ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI

ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI - to nieprawidłowości o podłożu organicznym, najczęściej umiejscowione poza samym mózgiem, mają na ogół gwałtowny przebieg,

EPIDEMIOLOGIA

częstość zaburzeń świadomości

• ≥ 60r.ż. 5 – 25%,

• ≥ 65r.ż 22 – 89%,

dzielą się na

• ilościowe,

• jakościowe,

zaburzenia ilościowe

• patologiczna senność - nadmierna senność,

• półśpiączka – sen głęboki / reakcję mogą wywołać tylko silne bodźce/,

• śpiączka – najsilniejsze bodźce wywołują, lub nie żadnej reakcji,

zaburzenia jakościowe

• przymglenie proste,

• majaczenie,

• zamroczenie, splątanie,

majaczeniowe zmiany objawiają się głównie:

• zamąceniem świadomości,

• zaburzenie rytmu snu i czuwania,

• iluzjami - błędna interpretacja spostrzeżeń,

majaczeniowe zmiany cd.

• omamami - fałszywe spostrzeżenia odbierane bez zadziałania bodźca zewnętrznego - zazwyczaj wzrokowe,

• zaburzeniami pamięci, uwagi

i orientacji,

• niepokojem i lękiem,

• urojeniami – fałszywe sądy - przekonania nie podlegające korekcji i podtrzymywane pomimo dowodów ich nieprawdziwości,

• proste, niespokojne ruchy rąk,

• czasami agresja,

PRZYCZYNY ZABURZEŃ

1. ENDOGENNE - śródczaszkowe

• choroby mózgowo – naczyniowe, urazy głowy,

• choroby zwyrodnieniowe,

• neuroinfekcje/

wewnątrzczaszkowe

• zakażenia układu oddechowego,

• zaburzenia wodno-elektrolitowe,

• niewydolność wątroby, nerek,

• choroby endokrynologiczne,

2. Egzogenne

• intoksykacja alkoholem, lekami,

• zmiany w środowisku - śmierć bliskiej osoby, hospitalizacja, itp.

PRZYCZYNY NAGŁEGO MAJACZENIA

• odwodnienie - diuretyki, przegrzanie, niedostateczne pojenie,

• skokowe pogorszenie się stanu zdrowia,

• okres przedagonalny – zwiastuje załamanie homeostazy,

ZESPOŁY UROJENIOWE

zaburzeniom urojeniowym sprzyja:

• rodzinne obciążenie – np. schizofrenia,

• izolacja społeczna – paranoiczna osobowość / podejrzliwość, brak tolerancji na niepowodzenia, agresywność, nieustępliwość, skłonność do błędnych interpretacji zachowań/,

• zaburzenia sensoryczne – zaburzenia słuchu, wzroku,

Najczęstsze zespoły urojeniowe u osób starszych

• Otella – urojeniowa zazdrość,

• De Cleramboulta – przekonanie, że ktoś o wyższej pozycji jest zakochany w pacjentce,

• Doriana Graya – urojenia o własnej stałej młodości,

• Cotarda – nihilistyczne urojenia o zanikaniu własnego ciała, narządów,

• Fragoliego – prześladowca jest utożsamiany z innymi postaciami,

• Capgrasa – urojenia podstawiania kogoś obcego na miejsce bliskiego, / osoby na zdjęciu wyglądają jak rodzice, lecz to muszą być ich sobowtóry/,

• zespół fantomu - urojeniowe poczucie posiadania dwóch postaci,

• parazytoza – urojeniowe przekonanie o zagnieżdżeniu się robaków w ciele chorego,

ZASADY OPIEKI NAD OSOBAMI STARSZYMI I ZABURZONYMI

Opieka powinna :

• być oparta na zbieraniu informacji i rozpoznawaniu problemów opiekuńczych,

• być wszechstronna,

• opierać się na budowaniu zaufania i szacunku,

• tworzeniu poczucia bezpieczeństwa,

• poszanowaniu bogatego doświadczenia życiowego i zawodowego pacjenta,

• dotyczyć chorego i jego rodziny,

pacjent wymaga:

• zastosowaniu terapii wsparcia emocjonalnego,

• odwoływania się do przeżyć z przeszłości - wpływa na nastrój i pamięć chorego,

• wzmacniania więzi emocjonalnej z przeszłością co zmniejsza napięcie i zwiększa poczucie bezpieczeństwa,

• integrowania się w grupie poprzez obecność przy chorym – ogranicza zachowania związane z poczuciem izolacji społecznej,

RODZAJ POSTĘPOWANIA

• pobudzenie i agresja – wyrozumiałość łagodzi napięcia, odwrócenie uwagi od stresującej sytuacji,

• wędrowanie –bezpieczne i przyjazne otoczenie/ specjalne zamki, zabezpieczenia elektroniczne itp..,/

• błędne rozpoznawanie osób - /osoby realnie i te z telewizora, lustra/ - przedstawianie się, właściwe oświetlenie, usunięcie luster, telewizora z pokoju… ,

• zaburzenia jedzenia – systematyczne przypominanie, pokarmy o prawidłowej konsystencji, odpowiadające upodobaniom smakowym, stosowna dieta,

• zaburzenia rytmu dobowego – wykształcenie nawyków podtrzymujących aktywność w ciągu dnia, unikanie podawania wieczorem substancji pobudzających,

• stany obniżonego nastroju – nie obiecywać szybkiego wyzdrowienia, uświadamiać znaczenie farmakoterapii, czuwać nad przyjmowaniem leków, uważne słuchanie i niebagatelizowanie narzekań, emocjonalnie „nie włączać się”, aktywizowanie pacjenta do działań, chwalenie,

• nieufność i podejrzliwość – nie narzucać swojego sposobu myślenia, nie zaprzeczać, nie udowadniać nierealności a przedstawić swój własny punkt widzenia, postawa akceptacji i spokoju, nieodpowiadania na agresję,