1. Syndrom hieny

Zatrucie witaminami A i D (choroba hieny)

Choroba ta występuje na całym świecie u bydła.

Zwierzę chorujące ma wygląd i postawę hieny. Nadmierne przyjmowanie witaminy A i D może być decydującym czynnikiem. Wywołuje to obniżenie procesu różnicowania i proliferacji w chondrocytach i osteoblastach.

Podawania zaraz po porodzie witaminy A i D w konsekwencji daje zmiany kliniczne kończące się u około 1% cieląt zejściem śmiertelnym (ponieważ w świeżym mleku, sztucznych mieszankach do pojenia dużo tej witaminy).

Taki stan powoduje zatrzymanie wzrostu płytek kostnych i dysproporcję rozwojową kończyn przednich i tylnych. Zwierzęta maja pozycje siedzącą, leżą na boku osłabione, lub chodzą w sposób bunny-hopping.

2. Wpływ magnezu na układ krazenia i serca

Sercowo-naczyniowy

• zmniejsza przewodnictwo i pobudliwość

• działa energotwórczo

• przeciwdziała niedotlenieniu i niedokrwieniu

• działa ochraniająca na strukturę naczyń: przeciwdziała odkładaniu się Ca i zmianom tkanki łącznej

• działa przeciwskurczowo

• oddziaływuje jako jeden z czynników przeciwzakrzepowych

• chroni strukturę błon komórek krwi (głównie erytrocytów i trombocytów)

• przeciwdziała powstawaniu potencjalnych zmian miażdżycowych w układzie krążenia

3. Profilaktyka porazenia poporodowego

Dieta przedporodowa

• Niska zawartość Ca w diecie (< 20 g/ dzień), 2 tygodnie przed porodem

• Równoczesne obniżenie zawartości fosforu w diecie (dawka powyżej 80 g/krowę/dzień – zwiększa ryzyko choroby – zaburzenie działania enzymów katalizujących w nerkach produkcję 1,25-(OH)₂D₃

• Utrzymanie stosunku Ca:P na poziomie 1:1 lub niższym

• Stosowanie diety anionowej (100 g chlorku amonu lub siarczanu amonu krowę/dzień)

• Obniżenie nadmiaru białka w diecie, podwyższenie zawartości Mg

Preparaty wapnia - doustne przed i po porodzie:

• 100-150 g w 3 podaniach (24, 1-2 godziny przed i 10-14 godzin po porodzie

Podaż witaminy D i jej metabolitów:

• Vit. D₂ i D₃ 10- 20 milionów jednostek per os dziennie przez 5 dni przed porodem

• Vit. D₂ i D₃ – 10 milionów jednostek i.m. 7 dni przed porodem (codziennie)

• 25- (OH)-D₃ 4-8 mg (3-10 dni przed porodem i.m.)

• 1,25-(OH)D₃ 400 µg/dzień p.o. między 1 -4 dniem przed porodem

(dawka jednorazowa) lub 200 µg między 5-7 dniem

• 1-alpha-(OH)D₃ i.m. 350 µg 1-3 dni przed porodem

• 24-F-1,25-dihydroxyvitamin D₃ i.m. 100-150 µg 5 dni przed

spodziewanym porodem

Ten system profilaktyki w oparciu o Sterole obecnie nie jest preferowany

ze względu na: a/ możliwość przedawkowania wit. D, co daje efekty utajone

nieodwracalne (zwapnienia) !!!!

b/ ekonomię, bardzo droga ta metoda

4. Zespoly niedoboru jodu

Objawy i zespoły kliniczne

• niedoczynność tarczycy – wole – powiększenie objętości i ciężaru tarczycy (kompensacyjny przerost gruczołu)

• objawy towarzyszące

• osłabienie wzrostu i opóźnienie rozwoju młodych zwierząt

• zaburzenia rozrodcze u samic- niepłodność, nieregularna lub cicha ruja, brak rui, obumieranie i resorpcja zarodków, ronienia, rodzenie martwych i często nieowłosionych płodów, obniżona żywotność i wysoka śmiertelność nowonarodzonych zwierząt

• obniżona płodność samców – opóźnione dojrzewanie, zmiany degeneracyjne plemników, zmniejszenie popędu płciowego, zanik jąder, wnętrostwo.

