Konspekt z lekcji języka polskiego

Aneta Baranowska 15 12. 2011 r.

Klasa IV b

Temat: Jak wyrazy łączą się w zdania?

Czas realizacji: 45 minut

I Cele:

1. Ogólne

• kształcenie nawyku budowania poprawnych zdań pod względem formy i treści, czyli poprawności gramatycznej i znaczeniowej;

1. Szczegółowe:

Uczeń:

• zna pojęcia: związek główny, związki poboczne, wyraz określany, wyraz określający

• wyróżnia podmiot i orzeczenie spośród innych wyrazów

• wypisuje związki wyrazowe ze zdań pojedynczych

• sporządza wykres zdania pojedynczego

II Metody:

• podająca: pogadanka

• praktyczna: ćwiczenia

III Formy pracy:

• jednostkowa

• zbiorowa

IV Środki dydaktyczne:

Zeszyt ćwiczeń, Język polski 4. Nauka o języku, D. Chwastniewska, D. Różek, A. Gorzałczyńska – Mróz, M. Szulc, A. Piechnik – Kaszuba.

V Przebieg lekcji:

1. Wprowadzenie

• Powitanie uczniów.

• Sprawdzenie obecności.

• Sprawdzenie pracy domowej.

1. Nauczyciel zapisuje na tablicy zdanie: Mała Hania ładnie śpiewa.

• Jak nazwaliśmy tę wypowiedź i dlaczego? (Odpowiedź: zdanie, posiada orzeczenie)

• Co to jest podmiot?

• Co to jest orzeczenie?

• Czy to jest zdanie pojedyncze, czy złożone? (Odpowiedź: pojedyncze)

1. Zapisanie tematu lekcji: „Jak wyrazy łączą się w zdanie?”.

2. Nauczyciel tłumaczy uczniom, że związek główny to podmiot i orzeczenie, zaś związek wyrazowy to wyraz nadrzędny (określany) i wyraz podrzędny(określający). Dzieci sporządzają na zielono notatkę:

(związek główny = podmiot + orzeczenie)

(związek wyrazów = wyraz nadrzędny (określany)+ wyraz podrzędny (określający))

1. Nauczyciel na tablicy omawia zdanie pojedyncze zapisane na tablicy.

• Mała Hania ładnie śpiewa.

• Hania(podmiot) ---co robi?---> śpiewa (orzeczenie)

• Hania <--- kto? ---- śpiewa

1. Co wiemy na temat Hani? (Odpowiedź: Wiemy, że jest mała)

• Hania---jaka?----> mała

1. Który wyraz jest określany, a który jest określający? (Hania określany, mała określający).

1. Nauczyciel tłumaczy, że związek główny to podmiot + orzeczenie

2. Nauczyciel prosi uczniów o wytypowanie podmiotu i orzeczenia (Hania to podmiot, śpiewa to orzeczenie).

3. Nauczyciel tłumaczy uczniom:

• Hania (wyraz nadrzędny) <---jaka?--- mała (wyraz podrzędny)

• Strzałka idzie w stronę wyrazu nadrzędnego

• Nauczyciel porównuje to do zależności w szkole: Dyrektor <- nauczyciele <-uczniowie

1. Nauczyciel wyjaśnia, że związek wyrazów w zdaniu możemy przedstawić

na wykresie.

np.

Hania <---> śpiewa

^ ^

|jaka? |jak?

mała ładnie

1. Dzieci przepisują notatkę i podkreślają podmiot i orzeczenie.

2. Nauczyciel ponownie pyta uczniów:

• Które wyrazy są nadrzędne? (Odpowiedź: Hania, śpiewa)

• Które wyrazy są określające? (Odpowiedź: mała, ładnie)

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 1 na stronie 28 w zeszycie ćwiczeń. I wskazują związek główny.

(Treść polecenia: Z podanego zdania wypisz odpowiednie wyrazy).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 2 ze strony 29 w zeszycie ćwiczeń.

(Treść polecenia: Wypisz związki wyrazów występujące w podanych zdaniach. W związkach tych podkreśl wyrazy nadrzędne).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 3 ze strony 29 w zeszycie ćwiczeń.

(Treść polecenia: Uzupełnij związki wyrazów. Podkreśl wyrazy podrzędne).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 5 ze strony 30 w zeszycie ćwiczeń.

(Treść polecenia: Z podanych wyrazów ułóż poprawne zdanie. Wypisz związki wyrazów i zadaj odpowiednie pytania).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 7 ze strony 31 w zeszycie ćwiczeń.

(Treść polecenia: Wyróżnione wyrazy podrzędne są zbyt daleko od wyrazów nadrzędnych. Popraw zdania, tak aby były naturalniejsze).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 9 ze strony 32 w zeszycie ćwiczeń.

(Treść polecenia: Uzupełnij związki wyrazów u wykresy zdań).

1. Uczniowie rozwiązują polecenie 10 ze strony 33 w zeszycie ćwiczeń.

2. (Treść polecenia: Uzupełnij wykres samodzielnie dobranymi wyrazami, które odpowiadają na podane pytania. Zapisz utworzone zdanie).

3. Nauczyciel zadaje pracę domową: Uzupełnij ćwiczenie 4, 6, 8 i 11 w zeszycie ćwiczeń.