ANALIZA FINANSOWA LOTOS

ANALIZA FINANSOWA

Grupa Kapitałowa

LOTOS S.A.

Profil Spółki

Lotos S.A jest zintegrowanym pionowo koncernem naftowym, który zajmuję się poszukiwaniem i przeróbką ropy naftowej oraz sprzedażą detaliczną. Jest czołowym producentem i dostawcą benzyny bezołowiowej, oleju napędowego, paliwa lotniczego, olejów silnikowych, asfaltów i parafin. Grupa Lotos jest również właścicielem ogólnopolskiej sieci stacji benzynowej pod marką LOTOS.

Grupa LOTOS jest spółką akcyjną , która swój debiut na GPW w Warszawie zaliczyła w czerwcu 2005r. Działa w Polsce oraz poza jej granicami, jest głównym podmiotem zarządzającym rafinerią w Gdańsku. Do grupy należą ponadto LOTOS Petrobaltic S.A zajmującą się wydobyciem ropy naftowej z dna Morza Bałtyckiego. Dwa spośród czternastu podmiotów firmowych grupy Lotos mają swe siedziby za granicą , na Litwie Lotos Baltija oraz w Norwegii LOTOS Exploration and Production Norge- oba prowadzą prace poszukiwawczo-wydobywcze na Bałtyku i Norweskim Szelfie Kontynentalnym.

Głównym rynkiem obsługiwanym przez Grupę Kapitałową LOTOS jest rynek polski. W 2011 r. wolumenowy udział sprzedaży krajowej w globalnej sprzedaży przedsiębiorstwa wyniósł 73,4%

Grupa Kapitałowa Grupy LOTOS S.A. dąży do tego, by być najlepiej ocenianą firmą naftową w regionie Morza Bałtyckiego pod względem:

Nadrzędnym celem strategicznym Grupy Kapitałowej Grupy LOTOS S.A. jest budowa wartości dla akcjonariuszy poprzez optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów intelektualnych i materialnych oraz realizację programów rozwojowych w obszarach:

Działalność poszukiwawczo-wydobywcza

W segmencie poszukiwań i wydobycia węglowodorów LOTOS obecny jest w Polsce, Norwegii oraz na Litwie, pozyskując ropę naftową i gaz ziemny ze złóż morskich i lądowych. Łącznie koncern wydobywa blisko 5 tys. baryłek ropy naftowej dziennie. Zasoby wydobywalne ropy naftowej, dla koncesji, którymi zarządza LOTOS, wynoszą ok.55 mln baryłek oraz 4,5 mld m3 gazu ziemnego.

Działalność rafinacyjna

Projektowe zdolności przerobowe rafinerii Grupy LOTOS S.A. w Gdańsku wynoszą 10,5 mln t rocznie. Większy przerób ropy naftowej możliwy jest dzięki nowoczesnym instalacjom, wybudowanym w latach 2007-2010, w ramach Programu 10+. Program – wart blisko 1,43 mld EUR – był największą inwestycją przemysłową ostatniej dekady w Polsce, w realizację której zaangażowani byli kluczowi dostawcy najnowszych technologii dla branży naftowej, firmy takie jak Shell, ABB, CB&I, KBR, Technip czy Lurgi.

Działalność handlowa

Produkty LOTOSU dostępne są w całej Polsce. Koncern jest liderem na krajowym rynku asfaltów drogowych oraz olejów silnikowych, które ponadto docierają do 45 krajów na całym świecie. Udział koncernu w polskim rynku paliw ogółem w pierwszym półroczu 2012 wynosi 34,1%. LOTOS zarządza również siecią 370 dogodnie zlokalizowanych stacji paliw. W sieci funkcjonuje też 11 tzw. Miejsc Obsługi Podróżnych, które działają przy autostradach A1, A2, A4 i A6 oraz przy drogach ekspresowych S3 oraz S7.

By zminimalizować skutki wysokich cen paliw, w lipcu 2011 r., koncern otworzył sieć tanich stacji pod marką LOTOS Optima. W sieci LOTOS Optima działa 58 stacji.

Analiza Wstępna

Analiza pozioma bilansu

Wszystkie dane walutowe zaczerpnięte ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Lotos są podane w tys. złotych.