• Zmiany na skórze – obrzęki śluzowate, wypadanie włosów

• obniżona wydajność produkcyjna

5. Objawy niedoboru pirydoksyny u cielat

Doświadczalny niedobór u cieląt:

brak apetytu, słaby wzrost, apatia, matowy włos, śmiertelna epilepsja. Charakterystyczna zmianą jest anemia z polikilocytozą czyli obecnością we krwi krwinek czerwonych różnego kształtu i wielkości (również u krów). Niedobarwliwa niedokrwistość. Wzrasta we krwi obwodowej poziom Fe, mocznika, kw. szczawiowego i kreatyny.

Niedobór tej witaminy daje głównie zmiany dotyczące układu nerwowego (porażenia, skurcze).

6. Diagnostyka roznicowa niedoboru wit A

Diagnoza różnicowa:

poliencefalomalacja,

tężyczka hipomagnezemiczna,

zatrucie ołowiem,

wścieklizna, u świń zatrucie solą,

pseudowścieklizna,

wirusowa encefalopatia.

7. Niedobor wit K u prosiat – objawy

Doświadczalnie wywołany niedobór Wit. K u prosiąt cechował się następującymi objawami: nadwrażliwością, anemią, brakiem apetytu, słabością i znacznym wydłużeniem czasu protrombinowego.

8. niedobor biotyny u swin – objawy

Podczas doświadczalnego niedoboru występują objawy: wyłysienia,

stany zapalne skóry

ból przy poruszaniu się na twardym podłożu (wynik zmian w ścianie podeszwowej raciczek).

kulawizny u macior i tuczników z uszkodzeniami podeszwowej i ściennej części raciczek (łatwo ustępują po leczeniu biotyną),

zwiększona łamliwość kości u prosiąt,

pęknięcia na połączeniu piętki z palcową częścią raciczki, pozycja siedzącego kangura u świń (nie stoją przy jedzeniu), uszkodzenia w okolicy wyższych partii kończyn.

9. diagnostyka niedoboru kobaltu

Diagnostyka laboratoryjna

Badania biochemiczne płynów i tkanek

• obniżenie poziomu witaminy B w surowicy poniżej 1 ng/ml, w wątrobie poniżej 200 g/kg tkanki, w treści żwacza poniżej 20 pg/ml

• obniżenie stężenia kobaltu w surowicy i wątrobie poniżej 0,15 ppm.

• obniżenie zawartości kwasu metylomalonowego w moczu

• Chemiczna analiza pasz i gleby

• obniżenie zawartości kobaltu w paszy poniżej 0,05-0,1 ppm s.m, w glebie poniżej 2 ppm

Badanie histopatologiczne

• złogi hemoglobiny w śledzionie i wątrobie

10. niedobor cynku – ten mniejszego stopnia

• niewielki lub umiarkowany

• nagła i silna utrata apetytu

• zahamowanie wzrostu(młodzieńczy wygląd)

• zmiany na skórze: nadmierne złuszczanie, nadmierne rogowacenie, świąd, podatność na zranienia, częste owrzodzenia, podatność na grzybice, zmiany w owłosieniu (przerzedzenie i rozjaśnienie sierści), zmiany w upierzeniu (łamliwe pióra), kruche i łamliwe kopyta, racice i pazury

• zmiany w kościach i stawach u drobiu

• zaburzenia płodności samców

(upośledzony rozwój jąder i spermatogenezy)

• zakłócenie metabolizmu witaminy A

• zaburzenia funkcji trzustki.

11. profilaktyka hipomagnezemi

Postępowanie profilaktyczne :

1. Podanie związków magnezu z paszami:

a/ w formie stałej (tlenek magnezu, magnezyt palony, dolomit)

b/ w formie płynnej (chlorek magnezu, calcium magnesium tonicum)

2. Stosowanie wieloskładnikowych mieszanek mineralnych

(tetamix, bovimix, polfamix U )

3. Stosowanie bolusów magnezowych

4. Stosowanie lizawek wieloskładnikowych

5. Opylanie i nawożenie pastwisk związkami magnezu

6. Sterowanie procesem reprodukcji

12. zatrucie selenem – objawy

Objawy kliniczne

• zależą od

• poziomu w dawkach pokarmowych

• postaci, w jakiej Se występuje (rodzaj związku)

• długości okresu pobierania

• rodzaju skarmianych pasz

• od wieku i gatunku zwierząt

• zwierzęta są ospałe i apatyczne, tracą apetyt i chudną

• włosy stają się szorstkie i nastroszone; koniom wypadają włosy z ogona i grzywy, a u świń z całego ciała

