Protetyka ćw 6.
Wkłady koronowe
Mogą stanowić uzupełnienie samodzielne, odbudowujące utraconą część korony zęba, być elementem łączącym filar z przęsłem mostu, bądź też stanowić element samodzielny służący do podparcia na nim protezy stałej lub ruchomej.
Wykonuje się je przeważnie na zęby trzonowe i przedtrzonowe, rzadko na kły, sporadycznie na siekacze
Tworzywem wkładów najczęściej jest metal: stopy złota, srebro-pallad, kompozyty i ceramika (techniką CAD/CAM)
Wskazania:
Odbudowa zniszczonej części koronowej zęba
Odbudowa punktu stycznego
Element trwale łączący filar z przęsłem
Oparcie dla ciernia w protezie częściowej lub dla niestałego połączenia z przęsłem mostu (wkład we wkładzie- nie wiem o co chodzi)
Podbudowa dla korony osłaniającej w przypadku niskiego, stożkowatego filaru
Podnoszenie wysokości zwarcia lub po utraceniu kontaktów okluzyjnych
Przeciwwskazania:
Duża skłonność do próchnicy
Istnienie kilku wypełnień w obrębie zęba, w którym planuje się wykonanie wkładu
Duże zniszczenie zęba procesem próchnicowym
Zęby martwe (wykonuje się endokorony)
Niski filar (jeżeli ma być elementem mostu)
Zbyt cienkie ściany otaczające ubytek (możliwość pękania ścian zęba na skutek rozszerzalności termicznej wkładu)
Młody wiek pacjenta- uszkodzenie miazgi
Wśród wypełnień lanych wyróżnia się:
WKŁADY (INLAY):
Odbudowują część powierzchni zgryzowej oraz ewentualnie powierzchnie styczne. Cechą charakterystyczną wkładów jest to, że nie pokrywają powierzchni zgryzowej
Nie zajmuje całej powierzchni żującej, ale może obejmować powierzchnie styczne. Najlepiej modelować metodą bezpośrednią
NAKŁADY (ONLAY)
Odbudowują całą powierzchnię zgryzową i obie powierzchnie styczne, guzki zębowe
Są ścięte mniej lub bardziej stromym wewnętrznym skosem
Wykonuje się stopień na powierzchniach stycznych
Zmodyfikowany wkład pokrywający całą powierzchnię okluzyjną zęba, dzięki czemu zapobiega koncentracji nacisków okluzyjnych
WYPEŁNIENIA LANE WZMACNIANIE ĆWIEKAMI (PINLAY)
Ćwieki są odlewane razem z wypełnieniem i stanowią dodatkową retencję.
Mogą być łączone z każdym rodzajem wypełnienia lanego
NADKŁAD (OVERLAY)
Odbudowują całą powierzchnie zgryzową, obie styczne
Guzki zęba są ścięte połączonym zewnętrznym i wewnętrznym skosem.
OGÓLNE ZASADY SZLIFOWANIA:
Dno ubytku nie może być szersze niż wlot
Dno z dużą powierzchnią i prostopadłe do kierunku działania sił na wkład, płaskie
Ściany równoległe lub rozbieżne w kierunku brzegu siecznego/powierzchni żującej
Ściany gładkie bez podcięć i miejsc podpadających- podcieni
Wkład musi mieć jeden tor wprowadzania
Zachowanie proporcji między głębokością a pozostałymi wymiarami ubytku (możliwość wyważenia)
Poprawka Blacka- ścięcie ścian u wylotu pod kątem w celu zwiększenia powierzchni szkliwa
Dodatkowe umocowanie (nacięcia, rowki)
Odpowiednią retencję zapewnia:
-równoległość ścian bocznych
-płaskie dno ubytku o możliwie dużej powierzchni
-możliwość zastosowania ćwieków
Wraz z rozbieżnością ścian w kierunku zarysu poprawia się możliwość wprowadzenia wkładu, jednocześnie zmniejsza się jego retencja i stabilność
Opracowanie ubytku pod wkład koronowy:
Różnice w opracowaniu ubytku występują w zależności od jego usytuowania w zębie
Ubytek kształtuje się zgodnie z ogólnymi zasadami
Zachowanie lekkiej rozbieżności ścian względem dna ubytku
Typowy wkład (inlay) można wykonać tylko jeżeli ubytek na powierzchni zgryzowej nie przekracza 1/3 w wymiarze językowo-przedsionkowym. Przy większym zniszczeniu ściany boczne są osłabione i lepiej nakład lub nadkład
Przejście ścian dokomorowych pionowych w poziome należy lekko zaokrąglić lub nadać mu kształt ukośny
OPRACOWANIE UBYTKU POD WKŁAD KORONOWY cd:
Najlepsze warunki istnieją, jeżeli kąt zawarty między ścianami bocznymi a płaskim dnem wynosi 95°, nie może być większy niż 105°
Zarys ubytku powinien przebiegać w miejscach dostępnych dla zabiegów higienizacyjnych
Brzegi ubytku celem zapewnienia dobrej styczności brzeżnej powinny być poprowadzone po kątem 45° w stosunku do toru wprowadzania wkładu
Ściana dodziąsłowa jest płaska i ustawiona prostopadle lub lekko skośnie pochylona do ściany dokomorowej pionowej
MODELOWANIE WKŁADU W WOSKU:
Bezpośrednie
Pośrednie
Bezpośrednie- w japie
Ubytki złożone zamienia się na proste z użyciem odpowiedniej kształtki i klinów uszczelniających
Dokładne wypełnienie ubytku- zwilżonego wodą destylowaną uplastycznionym woskiem odlewniczym
Wymodelowanie w wosku powierzchni zgryzowej tak, aby jak najdokładniej odtworzyć warunki anatomiczne
Po stwardnieniu wosku wtapia się w niego rozgrzany sztyft, który służy jako uchwyt do wyjęcia modelu z ubytku (w pracowni jako kanał)
Przesłanie do pracowni, gdzie odlewnictwo
Pracochłonne, wymaga precyzji i polecany w ubytkach klasy I
Pośrednie- lepsze
Lekarz wykonuje wycisk dwuwarstwowy masami plastycznymi (wycisk obejmuje ząb z ubytkiem i zęby z nim sąsiadujące) oprócz tego pomocniczy przeciwzgryz i kęsek
Wyciski przesyła się technikom z pozdrowieniami, tylko wtedy wymodelują i odleją nam wkład
Ubytek wypełnia się fleczerem
Otrzymany gotowy wkład dokładnie sprawdza się przez dopasowanie ubytku, po czym mocuje się go za pomocą cementu
Przed zacementowaniem przemycie wodą destylowaną lub solą fizjologiczną, wkład alkoholem i dokładnie się osusza
PODKŁAD:
-manipulowanie (wycisk, modelowanie, wypełnienie fleczerem) w ubytku wymaga dobrze osadzonego podkładu
-najlepsze glassjonomerowe
-w ubytkach głębokich podkłady podwójne
WADY:
Z czasem powstaje szczelina związana z osadzaniem wkładu za pomocą cementu
Jeżeli metalowe, to nieestetyczne
ZALETY:
Stabilność kształtu
Odporność na ścieranie i korozję
W domciu:
Licówki- jak opracowujemy zebuszek pod licówkę, jak ją wykonujemy od strony technicznej