AKTYWA 31.12.2012

Dynamika

2012/2011

31.12.2011

Dynamika

2011/2010

31.12.2010
Rzeczowe aktywa trwałe 9,685,850 -7,9% 10,523,550 70% 6,173,798
Środki trwałe w budowie - - 4,213,684
Wartość firmy 46,688 0 46,688 0 46,688
Pozostałe aktywa niematerialne 544,468 14,4% 475,580 401,5% 94,825
Inwestycje w nieruchomości - - 3,376
Inwestycje w jedn. Stowarzyszonych, wycenianych metoda praw własności - - 93,064
Długoterminowe aktywa finansowe - - 64,358
Aktywa z tytułu podatku odroczonego 1,121,314 180,2% 400,128 150,2% 159,901
Pochodne instrumenty finansowe - 12,098 -
Należności długoterminowe - - 28,612
Rozliczenia międzyokresowe czynne - - 4,003
Pozostałe aktywa długoterminowe 107,232 -13,6% 124,193 -
Aktywa trwałe razem 11,505,552 -0,66% 11,582,237 6,4% 10,882,309
Zapasy 5,965,705 1,8% 5,855,840 29,9% 4,506,791
Należności z tytułu dostaw i usług 1,640,360 -20,9 2,075,562 13,9% 1,821,939
Należności z tytułu podatku dochodowego 90,566 -31,8% 132,876 179,7% 47,492
Pochodne instrumenty finansowe 121,334 226,1% 37,202
Pozostałe aktywa krótkoterminowe 462,101 87,3% 246,699 440,4% 45,647
Rozliczenia międzyokresowe czynne - - 32,674
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty 268,333 -30% 383,680 -1,9% 391,266
Aktywa przeznaczone do sprzedaży 2,428 109,124 1,893
Aktywa obrotowe razem 8,548,399 -2,1% 8,731,859 27,5% 6,845,809
Aktywa razem 20,056,379 -1,7% 20,423,220 15,1% 17,736,029
PASYWA 31.12.2012 31.12.2011 31.12.2010
Kapitał podstawowy 129,873 0 129,873 0 129,873
Nadwyżka ceny emisyjnej nad wartością nominalna akcji 1,311,348 0 1,311,348 0 -
Kapitał rezerwowy z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych (36,801) (419,281) -
Kapitał zapasowy 1,311,348
Zyski zatrzymane 7,623,418 13,7% 6,700,396 10,8% 6,045,317
Różnice kursowe z przeliczenia 33,902 -42,6% 59,100 381,2% 12,281
Kapitał własny przypisany akcjonariuszom Jednostki Dominującej 9,061,740 16,4% 7,781,436 3,7% 7,498,819
Udziały niekontrolujące 699 947 14,658
Kapitał własny razem 9,062,439 16,4% 7,782,383 3,5% 7,513,477
Kredyty, pożyczki oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 4,462,098 -13,5% 5,161,474 17,2% 4,403,453
Pochodne instrumenty finansowe 88,325 -30,6% 127,364
Zobowiązania z tytułu podatku odroczonego 322,169 206,1% 105,226 -14,5% 123,143
Pozostałe zobowiązania i rezerwy 412,260 22,1% 337,561 88,4% 179,096
Rezerwy długoterminowe - - 320,722
Rozliczenia międzyokresowe bierne i pozostałe zobowiązania - - 40,141
Zobowiązania długoterminowe razem 5,414,714 -7,4% 5,847,539 15,4% 5,066,555
Kredyty, pożyczki, obligacje oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego 2,094,602 -13,7% 2,427,155 -
Pochodne instrumenty finansowe 91,000 -35% 140,414 -
Zobowiązania z tytułu dostaw i usług 2,178,760 -22,7% 2,821,742 -4,6% 2,960,776
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego 5,752 -22,4% 7,420 -51,1% 15,188
Obligacje - - 52,670
Rezerwy krótkoterminowe - - 20,218
Świadczenia pracownicze 110,930 17% 94,737 -
Pozostałe zobowiązania i rezerwy 1,098,182 -12,9% 1,261,432 620,9% 174,966
Zobowiązania krótkoterminowe razem 5,579,226 -17,3% 6,752,900 30,9% 5,155,824
Oprocentowane kredyty - - 1,932,006
Zobowiązania bezpośrednio związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży - 40,398 173
Zobowiązania razem 10,993,940 -13% 12,640,837 23,6% 10,222,552
Pasywa razem 20,056,379 -1,7% 20,423,220 15,1% 17,736,029

Sumy bilansowe:

- koniec roku 2010: 17,736,029

- koniec roku 2011: 20,423,220

- koniec roku 2012: 20,056,379

W roku 2011 suma bilansowa wzrosła o wartość 2,687,191 co w wartościach względnych daje zmianę o 15 % . Główne czynniki wzrostu poziomu aktywów 2011:

W roku 2012 suma bilansowa zmalała o wartość 366,841 co w wartościach względnych daje zmianę o niecałe 1,8%. Ponieważ nie są znane progi istotności dla celów bilansowych, które każda jednostka ustala we własnym zakresie, dając temu wyraz w polityce rachunkowości, nie da się ustalić czy dana zmiana jest istotna czy też nie. Suma bilansowa zmalała, co może być oceniane niekorzystnie, ale jeśli ogólna analiza finansowa grupy kapitałowej wypadnie dobrze zmiana ta może nie mieć istotnego znaczenia.

Wartość przychodów ze sprzedaży

2012 2011 2010
Przychody ze sprzedaży 33,111,000 29,259,586 19,680,533

Zmiana w wartościach bezwzględnych wynosi 3,851,414 (2011vs. 2012) oraz 9,579,053 (2011 vs. 2012). Sytuację tę oceniać należy pozytywnie, gdyż oznacza to, że Grupa Kapitałowa LOTOS generowała przychody z roku na rok. Wzrost przychodów przekłada się na wzrost wartości zysku na sprzedaży:

2012 2011 2010
Zysk na sprzedaży 2,783,493 2,687,205 2,118,485

Grupa LOTOS odnotowuje wzrost zysku w 2011 roku o 26,8 % natomiast w roku 2012 o niecałe 3,6% w stosunku do roku 2011. Wolniejszy przyrost zysku na sprzedaży w porównaniu z przyrostem przychodów ze sprzedaży w wartościach względnych świadczy o większym przyroście względem kosztu własnego sprzedaży. Wraz ze wzrostem przychodów ze sprzedaży należy liczyć się ze wzrostem kosztu własnego sprzedaży, jest on wprawdzie większy w wartościach względnych niż wzrost przychodów jednak nie na tyle aby powodował zmniejszenie zysku na sprzedaży (2012 vs.2011)

Innym istotnym dla analizy rodzajem zysku jest zysk netto.

- koniec roku 2010: 681,353

- koniec roku 2011: 649,322

- koniec roku 2012: 922,970

Różnica w wartościach bezwzględnych (2011vs. 2010) wynosi – 32,031. Różnica w wartościach bezwzględnych (2012 vs. 2011) wynosi + 273,648 co daje różnicę względną na poziomie ponad 42%, co oczywiście należy oceniać pozytywnie. Przyrost zysku zarówno w wartościach względnych jak i bezwzględnych należy oceniać korzystnie.

Zysk netto za 2012 rok wyniósł 923 mln zł, czyli więcej o 42 proc. niż w 2011 roku. Z kolei przychody ze sprzedaży stanowią wzrost o 13,2 proc. w stosunku do 2011 r.

  Wzrost wyników finansowych w 2012 r. wynika głównie z wyższych notowań produktów naftowych na rynkach światowych, wyższego średniorocznego kursu dolara oraz wyższego o 1,4 proc. wolumenu sprzedaży, który wyniósł w sumie blisko 10 160 tys. ton. Wyższy wolumen sprzedaży udało się osiągnąć dzięki zwiększonemu o 5,6 proc. przerobowi ropy w gdańskiej rafinerii. To efekt skutecznej realizacji Programu 10+.

