Behawioryzm

1. Odrzucenie pojęcia świadomości oraz introspekcji jako metody subiektywnej

2. Badanie wyłącznie bodźców bądź ich układu (sytuacji) i reakcji im odpowiadających,

Przedmiot:

Analiza obiektywnego zachowania się człowieka lub zwierzęcia.

Cel:

Przewidywanie i kontrolowanie zachowania

Zachowanie człowieka jest, reakcją na określone bodźce. Zmiany zachowania stanowią wynik uczenia się nowych reakcji.

Użyteczność jest według behawiorystów zasadniczym sprawdzianem prawdziwości poznania.

Wiedza psychologiczna powinna służyć każdemu do tego, aby mógł trafnie przewidywać, co drudzy zrobią, i aby mógł skutecznie wpływać na ich postępowanie tak, aby robili to, co powinni robić. Praktycznie ważne jest to, co ludzie robią, a nie, to co czują.

Przedstawiciele:

J.B. Watson (prekursor)

B.F. Skinner (behawioryzm radykalny)

E. Tolman, E.L. Thorndike (behawioryzm umiarkowany)

C.L. Hull, (neobehawioryzm).

Prawo efektu, E.L. Thorndike'a ( 1905r.)

Skojarzenia między bodźcem a reakcją ulegają pozytywnemu wzmocnieniu i utrwalają się, jeśli reakcja wywołuje uczucia przyjemne (stanowi nagrodę). Gdy reakcja wywołuje stan nieprzyjemności (stanowi karę), skojarzenia ulegają wzmocnieniu negatywnemu i słabną.

Konsekwencja:

Zachowania, przynoszące jednostce korzyść będą się powtarzać w podobnych sytuacjach.

Ludzie, tak jak i zwierzęta uczą się najłatwiej takich reakcji, które okazują się skuteczne.

Warunkowanie sprawcze B.F.Skinnera

Jak modyfikować zachowanie?

Jak pewne reakcje wzmacniać, a jak osłabiać?

Tempo reagowania wzrasta gdy:

1. po reakcji następuje pozytywny bodziec (nagroda)

2. gdy możliwa jest ucieczka od bodźca awersyjnego (brak kary)

Tempo reagowania maleje gdy|:

1. po reakcji następuje bodziec awersyjny (kara)

2. po reakcji następuje brak bodźca (wygaszanie) - konsekwencja obojętna

Manifest behawiorystyczny - 1913

1. introspekcja nie jest metodę naukową,

2. świadomość nie jest czymś realnym, a w każdym razie nie wpływa na zachowanie się jednostek.

3. wyobrażenia nie istnieją,

4. nie ma innej realności niż materialna ani innej przyczynowości niż mechaniczna,

5. tzw. świadome zmierzanie przez jednostkę do celu jest fikcją,

6. wszelkie postępowanie to wynik reakcji warunkowej i należy je tłumaczyć jako odpowiedź organizmu na bodźce,

7. uczucia i wzruszenia sprowadzają się do procesów gruczołowych,

8. myśl sprowadza się do czynności mięśni,

9. mózg i nerwy nie odgrywają większej roli w zachowaniu się organizmów,

10. na zachowanie nie mają również wpływu czynniki dziedziczne, a wszystkie bez mała reakcje organizmu można tłumaczyć jako nabyte.

Osobowość - suma nawyków wytworzonych u jednostki w ciągu jej dotychczasowego życia.

Zachowanie jest reakcją ruchową, polegającą na skurczach i rozkurczach mięśni lub gruczołów.

Myślenie jest reakcją drobnych ruchów gardła lub strun głosowych. Jeśli szczur znajduje wyjście z labiryntu to można powiedzieć, że zachował się inteligentnie.

Uczucia - reakcje narządów wewnętrznych oraz reakcje mimiczne czy pantomimiczne. Kiedy behawiorysta mówi, że człowiek lub zwierzę boi się lub złości, to ma na myśli jego ruchy ucieczki lub ataku, a nie jego wewnętrzne przeżycia.

Moralność - zachowanie, które przystosowuje jednostkę do społeczeństwa - jednostka moralna, to jednostka przystosowana do społeczeństwa, źródło: społeczeństwo kontroluje społeczne zachowanie jednostki nagradzając za jedne jego przejawy, a karząc za inne. Jednostka nieprzystosowana to jednostka, u której wytworzyło się więcej nawyków, za które społeczeństwo karze.

Życie społeczne człowieka - suma wzajemnych interakcji, gdzie każdy człowiek jest źródłem bodźców dla innych ludzi, a oni dla niego. Ludzie są dla siebie nawzajem również źródłem wzmocnień pozytywnych lub negatywnych, kar i nagród.

---