo organizm.

Rodzaje diet

• Diety o zmienionej konsystencji (płynna papkowata, kleikowa)

• Diety wg zastosowania i charakterystyki: bogato resztkowa łatwostrawna, bogato białkowa niskobiałkowa, ubogo energetyczna

Wskazania do leczenia żywieniowego

• Wyniszczenie w okresie okołopooperacyjnym

• Brak możliwości skutecznego odżywiania drogą doustną przez 7-10dni

• Zwiększony katabolizm

• Powikłania pooperacyjne

• Choroby jelit

• Niewydolność narządowa, posocznica

Metody leczenia żywieniowego:

• Dożylne, doustne

• Żywienie dojelitowe

• Żywienie pozajelitowe

Żywienie dojelitowe- enterane- obejmuje żywienie chorych droga przewodu pokarmowego z użyciem płynnych diet(przeważnie przemysłowych) warunkiem stosowania diet dojelitowych jest zdolność trawienia i wchłaniania pokarmu

Drogi żywienia:

• Przez zgłębnik założony do żołądka dwunastnicy jelita- do 4 tyg

• Przez gastrostomię duodenostomię lub jejunostomia (długoterminowe żywienia)

• PEG przez skórna endoskopowa gastrostomia

Techniki żywienia enteralnego:

• Metoda porcji 200-250 ml 30 min lub 500m/2godz

• Metoda mikroporcji 50-100ml

• Metoda ciągłego wlewu grawitacyjnego lub przy uzyciu pompy

Powikłania

• Niewłaściwa dieta

• Mechaniczne( zatkanie zgłębnika przedziurawieni przewodu pokarmowego)

• Czynnościowe(nudności, wymioty, biegunka)

• Metaboliczne(zaburzenia elektrolitowe hipo- hiperglikemia)

• Infekcje

Żywienie pozajelitowe- parenteralne – polega na dostarczeniu drogą dożylną wszystkich składników pokarmowych

• Infuzyjne- przetaczanie wody i elektrolitów w celu porycia podstawowego zapotrzebowania

• Częściowe przetaczanie przez żyły obwodowe wody elektrolitów i większych ilości kalorii

• Całkowite żywienie podawane przez centralny dostęp żylny odpowiedniej ilości kalorii białka …. Wlew ciągły 24h , wlew 12-16 godz z przerwą nocną

System żywienia

• System wielu butelek

• System jednego pojemnika

Aspekty pielęgnowania chorego żywionego pozajelitowo

• Zasady aseptyki

• Pielęgnacja

• Obserwacja chorego

• Prowadzenie bilansu dobowego płynów

• Badania biochemiczne krwi

• Profil dobowy cukru

• Prowadzenie dokumentacji żywienia

Powikłania związane z

• Obecnością cewnika dożylnego

• Ze stanem klinicznym chorego

• Z błędami w prowadzeniu żywienia pozajelitowego- powikłania metaboliczne i septyczne

Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego

Wskazania do leczenia operacyjnego

Ze względu na rodzaj schorzenia zabieg może być wykonany w

• Trybie planowym – rodzaj schorzenia nie stanowi aktualnie zagrożenia życia , ale wymaga leczenia chirurgicznego

• Trybie nagłym- chorzy wymagają leczenia natychmiastowego , gdyż schorzenia stanowią zagrożenie życia

Ze względu na konieczność leczenia chirurgicznego

• Wskazania bezwzględne

• Wskazania względne

Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego CELE:

• Bezpieczne wykonanie zabiegu operacyjnego

• Zmniejszenie ryzyka powikłań pooperacyjnych

Przygotowanie psychiczne

• Zmniejszenie lęku

• Wytworzenie zaufania

• Uświadomienie choremu współodpowiedzialności

• Wsparcie psychiczne chorego

• Rozpoznanie potrzeb

• Kontakt z lekarzem prowadzącym

• Umożliwienie kontaktu z rodziną, duchownym

Edukacja pacjenta w zakresie

• Ćwiczeń oddechowych odksztuszania

• Usprawniania układu ruchu

• Bólu pooperacyjnego

• Żywienia po zabiegu operacyjnym

Przygotowanie fizyczne

• Zmniejszenie ryzyka operacyjnego

• Badania diagnostyczne (podstawowe oraz zależnie od schorzenia)

• Szczepienie przeciw WZW lub oznaczenie antyg HBsAg

• Optymalizacja stanu zdrowia

• Wyrównanie niedoborów pokarmowych, odwodnienia, zaburzenia elektrolitów

• Zwrócenie szczególnej uwagi na układ krążenia, oddechowy, nerki, choroby endokrynologiczne, hematologiczne

• Odpowiednie przedoperacyjne przygotowanie chorego z cukrzycą

• Określenie ryzyka pooperacyjnego

• Rozmowa z anestezjologiem

• Skale oceny ryzyka ASA

• Zalecenia dotyczące kontynuacji stosowanych leków

• Ustalenie premedykacji

• Przygotowanie przewodu pokarmowego

• Dieta ścisła na co najmniej6-8 godz. przed zabiegiem

• Oczyszczenie jelita grubego

• Zabiegi w trybie nagłym 4-6 godz. od momentu spożycia , nie wykorzystujemy enemy

E- oznacza wykonanie operacji w trybie pilnym

Premedykacja-farmakologiczne przygotowanie chorego do znieczulenia. Cele

• Zniesienie niepokoju

• Ułatwienie wprowadzenia do znieczulenia

• Zmniejszenie przemiany materii

• Zapobieganie niekorzystnemu działaniu leków stosowanych w znieczuleniu