1. Prawda czy fałsz? (MIKROEKONOMIA)

• Prawo popytu mówi, że wzrost popytu powoduje przesunięcie krzywej popytu w prawo

• Efekt substytucji wyraża wpływ, jaki wywiera zmiana ceny danego towaru na ceny względne innych towarów substytucyjnych

• Samochód i benzyna stanowią towary substytucyjne

• Prawo podaży mówi, że gdy cena wzrasta, rośnie również wielkość popytu

• Efekt dochodowy ilustruje następujące stwierdzenie: „Gdy maleje cena mięsa konsumenci będą mogli pozwolić sobie na zwiększenie zakupów, ponieważ zwiększy się siła nabywcza ich dochodów”

• Jeżeli cena towaru X wzrasta, a popyt na towar Y rośnie, wtedy X i Y są dobrami substytucyjnymi

• Jedną z wad systemu rynkowego jest włączenie efektów zewnętrznych do rachunku ekonomicznego

• Działanie rządu (państwa) powoduje wzrost podaży dóbr wolnych

• Realny PKB mierzy bieżącą produkcję w cenach bieżących

• Krzywa Phillipsa wyraża związek między stopą inflacji a stopą procentową

• Inflacja popytowa charakteryzuje się zbyt dużą ilością dóbr i usług w stosunku do zbyt małych zasobów pieniężnych

• Monetaryści podkreślają, że próby obniżenia bezrobocia naturalnego przez wzrost podaży pieniądza powodują jedynie wzrost deficytu budżetowego

• Firma wolnokonkurencyjna jest cenobiorcą

• Firma-uczestnik konkurencji doskonałej sprzedaje produkt jednorodny

• Korzyści skali wiążą się z utratą przez kierownictwo przedsiębiorstwa kontroli nad kosztami jego działalności

• Powyżej pewnego poziomu produkcji koszt krańcowy zaczyna spadać, powodując zwiększanie się wielkości produkcji dodatkowej, otrzymywanej z kolejnej jednostki zmiennego czynnika wytwórczego

• Publiczne dobra i usługi finansowane są przy pomocy dobrowolnych wpłat i są kupowane na wolnym rynku

• Powietrze i energia słoneczna stanowią przykłady dóbr wolnych

• Ekonomia pozytywna zajmuje się subiektywnymi stwierdzeniami ekonomicznymi. Ekonomia normatywna zajmuje się obiektywnymi stwierdzeniami ekonomicznymi

• Gospodarowanie oznacza dokonywanie wyboru między alternatywami

• Firma- uczestnik konkurencji doskonałej sprzedaje produkt po cenie równej utargowi (przychodowi) całkowitemu

• Korzyści skali oznaczają spadek długookresowych kosztów całkowitych i przeciętnych

• Prawo Greshama-Kopernika stwierdza, że podaż tworzy dla siebie rynek zbytu

• Powyżej pewnego poziomu produkcji koszt przeciętny zaczyna spadać, powodując zmniejszanie się przyrostu produktu całkowitego, otrzymywanego z kolejnej jednostki zmiennego czynnika wytwórczego

• Niedobór rynkowy to ilość popytu, która przekracza wielkość podaży w punkcie przecięcia się krzywych popytu i podaży

• Ekonomia pozytywna zajmuje się analizą dóbr prywatnych. Ekonomia normatywna bada prawidłowości odnoszące się do dóbr publicznych

• Gospodarowanie oznacza dokonywanie alokacji zasobów między alternatywne możliwości ich zastosowania

• Użyteczność krańcowa to zmiana całkowitej satysfakcji związana ze zmianą konsumpcji o jednostkę

• Jeżeli dobro X jest o połowę tańsze od dobra Y, to nachylenie linii budżetu wynosi -1/2

• Konsument znajduje się w stanie równowagi, kiedy krzywa obojętności przecina linię budżetu

• Najpopularniejszą formą prywatyzacji w Polsce była prywatyzacja likwidacyjna

• Paradoks Veblena polega na wzroście popytu na dobro luksusowe na skutek zwiększenia popytu innych konsumentów na to dobro