Na ujemny wynik działalności finansowej w 2011 roku składały się przede wszystkim:

- Złota reguła finansowa

- Złota reguła bilansowa

Analiza pozioma bilansu polega na zbadaniu powiązania aktywów z pasywami. Pozwala ona ocenić, czy płynność (terminowość) środków w aktywach odpowiada terminowości kapitałów w pasywach. Termin użytkowania kapitałów powinien się równać terminowi zawiązania kapitałów. Takie założenie zostało przyjęte w „złotej zasadzie finansowania”. Według tej zasady kapitał nie może być dłużej związany czasowo z danym skalnikiem majątku aniżeli wynosi okres pozostawienia tego kapitału w przedsiębiorstwie. W ‘złotej zasadzie finansowania” wychodzi się z teorii totalnego finansowania przyjmując, że aktywa są finansowane przez pasywa w ujęciu całkowitym. Posługuje się przy tym pewnymi uproszczeniami ograniczając relacje do dwóch kategorii majątku i kapitału (długookresowego i krótkookresowego) traktowanych jako oddzielne całości, osiągając w wyniku dwie zasady:

- zasadę kapitałów stałych, wyrażoną jako stosunek kapitałów stałych do aktywów trwałych, którego wynik powinien być większy lub równy jedności;

- zasadę kapitałów krótkoterminowych, wyrażoną jako stosunek kapitałów krótkoterminowych do aktywów obrotowych, którego wynik powinien być mniejszy lub równy jedności.

Zasada kapitałów stałych:

Koniec roku 2010:

12,580,032

10,882,309

Koniec roku 2011:

13,629,922

11,582,237

Koniec roku 2012:

14,477,153

11,505,552

Wskaźnik udziału kapitałów stałych w finansowaniu majątku trwałego informuje o stopniu finansowania aktywów trwałych z własnego kapitału spółki uzupełnionego o zobowiązania długoterminowe. Spółka z dużą wartością wskaźnika ma większą wiarygodność kredytową. Wartość wskaźnika nie powinna być mniejsza niż 1, co oznacza że aktywa trwałe powinny być finansowane kapitałem długoterminowym, czyli takim który jest do dyspozycji przedsiębiorstwa ponad 1 rok. Umożliwia sprawdzenie czy w spółce została zachowana tzw. złota reguła finansowa, zgodnie z którą aktywa trwałe powinny być finansowane kapitałem długoterminowym, czyli takim który jest do dyspozycji przedsiębiorstwa ponad 1 rok. Im wyższa wartość wskaźnika, tym większe bezpieczeństwo finansowe spółki. Jeśli jest większy od 1 oznacza to zapewnioną długoterminową płynność.

Zasada kapitałów krótkoterminowych:

Koniec roku 2010:

5,155,824

6,845,809

Koniec roku 2011:

6,752,900

8,731,859

Koniec roku 2012:

5,579,226

8,548,399

Z powyższych obliczeń wynika jednoznacznie, że obie zasady są zachowane, zarówno na początek jak i na koniec roku. Ponieważ mamy do czynienia z zachowaniem relacji wynikających z przedstawionych nierówności można wnioskować, że firma ma możliwość utrzymania zdolności płatniczej w sensie każdorazowej spłaty zobowiązań. Jednak w praktyce konieczna jest dość ścisła koordynacja strumieni wpłat i wypłat w danym okresie. Ponadto bilans nie daje obrazu terminowości kapitałów, momentów likwidacji składników majątkowych ani też wielkości regularnych wpłat, tak więc nierówności ujęte w złotej zasadzie finansowania, aczkolwiek prawidłowo odzwierciedlają relacje majątku i kapitałów z punktu widzenia wymogów finansowania, to jednak są zbyt ogólne i samodzielnie nie mogą służyć do oceny zdolności płatniczej firmy.

Dalszym uszczegółowieniem badania zgodności w zakresie terminowości kapitałów i majątku jest „złota zasada bilansowa”. W myśl tej zasady:

Ponieważ wskaźnik ten ma konstrukcję dokładnie taką samą jak wyrażenie zasady kapitałów stałych, jego wartość powyżej jedności oraz wzrost w ciągu roku należy interpretować jako spełnienie złotej zasady bilansowej.

Analiza pionowa aktywów

Analiza pionowa aktywów pozwala na ustalenie procentowego stosunku poszczególnych grup składników aktywów oraz zbadanie relacji zachodzących w wewnętrznej strukturze majątku. Istotne są tutaj przede wszystkim wskaźniki struktury majątku trwałego oraz majątku obrotowego wyrażone jako procentowy udział w całości aktywów oraz wskaźnik struktury aktywów, który jest relacją aktywów trwałych do aktywów obrotowych. Wyliczenia tych wskaźników przedstawiają się następująco:

Wskaźnik struktury majątku trwałego:

Koniec roku 2010:

10,882,309

17,736,029

Koniec roku 2011:

11,582,237

20,423,220

Koniec roku 2012:

11,505,552

20,056,379

(O,6135; 0,5671; 0,5737) – udział majątku trwałego w majątku całkowitym. Największy udział przypada na 2010 rok. Jeśli udział aktywów trwałych w aktywach całkowitych jest wysoki oznacza, iż majątek przedsiębiorstwa jest mało elastyczny i ryzykowny, gdyż jego zdolność przystosowania się do zmian otoczenia jest niewielka. Tego typu majątek wytwarza wysokie koszty w postaci kosztów amortyzacji oraz posiada niską zdolność do osiągania zysku. Przewaga majątku obrotowego jest zazwyczaj sytuacją korzystniejszą dla jednostki gospodarczej, gdyż przyczynia się do wzrostu przychodów i zysków ze sprzedaży oraz poprawy obrotowości majątku, poprawia płynność finansową i w większym stopniu umożliwia dostosowanie majątku do zmian zachodzących na rynku.

Wskaźnik struktury majątku obrotowego:

Koniec roku 2010:

6,845,809

17,736,029

Koniec roku 2011:

8,731,859

20,423,220

Koniec roku 2012:

8,548,399

20,056,379

Skok aktywów obrotowych w 2011 roku oznacza zwiększenie liczby magazynowanych surowców i ich komponentów. Zwiększyła się także liczba inwestycji krótkoterminowych zawieranych przez spółkę. Wskaźnik struktury majątku obrotowego wzrasta do poziomu 0,4275 w 2011, w kolejnym roku nieznacznie maleje do poziomu 0,4262.

