22. PRZEMIANA IZOTERMICZNA
1.Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest doświadczalne sprawdzenie prawa Boyle'a-Mariotte'a tzn. zależności:
PV=const
2.Schemat stanowiska.
3.Tabela z pomiarami i obliczeniami:
Ciśnienie barometryczne Pb=1008 hPa
Temperatura otoczenia T0=16o
Gęstość rtęci wynosi ρ=13546 kg/m3
L cm |
L1 |
L2 |
L3 |
L4 |
L5 |
L6 |
L7 |
|
104 |
99 |
95,5 |
93 |
89 |
86,5 |
81,5 |
H cm |
H1 |
H2 |
H3 |
H4 |
H5 |
H6 |
H7 |
|
31,5 |
42,5 |
51 |
55,5 |
64 |
70 |
80 |
h cm |
h1 |
h2 |
h3 |
h4 |
h5 |
h6 |
h7 |
|
0 |
13 |
23 |
29 |
36,5 |
47 |
60 |
p Pa |
p1 |
p2 |
p3 |
p4 |
p5 |
p6 |
p7 |
|
58941 |
61599 |
63592 |
65585 |
64256 |
70236 |
74223 |
X |
1 |
1,05 |
1,09 |
1,12 |
1,17 |
1,20 |
1,28 |
Y |
1 |
1,05 |
1,08 |
1,11 |
1,09 |
1,19 |
1,26 |
4. Wykorzystywane wzory oraz przykładowe obliczenia:
-do obliczenia ciśnienia panującego w manometrze u-rurkowym na długości „L” skorzystałem ze wzoru:
p+ρgH=Pb+ ρgh więc p=Pb+ ρgh- ρgH
-„X” oraz „Y” zostały wyznaczone z następujących zależności:
X=L1/Li Y=pi/p1
-przykładowy tok obliczeń przedstawiam na przykładzie pomiaru nr 2:
H2=42,5cm; h2=13cm; L2=99cm; L1=104cm; p1=58941Pa; Pb=1008hPa; ρ=13456kg/m3
p2=Pb- ρgh2- ρgH2=100800+(13546*9,81*13*0,01)-(13546*9,81*42,5*0,01)=61599Pa
X=L1/L2=104/99=1,05
Y=p2/p1=61599/58941=1,05
5.Wykres Y(X)
6.Wnioski.
W ćwiczeniu tym sprawdzaliśmy prawo Boyle'a-Mariotte'a , które opisuje wzór PV=const. W świetle tej zależności punkty pomiarowe na naszym wykresie Y(X) powinny stanowić charakterystykę liniową. Jak widać punkty układają się jedynie wzdłuż tej charakterystyki. Dzieje się tak, ponieważ prawo Boyle'a-Mariotte'a dotyczy gazu doskonałego, a nasze pomiary zostały dokonane na gazie rzeczywistym. Stąd niewielkie odchyłki punków pomiarowych od wykresu teoretycznego, wyjątek stanowi punkt 5 którego odchyłka jest spowodowana przede wszystkim błędem odczytu wysokości ciśnienia.