1. Budownictwo ogólne – przedmiot kierunkowy

   1. Można rozróżnić cztery rodzaje konstrukcji budynków w oparciu o materiały, z których się je wznosi: murowe, drewniane, żelbetowe i metalowe.
      Podziały konstrukcji budynku:

      • Ze wzgl. Na pracę ustrojów (wisząca, wspornikowa)

      • Ze wzgl. Na materiał (aluminiowa, betonowa, drewniana, stalowa, żelbetowa)

      • Typ głównych ustrojów (łupinowa, płytowa, płytowo-slupowa, prętowa)

      • Wielkość el. U uprzymysłowienie (z el. Drobnowymiarowych np. z cegły, pustaków; ze średnich bloków i dyli; z płyt średniowymiarowych i wielkich bloków; z płyt wielkowymiarowych, szkieletowe; pozostałe konstruckje)

      • Technologię wznoszenia (murowa, monolityczna, prefabrykowana, pneumatyczna)
        Elementy konstrukcyjne budynku:

      • Fundamenty

      • Mury nośne i usztywniające piwnic

      • Ściany osłonowe

      • Słupy, belki, podciągi

      • Loggie

      • Stropy

      • Balkony

      • Nadproża

      • Wieńce

      • Dachy

      • Stropodachy

      • Schody zewnętrzne i wewnętrzne

      • Szyby dźwigowe

        Czynniki wpływające na kształtowanie budynku:

      • Bezpieczeństwo konstrukcji i użytkowników

      • Bezpieczeństwo pożarowe

      • Ochrona cieplna

      • Dostosowanie układów funkcjonalnych do założonej technologii eksploatacji

W zakresie bezp. Konstrukcji i użytkowników odgrywają wyniki obliczeń, które powinny zapewnić taki stan wytężenia ustroju, aby zagwarantować niezbędne rezerwy wytrzymałościowe. Do wymiarowania stosuje się metodę stanów granicznych. Wyróżnia się 2 stany : I – stan graniczny nośności, II – stan graniczny użytkowalności.

Układy konstrukcyjne

• Podłużny

• Poprzeczny

• Krzyżowy

• Mieszany

Metody montażu:

• narastania, tj. kolejne ustawianie jednych elementów (lub ich zespołów) na drugich i łączenie ich,

• podbudowania, występująca w przypadku, kiedy zmontowana część konstrukcji jest podnoszona z jednoczesnym podstawianiem i przyłączaniem od spodu jej kolejnych segmentów, scalonych uprzednio w innym miejscu,

• podnoszenia pionowego części lub całej konstrukcji zmontowanej (scalonej) na poziomie terenu lub w pobliżu miejsca montażu głównego,

• nasuwania, kiedy po wstępnym zmontowaniu konstrukcji (lub jej części) w dogodnym do tego miejscu, nasuwa się ją w całości na fundamenty, np. mosty. Zalety: wysoka powtarzalność prac, koncentracja prac w jednym miejscu skracając czas

• obrót – występującej w przypadku, kiedy po wstępnym zmontowaniu konstrukcji w pozycji poziomej doprowadza się ją do pozycji pionowej, stosując obrót wokół punktu podparcia na fundamencie,

• montażu na rusztowaniach, kiedy poszczególne elementy lub części montowanej konstrukcji, przed ostatecznym ich zamocowaniem opiera się na uprzednio przygotowanym rusztowaniu ciągłym,

• wspornikowa, występująca w przypadku, kiedy poszczególne elementy montowanej konstrukcji łączy się kolejno w taki sposób, że powstają sztywne układy wspornikowe będące w stanie przenieść własny ciężar i ciężar montującej je maszyny.

Ze względu na organizację montażu konstrukcji budowlanych rozróżnia się następujące metody:

rozdzielczą, która polega na kolejnym ustawianiu wszystkich elementów jednego typu danej konstrukcji (np. wszystkich słupów, belek podwalinowych itp.)

kompleksową, polegającą na kolejnym ustawianiu wszystkich (różnych) elementów znajdujących się w kolejnych przekrojach poprzecznych montowanego obiektu: w metodzie tej niezbędne są złącza mające możliwość przenoszenia charakterystycznych dla nich obciążeń bezpośrednio po wykonaniu.

4. Scharakteryzować metody pielęgnacji świeżego betonu z uwzględnieniem warunków klimatycznych.

Mieszanki betonowe układane w „otwartych” formach (np. stropy), a następnie osłanianie i poddawane obróbce termicznej mogą podlegać procesom skurczowym. Aby zapobiegać tym zjawiskom należy stosować zabiegi pielęgnacyjne . Zamiast zraszania wodą stosowano na budowach pielęgnację parą , wprowadzaną w przestrzeń między powierzchnią stropu a osłony. Betony z dodatkami chemicznymi wymagają natomiast ochrony przed wpływami temperatur ujemnych , jeśli przekraczają one dopuszczalny zakres temperatur umożliwiający przyrost wytrzymałości betonu . Przy możliwości przekroczenia dopuszczalnych temperatur ujemnych twardniejący beton należy ocieplić do czasu uzyskania wymaganej wytrzymałości na działanie mrozu . Przy osłanianiu form uwzględnia się przenikliwość osłony na wiatr , który ma decydujący wpływ na schładzanie się mieszanki. Do osłon trudno przenikliwych zalicza się przegrody wielowarstwowe oraz jednowarstwowe, o mniejszej izolacyjności (papa, folia, brezent, płyty pilśniowe itp.). Do osłon łatwo przenikalnych należą maty i płyty słomiane i trzcinowe układane na ażurowym deskowaniu.

