organy skrypt

ORGANY I INSTYTUCJE OCHRONY PRAWNEJ I POMOCY PRAWNEJ

"Niezapomniane przeżycie"

- Justyna Kowalczyk

"Pełna wrażeń podróż w najgłębsze zakamarki prawa"

- George Lucas

"Dobre gówno"

- Paulo Coelho

Soczysty skrypt ociekający grubą warstwą informacji niezbędnych do zaliczenia egzaminu z Organów. Wyczerpująco wyselekcjonowana przez znanych jurystów ekscerpcja aktów prawnych stanowi esencję wiedzy nt. przedmiotu, a dzięki zamieszczonym rycinom zapewnia również głębokie przeżycia estetyczne.

Materiały, na których oparto niniejszy skrypt pochodzą z oficjalnych źródeł jakimi są akty prawne zamieszczone w dziennikach urzędowych Rzeczypospolitej Polskiej, szeroko pojęte orzecznictwo oraz specjalistyczne strony glosatorskie (czyt. http://pl.wikipedia.org), do których odwołuje się również dr Ochman.

Z życzeniami zdanego egzaminu,

Autorzy

Opracowanie: K. Ł oraz P. N.

Ryciny: K. Ł.

1. Pojęcie organów ochrony prawnej

zorganizowana i stała działalność; ochrona porządku prawnego / ochrona indywidualnych praw przedmiotowych; o. sensu stricte / sensu largo

2. Klasyfikacje organów ochrony prawnej

Rozstrzygające

• Organy sądowe – sprawowanie wymiaru sprawiedliwości (powszechne, adm, wojskowe, SN, TS, TK)

• Quasi – sądowe – powołane w celu orzekanie, lecz nie niezawisłe

(np. izby morskie)

• Pozasądowe (np. policja, straż miejska)

Organy kontroli legalności/ przestrzegania prawa

Np. NIK, prokutaura, GIODO, KRRIT

Organy pomocy prawnej – ochorna praw i interesów podmiotów

Np. adwokatura, doradcy prawni, podatkowi, RPO, RPDz

Organy pojednawcze – celem jest ugodowe pojednanie stron wobec danego sporu

Np. instytucja mediacji

3. Niezawisłość sędziów

Podlega Konstytucji i ustawom; nie podlega naciskom i zależnościom (dotyczy orzekania)

 bezstronność w stosunku do uczestników postępowania,

 niezależność wobec organów (instytucji) pozasądowych,

 samodzielność sędziego wobec władz i innych organów sądowych,

 niezależność od wpływu czynników politycznych, zwłaszcza partii politycznych,

 wewnętrzna niezależność sędziego.

Nieusuwalność z urzędu / nieprzenoszalność / immunitet sędziowski / zakaz okr. działalność społecznej i dodatkowego zatrudnienia

Niezawisłość w aspekcie pozytywnym i negatywnym

4. Niezależność sądów

rozdział od innych władz; zakaz uchylania/zmieniania orzeczeń; ingerencja innych organów władzy tylko w określonych sytuacjach

5. Gwarancje konstytucyjne i ustrojowe niezawisłości sędziowskiej

• odpowiedni poziom moralno-etyczny i posiadane kwalifikacje zawodowe
• stałość zawodu sędziego
• niepołączalność urzędu
• apolityczność
• niezależność materialna
• immunitet
• odpowiedzialność dyscyplinarna na określone kategorie czynu

6. Gwarancje procesowe niezawisłości sędziowskiej

• Kolegialność składu orzekającego
• Jawność postępowania
• Swobodna ocena dowodów
• Tajność narady sędziowskiej
• Instytucja wyłączenia sędziego

7. Struktura sądownictwa w RP

- Powszechne: sądy rejonowe, sądy okręgowe, sądy apelacyjne

- Sąd Najwyższy

- Sądy szczególne: administracyjne (wojewódzkie i NSA w Warszawie); wojskowe (wojskowe sądy garnizonowe, wojskowe sądy okręgowe)

- Trybunały:

Trybunał Konstytucyjny

Trybunał Stanu

8. Organizacja sądownictwa powszechnego

Sąd rejonowy (cywilny, karny, rodzinny i nieletnich (sąd rodzinny), pracy ksiąg wieczystych, gospodarczy)

-W sądzie rejonowym mogą być tworzone, w jego siedzibie lub poza jego siedzibą, sądy grodzkie jako wydziały lub wydziały zamiejscowe sądów rejonowych.  

-działą na obszarze 1 gminy lub większej liczby

Sąd Okręgowy (cywilny, karny, penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń sądowych, pracy, ubezpieczeń społecznych, gospodarczy)

Obszar 2 sądów rejonowych

Sąd Apelacyjny (prawa cywilnego, gospodarczego oraz rodzinnego i opiekuńczego, prawa karnego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych)

Obszar 2 sądów okręgowych

Sąd Najwyższy (Izby: Cywilna (30 sędziów), Karna (28 sędziów), Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych (19 sędziów), Wojskowa (9 sędziów)

Naczelny Sąd Administracyjny (Izby: Finansowa, Gospodarcza i Ogólnoadministracyjna)

9. Organy samorządu sędziowskiego

Sądy Powszechne - zgromadzenie ogólne sędziów okręgu (sędziowie z s. okręgowych i delegaci z rejonowych); zgromadzenie ogólne sędziów sądu apelacyjnego (sędziowie apelacyjni + Prezes)

10. Organy sądów

S. Rejonowy (prezes i w razie jego powołania kierownik finansowy sądu)

S. Okręgowy (prezes, kolegium sądu okręgowego i dyrektor sądu okręgowego)

S. Apelacyjny (prezes sądu, kolegium sądu apelacyjnego i dyrektor sądu apelacyjnego)

11. Powołanie sędziego

Powołuje Prezydent na wniosek KRS; wskazuje też siedzibę

12. Status sędziego

-Sędzia nie może być zatrzymany ani pociągnięty do odpowiedzialności karnej bez zezwolenia właściwego sądu dyscyplinarnego. Nie dotyczy to zatrzymania w razie ujęcia sędziego na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. Do czasu wydania uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności karnej wolno podejmować tylko czynności niecierpiące zwłoki. 

-Przeniesienie sędziego na inne miejsce służbowe może nastąpić tylko za jego zgodą.

§ 2. Zgoda sędziego na przeniesienie na inne miejsce służbowe nie jest wymagana w przypadkach:  

1) zniesienia stanowiska wywołanego zmianą w organizacji sądownictwa lub zniesienia danego sądu lub wydziału zamiejscowego albo przeniesienia siedziby sądu,  

2) niedopuszczalności zajmowania stanowiska sędziego w danym sądzie wskutek zawarcia między sędziami związku małżeńskiego albo powstania powinowactwa, o którym mowa w art. 6,  

3) gdy wymaga tego wzgląd na powagę stanowiska, na podstawie orzeczenia sądu dyscyplinarnego, wydanego na wniosek kolegium właściwego sądu lub Krajowej Rady Sądownictwa, 

4) przeniesienia w wyniku kary dyscyplinarnej.  

13. Prawa i obowiązki sędziego

Art. 86. § 1. Sędzia nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym

§ 2. Sędziemu nie wolno także podejmować innego zajęcia ani sposobu zarobkowania, które przeszkadzałoby w pełnieniu obowiązków sędziego, mogło osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub przynieść ujmę godności urzędu sędziego.  

Sędziowie są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym.

14. Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów

 § 1. Za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienia godności urzędu (przewinienia dyscyplinarne), sędzia odpowiada dyscyplinarnie.  

§ 2. Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli przez nie uchybił obowiązkowi piastowanego wówczas urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.  

Karami dyscyplinarnymi są:  

1) upomnienie,  

2) nagana,  

3) usunięcie z zajmowanej funkcji,  

4) przeniesienie na inne miejsce służbowe,  

5) złożenie sędziego z urzędu.  

 Sądami dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinarnych sędziów są:  

1) w pierwszej instancji - sądy apelacyjne,  

2) w drugiej instancji - Sąd Najwyższy.  

Od wydanych w pierwszej instancji wyroków sądu dyscyplinarnego oraz postanowień i zarządzeń zamykających drogę do wydania wyroku przysługuje odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu, a także Krajowej Radzie Sądownictwa i Ministrowi Sprawiedliwości. 

Art. 122. Od wyroku sądu dyscyplinarnego drugiej instancji kasacja nie przysługuje.  

15. Asystenci sędziów

 Asystent sędziego wykonuje samodzielnie czynności administracji sądowej oraz czynności przygotowania spraw sądowych do ich rozpoznania.  

Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres i sposób wykonywania czynności przez asystentów sędziów, mając na uwadze zasady sprawności, racjonalności, ekonomicznego i szybkiego działania, zapewniając rzetelne wykonywanie powierzonych zadań.  [chce ktos wiecej – odsylam do rozporządzenia hehe]

16. Struktura organizacyjna Sądu Najwyższego

Sąd Najwyższy dzieli się na Izby:

1) Cywilną;

2) Karną;

3) Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych;

4) Wojskową.

17. Organy Sądu Najwyższego i organy samorządu Sądu Najwyższego

Organami Sądu Najwyższego są:
-Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, (powoluje prezydent na 6-letnią kadencję spośród sędziów SN)
-Prezes Sądu Najwyższego, (powoływany na wniosek Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej)
-Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego,
-zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego i
-Kolegium Sądu Najwyższego.

Organami samorządu są:
-Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego,
-zgromadzenie sędziów izby Sądu Najwyższego
-Kolegium Sądu Najwyższego.

18. Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów Sądu Najwyższego

-Sędzia Sądu Najwyższego odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia służbowe i uchybienia godności urzędu.

-Sędzia odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli uchybił obowiązkowi piastowanego urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu sędziego.

Za wykroczenia sędzia może odpowiadać tylko dyscyplinarnie.

Sądami dyscyplinarnymi w sprawach dyscyplinarnych sędziów Sądu Najwyższego są:

1) w pierwszej instancji - Sąd Najwyższy w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego;

2) w drugiej instancji - Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów Sądu Najwyższego

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) usunięcie z zajmowanej funkcji;

4) złożenie sędziego z urzędu.

19. Trybunał Stanu

Za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania, odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu ponoszą:

1) Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,

2) Prezes Rady Ministrów oraz członkowie Rady Ministrów,

3) Prezes Narodowego Banku Polskiego,

4) Prezes Najwyższej Izby Kontroli,

5) członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,

6) osoby, którym Prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie ministerstwem,

7) Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych.

W zakresie określonym w art. 107 Konstytucji odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu ponoszą również posłowie i senatorowie.

Art. 7. Marszałek Sejmu kieruje wniosek do Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej, która wszczyna postępowanie.  

Art. 9g. 1. Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej uchwala sprawozdanie o wystąpieniu do Zgromadzenia Narodowego z wnioskiem o postawienie Prezydenta w stan oskarżenia albo o umorzenie postępowania w sprawie. 

2. W stosunku do osób wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 2-7 i ust. 2 Komisja uchwala sprawozdanie o wystąpieniu do Sejmu z wnioskiem o pociągnięcie tych osób do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu albo o umorzenie postępowania w sprawie. 

Art. 18. 1. Trybunał Stanu jest sądem pierwszej instancji oraz sądem drugiej instancji.  

Art. 26. Za czyny stanowiące przestępstwo lub przestępstwo skarbowe Trybunał Stanu orzeka kary lub środki karne przewidziane w ustawie. 

(kary okreslone w ustawie o TS za inne naruszenia konst i ustawy w zwiazku z pelnionym stanowiskiem)

20. Trybunał Konstytucyjny

Trybunał orzeka w sprawach:

1) zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją,

2) zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie,

3) zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,

4) skargi konstytucyjnej,

5) sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa,

6) zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych.

Trybunał na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej stwierdza zgodność z Konstytucją ustawy przed jej podpisaniem oraz umowy międzynarodowej przed jej ratyfikacją.

Trybunał na wniosek Marszałka Sejmu rozstrzyga w sprawie stwierdzenia przeszkody w sprawowaniu urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej, gdy Prezydent nie jest w stanie zawiadomić Marszałka Sejmu o niemożności sprawowania urzędu. W razie uznania przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Prezydenta Trybunał powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe wykonywanie obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej.

Każdy sąd może przedstawić Trybunałowi pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konst

W skład Trybunału wchodzi piętnastu sędziów (9 lat)

Art. 6. 1. Sędziowie Trybunału w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji. 

Art. 9. 1. W postępowaniu dyscyplinarnym orzeka Trybunał:  

1) w pierwszej instancji - w składzie pięciu sędziów Trybunału,  

2) w drugiej instancji - w pełnym składzie sędziów Trybunału.  

Organami Trybunału są: Zgromadzenie Ogólne oraz prezes Trybunału.

W Zgromadzeniu Ogólnym mają prawo wziąć udział przewodniczący zainteresowanych
komisji sejmowych,
komisji senackich,
Prezes Najwyższej Izby Kontroli,
Minister Sprawiedliwości,
Prokurator Generalny,
Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego,
Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego,
Rzecznik Praw Obywatelskich i
Rzecznik Praw Dziecka.

21. Zasady organizacji i działania prokuratury

ZASADY ORGANIACJI

1) Zasada jedności (niepodzielności): wszystkie jednostki tworzą całość, a czynności dokonane przez każdą z nich w stosunku zew. uznawane są za czynności prokuratury jako całości

2) Zasada centralizmu: wszystkie jednostki org. Prokuratury są podporządkowane jednemu organowi centralnemu, którym jest Prokurator Generalny

3) zasada jednoosobowego kierownictwa: na czele wszystkich jednostek stoi organ jednoosobowy

4)zasada hierarchicznego podporządkowania: zakłada podporządkowanie jednostek niższego szczebla jednostkom wyższego; w ramach jednej jednostki – podporządkowanie prokuratorów wobec przełożonych

5) zasada niezależności: odpowiednik niezawisłości sędziowskiej; prokuratura nie jest podporządkowana innym organom

ZASADY DZIAŁANIA

1) zasada legalizmu

2) działanie z urzędu

3) zasada bezstronności i równego traktowania wszystkich obywateli

4) zasada substytucji (Art. 8b. 1. Prokurator przełożony może powierzyć podległym prokuratorom wykonywanie czynności należących do jego zakresu działania, chyba że ustawa zastrzega określoną czynność wyłącznie do jego właściwości.)

5) zasada dewolucji (2. Prokurator przełożony może przejmować sprawy prowadzone przez prokuratorów podległych i wykonywać ich czynności, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.)

6)zasada indyferencji (?)

7) zasada jednoosobowego dokonywania czynności

22. Struktura organizacyjna prokuratury

  1. powszechne jednostki prokuratury

  2. wojskowe jednostki prokuratury – na czele Naczelny prokurator wojskowy

  3. prokuratura IPN

Powszechne jednostki: prokuratorzy prokuratury, okręgowej rejonowej (na stanowisko min. 4 lata stażu), apelacyjnej (6 lat stażu), generalnej (10 lat stażu)

Prokurator Generalny kieruje działalnością prokuratury osobiście bądź przez zastępców Prokuratora Generalnego, wydając zarządzenia, wytyczne i polecenia. 

 Prokuratora Generalnego powołuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej spośród kandydatów zgłoszonych przez Krajową Radę Sądownictwa (1) i Krajową Radę Prokuratury(1).

23. Zakres kompetencji prokuratury

Prokurator, stosownie do przepisów ustaw, wszczyna i prowadzi postępowanie przygotowawcze albo zleca wszczęcie lub prowadzenie takiego postępowania innemu uprawnionemu organowi. 

 Prokurator wykonuje czynności oskarżyciela publicznego przed wszystkimi sądami. Może również wykonywać te czynności w sprawach wniesionych do sądu przez innych oskarżycieli. 

Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym, administracyjnym, w sprawach o wykroczenia oraz w innych postępowaniach określają odrębne ustawy.  (jest to możliwe)

24. Nadzór służbowy w prokuraturze

Art. 8a. 1. Prokurator bezpośrednio przełożony uprawniony jest do zmiany lub uchylenia decyzji prokuratora podległego. Zmiana lub uchylenie decyzji wymaga formy pisemnej i jest włączana do akt sprawy. 

 Prokuraturą apelacyjną kieruje prokurator apelacyjny, który jest prokuratorem przełożonym prokuratorów prokuratury apelacyjnej, prokuratorów prokuratur okręgowych oraz prokuratorów prokuratur rejonowych na obszarze działania prokuratury apelacyjnej. 

Prokuraturą okręgową kieruje prokurator okręgowy. Prokurator okręgowy jest prokuratorem przełożonym prokuratorów prokuratury okręgowej oraz prokuratorów rejonowych i prokuratorów prokuratur rejonowych na obszarze działania prokuratury okręgowej. 

Prokuraturą rejonową kieruje prokurator rejonowy. Prokurator rejonowy jest prokuratorem przełożonym prokuratorów pełniących czynności w prokuraturze rejonowej. 

25. Powołanie prokuratora

Prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury powołuje Prokurator Generalny na wniosek Krajowej Rady Prokuratury. 

