Pedagogika specjalna - jest nauką szczegółową pedagogiki, jej przedmiotem jest opieka, terapia, kształcenie i wychowywanie osób z odchyleniem od normy najczęściej jednak jednostek niepełnosprawnych, bez względu na rodzaj stopień i złożoność objawów oraz przyczyn i skutków anomalii zaburzeń trudności lub ograniczeń (lub mniej sprawnych)

Pedagogika empiryczna – bada organizuje procesy rozwoju psychicznego, rozwój inteligencji, osobowości procesów poznawczych.

Teoretyczna – z innych dziedzin pedagogiki, wiedza.

Do pedagogiki specjalnej zalicza się:

1. Osoby mające uszkodzone lub zaburzone narządy ruchu (mózgowe porażenie dziecięce)

2. Osoby z zaburzoną percepcją słuchową i mowy.

3. Osoby z zaburzoną percepcja wzrokową

• Tyflopedagogika – nauka zajmująca się zaburzeniami i wadami wzroku

• Surdopedagogika – nauka o zaburzeniach słuchowych

1. Osoby z zaburzonym poziomem intelektualnym czyli osoby upośledzone umysłowo

• Oligofrenopedagogika – nauka o zaburzeniach intelektualnych i umysłowych

1. Osoby przewlekle chore

• Pedagogika terapeutyczna(lecznicza)

1. Osoby z racji błędnego wychowania czyli niedostosowanie społeczne

• Pedagogika resocjalizacyjna –

• Logopedia – zaburzenia mowy i jej wady

• Pedagogika z trudnościami uczenia się od 1933r. – osoby z racji niepełnosprawności maja problemy z nauką

Niepełnosprawność – osoba której stan fizyczny lub psychiczny trwale lub okresowo utrudnia lub ogranicza albo uniemożliwia wypełnianie zadań życiowych i pełnienie ról społecznych zgodnie z normami prawnymi i społecznymi .

• Fragmentaryczna – zaburzenia mowy, lekki niedosłuch, słabszy wzrok

• Całkowita- ślepota, totalna głuchota, nie do skorygowania

• od urodzenia – urodzony z daną wadą

• nabyta w ciągu życia – choroby, wypadki

wymiary niepełnosprawności –

1. ograniczony – zdrowia fizycznego i psychicznego

2. psychologiczny – wszelkie ograniczenie lub brak możliwości wykonywania czynności na poziomie uważanym za normalny

3. społeczny – ogranicza funkcjonowanie w rolach społecznych

problematyka pedagogiki specjalnej i jej zakresy:

1. Etiologia – zajmuje się przyczynami niepełnosprawności

2. Fenomenologia - bada objawy zjawiska towarzyszące niepełnosprawności

3. Profilaktyka – ma na celu zapobieganie występowaniu niepełnosprawności

Pedagogika specjalna korzysta z innych nauk:

1. Pedagogika ogólna – wykorzystuje metody, formy pracy, zasady w nauczaniu i wychowaniu dzieci, ale dostosowuje je do możliwości intelektualnych osób niepełnosprawnych

2. Psychologia – testy psychologiczne określa się poziom niepełnosprawności intelektualnej (IQ – stopień niepełnosprawności)

3. Medycyna – wspomaganie osób niepełnosprawnych ( aparaty słuchowe, skafander kosmiczny dla osób z porażeniem mózgowym, utworzony w Polsce w Mielnie) Walker – dla dzieci pionizacja osób parapodium.

4. Prawo – przepisy regulujące opiekę poradnictwo dla placówek

5. Nauki społeczne – instytucje wsparcia społecznego mieszkania chronione.

6. Ortodydaktyka - zajmuje się ustaleniem zasad i przebiegu procesów nauczania jednostek niepełnosprawnych.

Nowe orientacje dla pedagogiki specjalnej –

1. Odchodzi się od medycznego poglądu na niepełnosprawność (modelu) który uwarunkowany był głównie na braki defekty a zmierza do poszukiwania mocnych nowych stron

2. Odchodzi się od akcentowania psychicznych i społecznych odmienności i niepełnosprawności rozwojowych, a zmienia się do eksponowania potrzeb wspólnych dla wszystkich jednostek.

