1. Kongres wiedeński - postanowienia terytorialne i znaczenie tego wydarzenia w stosunkach międzynarodowych.

• 1814-1815,

• ustalenie nowego ładu politycznego,

• główne państwa: Rosja, Prusy, Austro-Węgry, Wielka Brytania,

• 3 zasady: legitymizmu, restauracji, równowagi sił,

• Austria otrzymała Galicję; Prusy departamenty poznański, bydgoski, część kaliskiego (utworzono Wielkie Księstwo Poznańskie) oraz Gdańsk i Toruń; Rosja pozostałe ziemie Księstwa Warszawskiego z których stworzono Królestwo Polskie pod berłem cara,

• powołano Związek Niemiecki, utworzono Królestwo Niderlandów, Królestwo Obojga Sycylii, przyłączono Norwegię do Szwecji, Rosja otrzymała Besarabię i Finlandię, Austro-Węgry Tyrol, Salzburg,

• Francji przywrócono granice sprzed wojen napoleońskich,

• zaproponowano utworzenie Świętego Przymierza,

• uchwalono regulamin dyplomatyczny: zasada pierwszeństwa, ustalono hierarchię,

• zniesiono niewolnictwo,

2. Święte Przymierze i jego znaczenie.

• 1815,

• założyciele: Rosja, Prusy, Austro-Węgry,

• przystąpiło kilkanaście państw europejskich (bez Wielkiej Brytanii, Turcji, papieża),

• przeciwko ruchom rewolucyjnym, ochrona postanowień Kongresu,

3. Narody uciskane w XIX w. i ich problemy.

• Kongres wiedeński i Święte Przymierze narzuciły porządek przedrewolucyjny,

• opór w różnych grupach społeczeństwa europejskiego,

• uformowanie liberalizmu,

• organizacje rewolucyjne: karbonariusze, Młoda Europa (Młode Niemcy, Młode Włochy), dekabryści,

• rewolucja we Francji - 1848, nowa konstytucja,

• powstanie w Sycylii - 1848, wprowadzenie konstytucji,

4. Wiosna ludów i jej znaczenie z punktu widzenia stosunków międzynarodowych.

• 1848-1849,

• niezadowolenie licznych grup społecznych w całej Europie,

• przyczyny: społeczne, polityczne, narodowe, kulturowe,

• we Francji uchwalono konstytucję, później ograniczono wolność po dojściu do władzy monarchistów,

• zniesiono pańszczyznę w większości państw i pozostałości feudalizmu,

5. Wojna krymska - geneza, przebieg i postanowienia traktatu paryskiego.

• przyczyna wojny - ekspansjonizm rosyjski - car Mikołaj I,

• Rosja dążyła do zajęcia Konstantynopola tłumacząc to względami religijnymi,

• 1853 - Rosja rozpoczyna wojnę przeciwko Turcji,

• niezadowolenie ze strony Wielkiej Brytanii i Francji, wysyłają swoją flotę w rejon morza czarnego, dołącza do nich Królestwo Sardynii,

• oblężenie Sewastopola zakończone klęską Rosji,

• kongres pokojowy w Paryżu w 1856,

• Rosja miała się wyrzec pretensji do Turcji,

• strefa zdemilitaryzowana na Morzu Czarnym,

• cieśniny czarnomorskie podporządkowane Turcji,

• utrata przez Turcję terenów na Bałkanach - powstanie Rumunii,

6. Zjednoczenie Włoch.

• południowe Włochy: Królestwo Neapolu i Sycylii, w środkowych: państwo kościelne, północne: Królestwo Sardynii do którego należał Piemont,

• 1861 - powstanie Zjednoczonego Królestwa Włoch,

• trzy koncepcje zjednoczenia,

• Królestwo Sardynii podbija Sycylię, później państwo papieskie,

• Austro-Węgry niezadowolone z walk o zjednoczenie Włoch, wybucha wojna w której pomoc Włochom niesie Francja,

7. Zjednoczenie Niemiec przez Prusy i pokój frankfurcki.

• ciągnie się przez cały XIX w.,

• podczas Wiosny Ludów powstał ogólnoniemiecki parlament,

• Bismarck zostaje premierem,

• dwie drogi zjednoczenia Niemiec: małoniemiecka i wielkoniemiecka,

• Bismarck zobowiązuje się pomóc Rosji w powstaniu styczniowym czym zapewnia sobie ich życzliwość,

• Prusy atakują Danię - zajmują Szlezwik i Holsztyn,

• Prusy wypowiadają wojnę Austro-Węgrom, pokonali ich i na mocy traktatu w Pradze powstaje Związek Północnoniemiecki,