26. Prawa i obowiązki prokuratora

 Prokurator nie może podejmować dodatkowego zatrudnienia, z wyjątkiem zatrudnienia na stanowisku dydaktycznym, naukowo-dydaktycznym lub naukowym

2. Prokuratorowi nie wolno także podejmować innego zajęcia ani sposobu zarobkowania, które by przeszkadzało w pełnieniu obowiązków prokuratora, mogło osłabiać zaufanie do jego bezstronności lub przynieść ujmę godności urzędu prokuratora. 

Prokuratorzy są obowiązani do złożenia oświadczenia o swoim stanie majątkowym.

IMMUNITET: Prokurator nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani tymczasowo aresztowany bez zezwolenia sądu dyscyplinarnego, a zatrzymany - bez zgody przełożonego dyscyplinarnego. Nie dotyczy to zatrzymania na gorącym uczynku popełnienia przestępstwa. Do wydania zezwolenia na pociągnięcie prokuratora do odpowiedzialności karnej wolno przedsięwziąć tylko czynności niecierpiące zwłoki, zawiadamiając o tym niezwłocznie prokuratora przełożonego. 

27. Odpowiedzialność dyscyplinarna w prokuraturze

Za wykroczenie prokurator odpowiada tylko dyscyplinarnie. 

Prokurator odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienia godności urzędu prokuratorskiego. 

1a. Prokurator odpowiada dyscyplinarnie także za swoje postępowanie przed objęciem stanowiska, jeżeli uchybił godności piastowanego wówczas urzędu państwowego lub okazał się niegodnym urzędu prokuratorskiego. 

2. Za nadużycie wolności słowa przy wykonywaniu obowiązków służbowych, stanowiące ściganą z oskarżenia prywatnego zniewagę strony, jej pełnomocnika lub obrońcy, kuratora, świadka, biegłego lub tłumacza, prokurator odpowiada tylko dyscyplinarnie. 

Karami dyscyplinarnymi są: 

1) upomnienie; 

2) nagana; 

3) usunięcie z zajmowanej funkcji; 

4) przeniesienie na inne miejsce służbowe; 

5) wydalenie ze służby prokuratorskiej. 

W sprawach dyscyplinarnych orzekają sądy dyscyplinarne: 

1) dla prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury działające przy Prokuratorze Generalnym: 

a) w pierwszej instancji - Sąd Dyscyplinarny, 

b) w drugiej instancji - Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny; 

2) dla prokuratorów wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury - Sąd Dyscyplinarny w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej. 

Sąd Dyscyplinarny orzeka w składzie trzech członków, a Odwoławczy Sąd Dyscyplinarny w składzie pięciu członków. 

Od orzeczenia sądu dyscyplinarnego wydanego w pierwszej instancji przysługuje odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu. Odwołanie powinno być rozpoznane w terminie 7 dni od dnia jego wpływu do Odwoławczego Sądu Dyscyplinarnego. 

2. Od orzeczenia wydanego przez sąd dyscyplinarny w drugiej instancji stronom i Prokuratorowi Generalnemu przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego. 

28. Asesor prokuratury

Asesorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury mianuje i zwalnia Prokurator Generalny, a asesorów wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury - Naczelny Prokurator Wojskowy. 

Prokurator Generalny może powierzyć asesorowi powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury, a Naczelny Prokurator Wojskowy - asesorowi wojskowej jednostki organizacyjnej prokuratury na czas określony, nieprzekraczający trzech lat, pełnienie czynności prokuratorskich, jednakże bez prawa: 

1) udziału w postępowaniu przed sądem apelacyjnym i okręgowym; 

2) sporządzania środków zaskarżania i wniosków do Sądu Najwyższego oraz występowania przed tym Sądem. 

29. Instytut Pamięci Narodowej

Ustawa reguluje: 

1) ewidencjonowanie, gromadzenie, przechowywanie, opracowywanie, zabezpieczenie, udostępnianie i publikowanie dokumentów organów bezpieczeństwa państwa, wytworzonych oraz gromadzonych od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r., a także organów bezpieczeństwa Trzeciej Rzeszy Niemieckiej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, dotyczących: 

a) popełnionych na osobach narodowości polskiej lub obywatelach polskich innych narodowości w okresie od dnia 1 września 1939 r. do dnia 31 lipca 1990 r.: 

- zbrodni nazistowskich, 

- zbrodni komunistycznych, 

- innych przestępstw stanowiących zbrodnie przeciwko pokojowi, ludzkości lub zbrodnie wojenne, 

b) innych represji z motywów politycznych, jakich dopuścili się funkcjonariusze polskich organów ścigania lub wymiaru sprawiedliwości albo osoby działające na ich zlecenie, a ujawnionych w treści orzeczeń zapadłych na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149, z późn. zm.), 

c) działalności organów bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 5; 

2) tryb postępowania w zakresie ścigania przestępstw określonych w pkt 1 lit. a; 

3) ochronę danych osobowych osób, których dotyczą dokumenty zgromadzone w archiwum Instytutu Pamięci; 

4) prowadzenie działań w zakresie edukacji publicznej. 

 W celu realizacji zadań określonych w art. 1 tworzy się Instytut Pamięci Narodowej - Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwany dalej „Instytutem Pamięci”. 

Prezesa Instytutu Pamięci powołuje i odwołuje Sejm Rzeczypospolitej Polskiej za zgodą Senatu, na wniosek Rady Instytutu Pamięci, która zgłasza kandydata spoza swego grona. 

Śledztwo w sprawach o zbrodnie, o których mowa w art. 1 pkt 1 lit. a, wszczyna i prowadzi prokurator oddziałowej komisji. 

Dyrektor Głównej Komisji jest prokuratorem przełożonym prokuratorów tej Komisji oraz komisji oddziałowych. Naczelnik komisji oddziałowej jest prokuratorem przełożonym prokuratorów tej komisji. 

30. Organizacja Policji

 Policja składa się z następujących rodzajów służb: kryminalnej, prewencyjnej oraz wspomagającej działalność Policji w zakresie organizacyjnym, logistycznym i technicznym.  

2. W skład Policji wchodzi policja sądowa. Szczegółowy zakres zadań i zasady organizacji policji sądowej określa, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw wewnętrznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw sprawiedliwości.  

3. W skład Policji wchodzą również:  

1) Wyższa Szkoła Policji, ośrodki szkolenia i szkoły policyjne; 

2) wyodrębnione oddziały prewencji i pododdziały antyterrorystyczne; 

3) instytuty badawcze. 

Art. 5. 1. Centralnym organem administracji rządowej, właściwym w sprawach ochrony bezpieczeństwa ludzi oraz utrzymania bezpieczeństwa i porządku publicznego, jest Komendant Główny Policji, podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych. 

2. Komendant Główny Policji jest przełożonym wszystkich funkcjonariuszy Policji, zwanych dalej „policjantami”.  

3. Komendanta Głównego Policji powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych. 

4. Zastępców Komendanta Głównego Policji, w tym I Zastępcę, powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji. 

Art. 6. 1. Organami administracji rządowej na obszarze województwa w sprawach, o których mowa w art. 5 ust. 1, są: 

1) wojewoda przy pomocy komendanta wojewódzkiego Policji

2) komendant powiatowy (miejski) Policji; 

3) komendant komisariatu Policji. 

31. Prawa i obowiązki funkcjonariuszy Policji

 Policjant obowiązany jest odmówić wykonania rozkazu lub polecenia przełożonego, a także polecenia prokuratora, organu administracji państwowej lub samorządu terytorialnego, jeśli wykonanie rozkazu lub polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.  

3. O odmowie wykonania rozkazu lub polecenia, o których mowa w ust. 2, policjant powinien zameldować Komendantowi Głównemu Policji z pominięciem drogi służbowej.  

Policjant nie może podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą bez pisemnej zgody przełożonego ani wykonywać czynności lub zajęć sprzecznych z obowiązkami wynikającymi z ustawy lub podważających zaufanie do Policji. 

2. Policjant jest obowiązany złożyć oświadczenie o swoim stanie majątkowym,(…)

Policjant nie może być członkiem partii politycznej.  

32. Kompetencje Policji

W granicach swych zadań Policja w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw i wykroczeń wykonuje czynności: operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze i administracyjno-porządkowe.  

2. Policja wykonuje również czynności na polecenie sądu, prokuratora, organów administracji państwowej i samorządu terytorialnego w zakresie, w jakim obowiązek ten został określony w odrębnych ustawach.  

33. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Policji

Policjant odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej lub nieprzestrzeganiu zasad etyki zawodowej.  [odpowiada przed przełożonym dyscyplinarnym]

2. Naruszenie dyscypliny służbowej stanowi czyn policjanta polegający na zawinionym przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obowiązków wynikających z przepisów prawa lub rozkazów i poleceń wydanych przez przełożonych uprawnionych na podstawie tych przepisów. 