W 2011 roku wskaźnik struktury majątku trwałego maleje o ponad 7,5%, natomiast wskaźnik struktury majątku obrotowego wzrasta o 10,7%, oznacza to spadek udziału aktywów trwałych w przedsiębiorstwie. Niewielki wzrost wskaźnika struktury majątku trwałego (2011 vs. 2012) oraz spadek wskaźnika struktury majątku obrotowego (2011 vs. 2012) oznacza wzrost udziału aktywów trwałych w całym przedsiębiorstwie co z kolei może świadczyć o podjęciu przez Zarząd działań inwestycyjnych w spółce.

Wskaźnik struktury aktywów:

Koniec roku 2010:

10,882,309

6,845,809

Koniec roku 2011:

11,582,237

8,731,859

Koniec roku 2012:

11,505,552

8,548,399

Wskaźnik ten stanowi syntetyczną miarę stopnia elastyczności w przedsiębiorstwie. Ponieważ przekracza on 100% można wnioskować, że majątek jest w znacznym stopniu unieruchomiony, są wysokie koszty stałe i występuje niska elastyczność firmy. Ta z kolei w przypadku wystąpienia obniżenia zapotrzebowania odbiorców na wytwarzane produkty lub narastającej konkurencji może spowodować obniżenie rentowności. W związku z tym, że podstawowym przedmiotem działalności Grupy kapitałowej jest wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej oraz ich sprzedaż hurtowa i detaliczna a także działalność w zakresie pozyskiwania oraz eksploatacji złóż ropy naftowej i gazu ziemnego to znaczne uruchomienie majątku nie jest niczym nadzwyczajnym i z racji specyfiki firmy nie należy tak wysokiej wartości wskaźnika oceniać negatywnie. Należy wziąć poprawkę na profil działalności Grupy Kapitałowej i w związku z tym, nawet nieznaczny wzrost tego wskaźnika nie jest objawem niepokojącym.

Analiza pionowa pasywów

Analizy tej dokonuje się analogicznie jak analizy pionowej aktywów, obliczając procentowy udział i zmianę dwóch głównych grup pasywów tj. kapitałów własnych i kapitałów obcych do pasywów ogółem. Wskaźnik struktury kapitału własnego pozwala ustalić jaki procent z całości pasywów stanowią kapitały własne, a więc w jakiej części działalność firmy jest finansowana przez jej właścicieli, wspólników, udziałowców czy akcjonariuszy.

Dopełnieniem do jedności jest natomiast wskaźnik struktury kapitału obcego, a więc jest to procentowe wyrażenie finansowania działalności firmy z zewnątrz. Im większy jest udział finansowania kapitałem własnym tym większe szanse ma firma na otrzymanie kredytu, gdyż jest zadłużona w małym stopniu i w związku z tym ma większe szanse na spłatę zobowiązań.

Struktura pasywów jako kapitał własny i obcy

- 2010 Udział 2011 Udział 2012 Udział
Kapitał własny 7,513,477 42,36% 7,782,383 38,10% 9,062,439 45,10%
Zobowiązania 10,222,552 57,63% 12,640,837 61,89% 10,993,940 54,81%
Razem 17,736,029 100% 20,423,220 100% 20,056,379 100%

Grupa jest finansowana przez kapitał własny i obcy. Na przestrzeni trzech lat widać nadwyżkę zobowiązań nad kapitałem własnym. W roku 2010 kapitał własny stanowił 42,36% sumy kapitału własnego i zobowiązań. W kolejnym roku udział ten maleje do poziomu 38,10% po czym ponownie wzrasta, ostatecznie utrzymując się na poziomie 45,10%. Wpływ na to zjawisko najprawdopodobniej miał kryzys gospodarczy, który spowodował wzrost zobowiązań Grupy LOTOS w celu utrzymania jej pozycji na rynku. Również zaciągane przez spółkę kredyty bankowe przeznaczane na realizację Programu 10+ w znacznym stopniu przyczyniły się do wzrostu zobowiązań. Ostatecznie wzrost udziału kapitałów własnych w 2012 roku oznacza umocnienie wiarygodności kredytowej firmy co za tym idzie zwiększenie niezależności finansowej spółki. Warto także zwrócić uwagę na zmianę wewnątrz kapitałów obcych – korzystnie należy ocenić duży, bo ponad 17% spadek zobowiązań krótkoterminowych. Wprawdzie zobowiązania długoterminowe tez uległo zmniejszeniu, ale zmniejszenie to nie przekroczyło 10%.

Analiza wskaźnikowa

Analiza wskaźnikowa dostarcza ważnych informacji o funkcjonowaniu przedsiębiorstwa i jego kondycji finansowej, poprzez badanie relacji odpowiednich danych zawartych w sprawozdaniach finansowych.

Analiza płynności finansowej

Wskaźniki płynności finansowej umożliwiają ocenę czy dane przedsiębiorstwo jest w stanie terminowo regulować bieżące (krótkoterminowe) zobowiązania. Są to istotne a zarazem podstawowe wskaźniki, które warunkują istnienie i kondycje danej spółki.

Wskaźnik bieżącej płynności

Wskaźnik bieżącej płynności określa stosunek aktywów obrotowych do krótkoterminowych.

Koniec roku 2010:

6,845,809

5,155,824

Koniec roku 2011:

8,731,859

6,752,900

Koniec roku 2012:

8,548,399

5,579,226

Na podstawie doświadczeń praktycznych uważa się, że wskaźnik ten nie powinien być mniejszy od 1,2 – ale też nie powinien przekraczać 2,0. Oznacza to, ze zachowanie równowagi finansowej firmy wymaga, aby wielkość aktywów obrotowych była maksymalnie ok. dwa razy większa niż kwota zobowiązań bieżących. Niski wskaźnik oznacza, że firma działa z dnia na dzień i nie posiada wystarczających zasobów gotówkowych do spłacenia bieżących zobowiązań. Natomiast im większy jest ten wskaźnik tym mniejszy jest udział zobowiązań bieżących w finansowaniu cyklu eksploatacyjnego. Wskaźniki mieszczą się w pożądanym przedziale, dodatkowo widoczna jest znaczna poprawa w ciągu roku 2012, a więc taką sytuację należy oceniać pozytywnie.