• Wprowadzenie bardziej wydajnej technologii powoduje zazwyczaj przesunięcie krzywej podaży w prawo

• Najczęściej spotykaną formą własności w gospodarce rynkowej jest kapitalistyczna własność akcyjna

• Jeżeli relatywnie duża zmiana ceny powoduje relatywnie małą zmianę popytu, to popyt jest mało elastyczny

• Jeżeli państwo ustali cenę minimalną na poziomie niższym od ceny równowagi, to na rynku pojawi się deficyt towaru

• Jeżeli kaszanka jest dobrem podrzędnym, to wzrost dochodu spowoduje przesunięcie krzywej na to dobro w prawo

• Własność publiczna to własność zbiorowa, a własność prywatna to własność pojedynczych osób

• Drugie prawo Gossena głosi, że wzrost konsumpcji jakiegoś dobra powoduje spadek użyteczności krańcowej

• W gospodarce centralnie planowanej przedsiębiorstwa charakteryzowały się „miękkim ograniczeniem budżetowym”

• Najbardziej efektywny ekonomicznie wariant decyzji to taki, gdzie relacja nakładów do efektów jest największa

• Gospodarka centralnie planowana cechowała się wysokim stopniem monopolizacji

• Funkcja aplikacyjna ekonomii polega na wyjaśnianiu zjawisk i procesów gospodarczych

• Rynek sprzedawcy charakteryzuje się długotrwałą nadwyżką popytu nad podażą

• Spośród potrzeb wtórnych najbardziej fundamentalny charakter mają potrzeby bezpieczeństwa

2. Wybierz jedną najlepszą odpowiedź (MIKROEKONOMIA)

Prawo popytu mówi:

- jeżeli obniża się podaż, obniża się cena

- wszelka zmiana ceny spowodowana jest zmianą popytu

- istnieje dodatnia zależność między ceną a wielkością podaży

- występuje odwrotna zależność między ceną a wielkością popytu

Dobra i usługi, z których powszechny dostęp nie podlega zasadzie wykluczenia, to:

- dobra i usługi publiczne

- zasoby ogólnie dostępne

- zasoby opieki społecznej

- wszystko co wyżej napisane

Krzywa Laffera wyraża zależność

- między wpływami do budżetu a wysokością stóp procentowych

- między inflacją a bezrobociem

- między wysokością stopy podatkowej a wpływami do budżetu

- między stopą opodatkowania a inflacją

Z ilościowej teorii pieniądza wynika, że:

- przeciętny poziom cen w gospodarce jest zależny od kosztów wytwarzania

- przeciętny poziom cen jest funkcją popytu na pieniądz

- przeciętny poziom cen jest proporcjonalny do zasobu pieniądza w obiegu

- przeciętny poziom cen jest funkcją stopy procentowej

Fundamentalnym problemem ekonomicznym każdego kraju jest:

- sprawiedliwy podział dochodów

- przezwyciężenie zjawiska rzadkości zasobów

- zachowanie zasobów

- maksymalizowanie produkcji z danych ograniczonych zasobów

- zapewnienie pełnego zatrudnienia tym, którzy są zdolni i chętni do pracy

Pojęcie rzadkości:

- jest synonimem ubóstwa

- ma różne znaczenie w krajach niedorozwiniętych w porównaniu do nowoczesnych krajów uprzemysłowionych

- odnosi się do wszystkich ludzi we wszystkich krajach

Optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa znajduje się przy produkcji:

- maksymalizującej utarg całkowity

- minimalizującej koszt przeciętny

- wyrównującej koszt krańcowy z kosztem przeciętnym

- wyrównującej koszt krańcowy z utargiem krańcowym

Optimum technologiczne oznacza, że przedsiębiorstwo:

- osiąga max. zysk przeciętny

- maksymalizuje utarg przeciętny

- maksymalizuje zysk całkowity

- minimalizuje zysk jednostkowy (przeciętny)