4. Czyn stanowiący przewinienie dyscyplinarne, wypełniający jednocześnie znamiona przestępstwa lub wykroczenia albo przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej niezależnie od odpowiedzialności karnej. 

Art. 134. Karami dyscyplinarnymi są:  

1) nagana; 

2) zakaz opuszczania wyznaczonego miejsca przebywania; 

3) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku; 

4) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe; 

5) obniżenie stopnia; 

6) wydalenie ze służby.  

7. Wątpliwości w zakresie ustalenia właściwości przełożonego w sprawach dyscyplinarnych rozstrzyga wyższy przełożony dyscyplinarny w drodze postanowienia.  

8. Wyższymi przełożonymi dyscyplinarnymi w postępowaniu dyscyplinarnym są:  

1) komendant wojewódzki Policji - w stosunku do komendanta powiatowego (miejskiego) Policji; 

2) Komendant Stołeczny Policji - w stosunku do komendanta powiatowego (miejskiego) i rejonowego Policji; 

3) Komendant Główny Policji - w stosunku do komendanta wojewódzkiego Policji, Komendanta Stołecznego Policji, komendanta szkoły policyjnej i dowódcy kontyngentu policyjnego.  

34. Organizacja Centralnego Biura Antykorupcyjnego

CBA kieruje Szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego

2. Szef CBA jest centralnym organem administracji rządowej nadzorowanym przez Prezesa Rady Ministrów, działającym przy pomocy CBA, które jest urzędem administracji rządowej. 

2a. Działalność Szefa CBA podlega kontroli Sejmu. 

Szefa CBA powołuje na czteroletnią kadencję i odwołuje Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych. 

Art. 10. 1. Szef CBA kieruje CBA bezpośrednio lub przez swoich zastępców. 

Szefem ABW i Szefem AW może zostać osoba, która:

1) posiada wyłącznie obywatelstwo polskie;

2) korzysta z pełni praw publicznych;

3) wykazuje nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną;

4) daje rękojmię należytego wykonywania zadań;

5) spełnia wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji niejawnych o klauzuli tajności "ściśle tajne";

6) nie pełniła służby zawodowej, nie pracowała i nie była współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa

35. Prawa i obowiązki funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego

2. Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wykonania polecenia przełożonego, jeżeli wykonanie polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa. 

 Funkcjonariuszowi nie wolno pozostawać w stosunku pracy oraz podejmować innego zajęcia zarobkowego poza służbą. 

Art. 73. 1. Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznej ani uczestniczyć w działalności tej partii lub na jej rzecz. 

2. Funkcjonariusz nie może pełnić funkcji publicznej. 

3. Funkcjonariusze nie mogą zrzeszać się w związkach zawodowych. 

4. Funkcjonariusz jest obowiązany uzyskać zezwolenie Szefa CBA na przynależność do organizacji lub stowarzyszeń krajowych, zagranicznych albo międzynarodowych. 

Art. 74. 1. Funkcjonariusz jest obowiązany uzyskać zezwolenie Szefa CBA na wyjazd za granicę poza obszar Unii Europejskiej. 

36. Kompetencje Centralnego Biura Antykorupcyjnego

funkcjonariusze CBA wykonują: 

1) czynności operacyjno-rozpoznawcze w celu zapobiegania popełnieniu przestępstw, ich rozpoznania i wykrywania oraz - jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa - czynności dochodzeniowo-śledcze w celu ścigania sprawców przestępstw; 

2) czynności kontrolne w celu ujawniania przypadków korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym oraz nadużyć osób pełniących funkcje publiczne, a także działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa; 

3) czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla zwalczania korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym oraz działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa. 

2. CBA wykonuje również czynności na polecenie sądu lub prokuratora

37. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Centralnym Biurze Antykorupcyjnym

Funkcjonariusz, niezależnie od odpowiedzialności karnej, ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za popełnione przestępstwa i wykroczenia. 

Art. 110. 1. Szef CBA posiada władzę dyscyplinarną wobec wszystkich funkcjonariuszy. 

Art. 113. 1. Funkcjonariuszowi mogą być wymierzane kary dyscyplinarne: 

1) nagana; 

2) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku; 

3) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe; 

4) wydalenie ze służby. 

2. Funkcjonariuszowi może być również wymierzona kara dodatkowa w postaci okresowego pozbawienia premii. 

38. Organizacja Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

 Szefów ABW i AW powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kolegium oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych. 

 Szefowie kierują Agencjami bezpośrednio lub przez swoich zastępców.  

Prezes Rady Ministrów nadaje, w drodze zarządzeń, każdej z Agencji statut, który określa jej organizację wewnętrzną.

2. Szefowie Agencji, w drodze zarządzeń, każdy w zakresie swojej właściwości, nadają regulaminy organizacyjne jednostkom organizacyjnym każdej z Agencji, w których określają jej strukturę wewnętrzną i szczegółowe zadania.  

3. Szefowie Agencji, w drodze zarządzeń, każdy w zakresie swojej właściwości, mogą tworzyć, przekształcać i likwidować ośrodki szkolenia Agencji, określając ich strukturę, zadania oraz zasady funkcjonowania w zakresie nieobjętym innymi przepisami. 

4. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, mogą tworzyć zespoły o charakterze stałym lub doraźnym, określając ich nazwę, skład osobowy oraz szczegółowy zakres i tryb działania.  

39. Prawa i obowiązki funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

 Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wykonania rozkazu lub polecenia przełożonego, jeśli wykonanie rozkazu lub polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.  

Funkcjonariuszowi, z zastrzeżeniem ust. 2, nie wolno podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą. 

2. Przełożony posiadający uprawnienia w sprawach osobowych może zezwolić funkcjonariuszowi na wykonywanie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeśli nie koliduje to z wykonywaniem przez niego zadań służbowych oraz nie narusza honoru, godności lub dobrego imienia służby.  

oświadczenie o swoim stanie majątkowym

 Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznej ani uczestniczyć w działalności tej partii lub na jej rzecz.  

40. Kompetencje Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

1) czynności operacyjno-rozpoznawcze i dochodzeniowo-śledcze w celu rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw oraz ścigania ich sprawców; 

2) czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla ochrony bezpieczeństwa państwa i jego porządku konstytucyjnego.  

2. ABW wykonuje również czynności na polecenie sądu lub prokuratora w zakresie określonym w Kodeksie postępowania karnego oraz Kodeksie karnym wykonawczym.  

41. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego

 Funkcjonariusz, niezależnie od odpowiedzialności karnej, ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za popełnione przestępstwa i wykroczenia.  

Funkcjonariuszowi mogą być wymierzane kary dyscyplinarne:  

1) upomnienie; 

2) nagana; 

3) surowa nagana; 

4) nagana z ostrzeżeniem; 

5) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku; 

6) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe; 

7) obniżenie stopnia; 

8) pozbawienie stopnia oficerskiego; 

9) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby; 

10) wydalenie ze służby.  

Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, szczegółowe zasady i tryb udzielania wyróżnień, przeprowadzania postępowań dyscyplinarnych, wymierzania i wykonywania kar oraz odwoływania się od wymierzonych kar

42. Organizacja Agencji Wywiadu

jak w abw

43. Prawa i obowiązki funkcjonariuszy Agencji Wywiadu

Funkcjonariusze AW wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne.

Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, w celu realizacji zadań Agencji mogą podejmować współdziałanie z właściwymi organami i służbami innych państw.

Funkcjonariusze AW, wykonując czynności, o których mowa w pytaniu 44:

1) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielania nieodpłatnie tej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa;

2) zwracania się o niezbędną pomoc do innych, niż wymienieni w pkt 1, przedsiębiorców, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.

W zakresie swojej właściwości Agencje mogą uzyskiwać informacje, w tym także niejawnie, gromadzić je, sprawdzać i przetwarzać.

Funkcjonariusz jest obowiązany dochować obowiązków wynikających z roty złożonego ślubowania.

Funkcjonariusz jest obowiązany odmówić wykonania rozkazu lub polecenia przełożonego, jeśli wykonanie rozkazu lub polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.

O odmowie wykonania rozkazu lub polecenia, o których mowa w ust. 2, funkcjonariusz melduje Szefowi właściwej Agencji, z pominięciem drogi służbowej.

Funkcjonariuszowi, z zastrzeżeniem ust. 2, nie wolno podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą.

Przełożony posiadający uprawnienia w sprawach osobowych może zezwolić funkcjonariuszowi na wykonywanie zajęcia zarobkowego poza służbą, jeśli nie koliduje to z wykonywaniem przez niego zadań służbowych oraz nie narusza honoru, godności lub dobrego imienia służby.