• wojna z Francją, w Wersalu ogłoszono w 1871 powstanie zjednoczonych Niemiec,

• w 1871 pokój frankfurcki z Francją - Alzacja i Lotaryngia do Niemiec, odszkodowanie od Francji,

8. Polityka księcia Bismarca po zjednoczeniu Niemiec.

• utrzymanie dobrych stosunków z Rosją,

• nie można pozwolić na rozpad Austro-Węgier,

• między Niemcami a Wielką Brytanią nie ma sprzecznych interesów,

• sojusz trzech cesarzy (1872-1887): Niemcy, Rosja, Austro-Węgry, konflikt mógłby przerodzić się w wojnę na dużą skalę,

• odnawiany sojusz co 3 lata, po paru latach Austro-Węgry rezygnują z sojuszu, sojusz z Rosją zakończony po następnych 3 latach (1890), Bismarck odchodzi ze stanowiska,

9. Sojusz Niemiec, Austro-Węgier oraz Włoch (trójprzymierze).

• sojusz Niemiec i Austro-Węgier z 1879,

• Niemcy nie chciały rozpadu Austro-Węgier, wspólne interesy,

• Włochy dołączają w 1882, nie były związane żadnym sojuszem,

• w 1888 odtajniono trójprzymierze,

• wspólna ochrona przed agresorami,

10. Sojusz francusko-rosyjski.

• m.in. powstanie trójprzymierza spowodowało niechęć Rosji do Austro-Węgier i Niemcami,

• w tym czasie był konflikt między Francją a Niemcami,

• Rosja wydała oświadczenie, że jeśli Niemcy zaatakują Francję to nie pozostanie ona bezczynna, utorowało to drogę do wspólnego porozumienia Francji i Rosji,

• 1890 - zbliżenie francusko-rosyjskie,

• 1892 - konwencja wojskowa o wzajemnej pomocy na wypadek ataku ze strony trzeciej,

11. Trójporozumienie (sojusz francusko-rosyjsko-brytyjski).

• inaczej ententa,

• z początku istniał sojusz francusko-rosyjski,

• Wielka Brytania starała się zachować neutralność,

• udało się jednak zwalczyć brytyjsko-francuskie antagonizmy dotyczące Maroka i Egiptu,

• pomiędzy Wielką Brytanią i Francją zawiązano tzw. serdeczne porozumienie,

• poprzez Francję Wielka Brytania zawarła układ z Rosją (1904),

• podczas wojny dołączyły liczne państwa przeciwne trójprzymierzu (np. USA, Japonia, w późniejszym okresie Włochy),

12. Wielkie kryzysy międzynarodowe w przededniu I wojny światowej.

• kryzys marokański czyli 3 fazy kryzysu: 1) Francja chciała uzyskać znaczne wpływy w Maroku co chcieli przeciw nim wykorzystać Niemcy, cesarz Niemiec Wilhelm II przypłynął do portu w Maroku i spotkał się z tamtejszym sułtanem zapewniając go o swoim poparciu dla muzułmanów w ich niepodległościowym dążeniu, Francja nie dała się jednak sprowokować, postanowiono o zwołaniu konferencji w Algeciras w Hiszpanii na którą stawiło się wiele państw europejskich, postanowiono, że kontrolę będzie tam nadal sprawowała Francja i Hiszpania, była to klęska dyplomacji Niemiec, 2) spór o dezerterów Legii Cudzoziemskiej doprowadził do konfliktu pomiędzy Niemcami a Francją, który mógł się przerodzić w wojnę, obie strony jednak nie były gotowe do niej i podpisano porozumienie według którego Niemcy uznały kontrolę Francji w Maroku, 3) w Maroku wybucha powstanie, Francja wysyła tam swoje wojska a Niemcy flotę, dochodzi do spięcia między oboma państwami, ostatecznie zostaje podpisane porozumienie na mocy którego Niemcy ostatecznie uznają obecność Francuzów w Maroku w zamian za znaczne tereny w Kongo i równość francuskich i niemieckich firm w Maroku,

• kryzys bałkański: w 1877 wybucha sprowokowana przez Rosję wojna na Bałkanach, Rosja wraz z Bułgarami i Rumunami stanęła naprzeciw Turcji, Rosja wciąż miała plan dominacji w tym regionie poprzez zajęcie cieśnin czarnomorskich, spotkało się to ze sprzeciwem ze strony Austro-Węgier i Wielkiej Brytanii, podpisano rozejm w San Stefano w 1878 na mocy którego Serbia, Czarnogóra, Rumunia uzyskały niepodległość a Bułgaria autonomię, z powodu niezadowolenia w Europie dokonano rewizji tego traktatu na konferencji w Berlinie (1878) na mocy której Bułgaria uzyskała pewne terytoria ale dalej była zależna od Turcji,

