Ogólnie mówiąc trudności wychowawcze to defekty osobowości manifestujące się we wszelkich negatywnych zachowaniach, które pozostają w wyraźnej sprzeczności z ideałem wychowawczym.
O trudnościach wychowawczych w sensie społecznym możemy mówić wtedy, gdy dziecko nie potrafi nawiązać poprawnych stosunków społecznych z otaczającym go środowiskiem na skutek czego popada z nim w częste konflikty.
Jeżeli jednostka jest zagubiona, sama dokładnie nie wie czego chce, wówczas swoje wewnętrzne konflikty wyraża w złym zachowaniu. Możemy wtedy mówić o trudnościach wychowawczych w sensie psychicznym.
Z trudnościami wychowawczymi w sensie wychowawczym mamy do czynienia wtedy, gdy dziecko sprawia kłopoty w szkole i jest obojętne na wszelkie upomnienia i uwagi nauczyciela.
Kiedy chodzi o trudności wychowawcze w sensie dydaktycznym to wyrażają się one u jednostki w braku osiągnięć w nauce szkolnej.
Trudności wychowawcze mogą być ujęte również innymi pojęciami, takimi jak:
- niedostosowanie społeczne
- nieprzystosowanie społeczne
- zaburzenia w zachowaniu.
Tak więc tym wszystkim negatywnym zachowaniom dającym się zauważyć u dorastającej młodzieży nie można przypisać jednoznacznego określenia.
Nie ma ustalonej liczby symptomów trudności wychowawczych, gdyż każde zachowanie dziecka może budzić pewne niepokoje.
Do przejawów tych można zaliczyć przede wszystkim:
- nieposłuszeństwo
- brak kontaktu z otoczeniem
- wstydliwość i lękliwość
- lenistwo
- złośliwość, kłamstwa i kradzieże
- chęć zwrócenia na siebie uwagi, a także moczenie nocne, ssanie kciuka, niekształtny charakter pisma itd.
Najczęściej jednak spotykanymi objawami tych trudności są:
- zachowanie agresywne, które może być reakcją na niesprawiedliwe traktowanie
- lęk przed utratą miłości bądź zachwianie poczucia bezpieczeństwa.
Agresja ta może być skierowana bezpośrednio na osoby je wywołujące lub też na rzeczy i osoby nie związane z daną sytuacją; zachowanie, które może być przejawem buntu dziecka tzw. zachowanie negatywistyczne; kłamstwo, które może być traktowane jako zachowanie mające uchronić daną jednostkę przed karą.
Do przejawów tych należy również zaliczyć nadpobudliwość psychoruchową, która może być związana z uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego. Dziecko takie często nie potrafi się skupić, jest ruchliwe, nie może usiedzieć na jednym miejscu. Zachowanie takie może być też winą rodziców, którzy są w stosunku do dziecka zbyt wymagający a nawet agresywni.
Warto również tutaj wspomnieć o infantylizmie uczuciowym, który polega na wyrażaniu swych uczuć i emocji w sposób charakterystyczny dla dziecka. Dziecko takie często złości się, płacze bez powodu.
Wszystkie zasygnalizowane przeze mnie przejawy trudności wychowawczych są najczęściej spotykane wśród dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.1
http://www.edukacja.edux.pl/p-2231-trudnosci-wychowawcze-u-dzieci-i-mlodziezy.php↩