Korzyści skali oznaczają:

- spadek kosztów całkowitych w miarę spadku produkcji

- spadek kosztów stałych w miarę wzrostu produkcji

- spadek kosztów przeciętnych w miarę wzrostu produkcji

- spadek kosztów krańcowych w miarę wzrostu produkcji

Utarg krańcowy firmy monopolistycznej:

- rośnie szybciej niż cena

- spada szybciej niż cena

- jest równy cenie

- żadna odpowiedź nie jest dobra

Pozacenowe determinanty podaży to:

- koszty wytwarzania

- efekt substytucyjny zmiany ceny

- efekt dochodowy

- dochody nabywców

Krzywa popytu na wyroby firmy działającej w warunkach konkurencji doskonałej jest:

- poziomą linią prostą

- pionową linią prostą

- linią prostą o dodatnim nachyleniu

- linią prostą o ujemnym nachyleniu

Dobra i usługi, z których powszechny dostęp nie podlega zasadzie wykluczenia to:

- dobra i usługi publiczne

- zasoby ogólnie dostępne

- zasoby opieki społecznej

- wszystko, co wyżej

3. Uzupełnij: (MIKROEKONOMIA)

• Dobra ………….. to dobra, które są zużywane przez przedsiębiorstwa przy wytwarzaniu innych produktów

• Przyrost wartości dóbr, będący rezultatem danego procesu produkcji to………….

• Dobra…………. mają współczynnik dochodowej elastyczności popytu ujemny

• Cena usuwająca nadmiar lub niedobór produktów, cena czyszcząca rynek z niedopasowania popytu i podaży, to cena ………….

• Wymień 4 główne warunki konkurencji doskonałej

• Wzrost ceny dobra A powoduje obniżenie dochodu realnego konsumentów. Ten efekt nazywamy…….

• Linia łącząca punkty reprezentujące różne ilościowe kombinacje 2 dóbr, jednakowo dla konsumenta atrakcyjne, nosi nazwę……

• Niekorzyści skali oznaczają …….. kosztów ……… w miarę wzrostu ……

• Wzrost ceny dobra A skłania nabywcę do zastępowania go innym dobrem. Ten efekt zmiany ceny nazywamy………….

• Koszty krańcowe to przyrost kosztów całkowitych spowodowany ………

• Utarg krańcowy jest przyrostem……………

• Zanieczyszczenie środowiska to przykład negatywnych………

• Optimum ekonomiczne przedsiębiorstwa wyznacza poziom produkcji, przy którym różnica między ……… i …….. jest maksymalna

• Trzy podstawowe czynniki produkcji to:

• Środki zaspokojenia ludzkich potrzeb określa się mianem……..

• Wymień 2 cechy określające specyfikę dóbr publicznych

• Pragnienie nabycia określonego towaru nie poparte możliwościami dochodowymi oznacza popyt……

• Zmiana ceny powoduje dwojaki efekt: ………… i ……………

• Wymień 3główne pozacenowe determinanty popytu

• Zgodnie z pierwszym prawem Gossena w miarę wzrostu ilości konsumowanego dobra użyteczność krańcowa ……….

• Położenie linii ograniczenia budżetowego konsumenta zależy od dwóch czynników:…………………………..

• Prawo mówiące, że zwiększenie nakładów czynnika zmiennego ( przy założeniu, że pozostałe czynniki są stałe) zaczyna od pewnego momentu dawać coraz mniejsze przyrosty produkcji nosi nazwę…………..

• Koszty, których wielkość nie zmienia się przy zmianie wielkości produkcji to tzw. koszty………….

• Przyrost użyteczności całkowitej spowodowany konsumpcją dodatkowej jednostki danego dobra nazywamy…………………

• Korzyści skali oznaczają ……….. kosztów………….. w miarę wzrostu………..

• Utarg całkowity jest iloczynem ……………….. i …………………

• Zysk całkowity jest różnicą między ……………….. i ………………….

