SPRAWOZDANIE

Laboratorium BHP

Temat ćwiczenia:

Pomiar zapylenia

Monika Dziura

Dorota Garbaczewska

Paulina Kolarz

Marzena Kohut

Wstęp

Celem ćwiczenia jest pomiar zapylenia atmosfery kopalnianej. Główna i najbardziej niebezpieczna drogą atakowaną przez pył jest układ oddechowy. Grubość błony pęcherzyków płucnych wynosi 1-4 µm. W związku z tym szczególnie niebezpieczne są ziarna pyłu zawartego w powietrzu o średnicy poniżej 5µm. Celem ćwiczenia jest wyznaczenie zawartości krzemionki w powietrzu. Zanieczyszczenie powietrza pyłem może być przyczyną wielu schorzeń układu oddechowego i chorób zawodowych

PYŁ CAŁKOWITY: to pył wdychany, czyli przedostający się ze średnim prawdopodobieństwem do układu oddechowego. [zbiór cząstek osadzonych na sączku pomiarowym gdy prędkość liniowa zasysanego powietrza zawiera się w przedziale 0,3 – 1,6 m/sek (PN-G-04035)]

PYŁ RESPIRABILNY: jest to pył, który ze średnim prawdopodobieństwem przedostaje się do pęcherzykowatego obszaru płuc. [Zbiór cząstek przechodzących przez selektor wstępny charakterystycznej przepuszczalności według pomiarów cząsteczek opisanej logarytmiczno- normalną funkcją prawdopodobieństwa, ze średnią wartością średnicy aerodynamicznej 3,5 -+0,3 μm i geometrycznym odchyleniem standardowym 1,5 ± 0,1 ]

WŁÓKNA RESPIRABILNE: włókna o długości powyżej 5 o maksymalnej średnicy poniżej 3 i o stosunku długości do średnicy powyżej 3:1.

Szkodliwe działanie pyłu węglowego na organizm ludzki zależy od:

• wielkości ziaren – szczególnie niebezpieczne są ziarna mniejsze niż 10 µm, ponieważ przedostają się one do pęcherzykowatego obszaru płuc, połowiczny czas eliminacji cząstek wynosi około 100-2000 dni

• rodzaju pyłów – za pył wyjątkowo niebezpieczny uważany jest ten który wywołuje pylicę, szczególnie pyły zawierające wolną krzemionkę

• stężenia pyłu w powietrzu

• czasu ekspozycji

• kształtu cząstek (obłe, ostre)

Do pomiaru zapylenia zastosowano pyłomierz grawitacyjny – Barbara 3A - oparty na pomiarze masy pyłu, oraz wagę laboratoryjną.

Pomiary i wyniki badań

Pomiary na stanowisku laboratoryjnym:

• zawartość wolnej krzemionki – 4%

• przygotowanie próbek – pomiar masy początkowej:

	masa [g]
filtr	11,5199
zbiorniczek	10,4359

• 3 pomiary 10 minutowe

pomiar	masa filtra [g]	masa zbiorniczka [g]
1	11,5203	10,4396
2	11,5206	10,44285
3	11,5219	10,4469

• Obliczenie zawartości pyłu respirabilnego i całkowitego.

Dla pyłu respirabilnego:

Zawartość pyłu respirabilnego po 1 pomiarze = masa filtra w pomiarze 1 – masa początkowa filtru

Zawartość pyłu respirabilnego po 2 pomiarze = masa filtra w pomiarze 2 – masa filtra w pomiarze 1

Zawartość pyłu respirabilnego po 3 pomiarze = masa filtra w pomiarze 3 – masa filtra w pomiarze 2

Natomiast dla pyłu całkowitego:

Zawartość pyłu całkowitego po 1 pomiarze = suma masy filtra i zbiorniczka w pomiarze 1 – suma masy początkowej filtra i zbiorniczka

Zawartość pyłu całkowitego po 2 pomiarze = suma masy filtra i zbiorniczka w pomiarze 2 – suma masy filtra i zbiorniczka w pomiarze 1

Zawartość pyłu całkowitego po 3 pomiarze = suma masy filtra i zbiorniczka w pomiarze 3 – suma masy filtra i zbiorniczka w pomiarze 2

pomiar	zawartość pyłu respirabilnego [g]	zawartość pyłu całkowitego [g]
1	0,0004	0,0041
2	0,0003	0,00355
3	0,0013	0,00535

• Obliczenie średniej zawartości pyłu respirabilnego i całkowitego:

średnia zawartość pyłu respirabilnego [mg]	średnia zawartość pyłu całkowitego [mg]
0,666666667	4,333333333

• Objętośc powietrza V= Q*t

gdzie: Q – wydatek

t – czas

Q= 5 [l/min]

t= 10 [min]

zatem V= 50 [l] = 50 [dm³]= 0,05 [m³]

zapylenie pyłem respirabilnym [mg/m^3]	zapylenie pyłem całkowitym [mg/m^3]
13,33333333	86,66666667

Przy zawartości wolnej krzemionki – 4% (kategoria od 2% do 10% wolnej krzemionki), dopuszczalne stężenie pyłu (NDS):

• Respirabilnego – 2 [mg/m³]

• Całkowitego – 4 [mg/m³]

Wnioski

Okazało się że średnia zawartość pyłu respirabilnego i pyłu całkowitego znacznie przekracza normy. Dla zapylenia pyłem respirabilnym NDS jest prawie 7 – krotnie przekroczony, a dla pyłu całkowitego NDS jest ponad 20 – krotnie przekroczony. Ze względu na tak duże stężenie pyłu całkowitego, nawet sprzęt filtrujący klasy 3 nie zapewnia skutecznej ochrony na stanowisku pracy, pomimo tego iż sprzęt filtrujący klasy 2 zapewniłby ochronę przed pyłem respirabilnym. Stanowisko to można zaklasyfikować do kategorii C.