• bolesność kończyn, a w rogu kopyt i racicach powstają zmiany rozpadowe

• zesztywnienie kończyn i kulawizna jako następstwo uszkodzeń stawów kości długich

13. zaleganie okołoporodowe ale jakie SA uwarunkowania do wystepowania

Potencjalne przyczyny i uwarunkowania ostrej hipokalcemii

• Zawartość Ca oraz (Mg i P) w paszy:

• Wysoka zawartość Ca w dawce paszowej (powyżej 1,0 % )

• nieprawidłowy stosunek Ca : P

(u krów wysoko produkcyjnych winien wynosić 1,3 : 1: krowy w zasuszeniu 2:1)

• niska zawartość P w paszy (poniżej 0,3%)

• niska zawartość Mg w paszy (poniżej 0,15%)

• Skład dawki pokarmowej i zapotrzebowanie fizjologiczne
  na Ca

• Duża zawartość białka i energii w okresie zasuszenia

(prawidłowa zawartość białka ogólnego 12% w s.m., białko nie ulegające rozkładowi w żwaczu stanowić winno 26% białka ogólnego)

• Obniżona zawartość włókna surowego w paszach objętościowych

• zasadowica

wysokie pH krwi (dysfunkcja wątroby i nerek)

zmniejszona mobilizacja Ca z krwi i zdolność przyswajania z jelit

• System żywienia i utrzymania krów w okresie zasuszenia

• Wielkość i efektywność przyswajania i mobilizacji Ca z
  rezerw organizmu

• Około 50-60% wapnia z przyjętej paszy przyswajane jest w jelitach przeżuwaczy

Czynniki wpływające na ograniczenie przyswajania:

• zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego

(nagłe zmiany paszy, stany zapalne, atonia ..)

• duża zawartość słabo przyswajalnych związków Ca

• nieprawidłowy stosunek Ca : P (niedobór P)

• zasadowy odczyn diety (dieta kationowa)

• niedobór i zaburzenia przemiany wit. D

• Uwarunkowania rasowe, osobnicze i środowiskowe

• Rasy o wysokiej wydajności mlecznej (Jersey,HF..)

• Wiek (większa zdolność do dużego i szybkiego uruchamiania produkcji mleka oraz większe zmiany w narządach miąższowych, najczęściej chorują krowy między 5-10 rokiem życia)

• Poziom estrogenów (osłabienie apetytu – predysponuje do występowania choroby w późniejszym okresie)

• Tereny o obniżonej zawartości magnezu – stany chronicznej hipomagnezemii

14. niedobor wit B6 u cielat

Doświadczalny niedobór u cieląt:

brak apetytu, słaby wzrost, apatia, matowy włos, śmiertelna epilepsja. Charakterystyczna zmianą jest anemia z polikilocytozą czyli obecnością we krwi krwinek czerwonych różnego kształtu i wielkości (również u krów). Niedobarwliwa niedokrwistość. Wzrasta we krwi obwodowej poziom Fe, mocznika, kw. szczawiowego i kreatyny.

Niedobór tej witaminy daje głównie zmiany dotyczące układu nerwowego (porażenia, skurcze).

Leczenie 1 mg/kg s.m. paszy.

15. przyczyny niedoboru tiaminy

Przyczyny hipotiaminozy:

A/ wtórnej: żywienie paszami z dodatkami ryb surowych (obecność tiaminazy) u mięsożernych,

B/ u koni zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego na tle spożycia nadmiernej ilości skrzypu polnego i paproci Orlicy samczej, które zawieraj tiaminazę

C/ żywienie koni dużą ilością rzepy bez odpowiedniej ilości ziarna

D/ u świń niedobory żywieniowe lub żywienie kłączem orlicy,

E/ u jagniąt i cieląt - żywienie sztuczne

Niedobór tiaminy najczęściej prowadzi do poliencefalomalacji. U jagniąt obniżony poziom tiaminy powoduje słaby wzrost. Z kału i treści żwacza (słabo rosnących) izoluje się Bacillus thiaminolyticus, który produkuje tiaminazę.

16. profilaktyka okresu okołoporodowego

patrz pyt 3

17. diagnostyka lab. Niedoboru kobaltu

Diagnostyka laboratoryjna

Badania biochemiczne płynów i tkanek

• obniżenie poziomu witaminy B w surowicy poniżej 1 ng/ml, w wątrobie poniżej 200 g/kg tkanki, w treści żwacza poniżej 20 pg/ml

• obniżenie stężenia kobaltu w surowicy i wątrobie poniżej 0,15 ppm.