Pielęgnacja latem

Lato to okres, kiedy beton świeżo wbudowany w konstrukcje jest szczególnie narażony na przesuszenie. Wskazana jest pielęgnacja na mokro polegająca na utrzymaniu całej powierzchni betonu w stanie mokrym/wilgotnym poprzez systematyczne spryskiwanie i polewanie wodą. Uwaga! Ważne jest, aby we wczesnej fazie dojrzewania, kiedy powierzchnia betonu jest jeszcze słaba, nie uszkodzić jej zbyt mocnym strumieniem wody - należy stosować wtedy zraszanie. Podczas pielęgnacji betonu na mokro należy dodatkowo zwrócić szczególną uwagę na temperaturę wody - jeżeli będzie ona zbyt niska może doprowadzić do powstania szoku termicznego i uszkodzeń betonu. Bardzo dobrą praktyką jest połączenie pielęgnacji na mokro z przykrywaniem powierzchni betonu materiałami chłonnymi - można tutaj stosować różnego rodzaju maty i włókniny, co przedłuży znacznie okres odparowania wody, zmniejszając tym samym konieczną częstotliwość polewania wodą. Kolejnym sposobem pielęgnacji betonu w okresach letnich jest zastosowanie powłok uniemożliwiających odparowanie wody z betonu. Można w tym celu zastosować arkusze folii polietylenowej lub rozpylenie powłoki chemicznej na bazie żywicy lub parafiny. W przypadku stosowania arkuszy i mat należy pamiętać o ich dodatkowym zabezpieczeniu przed możliwością zerwania przez wiatr. Stosowanie środków powłokotwórczych może natomiast utrudnić późniejsze zabiegi związane z nanoszeniem np. powłok malarskich. Niezależnie od sposobu pielęgnacji jaki wybierzemy w okresie letnim dobrze, aby czas jej trwania wyniósł minimum 3 dni. Okres ten należy dodatkowo wydłużyć w przypadku występowania szczególnie niekorzystnych warunków atmosferycznych, obecności w recepcie betonu dużej ilości dodatków mineralnych czy środków opóźniających wiązanie.

Pielęgnacja zimą

W przypadku prowadzenia robót budowlanych w obniżonych temperaturach występuje zjawisko spowolnienia procesów wiązania oraz twardnienia betonu. Aby częściowo przeciwdziałać temu zjawisku należy stosować cementy o wysokim cieple hydratacji. Mieszanki betonowe powinny być bogatsze w ilość cementu oraz charakteryzować się obniżonym stosunkiem wodno-cementowym. Dodatkowo dobrym rozwiązaniem jest podgrzewanie składników betonu, głównie kruszywa i wody. Częściowo pomaga także stosowanie odpowiednich domieszek chemicznych (przeciwmrozowych i poprawiających reologię mieszanki betonowej). W warunkach obniżonych temperatur należy chronić wykonane elementy przed utratą ciepła technologicznego, a świeży beton zabezpieczyć przed zamarznięciem wody zarobowej. Trzeba pamiętać o przykryciu elementów betonowych odpowiednimi osłonami zewnętrznymi np. płachtami brezentowymi, matami słomianymi, płytami styropianowymi lub wełną mineralną. W początkowym okresie dojrzewania betonu można rozważyć również dostarczenie ciepła dodatkowego np. za pomocą nagrzewnic. Rozwiązanie takie wymaga jednak szczególnej ostrożności - należy pamiętać aby nie zaszkodzić betonowi poprzez przesuszenie powierzchni czy też wytworzenie zbyt dużej różnicy temperatur w betonie, co może powodować jego pękanie.

6. Wymienić maszyny do realizacji robót ziemnych powierzchniowych, jedną z nich

charakteryzować (narysować schemat pracy, sposób ustalania wydajności, podać

obszar zastosowań, zalety i wady, przykłady stosowania)

maszyny do odspajania gruntu i ładowania urobku (koparki jedno- i wielonaczyniowe),

1. maszyny do odspajania gruntu i przewożenia urobku (zgarniarki przyczepne, samobieżne),

2. maszyny do odspajania gruntu i przesuwania urobku po terenie (spycharki, równiarki),

3. maszyny do ładowania urobku,

4. maszyny do spulchniania gruntu,

5. maszyny do zagęszczania gruntu.