Ze wskaźnikiem bieżącej płynności wiąże się ustalana wielkość majątku obrotowego (kapitału), która może być zaangażowana w bieżącej działalności gospodarczej, czyli tzw. Kapitału pracującego. Jest on różnica pomiędzy majątkiem obrotowym a zobowiązaniami bieżącymi. Zgodnie z obliczeniami wynosi on:

Koniec roku 2010: 1,689,985

Koniec roku 2011: 1,978,959

Koniec roku 2012: 2,969,173

Wielkość kapitału pracującego, a szczególnie jego wzrost ( w tym przypadku) w wielkościach bezwzględnych i względnych świadczy o umacnianiu się pozycji finansowej przedsiębiorstwa. Potwierdzeniem tego może być także relacja kapitału pracującego do całości aktywów, która także prawidłowo obrazuje poprawę sytuacji finansowej Grupy Kapitałowej.

Koniec roku 2010:

1,689,985

17,736,029

Koniec roku 2011:

1,978,959

20,423,220

Koniec roku 2012:

2,969,173

20,056,379

Powyższe dane wskazują na wzrost kapitału obrotowego oraz jego udziału w całości aktywów i sytuację tę należy ocenić bardzo pozytywnie. Dodatnia wartość kapitału pracującego oznacza dobrą sytuację finansową firmy, a dodatkowo jego wzrost pozytywnie wpływa na rozwój firmy.

Wskaźnik bieżącej płynności może w pewnych przypadkach nie spełniać prawidłowo swej funkcji miernika płynności ze względu na fakt, że w majątku obrotowym mogą się znajdować składniki łatwo dające się spieniężyć oraz składniki, których spieniężenie jest trudne i wymaga dłuższego okresu czasu. Dotyczy to przede wszystkim zapasów, a szczególnie zapasów w postaci trudno zbywalnych produktów. W celu wyeliminowania powyższego mankamentu stosuje się dla badania płynności tzw. wskaźnik szybki.

Wskaźnik płynności szybkiej

Wskaźnik ten informuje o stopniu pokrycia zobowiązań krótkoterminowych aktywami o dużym stopniu płynności, czyli środkami pieniężnymi, krótkoterminowymi papierami wartościowymi i należnościami. Wskaźnik szybkiej płynności wyraża się jako relację majątku obrotowego pomniejszonego o zapasy do zobowiązań bieżących. Zgodnie z obliczeniami wynosi on:

Koniec roku 2010:

6,845,809 – 4,506,791

5,155,824

Koniec roku 2011:

8,731,859 – 5,855,840

6,752,900

Koniec roku 2012:

8,548,399 – 5,965,705

5,579,226

Jako zadowalający przyjmuje się wskaźnik, którego wartość oscyluje wokół jedności. Po zbadaniu płynności szybkiej widać, że zapasy maja ogromny wpływ, ponieważ po ich wyłączeniu z liczników wskaźników wyniki uległy znacznemu spadkowi. Dla Grupy Kapitałowej wskaźnik szybkiej płynności w kolejnych latach 2010, 2011, 2012 wynosił średnio 0, 4474. Jest to negatywne zjawisko i może spowodować zaległości ze spłatami obecnych zobowiązań. Problemem może się okazać zaciąganie nowych kredytów, ponieważ banki badając zdolność do spłaty analizują ten wskaźnik.

Wartość tych wskaźników nie odpowiada standardom, ale należy tutaj wziąć poprawkę na fakt, że Grupa Kapitałowa posiada dużą część swoich zapasów w postaci tzw. „zapasów obowiązkowych”. Zgodnie z wyjaśnieniami do sprawozdania: „Grupa stosuje obowiązujące (…) zasady funkcjonowania systemu zapasów obowiązkowych, wprowadzone ustawą z dnia 16 lutego 2007 o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego oraz zasadach postępowania w sytuacjach zagrożenia bezpieczeństwa paliwowego państwa i zakłóceń na rynku paliwowym (…)”

Zapasy należy zakwalifikować do tzw. grupy trzeciego stopnia płynności obejmującej zapasy produktów i towarów nie mających zbytu i innych, które stanowią środki obrotowe o najniższym stopniu płynności. „Wyeliminowanie” zapasów (przy obliczaniu wskaźnika szybkiego) pokazało stosunkowo dużą różnicę pomiędzy wskaźnikiem bieżącej płynności a wskaźnikiem szybkim. Oznacza to, że firma utrzymuje wysoki poziom zapasów, w którym zamrożony jest fundusz obrotowy; jest to działanie celowe, do którego Grupa Kapitałowa jest zobligowana przepisami prawnymi.

Wskaźnik płynności gotówkowej

Wskaźnik płynności gotówkowej informuje o stopniu pokrycia zobowiązań bieżących środkami pieniężnymi i papierami wartościowymi, które w krótkim okresie czasu mogą być spieniężane.

Koniec roku 2010:

391,266

5,155,824

Koniec roku 2011:

383,680

6,752,900

Koniec roku 2012:

268,333

5,579,226

Wskaźnik płynności środków pieniężnych przedstawia stosunek inwestycji krótkoterminowych do zobowiązań krótkoterminowych. Informuje on o tym, jaka część zobowiązań przedsiębiorstwo może bezzwłocznie spłacic korzystając z posiadanych środków pieniężnych. Pożądana wartość tego wskaźnika wynosi 0,2. Widać, że dla analizowanej Grupy Kapitałowej LOTOS wskaźniki te kształtują się daleko poniżej normy, dodatkowo w 2012 wartość ta ulega dodatkowo zmniejszeniu. Nie musi to oznaczać kłopotów finansowych spółki, natomiast niska wartość posiadanych środków pieniężnych może uniemożliwić zawieranie szybkich i korzystnych transakcji.

Analiza wskaźników sprawności działania

Odpowiedź na pytania czy firma ma problemy ze ściąganiem należności i jak szybko musi spłacać zobowiązania daje analiza sprawności działania przedsiębiorstwa, którą można określić na podstawie wskaźników rotacji i cyklu należności i zobowiązań.

