ZARZĄDZANIE KAPITAŁEM I RYNKI FINANSOWE – WYKŁADY
31.10.2013
Przykład 1.
Wystawca weksla o wartości nominalnej 12 000 wystąpił na 30 dni przed terminem płatności z prośbą o przesunięcie płatności o 25 dni. Jaka powinna być wartość odnowionego weksla, jeżeli stopa dyskonta wynosi 7 %?
Wn = 12 000
d= 7% = 0,07
Wn’ = ?
$$W_{\text{n\ }}^{'} = \ \frac{1 - \ \frac{d \bullet t_{1}}{360}}{1 - \ \frac{d \bullet t_{2}}{360}} \bullet \ W_{n}$$
t2 − czas odnowienia prosby do nowego terminu
t1 = 30
t2 = 30+25= 55
$$W_{\text{n\ }}^{'} = \ \frac{1 - \ \frac{0,07 \bullet 30}{360}}{1 - \ \frac{0,07 \bullet 55}{360}} \bullet \ 12000 = 12058,\ 96$$
Odp. Suma wekslowa dla weksla odnowionego wynosi 12058,96 (wynagrodzenie za wydłużenie terminu płatności wynosi 58,96).
Jeżeli odnowieniu ulega portfel (kilka, kilkanaście) weksli, to często scala się wszystkie wchodzące w jego skład weksle i ustala jedną wspólną sumę wekslową, według następującej formuły:
$$W_{n}" = \ \frac{\sum_{j = 1}^{k}{(W_{n}^{j} - \ \frac{d \bullet t}{360}\ \bullet W_{n}^{j})}}{1 - \ \frac{d \bullet t}{360}}\ $$
tj – terminy wykupu kolejnych weksli
d – stopa dyskontowa
Wn” – wartość nominalna scalonego portfela
Przykład 2.
Wystawca ma do wykupienia dwa weksle:
- O wartości nominalnej 7 800, płatny za 30 dni,
- O wartości nominalnej 5000, płatny za 15 dni.
Jaka powinna być wartość weksla odnowionego z terminem płatności za 45 dni, jeżeli stopa dyskontowa wynosi 10 %?
W1 = 7800
W2 = 5000
t1 = 30
t2 = 15
t = 45 - termin wykupu ostatniego weksla
d= 10%
$W_{n}" = \ \frac{7800 - \ \frac{0,1 \bullet 30}{360}\ \bullet 7800 + 5000 - \ \frac{0,1 \bullet 15}{360}\ \bullet 5000}{1 - \ \frac{0,1 \bullet 45}{360}}\ $= 12 875,11
Odp. Wartość odnowionego i scalonego weksla wynosi 12 875, 11.
1. Koszt rzeczywisty – odsetki dyskontowe to bardzo często nie jest jedyny koszt weksla. Dodatkowo można także pobierać stałą opłatę w formie ryczałtu lub/i prowizję obliczaną jako procent wartości nominalnej dostosowany to terminu wykupu weksla. Wówczas rzeczywisty koszt weksla obliczany jest zgodnie z następującym wzorem:
$K_{\text{rz}} = \ D + R + \ W_{\text{n\ }} \bullet p\ \bullet \ \frac{t}{360}$
p – stawka opłaty proporcjonalnej
D = $\frac{d \bullet t}{360}\ \bullet \ W_{n}$
Przykład 3.
Weksel o wartości nominalnej 6500 można złożyć do dyskonta w banku, który pobiera 6 złotych opłaty ryczałtowej i opłatę proporcjonalną przy stopie 0,5 %. Stopa dyskonta w tym banku wynosi 11 Termin wykupu 25 dni. Ile wynosi rzeczywisty koszt weksla?
Wn = 6500
p = 0,5% = 0,005
R = 6
d = 11% = 0,11
t= 25
$K_{\text{rz}} = \ D + R + \ W_{\text{n\ }} \bullet p\ \bullet \ \frac{t}{360}$
$$K_{\text{rz}} = \ \frac{0,11\ \bullet 25}{360}\ \bullet 6500 + 6 + \ 6500 \bullet \ \frac{25}{360}\ \bullet 0,005 = 59,91$$
Odp. Rzeczywisty koszt złożenia weksla do dyskonta wynosi 59,91.
1. Funkcjonowanie rynku krótkoterminowych papierów dłużnych przedsiębiorstw w Polsce.
W Polsce KPDP emitowane są najczęściej w postaci krótkoterminowych obligacji dyskontowych (sprzedawanych poniżej wartości nominalnej). Emisję odbywają się także na podstawie prawa wekslowego w postaci KWIT (komercyjne weksle inwestycyjno terminowe w postaci kwitów) WIK (weksle inwestycyjno komercyjne). Papiery te mogą także występować w formie bonów komercyjnych emitowanych na podstawie kodeksu cywilnego.
W Polsce rynek KPDP jest słabo rozwinięty, a zadłużenie na ty rynku w stosunku do produktu krajowego brutto wynosi około 1% (w strefie euro około 10%). W ostatnich 3 latach na skutek powolnego ożywienia gospodarczego rynek ten systematycznie się rozwija, co potwierdza rosnąca wartość nowych emisji i zadłużenia ogółem przedsiębiorstw z tytułu ich emisji.
Na rynku KPDP w Polsce najczęściej emitują przedsiębiorstwa z branży telekomunikacyjnej, energetycznej, paliwowej i budowlanej (najwięksi emitenci TP SA i PGNiG SA – polskie górnictwo nawtowe ). Środki z emisji przeznaczane są przede wszystkim na zabezpieczenie płynności finansowej tych przedsiębiorstw. Typowy okres zapadalności to 3 i 6 miesięcy. Oprocentowanie jest najczęściej zmienne oparte na stawkach rynku międzybankowego WIBOR 3m lub 6M. Emisja tych papierów powierzana jest bankom komercyjnym (organizatorzy emisji). Rynek organizatorów jest silnie skoncentrowany (ING Bank Śląski i PKO Bank Polski).
Nabywcami KPDP w Polsce są najczęściej przedsiębiorstwa, w tym spółki wchodzące w skład grupy emitenta (jest to dla emitenta korzystne podatkowo rozwiązanie- tańsze niż pożyczka wewnątrz grupy). Na rynku tym inwestują także banki (najczęściej organizatorzy emisji). Zdecydowanie mniejszy udział mają: fundusze inwestycyjne i emerytalne, gospodarstwa domowe i zakłady ubezpieczeń.
Z uwagi na niepubliczny charakter emisji oraz niezorganizowaną formę rynku (OTC – over the counter; rynek spod lady ), jak również krótki termin zapadalności jest to rynek o bardzo niskiej płynności, co oznacz, że inwestorzy mają mało możliwości spieniężenia tych papierów przed terminem ich ostatecznego wykupu.