Schemat pracy spycharki:

Zastosowanie spycharek:

Prace przygotowawcze i pomocnicze:

• usuwanie ziemi roślinnej,

• karczowanie,

• spulchnianie,

• prace porządkowe po koparkach w wykopach.

• Zasypywanie wykopów i obsypywanie fundamentów.

• Prace niwelacyjne.

• Wykonywanie szerokoprzestrzennych wykopów fundamentowych o głębokości do 2m

• Kształtowanie i zagęszczanie nasypów o wysokości do 2 m.

• Przemieszczanie i gromadzenie urobku po robotach strzałowych.

• Środek ciągnący lub przesuwający:

• zrywarkę,

• zgarniarkę (popychacz),

• walce (ciężkie zestawy)

• zestawy przenośników taśmowych.

• Nagarnianie materiałów sypkich.

8. Podać zasady wykonywania nasypów, wymienić maszyny do ich wykonywania oraz

parametry je (maszyny) charakteryzujące.

1. Przed przystąpieniem do wykonywania nasypu należy zakończyć wszystkie roboty

przygotowawcze w obrębie jego podstawy.

2. Przed przystąpieniem do wykonywania nasypu należy skontrolować wskaźnik

zagęszczenia gruntów rodzimych, zalegających w górnej strefi e podłoża nasypu i porównać go ze wskaźnikiem zagęszczenia określonym w specyfi kacji technicznej. W przypadku nie osiągnięcia oczekiwanej wartości należy dogęścić grunt.

3. Nasypy wykonuje się z zachowaniem przekroju poprzecznego i profi lu

podłużnego określonego w dokumentacjiprojektowej.

4. Nasypy wykonuje się warstwowo, z gruntów przydatnych do budowy nasypów, poprzez równomierne wznoszenie na całej szerokości.

5. Grubość warstwy w stanie luźnym powinna być dobrana do rodzaju gruntu i sprzętu

stosowanego do jego zagęszczania.

6. Każda warstwa nasypu powinna być z jednorodnego gruntu.

7. Grunty o różnych właściwościach należy wbudowywać w oddzielnych warstwach, o jednakowej szerokości na całej długości nasypu.

8. Każda warstwa gruntu musi być zagęszczona zgodnie ze stopniem

zagęszczenia określonym w projekcie.

9. Rozpoczęcie wbudowywania kolejnej warstwy nasypu może nastąpić dopiero

po zakończeniu wykonywania warstwy

poprzedniej.

10. W każdej warstwie gruntu należy zapewnić

swobodny odpływ penetrującej wody.

11. Warstwy z gruntu przepuszczalnego należy wbudowywać poziomo, z zachowaniem jednostronnego spadku, zgodnie z dokumentacją projektową.

12. Warstwy z gruntu nieprzepuszczalnego powinny być w swoim przekroju

dwuspadkowe.

13. Nie wolno dopuścić do wymieszania się w bryle nasypu gruntów o różnej

przepuszczalności wody.

14. Nie wolno dopuścić do powstawania w warstwach nieprzepuszczalnych

zaklęśnięć zdolnych do zatrzymywania wody.

15. Grunt przywieziony na miejsce wbudowania powinien być niezwłocznie wbudowany

w nasyp, aby uniknąć jego nadmiernego zawilgocenia. Dopuszczalne jest czasowe składowanie gruntu na placach składowych pod warunkiem jego zabezpieczenia.

16. Grunty spoiste należy wbudowywać w dolne warstwy nasypu, a niespoiste

w górne jego warstwy.

17. Górną warstwę nasypu, o grubości co najmniej 0,5 m, należy wykonać z gruntów niewysadzinowych. W przypadku braku gruntu o takich właściwościach zaleca się ulepszenie górnej warstwy nasypu poprzez stabilizację cementem, wapnem lub

popiołami lotnymi.

18. Podczas budowy nasypu w trudnych warunkach terenowych, gdy występują grunty wątpliwe i słabonośne, należy wykonać dodatkowe jego zbrojenie

z wykorzystaniem: geosyntetyków, geokrat, geotkanin itp.

Nasypy, podobnie jak wykopy, można wykonywać metodą podłużną, poprzeczną i czołową, a także estakadową, która stosowana jest przy budowie podtorzy kolejowych na spadzistym terenie.

10. Scharakteryzować produkcję elementów prefabrykowanych betonowych metodą

Potokową

Metoda potokowa - stosowana między innymi przy produkcji kostki brukowej. jest to ciąg przesuwających się podkładów ze stanowiska na stanowisko. Jest to tak zwany układ z wymuszeniem, tj. każda brygada musi wykonać swoją prace w swoim czasie, wynikającym z „postoju” podkładu na danym stanowisku. Podkłady z elementami układane są w komorze naparzalniczej.

Istotą jest rozdzielenie procesu technologicznego na operacje lub grupy operacji i ich realizacja przez specjalistyczne brygady robocze na określonych stanowiskach produkcyjnych, na które przemieszczany jest przedmiot produkcji w takim samym lub zbliżonym rytmie