Reklama to informacja połączona z komunikatem perswazyjnym. Zwykle jej celem jest nakłonienie do nabycia lub korzystania z określonych towarów czy usług oraz popierania określonych idei. W reklamach można usłyszeć rzetelne informacje o produkcie, ale też wychwalające cechy danego produktu bez rzetelnej informacji.
Reklama jest formą płatną, co odróżnia ją od public relations i oznacza, że reklamodawca płaci mediom za nadanie komunikatu reklamowego, ma też nad nim pełną kontrolę.
Ani w ekonomii, ani w marketingu nie analizuje się konsumentów w sposób indywidualny lecz jako rodzaj masy o typowych zachowaniach i tendencjach.
Różny typ reklamy inaczej wpływa na konsumenta.
Tak na przykład reklama prasowa oddziałuje ciekawym hasłem i pięknem zdjęć czy grafiki, co przyciąga wzrok. W każdej gazecie znaleźć można reklamę, która często nie odbiega od tematyki czasopisma. Przykładem mogą być gazety kobiece, w których pojawia się mnóstwo reklam kosmetyków, odzieży czy biżuterii.
W Internecie same strony stanowią promocję działalności jej właściciela przez układ strony, pozycjonowanie, skomponowanie menu. Poza tym w Internecie można reklamować się na różne sposoby np. przez mailing.
Popularnym środkiem przekazu jest radio. Słuchamy go w pracy, jadąc samochodem czy autobusem, w domu. Występują w nim reklamy głosowe, które przyciągają uwagę poprzez tekst, subtelny głos lektora czy muzykę zapadającą w pamięci. Spoty radiowe należą więc do bardzo skutecznych spotów reklamowych.
Chyba największą siłę oddziaływania ma reklama telewizyjna, która zawiera cechy takie jak ruch, kolory, słowa, gesty, napisy. Przyczyną popularności takiej reklamy jest jej zasięg (w końcu telewizję oglądają miliony). Jej siła tkwi także w połączeniu obrazu z dźwiękiem, przez co jest najbardziej złożoną i wartościową reklamą. Minusem tej reklamy jest traktowanie jej jako wymuszonej przerwy w trakcie filmu czy oglądanego programu przez co ludzie często odchodzą sprzed telewizora żeby np. zrobić herbatę.
Jednym z instrumentów marketingu, jakie wykorzystują producenci do wypromowania swoich marek jest właśnie reklama, która w świecie wielu opcji wyboru przekonuje do dokonania właściwego.
Jednak jak konsumenci odnajdują się wśród tylu reklam? Czy są oni przyzwyczajeni, zadowoleni z ciągłego przekonywania o doskonałości produktu, czy jednak woleliby uniknąć czekających na każdym kroku ofert?
Jest wśród nas wielu konsumentów, którzy z chęcią przyglądają się reklamom. Inni niestety często zmuszeni są do oglądania billboardów podczas jazdy samochodem, reklam na przystankach czy w autobusach.
Co w takich przypadkach decyduje o przyciągnięciu wzroku konsumenta i zainteresowaniu go?
Reklama może obejmować złożone badania rynku i kampanie multimedialne o zasięgu światowym, ale także przyjmuje prostą formę i zasięg lokalny. Może się różnić w zależności od jej odbiorcy (wiedza konsumentów, wiek, płeć itp.).
Reklama wpływa na życie społeczeństwa w dwojaki sposób. Po pierwsze odmawia się jej jakiegokolwiek wpływu na postawy ludzi, po drugie- przypisuje się jej nieograniczony wpływ na ludzkie zachowania, które są efektem działania wielu bodźców, splotów różnych uwarunkowań wewnętrznych i zewnętrznych wobec człowieka.