• Przedsiębiorstwo wolnokonkurencyjne maksymalizuje zysk przy rozmiarach produkcji wyznaczonych przez punkt zrównania się ……………… z ………………. który równy jest cenie

• Dobra będące wynikiem produkcji to dobra……..

• Alternatywą gospodarki rynkowej jest ………………

• Uczestnik procesu gospodarowania, czyli podejmujący decyzje ekonomiczne to ………….

• W odróżnieniu od praw przyrody, prawa ekonomiczne mają charakter……………

• Zmiana ceny powoduje efekt dochodowy i ………….

• Przy danych cenach i danym dochodzie konsument dokona takich wyborów, by zgodnie ze swymi upodobaniami osiągnąć możliwie największe łączne zadowolenie, zwane ………….

• Zmiany w dochodach konsumenta powodują przesunięcie w górę lub w dół linii ……….

• Punkt równowagi gospodarstwa domowego to punkt styczności krzywej ……… z ………..

• Koszty przeciętne to stosunek kosztów ………… do ……….

• ……………. skali oznaczają wzrost kosztów ………… wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji

• Monopol pełny występuje wtedy gdy spełnione są następujące warunki:

• Przedsiębiorstwo monopolistyczne jest w równowadze ekonomicznej przy rozmiarach produkcji wyznaczonych przez punkt zrównania się kosztu ………….. z utargiem ……….

4. Uzupełnij: (MAKROEKONOMIA)

• Osoby w wieku produkcyjnym, zdolne do pracy i gotowe do jej podjęcia stanowią siłę roboczą

• Stopa procentowa pobierana przez bank centralny od pożyczek udzielanych bankom komercyjnym pod zastaw weksli (lub innych papierów wartościowych) nosi nazwę dyskontowa

• Zestawienie wartości wszystkich transakcji ekonomicznych dokonanych w danym okresie między daną gospodarką krajową a zagranicą nosi nazwę Produkt narodowy brutto

• W systemie kursów sztywnych wzrost ceny waluty wyrażonej w walucie innego kraju nosi nazwę ………….

• Nurt ekonomii głoszący, że inflacja jest zjawiskiem wyłącznie pieniężnym to monetaryzm

• Pionowa krzywa Phillipsa pokrywa się z ………… poziomem bezrobocia

• Wymień 4 główne funkcje pieniądza: miernik wartości, narzędzie wymiany, środek płatniczy, środek tezauryacji

• W odróżnieniu od systemu kursów sztywnych, zjawisko obniżania się kursu płynnego danej waluty nosi nazwę rewaluacji.

• Krzywa Laffera wyraża związek między między stawką opodatkowania a przychodami budżetowymi państwa z tytułu podatków

• Dział ekonomii zajmujący się badaniem zjawisk i procesów gospodarczych zachodzących w skali całej gospodarki nazywamy makroekonomią

• Aby przejść od PKB do PNB należy do tego pierwszego dodać dochody netto z tytułu własności za granicą

• Bank centralny określając minimalną relację rezerw gotówkowych do wkładów w bankach komercyjnych określa stopę procentową

• Spadek ogólnego poziomu cen nosi nazwę deflacja

• Wysokość mnożnika inwestycyjnego zależy od przyrostu konsumpcji i dochodu

• Przyrost produktu całkowitego spowodowany zwiększeniem nakładów czynnika zmiennego o jednostkę nosi nazwę …………….

• Wielkość współczynnika kreacji depozytów (mnożnik kreacji pieniądza) zależy od …………..

• Do najważniejszych narzędzi wykorzystywanych przez bank centralny do kontrolowania podaży pieniądza należą: a) b) c)

• Monetarna teoria inflacji opiera się na tzw. neoilościowym równaniu wymiany M V=P Y. Podaj znaczenie tych symboli. M-ilość pieniądza , P- cena

• Spadek tempa wzrostu ogólnego poziomu cen nosi nazwę dezinflacja

• Krzywa Phillipsa ilustrowała tezę, że między tempem wzrostu płac i poziomem bezrobocia istnieje zależność odwrotna

• Wykorzystywanie podatków i wydatków budżetowych do stabilizacji gospodarki oraz realizacji innych celów makroekonomicznych stanowi treść polityki fiskalnej

• Bilans płatniczy składa się z trzech rachunków : dochody - wpływy kontra wydatki - płatności

• Okresowo powtarzające się zmiany poziomu aktywności gospodarczej noszą nazwę ………..