• obniżenie zawartości kwasu metylomalonowego w moczu

• Chemiczna analiza pasz i gleby

• obniżenie zawartości kobaltu w paszy poniżej 0,05-0,1 ppm s.m, w glebie poniżej 2 ppm

Badanie histopatologiczne

• złogi hemoglobiny w śledzionie i wątrobie

18. co wpływa na zmniejszenie wchłaniania ( przyswajanie ) Ca w org?

• Około 50-60% wapnia z przyjętej paszy przyswajane jest w jelitach przeżuwaczy

Czynniki wpływające na ograniczenie przyswajania:

• zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego

(nagłe zmiany paszy, stany zapalne, atonia ..)

• duża zawartość słabo przyswajalnych związków Ca

• nieprawidłowy stosunek Ca : P (niedobór P)

• zasadowy odczyn diety (dieta kationowa)

• niedobór i zaburzenia przemiany wit. D

19. Objawy i zespoly kliniczne kliniczne związane z niedoborem jodu

Objawy i zespoły kliniczne

• niedoczynność tarczycy – wole – powiększenie objętości i ciężaru tarczycy (kompensacyjny przerost gruczołu)

• objawy towarzyszące

• osłabienie wzrostu i opóźnienie rozwoju młodych zwierząt

• zaburzenia rozrodcze u samic- niepłodność, nieregularna lub cicha ruja, brak rui, obumieranie i resorpcja zarodków, ronienia, rodzenie martwych i często nieowłosionych płodów, obniżona żywotność i wysoka śmiertelność nowonarodzonych zwierząt

• obniżona płodność samców – opóźnione dojrzewanie, zmiany degeneracyjne plemników, zmniejszenie popędu płciowego, zanik jąder, wnętrostwo.

• Zmiany na skórze – obrzęki śluzowate, wypadanie włosów

• obniżona wydajność produkcyjna

20. Niedobor ryboflawiny u cielat

Cielęta:

brak apetytu,

słaby wzrost,

silna biegunka,

nadmierne ślinienie,

łzawienie i wyłysienia.

Obszar podwyższenia ciepłoty obejmuje okolicę szpary ustnej, dolne okolice kończyn i okolicę pępka.

21. Przyczyny hipotiaminazy

Przyczyny hipotiaminozy:

A/ wtórnej: żywienie paszami z dodatkami ryb surowych (obecność tiaminazy) u mięsożernych,

B/ u koni zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego na tle spożycia nadmiernej ilości skrzypu polnego i paproci Orlicy samczej, które zawieraj tiaminazę

C/ żywienie koni dużą ilością rzepy bez odpowiedniej ilości ziarna

D/ u świń niedobory żywieniowe lub żywienie kłączem orlicy,

E/ u jagniąt i cieląt - żywienie sztuczne

Niedobór tiaminy najczęściej prowadzi do poliencefalomalacji. U jagniąt obniżony poziom tiaminy powoduje słaby wzrost. Z kału i treści żwacza (słabo rosnących) izoluje się Bacillus thiaminolyticus, który produkuje tiaminazę.

22. Objawy u cielat i jagniąt hipotiaminazy

Świnie brak apetytu, wycieńczenie, zaleganie, spadek ciepłoty ciała, liczby oddechów i uderzeń m. sercowego. Śmierć następuje po około 5 tygodniach niedoboru.

U cieląt osłabienie, brak koordynacji, konwulsje, zatrzymanie akcji serca, niekiedy anoreksja i odwodnienie.

U jagniąt objawy po 3 tygodniach deficytu: senność, anoreksja spadek kondycji, konwulsje

tężyczkowe.

23. Lab diag kobaltu

Diagnostyka laboratoryjna

Badania biochemiczne płynów i tkanek

• obniżenie poziomu witaminy B w surowicy poniżej 1 ng/ml, w wątrobie poniżej 200 g/kg tkanki, w treści żwacza poniżej 20 pg/ml

• obniżenie stężenia kobaltu w surowicy i wątrobie poniżej 0,15 ppm.