• kryzys bośniacki - zajęcie przez Austro-Węgry Bośni i Hercegowiny na którą chęć miała Serbia wspierana przez Rosję,

13. Przyczyny I wojny światowej.

• spory imperialne (np. kryzys bośniacki, bałkański),

• spór Niemiec i Wielkiej Brytanii o dominację handlową na świecie,

• zderzenie interesów mocarstw w Afryce i na Bliskim Wschodzie (np. kryzys marokański),

• zabójstwo arcyksięcia Franciszka Ferdynanda,

14. Kongres berliński (1878).

• rewizja traktatu z San Stefano (1878),

• podzielono Bułgarię na trzy części, jedna z nich była przeznaczona na księstwo Bułgarii,

• mniejsze bądź większe zmiany terytorialne nowych państw,

15. Doktryna Monroe.

• 1823,

• doktryna Quincy'ego Adamsa przedstawiona przez ówczesnego prezydenta USA Monroe,

• "Ameryka dla Amerykanów",

• podział świata na dwie hemisfery - zachodnią i wschodnią,

• Europa miała się nie mieszać w sprawy Ameryki a Ameryka nie będzie się mieszać w sprawy Europy,

• obowiązywała w USA do I wojny światowej,

16. I wojna światowa w dyplomacji i polityce międzynarodowej.

• rewolucja bolszewicka - zapoczątkowana rewolucją lutową w Rosji, opanowanie przez Bolszewików Moskwy i utworzenie rewolucyjnego rządu, Lenin podejmuje decyzję o zawarciu traktatu pokojowego z państwami centralnymi w Brześciu, zrzeka się ona ogromnych terytoriów na rzecz nowych państw np. Finlandii, Polski,

• stanowisko USA - dołącza ona do wojny w 1917 - nie chcieli by Niemcy zwyciężyły, ponadto Niemcy starały się o sojusz z Meksykiem wymierzony w USA w zamian za pomoc w Europie (telegram Zimmermanna),

• sprawa polska - akt 5 listopada zakładał utworzenie państwa polskiego z ziem zabranych Rosji, orędzie prezydenta Wilsona (13 punkt dotyczył powstania niepodległej Polski), w 1917 Rosja proklamuje prawo narodów do samostanowienia,

• układ londyński - Włochy przystąpią do ententy w zamian za posiadłości kosztem Austro-Węgier,

17. Konferencja pokojowa w Paryżu (1919).

• konferencja kończąca I wojnę światową,

• nie zostały zaproszone państwa pokonane,

• sporządzony został traktat wersalski - traktat pokojowy z Niemcami (według nich był to dyktat) - utrata znacznych terenów na rzecz sąsiadów w tym powstanie Polski, na spornych terenach plebiscyty (np. na Górnym Śląsku - trzy powstania śląskie), demilitaryzacja Niemiec (Nadrenii) i kontrybucje,

• później sporządzono również traktaty z innymi sojusznikami Niemiec,

18. 14 punktów Wilsona (1918) - reorganizacja stosunków międzynarodowych.

• program pokojowy prezydenta USA przedstawiony przed Kongresem,

• najważniejsze punkty dotyczyły powstania niepodległej Polski (13), stworzenia Ligii Narodów (14), poza tym m.in. Alzacja i Lotaryngia miały przypaść Francji, rewizja granic Włoch, Turcja (Imperium Osmańskie) miało być suwerenne i miała mieć zagwarantowane bezpieczeństwo, wolność żeglugi poza wodami terytorialnymi, jawna dyplomacja,

19. Traktat wersalski z Niemcami (28.06.1919).

• Alzacja i Lotaryngia do Francji,

• Zagłębie Saary i Kłajpeda pod kontrolą Ligi Narodów,

• Pomorze Gdańskie, Wielkopolska do Polski, na Górnym Śląsku, Warmii i Mazurach plebiscyty, utworzenie Wolnego Miasta Gdańsk,

• Niemcy przyjmują na siebie winę za wywołanie wojny,

• rozbrojenie Niemiec, demilitaryzacja Nadrenii,

• Niemcy uznali traktat za dyktat,

20. Traktat pokojowy z Austrią.

• 1919 w Saint-Germain-en-Laye,

• nowe granice Austrii, oddzielenie Węgier,

• południowy Tyrol do Włoch,

• Galicja do Polski,

• Czechy i Morawy do Czechosłowacji,

• Slawonia do Serbii,

• rozbrojenie Austrii,

• niezbywalna niepodległość - nie może przyłączyć się do Niemiec,

21. Traktat pokojowy z Węgrami.

• 1920 w Trianon,

• Węgry okrojone z terytorium na rzecz Austrii (Burgenland), Rumunii, Czechosłowacji, Jugosławii,