Funkcjonariusz składa Szefowi właściwej Agencji oświadczenie o swoim stanie majątkowym

Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznej

Funkcjonariusz jest obowiązany uzyskać zezwolenie Szefa właściwej Agencji na wyjazd za granicę.

Funkcjonariusz w związku z wykonywaniem zadań służbowych korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

44. Kompetencje Agencji Wywiadu

Do zadań AW należy:

1) uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej potencjału ekonomicznego i obronnego;

2) rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom zewnętrznym godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niepodległość i nienaruszalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) ochrona zagranicznych przedstawicielstw Rzeczypospolitej Polskiej i ich pracowników przed działaniami obcych służb specjalnych i innymi działaniami mogącymi przynieść szkodę interesom Rzeczypospolitej Polskiej;

4) zapewnienie ochrony kryptograficznej łączności z polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi oraz poczty kurierskiej;

5) rozpoznawanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej;

6) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia;

7) rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na bezpieczeństwo państwa, oraz podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń;

8) prowadzenie wywiadu elektronicznego;

9) podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych.

45. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Agencji Wywiadu

jak w abw

46. Organizacja Straży Granicznej

Centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony granicy państwowej i kontroli ruchu granicznego jest Komendant Główny Straży Granicznej, podległy ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych.

Komendanta Głównego Straży Granicznej powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

Zastępców Komendanta Głównego Straży Granicznej powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Straży Granicznej.

Terenowymi organami Straży Granicznej są:

1) komendanci oddziałów Straży Granicznej;

2) komendanci placówek i dywizjonów Straży Granicznej.

Komendant Główny Straży Granicznej wykonuje swoje zadania przy pomocy podległego mu urzędu - Komendy Głównej Straży Granicznej

47. Prawa i obowiązki funkcjonariuszy Straży Granicznej

Funkcjonariusz jest obowiązany dochować obowiązków wynikających z roty złożonego ślubowania.

Funkcjonariusz obowiązany jest odmówić wykonania rozkazu lub innego polecenia, jeśli wykonanie rozkazu lub innego polecenia łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.

Funkcjonariusz w czasie służby jest obowiązany do noszenia przepisowego umundurowania i wyposażenia (dostaje je za darmo).

Przy wykonywaniu czynności służbowych nieumundurowany funkcjonariusz obowiązany jest na żądanie obywatela okazać legitymację służbową

Funkcjonariusz nie może bez zezwolenia przełożonego podejmować zajęcia zarobkowego poza służbą.

Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznych.

Funkcjonariusz w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta z ochrony przewidzianej w Kodeksie karnym dla funkcjonariuszy publicznych.

Funkcjonariusz po 15 latach służby nabywa prawo do emerytury policyjnej.

48. Kompetencje Straży Granicznej

Funkcjonariusze Straży Granicznej pełnią służbę graniczną, prowadzą działania graniczne, wykonują czynności operacyjno-rozpoznawcze i administracyjno-porządkowe oraz prowadzą
postępowania przygotowawcze według przepisów Kodeksu postępowania karnego, a także wykonują czynności na polecenie sądu i prokuratury oraz innych właściwych organów państwowych w zakresie, w jakim obowiązek ten został określony w odrębnych przepisach.

Straż Graniczna w celu realizacji ustawowych zadań może korzystać z informacji o osobie, w tym danych osobowych uzyskanych przez uprawnione organy, służby i instytucje państwowe w wyniku wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych lub prowadzenia kontroli operacyjnej oraz przetwarzać je w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych bez wiedzy i zgody osoby, której dane dotyczą.

49. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Straży Granicznej

Funkcjonariusz ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za popełnione przestępstwa i wykroczenia - niezależnie od odpowiedzialności karnej.

W przypadku czynu stanowiącego przewinienie dyscyplinarne, wypełniającego jednocześnie znamiona wykroczenia, w przypadku mniejszej wagi lub ukarania grzywną, przełożony dyscyplinarny może nie wszczynać postępowania dyscyplinarnego a wszczęte postępowanie umorzyć.

Funkcjonariuszowi mogą być wymierzane kary dyscyplinarne:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) surowa nagana;

4) nagana z ostrzeżeniem;

5) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku;

6) wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe;

7) obniżenie stopnia;

8) ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby;

9) wydalenie ze służby.

50. Podstawy prawne działania izb morskich

Ustawa z dnia 1 grudnia 1961 roku o izbach morskich

Do orzekania w sprawach należących do właściwości izb morskich Minister Sprawiedliwości deleguje sędziów na podstawie art. 77 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych

51. Organizacja wewnętrzna izb morskich

Izba Morska w Szczecinie działa przy sądzie Okręgowym w Szczecinie, a Izba Morska w Gdańsku i Odwoławcza Izba Morska działają przy Sądzie Okręgowym w Gdańsku.

W skład Izb wchodzą sędziowie i ławnicy

Strukturę organizacyjną izby morskiej stanowią:

1) przewodniczący i wiceprzewodniczący izby morskiej;

2) inspektorzy dochodzeniowi;

3) sekretariat;

4) główny księgowy.

Do orzekania w sprawach należących do właściwości izb morskich Minister Sprawiedliwości deleguje sędziów na podstawie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych spośród sędziów sądów powszechnych posiadających znajomość zagadnień morskich w zakresie spraw należących do właściwości izb morskich.

Zwierzchni nadzór nad izbami morskimi sprawują:

Nadzór nie może wkraczać w zakres orzecznictwa izb morskich

52. Ustrój izb morskich

Izba Morska w Szczecinie działa przy sądzie Okręgowym w Szczecinie, a
Izba Morska w Gdańsku i Odwoławcza Izba Morska działają przy Sądzie Okręgowym w Gdańsku.

Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki morskiej może określić, w drodze rozporządzenia, uwzględniając podział terytorialny państwa, siedzibę izby morskiej poza siedzibą sądu okręgowego, przy którym działa izba morska.

W skład izby morskiej wchodzą:

1) sędziowie, w tym przewodniczący i jeden lub więcej wiceprzewodniczących;

2) ławnicy.

Ławników izb morskich powołuje na okres lat trzech minister właściwy do spraw gospodarki morskiej

Sędziowie sądów powszechnych orzekający w izbach morskich zachowują prawa i obowiązki przewidziane w przepisach dotyczących sędziów sądów powszechnych.

Izby morskie rozpoznają sprawy wypadków morskich na rozprawie,
- w pierwszej instancji - w składzie jednego sędziego oraz dwóch ławników,
- w drugiej instancji - w składzie jednego sędziego oraz czterech ławników.
Rozprawie przewodniczy sędzia.

O ile przepisy ustawy niniejszej nie stanowią inaczej, do postępowania przed izbami morskimi w sprawach wypadków morskich stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania karnego.

53. Nadzór nad działalnością izb morskich

Zwierzchni nadzór nad izbami morskimi sprawują:

Nadzór nie może wkraczać w zakres orzecznictwa izb morskich

54. Podstawa prawna funkcjonowania samorządowych kolegiów odwoławczych

Ustawa z dnia 12 października 1994 roku o samorządowych kolegiach odwoławczych

Samorządowe kolegia odwoławcze są właściwe do rozpoznawania spraw jako organ wyższego stopnia w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego oraz
przepisów Ordynacji Podatkowej.

55. Kompetencje samorządowych kolegiów odwoławczych

Rozpatrują sprawy indywidualne z zakresu administracji publicznej, należące do właściwości jednostek samorządu terytorialnego. Kolegia nie mogą rozpatrywać spraw, które co do zasady należą do ich właściwości, ale przez przepisy szczególne przekazane zostały do kompetencji innego organu. Rozpatrują też sprawy podatkowe. Przykładem mogą być odwołania od decyzji w sprawie nadania statusu uchodźcy, które rozpatrywane są przez Radę do Spraw Uchodźców.

Ustawodawca przyznał kolegiom uprawnienie do rozpatrywania odwołań od decyzji, zażaleń na postanowienia, żądań wznowienia postępowania lub do stwierdzania nieważności decyzji

56. Organizacja wewnętrzna samorządowych kolegiów odwoławczych

Organami kolegium są:

1) zgromadzenie ogólne kolegium (prezes, wiceprezes oraz pozostali członkowie)

2) prezes kolegium (kadencja 6 lat)

Członkostwo w kolegium ma charakter etatowy (czas nieograniczony) lub pozaetatowy (6 lat)

Prezesa kolegium powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów.