• obniżenie zawartości kwasu metylomalonowego w moczu

• Chemiczna analiza pasz i gleby

• obniżenie zawartości kobaltu w paszy poniżej 0,05-0,1 ppm s.m, w glebie poniżej 2 ppm

Badanie histopatologiczne

• złogi hemoglobiny w śledzionie i wątrobie

24. Miedz – wpływ na bud kosci

Choroby układu kostnego

• występują enzootycznie

• wraz z niedoborem Cu wystąpić może niedobór Mn

• wpływ na stopień mineralizacji poprzez zmiany metabolizmu Ca i P

Objawy

• przygięcie raciczek (staw śródręczno-palcowy i nadgarstkowo-śródręczny) u cieląt na skutek nadmiernego napięcia zginaczy

• obrzęki stawów oraz tkanki podskórnej, skręcenie kończyn

• zniekształcenie nasad kości śródstopia przez wyrośla kostne

• zniekształcenia kości w dowolnym miejscu

• zwykle zmiany dotyczą chrząstki nasadowej, podobne

są do krzywicy

• ryzyko pęknięcia kości (żebra)

• zmiany podobne do osteoporozy

25. Niedobor kw. Pantotenowego ( swinie bądź cieleta )

U świń pierwszymi objawami jest spadek wagi ciała, co jest wynikiem nieprawidłowego spalania pożywienia.

Zmiany naskórne, mające charakter zapalny, objawiają się brunatnym wysiękiem w okolicy oczu (plamiste wyłysienia).

Biegunka i zaburzenia w koordynacji ruchowej ze skurczami spastycznymi i gęsim chodem.

Na sekcji charakterystycznym jest owrzodzenie i zapalenie jelit grubych, z degeneracją substancji mielinowej.

Doświadczalnie wywołany niedobór u cieląt manifestuje się:

szorstka okrywą włosową,

zapaleniem skóry poniżej szczęki,

obniżeniem wzrostu,

nadmiernym wypływem śluzowym z nosa, anoreksją,

nawet zejściem śmiertelnym.

Na sekcji stwierdza się wtórne zapalenie płuc, demielinizację włókien rdzenia kręgowego i nerwów obwodowych. Rozmiękanie tkanki mózgowej.

26. Niedobor Mg u cielat

Postacie hipomagnezemii

1. Ostra B. Podostra C. Chroniczna

objawy kliniczne rozwijają objawy rozwijają się brak swoistych objawów

się w okresie kilku godzin w okresie kilku dni notowane zaburzenia w

(6-12 godz.) (2- 3 dni) produkcji i reprodukcji

(miesiące)

A. Ostra B. Podostra C. Chroniczna

- wytrzeszcz gałek

ocznych - zaburzenia w apetycie - zaburzenia

- rozszerzenie źrenic - zwiększona pobudliwość w produkcji

- niepokój - sztywny, chwiejny ruch - kulawizny

- brak apetytu - sztywne małżowiny uszne - niedowłady

- biegunka - częste oddawanie kału - nowotwory

- drżenie mięśni - drżenie włókienkowe

- nadwrażliwość skóry mięśni

- niezborność ruchowa

- skurcze kloniczno-toniczne

- apatia

- śpiączka

Tężyczka cieląt

a) przyczyny:

• żywienie głównie mlekiem cieląt w wieku około 8-16 tygodni ( zła jakość innych pasz lub nadmiar mleka)

• ciągły wzrost zapotrzebowania na Mg (stała zawartość w mleku, spadek przyswajalności z przewodu pokarmowego)

• Główną przyczyną jest ostry niedobór magnezu

b) objawy:

• nieprawidłowe poruszanie się,

• duża lizawość,

• zwiększona wrażliwość na bodźce środowiskowe,

• często obecna biegunka,

• w pozycji leżącej skurcze kloniczno-toniczne przerywane

długimi okresami apatii, ślinienie, zgrzytanie zębami,

• w momencie podnoszenia brak całkowity koordynacji ruchowej

c) badania biochemiczne:

• niski poziom Mg w płynach ustrojowych

• często dodatkowo notowany obniżony poziom Ca

d) diagnoza różnicowa:

• enzootyczna dystrofia mięśni,

• tężyczka hipocalcemiczna (warunkowana skarmianiem dużej

• ilości pasz ze zbóż bez dodatku wit. D i wapnia.

27. Przewlekle choroby przy miedzi

Enzootyczna niezborność jagniąt i cieląt

Choroby układu kostnego??

Inne zespoły chorobowe???