• Keynesizm stanowił teoretyczne uzasadnienie polityki gospodarczej zwanej interwencjonistyczną Produkt krajowy brutto (PKB) można obliczyć trzema metodami: 1) PKB = produkcja globalna kraju minus zużycie pośrednie = suma wartości dodanej ze wszystkich gałęzi gospodarki narodowej. 2) PKB = konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport - import + zmiana stanu zapasów. 3) PKB = dochody z pracy + dochody z kapitału + dochody państwa + amortyzacja.

• Przyrost wartości dóbr, będący rezultatem danego procesu produkcji to Wartość dodana

• Krańcowa skłonność do konsumpcji to stosunek przyrostu korzyści do przyrostu dobra

• Produkcja, jaką można wytworzyć przy pełnym wykorzystaniu istniejących czynników wytwórczych to ………….

• Stosunek wielkości produkcji do liczby zatrudnionych nazywamy ……..

• Wśród podatków pobieranych przez państwo polskie najpoważniejszą pozycję zajmuje podatek ……………………..

• Bank centralny pełni następujące funkcje: Bank centralny emituje pieniądz gotówkowy.

• Bank centralny jest bankiem banków i innych instytucji finansowych. Każdy bank komercyjny posiada w banku centralnym rachunek, na którym rejestruje rozliczenia z innymi bankami. Bank centralny realizuje również transakcje z zagranicznymi bankami centralnymi i instytucjami międzynarodowymi.

• Bank centralny jest bankiem skarbu państwa. Prowadzi rachunki instytucji państwowych. Utrzymuje rachunki depozytowe państwa, prowadzi kasową obsługę budżetu, obsługuje dług publiczny.

• Bank centralny formułuje cele polityki pieniężnej państwa i steruje nią za pomocą dostępnych instrumentów.

• Bank centralny utrzymuje i zarządza rezerwami dewizowymi kraju, a także prowadzi politykę kształtowania kursu waluty krajowej.

• Bank centralny nadzoruje działalność banków komercyjnych.

• Bank centralny reguluje podaż pieniądza w obiegu (poprzez np. operacje otwartego rynku i ustalanie stóp procentowych) i odziałuje na politykę kredytową banków komercyjnych.

• Polityka banku centralnego polegająca na sprzedaży lub kupnie papierów wartościowych nosi nazwę operacji ………

• Klasyczny (tzn. XIX wieczny) cykl koniunkturalny obejmował 4 fazy: kryzys, stan depresji, ożywienie i rozkwit.

• Stopa bezrobocia to relacja między ………….

• Zdaniem monetarystów przyczyną inflacji jest podaż pieniądza.

• Zmodyfikowana krzywa Phillipsa wyraża zależność między stosunek (korelację) między stopą bezrobocia a stopą inflacji, przy założeniu pewnej oczekiwanej stopy inflacji.

• Pośrednicząc w realizacji zaciągniętych zobowiązań, pieniądz pełni funkcje narzędzia wymiany/ środka płatniczego.

• Zasada mówiąca, że dany kraj powinien specjalizować się w produkcji tych towarów, których koszty produkcji są względnie niskie w porównaniu z innymi krajami nosi nazwę …………

• W odróżnieniu od systemu kursów sztywnych, zjawisko wzrostu kursu płynnego danej waluty nosi nazwę ……….

• Tempo wzrostu dochodu narodowego jest sumą tempa wzrostu zatrudnienia i tempa wzrostu wydajności pracy

• Mnożnik inwestycyjny informuje o tym, jak zmienia się dochód narodowy pod wpływem zmiany wydatków konsumcyjnych

6

---