Zgromadzenie ogólne kolegium zwołuje prezes kolegium co najmniej dwa razy w roku

57. Odpowiedzialność dyscyplinarna w samorządowych kolegiach odwoławczych

Członek kolegium podlega odpowiedzialności dyscyplinarnej w związku z postępowaniem uchybiającym jego obowiązkom lub godności zawodowej.

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie,

2) nagana,

3) nagana z ostrzeżeniem,

4) wykluczenie ze składu kolegium.

W sprawach dyscyplinarnych członków kolegiów orzekają:

1) w pierwszej instancji - komisja dyscyplinarna kolegium,

2) w drugiej instancji - komisja dyscyplinarna przy Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych.

Komisje dyscyplinarne składają się z trzech etatowych członków kolegiów.

Postępowanie dyscyplinarne wszczyna komisja dyscyplinarna pierwszej instancji na wniosek prezesa kolegium.

Odwołanie do komisji dyscyplinarnej przy Krajowej Reprezentacji Samorządowych Kolegiów Odwoławczych w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 4 miesięcy od dnia powzięcia przez właściwy organ wiadomości o popełnieniu czynu i po upływie 3 lat od dnia popełnienia.

58. Podstawa prawna funkcjonowania sądownictwa polubownego

Rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 25 września 2001 r. W sprawie określenia regulaminu organizacji i działania stałych polubownych sądów konsumenckich.

ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego

59. Zapis na sąd polubowny

Zapis na sąd polubowny rozpoczyna się w momencie sporządzenia umowy o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie tegoż sądu. Umowa ta powinna zawierać dokładnie opisany przedmiot sporu oraz stosunek prawny, z którego spór wynikł lub może wyniknąć. Powinna zostać sporządzona na piśmie i podpisana przez obie strony sporu.

60. Rodzaje sądów polubownych

61. Skuteczność wyroków sądu polubownego

Wyroki wydane przez sądy polubowne mają taką samą moc prawną, jak wyroki sądów powszechnych. O uznaniu wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej orzeka sąd powszechny na posiedzeniu niejawnym, na wniosek strony. Sąd powszechny może odmówić uznania lub stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego jeżeli stwierdzi że:

  1. Według przepisów ustawy spór nie może być poddany pod rozstrzygnięcie sądu polubownego,

  2. Uznanie lub wykonanie wyroku sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej

62. Skuteczność ugód zawartych przed sądem polubownym

Postępowanie przed sądem polubownym ma charakter jednoinstancyjny co oznacza, że stronom nie przysługuje możliwość odwołania się od wyroku sądu polubownego (chyba że strony umówiły się na sąd dwuinstancyjny (art. 1205 § 2 kpc)). W przypadku istnienia zapisu na sąd polubowny, strona nie może uchylić się od poddania sporu pod rozstrzygnięcie przed sądem polubownym.

63. Mediator i mediacja w postępowaniu karnym oraz postępowaniu cywilnym

Cechy mediacji:

64. Organizacja wewnętrzna Najwyższej Izby Kontroli

Najwyższa Izba Kontroli:

65. Kompetencje Najwyższej Izby Kontroli

Najwyższa Izba Kontroli kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności, celowości i rzetelności.

Najwyższa Izba Kontroli może kontrolować działalność organów samorządu terytorialnego, komunalnych osób prawnych i innych komunalnych jednostek organizacyjnych z punktu widzenia legalności, gospodarności i rzetelności.

Najwyższa Izba Kontroli może również kontrolować z punktu widzenia legalności i gospodarności działalność innych jednostek organizacyjnych i podmiotów gospodarczych w zakresie, w jakim wykorzystują one majątek lub środki państwowe lub komunalne oraz wywiązują się z zobowiązań finansowych na rzecz państwa.

66. Odpowiedzialność dyscyplinarna w Najwyższej Izbie Kontroli

Mianowany kontroler ponosi odpowiedzialność dyscyplinarną za przewinienia polegające na naruszeniu obowiązków pracownika Najwyższej Izby Kontroli lub uchybieniu godności stanowiska.

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) nagana z pozbawieniem możliwości podwyższania wynagrodzenia i awansowania na wyższe stanowisko służbowe przez okres do 2 lat;

4) przeniesienie na niższe stanowisko służbowe z jednoczesnym obniżeniem wynagrodzenia zasadniczego nie więcej niż o 20% przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy;

5) wydalenie z pracy w Najwyższej Izbie Kontroli.

W sprawach dyscyplinarnych orzekają, na zasadzie niezawisłości, Komisja Dyscyplinarna i
Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna, powoływane przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli na okres 3 lat

Komisja Dyscyplinarna rozpoznaje sprawy w trzyosobowych zespołach orzekających.

Rozprawa jest jawna dla osób wchodzących w skład Kolegium Najwyższej Izby Kontroli oraz dla mianowanych kontrolerów.

67. Kompetencje Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

1) projektowanie w porozumieniu z Prezesem Rady Ministrów kierunków polityki państwa w dziedzinie radiofonii i telewizji;

2) określanie, w granicach upoważnień ustawowych, warunków prowadzenia działalności przez dostawców usług medialnych;

3) podejmowanie, w zakresie przewidzianym ustawą, rozstrzygnięć w sprawach koncesji na rozpowszechnianie programów, wpisu do rejestru programów, zwanego dalej "rejestrem", oraz prowadzenie tego rejestru;

3a) uznawanie za nadawcę społecznego lub odbieranie tego przymiotu, na warunkach określonych ustawą;

4) sprawowanie w granicach określonych ustawą kontroli działalności dostawców usług medialnych;

5) organizowanie badań treści i odbioru programów radiowych i telewizyjnych;

6) ustalanie wysokości opłat za udzielenie koncesji oraz wpis do rejestru;

7) opiniowanie projektów aktów ustawodawczych oraz umów międzynarodowych dotyczących radiofonii i telewizji;

68. Kompetencje Rzecznika Praw Obywatelskich

Rzecznik po zapoznaniu się z każdym skierowanym do niego wnioskiem może:

  1. podjąć sprawę,

  2. poprzestać na wskazaniu wnioskodawcy przysługujących mu środków działania,

  3. przekazać sprawę według właściwości,

  4. nie podjąć sprawy

- zawiadamiając o tym wnioskodawcę i osobę, której sprawa dotyczy.

Podejmując sprawę Rzecznik może:

1) samodzielnie prowadzić postępowanie wyjaśniające,

2) zwrócić się o zbadanie sprawy lub jej części do właściwych organów, w szczególności organów nadzoru, prokuratury, kontroli państwowej, zawodowej lub społecznej,

3) zwrócić się do Sejmu o zlecenie Najwyższej Izbie Kontroli przeprowadzenia kontroli dla zbadania określonej sprawy lub jej części.

Prowadząc postępowanie, o którym mowa w art. 12 pkt 1, Rzecznik ma prawo:

1) zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu,

2) żądać złożenia wyjaśnień, przedstawienia akt każdej sprawy prowadzonej przez naczelne i centralne organy administracji państwowej, organy administracji rządowej, organy organizacji spółdzielczych, społecznych, zawodowych i społeczno-zawodowych oraz organy jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, a także organy jednostek samorządu terytorialnego i samorządowych jednostek organizacyjnych,

3) żądać przedłożenia informacji o stanie sprawy prowadzonej przez sądy, a także prokuraturę i inne organy ścigania oraz żądać do wglądu w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich akt sądowych i prokuratorskich oraz akt innych organów ścigania po zakończeniu postępowania i zapadnięciu rozstrzygnięcia,

4) zlecać sporządzanie ekspertyz i opinii.

Po zbadaniu sprawy Rzecznik może:

1) wyjaśnić wnioskodawcy, że nie stwierdził naruszenia wolności i praw człowieka i obywatela,

2) skierować wystąpienie do organu, organizacji lub instytucji, w których działalności stwierdził naruszenie wolności i praw człowieka i obywatela; wystąpienie takie nie może naruszać niezawisłości sędziowskiej,

3) zwrócić się do organu nadrzędnego nad jednostką, o której mowa w pkt 2, z wnioskiem o zastosowanie środków przewidzianych w przepisach prawa,

4) żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych, jak również wziąć udział w każdym toczącym się już postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi,

5) żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa ścigane z urzędu,

6) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach - na prawach przysługujących prokuratorowi,

7) wystąpić z wnioskiem o ukaranie, a także o uchylenie prawomocnego rozstrzygnięcia w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach,

8) wnieść kasację lub rewizję nadzwyczajną od prawomocnego orzeczenia, na zasadach i w trybie określonych w odrębnych przepisach.

69. Powołanie Rzecznika Praw Obywatelskich

Rzecznika powołuje Sejm za zgodą Senatu na wniosek Marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów.