• choroba nagłych upadków bydła (zanik i zwłóknienie mięśnia

sercowego lub pęknięcie łuku aorty)

• pękanie tętnic macicznych u klaczy

• choroba biegunkowa bydła (choroba torfowa)

• uwiąd cieląt i bukatów (zanik mięśni tylnych kończyn, postawa siedzącego psa)

hemoglobinuria poporodowa krów

28. Nieswoiste stany kliniczne przy hipokalcemii

Swoiste zmiany kliniczne, w których notowana jest, jako czynnik wywołujący hipokalcemia

• Porażenie poporodowe

• Tężyczka hipomagnezemiczna

• Hypoalbuminemia

• Zwyrodnienie tłuszczowe u bydła

• Tężyczka transportowa u owiec

• Ostra niewydolność nerek

Nieswoiste zmiany kliniczne, w których notowana jest hipokalcemia

• Ostre zatrucia połączone z całkowitym brakiem apetytu

• Niedoczynność przytarczyc

• Zmiany kliniczne na tle podaży tetracyklin

• Zmiany kliniczne na tle podaży nieodpowiedniej ilości furosemidu

• Zasadowica wywołana nadmierną podażą wodoroweglanów

29. Diag lab Cu

Diagnostyka laboratoryjna

Badanie biochemiczne krwi i tkanek

• obniżenie poziomu Cu w surowicy poniżej 70-50 µg%

• w wątrobie poniżej 50 mg/kg świeżej tkanki

• w sierści poniżej 8 ppm s.m,

• obniżenie aktywności ceruloplazminy

Chemiczna analiza pasz i gleby

• obniżenie zawartości Cu w paszy poniżej

3-5-10 ppm s.m.

• w glebie poniżej 10-20 ppm s.m.

• zwiększona zawartość w paszy Mo, Fe

30. Niedobory ryboflawiny u swin

świnie :

-powolny wzrost,

- częste pękanie skóry z ropiejącymi i wypadającymi włosami i łojotokowym wypryskiem.

• trudności w poruszaniu w wyniku zmian w układzie kostnym (paradny marsz),

• uszkodzenia w okolicy gałek ocznych, światłowstręt.

• charakterystycznym są skurcze mięśni i skurcze palców

31. Rozp lab niedoczynności kory nadnerczy

spadek witamin b1 ??

32. Objawy umiarkowanego niedoboru Cu

Objawy ogólne

• zmniejszony i zboczony apetyt (lizawość)

• obniżona mleczność (do 20%)

• okresowa niepłodność samic (brak rui, cicha ruja, przedłużenie okresów rui)

• niskie przyrosty wagowe

• zwiększona podatność na grzybice skóry ( Cu, Zn)

• niedokrwistość (niewielka lub umiarkowana)

33. Profilaktykahipomagnezemii

było

34. Objawy niedoboru biotyny u swin

Podczas doświadczalnego niedoboru występują objawy: wyłysienia,

stany zapalne skóry

ból przy poruszaniu się na twardym podłożu (wynik zmian w ścianie podeszwowej raciczek).

kulawizny u macior i tuczników z uszkodzeniami podeszwowej i ściennej części raciczek (łatwo ustępują po leczeniu biotyną),

zwiększona łamliwość kości u prosiąt,

pęknięcia na połączeniu piętki z palcową częścią raciczki, pozycja siedzącego kangura u świń (nie stoją przy jedzeniu), uszkodzenia w okolicy wyższych partii kończyn.

35. Slepa kolowacizna

• przy ślepej kołowaciźnie

• zwierzęta są otępiałe i prą do przodu

• odczuwają bóle brzucha (kolki)

• nadmiernie się ślinią

• zgrzytają zębami

• zaburzenia w oddychaniu prowadzą do śmierci z uduszenia

36. Obj niedoboru żelaza umiarkowanego stopnia

Niedobór żelaza

Nieznaczny i umiarkowany

tzw. niedobór utajony – głód tkankowy żelaza

• zmniejszony, perwersyjny apetyt (lizawość, niekiedy kanibalizm u drobiu)

• obniżone przyrosty wagowe

• zmniejszenie nieśności

• zmiany troficzne skóry i tkanek – zanik brodawek językowych, zajady, wzmożone złuszczanie się naskórka, odbarwienie wytworów rogowych, siwienie włosów, kwitnienie paznokci

• Duszność

• Osłabienie

• obniżenie odporności (podatność na choroby warunkowo zakaźne)