16. Co oznacza proces interioryzacji?

Interioryzacja, uwewnętrznienie, proces rozwojowy, polegający na przekształcaniu się czynności zewnętrznych w wewnętrzne czynności umysłowe.
Interioryzacja występuje najwyraźniej we wczesnych okresach rozwojowych, kiedy to do przebiegu czynności potrzebne są ruchy zewnętrzne i bezpośrednia obecność przedmiotów materialnych, np. dziecko uczące się dodawać, początkowo posługuje się w formą ruchową przesuwając i grupując przedmioty, następnie przechodzi do operacji werbalnych, kiedy przedmioty zastępuje słowami. Kolejny etap to właśnie interioryzacja, kiedy dodawanie odbywa się w myśli bez żadnych ruchów i słów.

17. Jakie zmiany zachodzą w rozwoju mowy dziecka w młodszym wieku szkolnym?

W rozwoju mowy dziecka w wieku wczesnoszkolnym można wyróżnić dwa kierunki:

-pierwszy kierunek wyraża się w rozszerzaniu funkcji symbolicznej mowy i w coraz wyraźniejszym związku z myśleniem.

Następuje włączanie mowy do działania. Wyraża się to w umiejętności myślowej analizy sytuacji, uświadomienia sobie celu działania, obmyślenia planu jego realizacji i środków do tego celu prowadzących.

„staje się jednym z ważnych dla rozwoju dziecka kierunków przeobrażeń, dokonujących się w wieku szkolnym w funkcjach mowy” (Wołoszynowa, 1975, s. 593).

- drugi kierunek rozwoju mowy obejmuje proces jej interioryzacji.

Wymagają tego sytuacje szkolne. Prowokują one ucznia do skupionego rozwiązywania zadania i zmuszają do skierowania uwagi „ do wewnątrz”, dotyczą myśli i wyobrażeń w związku z aktualnym zadaniem poznawczym.

Dziecko opanowuje nowe formy komunikacji językowej- mowa pisana.

Przyswaja wiadomości z zakresu gramatyki. Rozwijają się wszystkie płaszczyzny języka.

Wypowiedzi dzieci coraz częściej odnoszą się do zagadnień związanych ze zdobywaniem wiedzy i uczeniem się, co wpływa na rozwój słownictwa

Zmiany, jakie zachodzą w rozwoju mowy u dzieci w młodszym wieku szkolnym można ująć w następujących nurtach:

- pojawienie się nowej postaci mowy- mowy pisanej i rozpoczęcie wzajemnego procesu oddziaływania obu odmian mowy, poznanie całego zestawu środków leksykalnych, składniowych, gramatycznych, ortograficznych, interpunkcyjnych, służących do wyrażania uczuć, przeżyć i doznań za pomocą komunikatów pisanych; poznanie sposobów konstruowania różnych form wypowiedzi pisemnej.

- nabywanie umiejętności czytania

- opanowanie gramatycznej struktury języka

- duży przyrost zasobu słownictwa.

18. Jakie treści gramatyczne w klasach początkowych obejmują główne działy nauki o języku?

Treści gramatyczne przewidziane do realizacji w klasach początkowych obejmują główne działy nauki o języku:

-fonetyka

-słowotwórstwo

-nauka o częściach mowy

-fleksja

-składnia.

W zakresie fonetyki uczniowie poznają i wyróżniają:

-głoski

-litery

-sylaby

-samogłoski

-spółgłoski.

W zakresie słowotwórstwa znajduje się:

- grupowanie wyrazów pokrewnych

- dobieranie wyrazów o znaczeniu przeciwnym

- poprawne łączenie wyrazów w związki frazeologiczne.

Nauka o częściach mowy dotyczy:

-wprowadzania pojęć i wyróżniania na podstawie kryterium znaczeniowego: rzeczownika, czasownika, przymiotnika, przysłówka, liczebnika, przyimka, spójnika.

Ćwiczenia w składni obejmują:

-konstruowanie zdań i równoważników zdań

-przekształcanie jednej formy w drugą

-wyróżnianie typów zdań

-wyróżnianie podmiotu i orzeczenia

-rozwijanie zdań pojedynczych

-posługiwanie się zdaniami złożonymi z właściwym wykorzystaniem wskaźników zespolenia.

20. Co oznacza pojecie brak swoistości słowotwórczej?

Rezultatem tego jest powstawanie ciągów składniowych, elementów niepowiązanych logicznie z błędnie wyrażonymi stosunkami i związkami zachodzącymi między członami zdań.

Wiąże się to z sytuacyjnością myślenia, brakiem umiejętności wartościowania treści i ubogim zasobem środków językowych.

21. Dlaczego nie powinno się oddzielać ćwiczeń gramatycznych od innych ćwiczeń?

Poznawanie zjawisk językowych przez dzieci powinno mieć charakter kompleksowy i nie może być oderwane od dotychczasowej wiedzy dziecka o języku.

Wiedza o języku, zwłaszcza ta, która dotyczy gramatyki, przekazywana w edukacji początkowej ma często charakter scholastyczny. Jest oderwana od konkretnych sytuacji, w których można ją zastosować.

Z tego powodu ćwiczeń gramatycznych nie powinno się oddzielać w sposób sztuczny od innych ćwiczeń językowych.

Uważa się, że:

- wskutek braku powiązań teorii z praktyką w nauczaniu podstaw systemu gramatycznego języka polskiego,

- wskutek braku ćwiczeń , które polegałyby na zastosowaniu reguł i norm gramatycznych do języka dziecka –

w późniejszych latach nauki szkolnej pojawiają się błędy, których uczeń nie identyfikuje i nie jest w stanie ich wyeliminować.