Senat podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika w ciągu miesiąca od dnia przekazania Senatowi uchwały Sejmu

Ślubowanie

70. Kompetencje Rzecznika Praw Dziecka

1. Rzecznik może:

1) zbadać, nawet bez uprzedzenia, każdą sprawę na miejscu,

2) żądać od organów władzy publicznej, organizacji lub instytucji złożenia wyjaśnień lub udzielenia informacji, a także udostępnienia akt i dokumentów, w tym zawierających dane osobowe,

2a) zgłosić udział w postępowaniach przed Trybunałem Konstytucyjnym wszczętych na podstawie wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich lub w sprawach skargi konstytucyjnej, dotyczących praw dziecka oraz brać udział w tych postępowaniach,

2b) występować do Sądu Najwyższego z wnioskami w sprawie rozstrzygnięcia rozbieżności wykładni prawa w zakresie przepisów prawnych dotyczących praw dziecka,

2c) wnieść kasację albo skargę kasacyjną od prawomocnego orzeczenia, w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach,

3) żądać wszczęcia postępowania w sprawach cywilnych oraz wziąć udział w toczącym się już postępowaniu - na prawach przysługujących prokuratorowi,

3a) wziąć udział w toczącym się już postępowaniu w sprawach nieletnich - na prawach przysługujących prokuratorowi,

4) żądać wszczęcia przez uprawnionego oskarżyciela postępowania przygotowawczego w sprawach o przestępstwa,

5) zwrócić się o wszczęcie postępowania administracyjnego, wnosić skargi do sądu administracyjnego, a także uczestniczyć w tych postępowaniach - na prawach przysługujących prokuratorowi,

6) wystąpić z wnioskiem o ukaranie w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach,

7) zlecać przeprowadzanie badań oraz sporządzanie ekspertyz i opinii.

Rzecznik może również zwracać się do właściwych organów, organizacji lub instytucji o podjęcie działań na rzecz dziecka z zakresu ich kompetencji.

71. Powołanie Rzecznika Praw Dziecka

Rzecznika powołuje Sejm, za zgodą Senatu, na wniosek Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, grupy co najmniej 35 posłów lub co najmniej 15 senatorów.

Senat podejmuje uchwałę w sprawie wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika w ciągu miesiąca od dnia otrzymania uchwały Sejmu, o której mowa w ust. 3. Niepodjęcie uchwały przez Senat w ciągu miesiąca oznacza wyrażenie zgody.

72. Organy pomocy prawnej

Organy pomocy prawnej to organy specjalnie powołane i odpowiednio zorganizowane w celu świadczenia pomocy prawnej, np. adwokat, radca prawny, rzecznik patentowy, notariusz, doradca podatkowy, RPO.

73. Zakres działania adwokatów

Zadaniem samorządu zawodowego adwokatury jest:

1) tworzenie warunków do wykonywania ustawowych zadań adwokatury;

2) reprezentowanie adwokatury i ochrona jej praw;

3) sprawowanie nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o wykonywaniu zawodu adwokata;

4) doskonalenie zawodowe adwokatów i kształcenie aplikantów adwokackich;

5) ustalanie i krzewienie zasad etyki zawodowej oraz dbałość o ich przestrzeganie;

6) sprawowanie zarządu majątkiem samorządu adwokackiego i rozporządzanie nim.

74. Gwarancje niezawisłości adwokata

1) szeroka ochrona prawna adwokata,

Adwokat podczas i w związku z wykonywaniem obowiązków zawodowych korzysta z ochrony prawnej. Zamach na jego godność lub nietykalność jest zamachem na funkcjonariusza publicznego. Również tytuł zawodowy „adwokat” podlega ochronie prawnej.

2) immunitet adwokacki (bezwzględny - nie może być uchylony)

3) tajemnica zawodowa,

75. Wpis na listę adwokatów, ten kto:

1) jest nieskazitelnego charakteru i swym dotychczasowym zachowaniem daje rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata;

2) korzysta w pełni z praw publicznych oraz ma pełną zdolność do czynności prawnych;

3) ukończył wyższe studia prawnicze w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskał tytuł magistra lub zagraniczne studia prawnicze uznane w Rzeczypospolitej Polskiej;

4) odbył w Rzeczypospolitej Polskiej aplikację adwokacką i złożył egzamin adwokacki, z zastrzeżeniem art. 66 ust. 1 i 2.

nie stosuje się do:

1) profesorów i doktorów habilitowanych nauk prawnych;

2) osób, które co najmniej trzy lata zajmowały stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa;

3) osób, które zajmowały stanowisko sędziego, prokuratora lub wykonywały zawód radcy prawnego albo notariusza;

4) osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po dniu 1 stycznia 1991 r.

5) osób, które posiadają stopień naukowy doktora nauk prawnych oraz w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę adwokatów, łącznie przez okres co najmniej 3 lat:

76. Organy adwokatury

Krajowy Zjazd Adwokatury

stanowią delegaci wybrani w proporcji do liczby członków izby, ustalonej przez Naczelną Radę Adwokacką, jednakże nie mniej niż sześciu delegatów z każdej izby. Co 3 lata.

1) wybór prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, prezesa Wyższego Sądu Dyscyplinarnego i przewodniczącego Wyższej Komisji Rewizyjnej;

2) wybór - niebędących dziekanami - adwokatów wchodzących w skład Naczelnej Rady Adwokackiej;

3) wybór członków i zastępców członków Wyższego Sądu Dyscyplinarnego i Wyższej Komisji Rewizyjnej;

4) rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdań Naczelnej Rady Adwokackiej, Wyższego Sądu Dyscyplinarnego i Wyższej Komisji Rewizyjnej

Naczelna Rada Adwokacka

1) prezes Naczelnej Rady Adwokackiej;

2) adwokaci wybrani przez Krajowy Zjazd Adwokatury w liczbie odpowiadającej liczbie dziekanów okręgowych rad adwokackich, nie więcej jednak niż ośmiu adwokatów z tej samej izby;

3) dziekani okręgowych rad adwokackich.

Do zakresu działania Naczelnej Rady Adwokackiej należy:

1) reprezentowanie adwokatury;

1a) uchylanie sprzecznych z prawem uchwał zgromadzenia izby;

2) nadzór nad działalnością Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej;

3) nadzór nad działalnością okręgowych rad adwokackich oraz nadzór nad kształceniem aplikantów przez te rady;

4) ustalanie zasięgu terytorialnego izb adwokackich oraz ich siedzib;

5) ustalanie liczby członków oraz ich zastępców, organów poszczególnych izb adwokackich, a także liczby stale urzędujących członków tych organów i zasad ich wynagradzania;

6) wydawanie opinii, o których mowa w art. 16 ust. 2 i 3;

7) (uchylony);

8) rozpoznawanie odwołań od uchwał okręgowych rad adwokackich;

9) udzielanie opinii o projektach aktów prawodawczych oraz przedstawianie wniosków i postulatów w zakresie tworzenia i stosowania prawa;

10) rozporządzanie i zarząd majątkiem Naczelnej Rady Adwokackiej;

11) uchwalanie budżetu Naczelnej Rady Adwokackiej i określanie udziału poszczególnych izb adwokackich w pokrywaniu jej wydatków budżetowych;

11a) uchwalanie zasad zwalniania aplikantów od ponoszenia w całości lub w części opłaty rocznej, a także odraczania jej płatności lub rozkładania jej na raty;

12) uchwalanie regulaminów

13) zawieszanie w sprawowaniu funkcji

14) wykonywanie zadań określonych w ustawie o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej

15) współdziałanie z Ministrem Sprawiedliwości w zakresie określonym w ustawie.

Wyższy Sąd Dyscyplinarny

Wyższy Sąd Dyscyplinarny składa się z dwudziestu trzech członków oraz trzech zastępców członków

Wyższa Komisja Rewizyjna

Wyższa Komisja Rewizyjna wykonuje kontrolę finansowej i gospodarczej działalności
Naczelnej Rady Adwokackiej oraz kontrolę wykonywania uchwał Krajowego Zjazdu Adwokatury.

składa się z przewodniczącego, zastępcy przewodniczącego i czterech członków oraz
dwóch zastępców członków.

77. Odpowiedzialność dyscyplinarna w adwokaturze

Adwokaci i aplikanci adwokaccy podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej za postępowanie sprzeczne z prawem, zasadami etyki lub godności zawodu bądź za naruszenie swych
obowiązków zawodowych, a adwokaci również za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy , o którym mowa w art. 8a ust. 1, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 8b.

Kary dyscyplinarne są następujące:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) kara pieniężna;

4) zawieszenie w czynnościach zawodowych na czas od trzech miesięcy do pięciu lat;

5) (uchylony);

6) wydalenie z adwokatury.

78. Zakres działania radców prawnych

Zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na
udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.