3. Dystansuje się od postawy wobec postawy niepełnosprawnych litością, współczuciem, a zmierza się do uznawania potrzeb wspólnych dla wszystkich jednostek

4. Rezygnacja od izolowania osób w placówkach opiekuńczo – wychowawczych dla wychowania w rodzinie z akcentowaniem pomocy rodzinie.

Cele pedagogiki specjalnej:

1. Zasadniczy cel to rewalidacja – usprawnienie powrotu do formy „znów zdrowy”

2. Możliwe maksymalne wszechstronne ukształtowanie osobowości osób niepełnosprawnych.

3. Możliwie najlepsze przystosowanie do życia w społeczeństwie.

4. Możliwe najpełniejsze usamodzielnienie się w czynnościach samoobsługowych, poruszaniu się pracy i materialnie.

5. Nauczyć osoby niepełnosprawne żyć funkcjonować ze swoją niepełnosprawnością w miarę ich możliwości.

Zadania pedagogiki specjalnej:

1. Szczegółowa pełna diagnoza – przyczyny niepełnosprawności, fazy, program wsparcia

2. Badania katamnestyczne – czyli badanie dotyczące skuteczności działań.

3. Koordynowanie –eliminowanie modyfikowanie zaburzeń.

4. Kompensacja – czyli uzupełnienie wyrównanie braków i zasępienie ich tymi, które zostały najmniej uszkodzone lub w ogóle bez uszkodzeń. Niewidomi mają dobry słuch

5. Integracja – czyli łączenie ze społeczeństwem ludzi żyjących w normie. Nauczanie zintegrowane – w pedagogice specjalnej dzieci niepełnosprawne uczą się razem z dziećmi pełnosprawnymi.

6. Terapia pedagogiczna – wszelkie działania mające na celu likwidację lub ograniczenie zaburzeń rozwojowych oraz umożliwianie lub ułatwianie najodpowiedniejszego rozwoju dla osób odchylonych od normy.

• Odciążająca

• Aktywizująca

Formy:

• Muzykoterapia – symboli dźwiękowe – metoda – dla dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi

• Biblioterapia – bajki muzyczne postawy nauka postaw

• Trening relaksacyjny – wizualizacja apelacja do ich wyobraźni

• Pantomima – umiarkowane ruchy dla niemowy.

Surdopedagogika – jest działem pedagogiki specjalnej, zajmującym się teorią i praktyka kształcenia osób z wadą słuchu, a więc osób niesłyszących (głuchych) i słabo słyszących (niedosłyszących, z resztkami słuchu).

Skala słuchu:

1. Słuch normalny – 20 decybeli – szept

2. Lekkie upośledzenie – 21 – 40 decybeli – nie słyszy spokojnej rozmowy, odgłosu cichej ulicy

3. Średnie upośledzenie – 41 – 70 decybeli – nie słyszy silnika samochodu, krzyku

4. Poważne upośledzenie – 71 – 90 decybeli – nie słyszy klaksonu samochodu i silnika pneumatycznego

5. Głębokie upośledzenie – 91 i < decybeli – nie słyszy karabinu maszynowego, silnika samolotu

6. 110 decybeli – dyskoteka

7. 160 decybeli – prowadzi nawet do śmierci

Możliwości porozumiewania się z osobami głuchymi:

1. Metoda migowa – umowne gesty połączone z mimiką służące do porozumiewania się z osobą niesłyszącą. Jest to najprostsza forma porozumiewania się.

2. Daktylografia – mowa palcowa. Dłoń i odpowiedni układ palców i układy liter.

3. Fonogesty – Kazimiera krakowiak dla Polski. Umowne specjalne rytmiczne ruchy jednej ręki wykonane na wysokości twarzy osoby mówiącej.

4. Mowa kombinowana – składa się na nią stosowanie w procesie porozumiewania się mowy ustnej w formie graficznej lub dźwiękowej, alfabetu palcowego i znaków migowych.

5. Metoda totalnej komunikacji – uwzględnia również wszelkie drogi porozumiewania się, migi, daktylografia i mowa ustna.

6. Metoda ustna.