Przedsiębiorstwa udzielają kredytu swoim klientom, aby ud ogonic im zakupy i w ten sposób zaktywizować sprzedaż. Powstające wówczas należności u odbiorców powinny być ściągane w rozsądnym czasie. Do badania obrotu należnościami służy wskaźnik rotacji wyrażony jako stosunek przychodów ze sprzedaży do średniego stanu należności. Według standardów zachodnich wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 7,0 – 10,0. Jeśli wskaźnik wynosi mniej niż 7,0 to taka sytuacja może oznaczać, że w stosunku do ogólnie przyjętych norm przedsiębiorstwo zbyt długo kredytuje swoich klientów, co świadczy o tym, że środki pieniężne są zbyt długo zamrożone w należnościach.

Natomiast wskaźnik cyklu należności jest iloczynem odwrotności wskaźnika rotacji należności i ilości dni w roku i określa ilość dni sprzedaży, za którą nie uzyskano jeszcze należności; określa on co ile dni należności ulegają odnowieniu. Informuje on zatem kierownictwo formy w jakim stopniu kredytuje ona swoich odbiorców i jak długo środki pieniężne są zamrożone w należnościach.

W Badanej Grupie Kapitałowej wskaźnik rotacji i cyklu należności przestawiają się następująco:

Wskaźnik rotacji należności:

Koniec roku 2010:

19,680,533

1,869,431

Koniec roku 2011:

29,259,586

2,208,438

Koniec roku 2012:

33,111,000

1,730,926

Wskaźnik cyklu należności:

Koniec roku 2010:

365

10,5275

Koniec roku 2011:

365

13,2490

Koniec roku 2012:

365

19,1291

Z obliczeń wynika, że wskaźnik rotacji należności jest powyżej ogólnie przyjętych norm, co oznacza, że firma zbyt krótko kredytuje swoich odbiorców, na dodatek wskaźnik z roku na rok ulega zwiększeniu, co ma odzwierciedlenie w zmniejszeniu wartości wskaźnika cyklu należności. Może to być negatywnie odbierane przez odbiorców, jednak z punktu widzenia firmy krótszy okres ściągania należności powoduje, że obrót środkami pieniężnymi jest szybszy i sprawniejszy, jednak w badanym przypadku dalszych restrykcyjnych form regulowania należności należałoby uniknąć, gdyż bardzo krótki okres liczony w dniach, czyli częste odnawianie stanu należności jest rezultatem zbyt surowej polityki finansowej przedsiębiorstwa w zakresie windykacji wierzytelności, która może doprowadzić do hamowania sprzedaży.

W przypadku rotacji i cyklu zobowiązań do obliczeń stosuje się analogicznie średni stan zobowiązań oraz wartość zakupu, jednak interpretacja tychże wskaźników jest odwrotna: im mniejszy wskaźnik rotacji i im większy wskaźnik cyklu zobowiązań tym lepiej, oznacza to bowiem mniejsze potrzeby w zakresie kapitału obrotowego. Wskaźnik rotacji zobowiązań pokazuje liczbę dni, jaka potrzebna jest przedsiębiorstwu do spłacenia swoich zobowiązań krótkoterminowych. Zbyt wysoka wartość wskaźnika może świadczyć o trudnościach przedsiębiorstwa w regulowaniu swoich bieżących zobowiązań.

Wskaźnik rotacji zobowiązań

Koniec roku 2011:

26,572,381

6,752,900

Koniec roku 2012:

30,327,507

5,579,226

Wskaźnik cyklu zobowiązań:

Koniec roku 2011:

365

3,9350

Koniec roku 2012:

365

5,4358

Z powyższych obliczeń wynika, że albo dostawcy badanej firmy skrócili jej terminy płatności bądź sama firma szybciej wywiązuje się z bieżących zobowiązań. Z przeprowadzonych wcześniej analiz wynika, że skrócenie terminów płatności zobowiązań pociągnęło za sobą skrócenie terminów ściągania należności – zgodnie z regułą „uzyskuję należności to płacę zobowiązania”, co w efekcie spowodowało spadek wartości należności i zobowiązań krótkoterminowych.

Wskaźnik rotacji zapasów

Koniec roku 2010:

19,680,533

4,506,791

Koniec roku 2011:

29,259,586

5,855,840

Koniec roku 2012:

33,111,000

5,965,705

Wskaźnik cyklu zapasów:

Koniec roku 2010:

365

4,3668

Koniec roku 2011:

365

4,9967

Koniec roku 2012:

365

5,5502

Wartość wskaźnika rotacji zapasów pokazuje ile dni przeciętnie zapasy zalegają w magazynach zanim zostaną przekształcone w produkty gotowe, a następnie sprzedane. Niska wartość wskaźnika na ogół uznawana jest za sytuację korzystną. Świadczy to bowiem o tym, że spółka nie utrzymuje nadmiernych zapasów, co oznacza, że następuje uwolnienie kapitału pracującego zaangażowanego w zapasach. Nie ma wyznaczonych norm tego wskaźnika, jego wyniki należy porównać z wynikami branży.

Porównanie wskaźnika rotacji zapasów w branży przetwórstwa przemysłowego na przestrzeni lat 2010-2011

W porównaniu wskaźników branży produktów rafinacji ropy naftowej z wskaźnikami uzyskanymi przez Grupę Kapitałową na przestrzeni lat 2010-2011 widać, iż wskaźniki Grupy uległy zmniejszeniu, choć niewątpliwie kształtują się na wysokim poziomie. Powodem tego zjawiska był wzrost składowanych zapasów w tych latach. Teoretycznie mogłoby to wskazywać, że przedsiębiorstwo ma problemy ze sprzedażą swoich produktów i towarów. Należy jednak zaznaczyć, ze taki poziom zapasów w badanym okresie był spowodowany głównie wzrostem wartości cen ropy i produktów naftowych a także związanym z polityka państwa wzrostem wymaganych zapasów obowiązkowych składowanych przez spółkę.