Radca prawny ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Poświadczenie powinno zawierać podpis radcy prawnego, datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie - również godzinę dokonania czynności. Jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia) radca prawny stwierdza to w poświadczeniu.

79. Organy samorządu radców prawnych

Krajowy Zjazd Radców Prawnych,

delegaci wybrani przez zgromadzenia okręgowych izb radców prawnych oraz, z głosem doradczym, niebędący delegatami: członkowie ustępującej Krajowej Rady Radców Prawnych, Przewodniczący Wyższego Sądu Dyscyplinarnego, Główny Rzecznik Dyscyplinarny i Przewodniczący Wyższej Komisji Rewizyjnej.
Krajowa Rada Radców Prawnych,

prezes i członkowie wybrani przez Krajowy Zjazd Radców Prawnych oraz członkowie wybrani bezpośrednio przez zgromadzenia okręgowych izb, po jednym z każdej izby.
Wyższa Komisja Rewizyjna (kontrola finansowa)

Wyższy Sąd Dyscyplinarny (odwołania od orzeczeń okręgowych sądów dyscyplinarnych)

zgromadzenie okręgowej izby radców prawnych,
rada okręgowej izby radców prawnych,
okręgowa komisja rewizyjna
okręgowy sąd dyscyplinarny.

80. Odpowiedzialność dyscyplinarna radców prawnych

Radca prawny i aplikant radcowski podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej:

1) za zawinione, nienależyte wykonywanie zawodu radcy prawnego;

2) za czyny sprzeczne ze ślubowaniem radcowskim lub z zasadami etyki radcy prawnego.

Radcowie prawni podlegają odpowiedzialności dyscyplinarnej również za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, o którym mowa w art. 22 ust. 1, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 22.

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana z ostrzeżeniem;

3) zawieszenie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego na czas od trzech miesięcy do pięciu lat;

4) pozbawienie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego, a w stosunku do aplikantów radcowskich - wydalenie z aplikacji.

Kary określonej w ust. 1 pkt 3 nie stosuje się wobec aplikanta radcowskiego.

Obok kary nagany z ostrzeżeniem i kary pieniężnej można orzec dodatkowo zakaz wykonywania patronatu na czas od roku do pięciu lat.

Kara pozbawienia prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego pociąga za sobą skreślenie z listy radców prawnych bez prawa ubiegania się o ponowny wpis.

Kara wydalenia z aplikacji pociąga za sobą skreślenie z listy aplikantów bez prawa ubiegania się o ponowny wpis na listę aplikantów radcowskich lub o wpis na listę radców prawnych przez okres 10 lat

81. Kompetencje notariuszy

Notariusz jest powołany do dokonywania czynności, którym strony są obowiązane lub pragną nadać formę notarialną (czynności notarialnych).

Notariusz dokonuje następujących czynności:

1) sporządza akty notarialne;

1a) sporządza akty poświadczenia dziedziczenia;

2) sporządza poświadczenia;

3) doręcza oświadczenia;

4) spisuje protokoły;

5) sporządza protesty weksli i czeków;

6) przyjmuje na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe, dokumenty, dane na informatycznym nośniku danych, o którym mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne;

7) sporządza wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów;

8) sporządza, na żądanie stron, projekty aktów, oświadczeń i innych dokumentów;

Nadzór nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego sprawuje Minister Sprawiedliwości osobiście, za pośrednictwem prezesów sądów apelacyjnych lub sądów wojewódzkich albo przez wyznaczone osoby.

Minister Sprawiedliwości może zatrudnić notariusza, za jego zgodą, w Ministerstwie Sprawiedliwości, sądzie apelacyjnym lub sądzie wojewódzkim do wykonywania czynności nadzoru nad działalnością notariuszy i organami samorządu notarialnego.

Nadzór nad notariuszami na obszarze właściwości izby notarialnej wykonuje również rada izby przez swoich członków lub przez wyznaczonych w tym celu notariuszy niebędących członkami rady albo emerytowanych notariuszy.

§ 2. W ramach nadzoru, o którym mowa w § 1, w każdej kancelarii przeprowadza się wizytację co najmniej raz na 3 lata

Notariusz ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przy wykonywaniu czynności notarialnych na zasadach określonych w Kodeksie cywilnym, z uwzględnieniem szczególnej staranności, do jakiej jest obowiązany przy wykonywaniu tych czynności.

83. Odpowiedzialność dyscyplinarna notariuszy

Notariusz odpowiada dyscyplinarnie za przewinienia zawodowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawnych, uchybienia powadze lub godności zawodu, jak również za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia.

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) kara pieniężna do wysokości pięciokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, nie niższa od połowy tego wynagrodzenia;

4) pozbawienie prawa prowadzenia kancelarii.

Wymierzenie kary nagany lub kary pieniężnej pociąga za sobą niemożność udziału ukaranego w organach samorządu notarialnego i w sądzie dyscyplinarnym przez okres 3 lat.

Kary pieniężne wpływają na rzecz Skarbu Państwa.

Sąd dyscyplinarny może zawiesić w czynnościach zawodowych notariusza, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne, dyscyplinarne lub o ubezwłasnowolnienie.

84. Kompetencje komorników sądowych

Komornikom powierza się w szczególności następujące zadania:

1) wykonywanie orzeczeń sądowych w sprawach o roszczenia pieniężne i niepieniężne oraz o zabezpieczenie roszczeń;

2) wykonywanie innych tytułów wykonawczych wydanych na podstawie odrębnych przepisów oraz tytułów egzekucyjnych, które zgodnie z odrębnymi przepisami podlegają wykonaniu w drodze egzekucji sądowej bez zaopatrywania ich w klauzulę wykonalności;

3) sporządzanie protokołu stanu faktycznego przed wszczęciem procesu sądowego lub przed wydaniem orzeczenia na zarządzenie sądu lub prokuratora.

Komornik, poza zadaniami określonymi w ust. 3, ma prawo:

1) doręczania zawiadomień sądowych, obwieszczeń, protestów i zażaleń oraz innych dokumentów za potwierdzeniem odbioru i oznaczeniem daty;

2) na wniosek organizatora licytacji - sprawowania urzędowego nadzoru nad dobrowolnymi publicznymi licytacjami, z przybiciem najniższej lub najwyższej oferty;

3) weryfikowania istnienia i treści tytułów wykonawczych wydanych w postępowaniach elektronicznych.

85. Samorząd komorniczy

Samorząd komorniczy obejmuje:

1) Krajowy Zjazd Komorników

Członków Krajowej Rady Komorniczej wybierają walne zgromadzenia komorników izb komorniczych po dwóch z każdej izby komorniczej.

2) Krajową Radę Komorniczą;

3) walne zgromadzenia komorników izb komorniczych;

4) izby komornicze.

86. Odpowiedzialność dyscyplinarna komorników

Komornik odpowiada dyscyplinarnie za zawinione działania lub zaniechania, a w szczególności za:

1) naruszenie powagi i godności urzędu;

2) rażącą obrazę przepisów prawa;

3) niewykonanie poleceń powizytacyjnych;

4) wydatkowanie środków podlegających dokumentacji na działalność rażąco niezgodną z ich przeznaczeniem;

5) podejmowanie czynności z nieuzasadnioną zwłoką;

6) naruszenie właściwości określonej w art. 8.

Karami dyscyplinarnymi są:

1) upomnienie;

2) nagana;

3) kara pieniężna do dwudziestokrotnej wysokości przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego;

4) wydalenie ze służby komorniczej.

Kara nagany oraz kara pieniężna pociąga za sobą utratę biernego prawa wyborczego do organów samorządu komorniczego na okres 3 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego.

Kary pieniężne są przekazywane na rzecz Krajowej Rady Komorniczej.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Skrypt KPA, Rozdział V - Organy prowadzące postępowanie, ROZDZIAŁ V: ORGANY PROWADZĄCE POSTEPOWANIE
Prawa CzB3owieka - skrypt2E, Politologia UMCS (2005 - 2010) specjalność samorząd i polityka lokalna,
organy ue, Studia, STUDIA PRACE ŚCIĄGI SKRYPTY
Organy ochrony prawnej skrypt
Historia prawa polskiego skrypt Litynski Organy ochrony prawnej
06 pamięć proceduralna schematy, skrypty, ramyid 6150 ppt
Organy wladzy Rzeczypospolitej Polskiej sejm i senat
Organy po TL 2
Organy administracji do spraw ochrony środowiska
122 Organy wladzy Rzeczypospolitej sady i trybunalyid 13886 ppt
geodezja satelitarna skrypt 2 ppt
Instytucje i organy UE
Mój skrypt 2011
Mechanika Techniczna I Skrypt 2 4 Kinematyka

więcej podobnych podstron