Definicja reklamy mieści w sobie dwa aspekty: informacyjny i perswazyjny. Amerykańskie Stowarzyszenie Marketingu opisuje ją jako wszelką płatną, bezosobową formę prezentowania i popierania dóbr, usług oraz idei. Coraz częściej ograniczana jest informacyjna rola reklamy na rzecz perswazyjnej, co ma wzbudzić odpowiednie emocje u odbiorcy. Dzieję się tak nawet w przypadku produktów złożonych technicznie i/lub o wysokiej cenie, których zakup powinien być rozsądnie przemyślany (np. samochód, mieszkanie, dom). W sferze poznawczej reklama dąży do zwrócenia uwagi odbiorcy. W tym celu wykorzystuje formę komunikatu mającą wyróżnić go od innych (np. intensywność dźwięków oraz treść). Celem jest zainteresowanie konsumenta produktem. Dlatego komunikaty reklamowe przedstawiają określone informacje. Twórcy komunikatów reklamowych zdali sobie sprawę, że te, o funkcjach informacyjnych, pokazujące atrybuty produktu nie docierają tak do odbiorców jak te odwołujące się do życia konsumentów, ich potrzeb czy oczekiwań. W reklamie znajduje zastosowanie koncepcja jej wpływu na zachowania konsumpcyjne poprzez uczenie odbiorcy określonych reakcji emocjonalnych w przypadku zetknięcia się z produktem. Jedną z najczęściej stosowanych metod jest odwołanie się do sytuacji w jakiej znajduje się nabywca. Odbiorca identyfikuje się wtedy z bohaterem komunikatu i przenosi pozytywne emocje (wzbudzone w komunikacie) na produkt. W ten sposób człowiek zaczyna kojarzyć używanie danego produktu z emocjami. W celu ich odczuwania gotów jest dokonać zakupu.
Reklama może też działać na człowieka w sposób negatywny, trafiając na człowieka czy grupę ludzi, których możliwości krytycznego myślenia są ograniczone. Może to również zależeć od osobowości człowieka, jego stanu zdrowia czy innych wypadków losowych. Wtedy to dana jednostka kupuje konkretny produkt, z którym na przykład identyfikowała bezpieczeństwo, brak osamotnienia. Jeśli jednak oczekiwane efekty się nie pojawiają, konsument jest przekonany, że musi kupować więcej i więcej w oczekiwaniu na moment uspokojenia.
Reklamy mogą być pożytecznym narzędziem utrzymującym uczciwą i moralnie odpowiedzialną konkurencję, co przyczynić się może do wzrostu gospodarczego i służyć postępowi ludzkości. Te cele są osiągane dzięki informowaniu ludzi o nowych, dostępnych wyrobach, usługach, ulepszeniach produktów, co pomocnym jest w podejmowaniu decyzji przez konsumentów, przyczynia się to także do wzrostu wydajności i spadku cen, pobudzić może postęp gospodarczy, sprzyjając rozwojowi produkcji i handlu a także do tworzenia nowych miejsc pracy, wzrostu dochodów i zapewnienia godnego życia. Może także ułatwić finansowanie publikacji i programów radiowo- telewizyjnych, które są źródłem informacji, rozrywki i inspiracji dla narodów całego świata.
Twórcy reklam często celowo starają się szokować widzów, podniecać, posługując się bardzo często niezdrowymi treściami, perwersyjnymi, wulgarnymi czy nawet pornograficznymi a jednak reklama może też stosować się do nakazów dobrego smaku i podbudowywać moralnie. Częściej jednak może obrażać godność człowieka przez to, co jest reklamowane, w jaki sposób i jak swoimi treściami oddziałuje na człowieka (wzbudzanie chciwości, próżności, zazdrości). Przez to stają się one przekaźnikami zniekształconych obrazów rzeczywistości, moralności, wartości religijnych itp. Na przykład wśród dzieci lub młodzieży, osób wyjątkowo wrażliwych czy nawet starszych staje się to dość sporym problemem.
Obecnie w naszym życiu napotykamy reklamy dosłownie wszędzie. Jest ich tak mnóstwo, czy to na ulicy, na wystawach sklepowych, w gazetach, radiu, telewizji, Internecie, że często nie zwracamy na nie już uwagi. Nasze życie jest ściśle powiązane z mediami.
Reklamy napędzają media, gdyż za ich emitowanie w godzinach szczytu płacone są ogromne pieniądze. My- konsumenci jesteśmy obsypywani coraz to nowymi promocjami, obniżkami i dopóki istnieje handel, reklamy będą obecne w Naszym życiu. Są one ważnym elementem, zwłaszcza dla funkcjonowania gospodarki rynkowej, która staje się coraz powszechniejsza.
Reklama jest wpisana w naszą rzeczywistość. Dlatego jedynie rzetelna wiedza na jej temat może ograniczać jej negatywne skutki. Uważam, że reklama może odgrywać - i często odgrywa - pozytywną rolę w rozwoju gospodarczym, w wymianie informacji i idei, w krzewieniu solidarności między ludźmi. Ale może też wyrządzać - i często wyrządza - poważne szkody ludziom i wspólnemu dobru.