Analiza rentowności

Analiza rentowności to jedna z najważniejszych części analizy finansowej, gdyż to głównie rentowność decyduje o obecnej i przyszłej pozycji finansowej przedsiębiorstwa. Przez rentowność należy rozumieć efektywność działania przedsiębiorstwa, jest to relacja wybranego wyniku finansowego do różnych kategorii ekonomicznych. Rentowność jest najczęściej mierzona przez odniesienie dochodów przedsiębiorstwa do wielkości sprzedaży, majątku lub zaangażowanych kapitałów – stąd najogólniej wyróżnia się rentowność sprzedaży, rentowność aktywów i rentowność kapitałów obcych.

Rentowność sprzedaży

Wskaźnik ten jest również określany marżą zysku netto i mówi ile procentowo zysku netto przynosi każda złotówka z przychodów ze sprzedaży. Wyskoki poziom tego wskaźnika może świadczyć o niskiej konkurencji w danej branży lub o tym jak wysoko jest ceniona marka danej firmy

Koniec roku 2010:

681,353

19,680,533

Koniec roku 2011:

649,322

29,259,586

Koniec roku 2012:

922,970

33,111,000

Wskaźnik w roku 2010 wynosił 3,46%, w roku 2011 zmniejszył się do poziomu 2,21, ostatecznie w 2012 wyniósł 2,78. Porównanie wyników z branży kształtuje się następująco:

Wartości uzyskane przez Grupę Kapitałową mają tendencję malejącą, jednak nie odbiegają od wyników uzyskiwanych w branży. Pomimo rozwoju spółki, stopa zwrotu z zaangażowanego majątku jest coraz niższa i niezadowalająca. Mogło to być związane z pogarszającą się koniunkturą na rynku europejskim (kryzys euro).

Rentowność aktywów

Jest to zdolność aktywów jednostki do generowania zysku a tym samym pokazuje jak efektywnie firma zarządza swoimi aktywami. Im wyższa wartość tego wskaźnika tym wyższą efektywnością cechuje się majątek firmy.

Koniec roku 2010:

681,353

17,736,029

Koniec roku 2011:

649,322

20,423,220

Koniec roku 2012:

922,970

20,056,379

Ponieważ wg standardów banki zwykle oczekują, aby wskaźnik ten zawierał się w przedziale 2-6% to zgodnie z tymi oczekiwaniami powyższe wyniki należy uznać za satysfakcjonujące. Na uwagę zasługuje fakt, iż wskaźnik w roku 2012 uległ znacznej poprawie.

Wskaźniki rentowności (Udział procentowy)

2010 2011 2012
Rentowność sprzedaży 4,3 4,29 3,82
Rentowność działalności operacyjnej 3,88 3,71 0,91
Rentowność brutto 3,67 1,88 1,09
Rentowność netto 3,46 2,22 2,79
ROE 9,06 8,34 10,19
ROA 3,84 3,18 4,60
Rentowność operacyjna aktywów 4,30 5,31 1,50

2012/2011

Rentowność kapitałów własnych

Wzrost wartości tego wskaźnika (tab. powyżej) należy ocenić pozytywnie. Wprawdzie wzrost tego wskaźnika nie jest tak pokaźny jak wzrost wskaźnika rentowności aktywów, ale wynika to z faktu iż poziom aktywów w latach 2011 i 2012 jest w miarę stały, natomiast wielkość kapitałów własnych uległa zwiększeniu. Mimo wzrostu wartości kapitałów własnych wzrost zysku był na tyle duży, że spowodował wzrost rentowności w porównaniu do roku bazowego.

Dźwignia finansowa

Wskaźnik dźwigni finansowej jest podstawowym miernikiem do ustalenia efektów płynących z zastosowania obcych kapitałów w firmie i ich wpływu na rentowność kapitałów własnych – wprowadza się do firmy niżej oprocentowany kapitał obcy dla podniesienia rentowności kapitałów własnych.

Efekt dźwigni finansowej stanowi różnicę pomiędzy rentownością kapitałów własnych a skorygowaną rentownością aktywów. Zatem do obliczenia dźwigni finansowej w pierwszej kolejności należy obliczyć skorygowaną rentowność aktywów – w liczniku zysk netto powiększamy o odsetki i pomniejszamy o podatek dochodowy od tych odsetek.

Skorygowana rentowność aktywów:

Koniec roku 2011:

817 417 = 0,0400
20 423 220

Koniec roku 2012:

922 970 = 0,0460
20 056 379

W następnym kroku liczymy różnicę pomiędzy rentowności kapitałów własnych a skorygowaną rentownością aktywów:

Koniec roku 2011:

0,0834 – 0,0400 = 0,0434

Koniec roku 2012:

0,1018 – 0,0460 = 0,0558

Oba wyniki są dodatnie, w dodatku w porównaniu z rokiem poprzednim odnotowano wzrost. Oznacza to iż zastosowanie kapitałów obcych było opłacalne ponieważ odsetki od kapitałów obcych były niższe od zyskowności majątku.

Wskaźnik ogólnego zadłużenia

Wskaźnik ten inaczej nazywany wskaźnikiem obciążenia majątku zobowiązaniami obrazuje ogólne zadłużenie przedsiębiorstwa wyrażone poprzez udział kapitałów obcych w finansowaniu majątku.

Koniec roku 2011:

12 640 837 = 0,6189
20 423 220

Koniec roku 2012:

10 993 940 = 0,5482
20 056 379

Wskaźnik ten wylicza się identycznie jak wskaźnik struktury kapitału obcego w analizie pionowej pasywów i zatem również i jego interpretacja jest taka sama. Warto jednak dodać, że wartość tego wskaźnika powinna się mieścić w przedziale 57-67%. W roku poprzednim wartość mieściła się w standardzie, natomiast w roku bieżącym jest wartość spadła poniżej minimum. Jednak mimo tego efekt dźwigni finansowej wzrósł więc spadek nieznacznie poniżej minimum nie powinien być niepokojący.

Wskaźnik pokrycia majątku kapitałami własnymi

Koniec roku 2011:

7 782 383 = 0,3811
20 423 220

Koniec roku 2012:

9 062 439 = 0,4518
20 056 379

Wskaźnik ten stanowi dopełnienie do jedności dla wskaźnika ogólnego zadłużenia i obrazuje skalę samofinansowania się przedsiębiorstwa. Wylicza się go w identyczny sposób jak wskaźnik struktury kapitału własnego w analizie pionowej pasywów i jego interpretacja jest tożsama.

Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego

Jest to relacja zobowiązań do kapitałów własnych, inne określenie to „przekładnia kapitałowa”. Wskaźnik ten określa podstawową zależność strukturalną kapitałów przedsiębiorstwa i możliwość ewentualnego pokrycia zobowiązań własnymi zasobami majątkowymi. Wg standardów nie powinien on przekroczyć w małych przedsiębiorstwach wartości 1, natomiast w dużych przedsiębiorstwach dopuszczalna jest nawet wartość 3,0.

Koniec roku 2011:

12640837

20423220

Koniec roku 2012:

10993940

20056379

Wskaźniki zadłużenia

(udział procentowy)

2010 2011 2012
Wskaźnik ogólnego zadłużenia 57,64 61,89 54,82
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego 67,43 75,14 59,75
Wskaźnik pokrycia zobowiązań kapitałami własnymi 0,73 0,62 0,82
Wskaźnik pokrycia zobowiązań długoterminowych rzeczowymi aktywami trwałymi 2,05 1,80 1,79
Wskaźnik pokrycia aktywów trwałych kapitałami stałymi 1,16 1,18 1,26
Wskaźnik trwałości struktury finansowania 0,71 0,67 0,72
Wskaźnik zastosowania kapitału własnego 0,69 0,67 0,79
Wskaźnik zastosowania kapitału obcego 1,49 1,43 1,29
Wskaźnik ogólnej sytuacji finansowej 1,03 0,96 1,01

2012 vs 2011

Pozytywne tendencje

Negatywne tendencje

P o d s u m o w a n i e

Wszystkie powyższe wyliczenia określają sytuację spółki na przestrzeni lat 2010. 2011.2012.

W 2012 roku Grupa LOTOS S.A. wykazywała pełną zdolność do wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań wobec innych podmiotów. Spółka korzystała z kredytów inwestycyjnych i obrotowych w rachunku bieżącym, dysponowała niewykorzystanymi przyznanymi środkami kredytowymi w wysokości 237,7 mln zł związanymi z kredytami obrotowymi. Całość nakładów inwestycyjnych na inwestycje rzeczowe wyniosła 141,9 mln zł, co stanowi wzrost o 23,7% w stosunku do roku 2011. Większość nakładów została przeznaczona na modernizację i rozwój instalacji.

Stan środków pieniężnych w Spółce na 31 grudnia 2012 roku uwzględniający zadłużenie w rachunkach bieżących wyniósł -406,4 mln zł. Wielkość przepływów pieniężnych netto w okresie dwunastu miesięcy 2012 roku była ujemna i wynosiła -240,4 mln zł (-261,5 mln zł vs. 2011). Z działalności operacyjnej Spółka wygenerowała 468,3 mln zł dodatnich przepływów pieniężnych (+329,4 mln zł vs. 2011) - głównie na skutek mniejszego zapotrzebowania na kapitał obrotowy w związku z niższymi cenami ropy i produktów na koniec 2012 roku w porównaniu z końcem 2011 roku. Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej wyniosły w 2012 roku 68,3 mln zł i obejmowały przede wszystkim wpływy z tytułu otrzymanych dywidend i z tytułu sprzedaży udziałów w jednostkach powiązanych oraz wydatki związane z pożyczkami udzielonymi podmiotom powiązanym, z zakupem rzeczowych aktywów trwałych.

Saldo przepływów pieniężnych z działalności finansowej w kwocie -747,9 mln zł wynikało głównie z ujemnego salda wpływów z tytułu zaciągniętych kredytów oraz wydatków z tytułu ich spłaty i zapłaconych odsetek.

Stan kapitału własnego Grupy LOTOS S.A. na koniec 2012 roku wyniósł 7.052,3 mln zł (+1.218,9 mln zł vs. 2011) głównie na skutek osiągnięcia zysku netto za 2012 roku w kwocie 836,4 mln zł oraz odniesienia na kapitał rezerwowy dodatnich różnic kursowych z wyceny zabezpieczeń przepływów pieniężnych skorygowanych o efekt podatkowy w kwocie 382,5 mln zł. Udział kapitału własnego w sumie pasywów wzrósł z 35,5% w 2011 roku do 44,0 % w 2012 roku

W 2012 roku Grupa Kapitałowej LOTOS efektywnie zarządzała swoją sytuacją płynnościową. Wysoki poziom zadłużenia Grupy LOTOS S.A. jest obsługiwany na bieżąco, a w całym 2012 roku Spółka spłaciła cześć zadłużenia związanego z inwestycjami w ramach Programu 10+. Relacja zadłużenia netto do kapitałów własnych została obniżona w 2012 roku o 22 punkty procentowe (z 90% do 68%).

Relacja długu netto (dług finansowy skorygowany o wolną gotówkę) do kapitałów własnych

Powyższa poprawa wskaźnika zadłużenia potwierdza zdolność spółki do zarządzania płynnością i obecnym poziomem zadłużenia, i tym samym pozwala wystawić pozytywną ocenę w zakresie strategii finansowania działalności.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
analiza finansowa ppt
wskaźniki - zadania1, FIR UE Katowice, SEMESTR V, Analiza finansowa, Analiza finansowa1, Analiza fin
analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa - cz. 5, analiza finansowa
notatki analiza finansowa Maczynska 2013, Analiza finansowa (ekonomiczna), Mączyńska
ANALIZA FINANSOWA
WSKAŹNIKOWA ANALIZA FINANSOWO EKONOMICZNA
Analiza Finansowa spółki giełdowe
Analiza Finansowa program szczegolowy id 60226 (2)
ANALIZA FINANSOWA WSKA
Analiza finansowa wskazniki cd Nieznany (2)
Analiza odchyleń w analizie finansowej
af-wyk7, FIR UE Katowice, SEMESTR V, Analiza finansowa
exam niebieski afp 210, UE Katowice FiR, analiza finansowa
Cw Analiza finansowa bankow id Nieznany

więcej podobnych podstron