• rozbrojenie,

• Węgry nie były zadowolone z traktatu, prowadziły później politykę siłowego rewizjonizmu tego traktatu,

22. Traktat pokojowy z Bułgarią.

• 1919 w Neuilly-sur-Seine,

• Dobrudża Południowa na rzecz Bułgarii, Tracja Zachodnia do Grecji,

• rozbrojenie,

23. Traktat pokojowy z Turcją.

• 1920 w Sevres,

• utrata olbrzymich terytoriów na koszt nowopowstałych państw na Bliskim Wschodzie,

• cieśniny czarnomorskie pod kontrolą Ligii Narodów,

• zachodnie wybrzeże płw. Azja Mniejsza do Grecji,

• ograniczenie suwerenności,

• niezadowolenie z traktatu, wybucha rewolucja, do władzy dochodzi Ataturk który, uznaje traktat za nie ważny, wybucha wojna między Grecją a Turcją, dochodzi do rewizji traktatu w Lozannie (1923) - uzyskanie pełnej suwerenności, nie traciła terenów na rzecz Grecji i odzyskała kontrolę nad Konstantynopolem i cieśninami czarnomorskimi,

24. Geneza Ligi Narodów i pakt Ligi Narodów.

• na konferencji paryskiej plan utworzenia organizacji międzynarodowej chroniącej pokój,

• 14 punkt programu Wilsona o utworzeniu Ligi Narodów,

• komisje obradowały nad planem takiej organizacji

• w 1920 zostaje powołana,

• składała się ze Zgromadzenia Ogólnego zbierającego się raz rocznie, Rady (4 członków stałych i 4 niestałych), Sekretariatu,

• konflikty miały być rozwiązywane drogą arbitrażu,

• w praktyce się nie sprawdziła, gdyż nie miała kompetencji do wprowadzania sankcji,

25. Wojna polsko-sowiecka (1919-1920) - geneza, znaczenie, postanowienia traktatu pokojowego w Rydze.

• walki toczone o kształt granicy wschodniej i utrzymanie niepodległości Polski,

• Polska zawarła sojusz z Ukraińcami,

• postępująca ofensywa sowiecka, załamana w bitwie pod Warszawą (1920),

• wojna zakończona klęską Rosji,

• pokój w Rydze (1921) - Polska uzyskała ziemie należące przed trzecim i częściowo drugim rozbiorem, miała zapłacić kontrybucje i zwrócić zagrabione w czasie rozbiorów dzieła sztuki,

26. Konferencja waszyngtońska, traktat waszyngtoński (parytet zbrojeń morskich).

• USA, Japonia oraz 6 państw Europy: Portugalia, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania, Belgia, Włochy,

• podział limitu tonaży pośród pięciu najważniejszych uczestników - USA 5 ; Wielka Brytania 5 ; Japonia 3 ; Włochy 1,75 ; Francja 1,75,

• zakazano budowy nowych pancerników,

27. Nowe państwa w Europie środkowo-wschodniej.

• Finlandia, Polska, Litwa, Łotwa, Estonia, Czechosłowacja, Jugosławia (wcześniej królestwo SHS),

28. Ugrupowania regionalne w Europie środkowo-wschodniej i południowo-wschodniej po I wojnie światowej.

• ententa bałtycka - Litwa, Łotwa, Estonia - polityka zagraniczna i obronna,

• mała ententa - Rumunia, Jugosławia, Czechosłowacja - przeciwdziałanie rewizjonizmowi węgierskiemu,

• ententa bałkańska - Rumunia, Jugosławia, Grecja, Turcja - obrona istniejących granic na Bałkanach,

• blok protokołów rzymskich - Niemcy, Włochy, Węgry - odpowiedź na ententę bałkańską,

• antagonizm polsko-czechosłowacki,

29. Konflikty terytorialne po I wojnie światowej (polskie, Alzacja i Lotaryngia, rumuńskie, węgierskie).

• trzy powstania śląskie,

• wojna polsko-bolszewicka,

• polsko-litewski konflikt o Wileńszczyznę,

• konflikt polsko-ukraiński,

• proklamowanie Alzackiej Republiki Rad - stłumione przez Francję,

• rewizjonistyczna polityka Węgier, mała ententa przeciwko Węgrom,

30. Polityka Francji i wschodnie sojusze Francji.

• własny system bezpieczeństwa na wschodzie,

• Francja chciała stworzyć parasol ochronny przed bolszewikami,

• sojusz polsko-francuski (1920),

• sojusz francusko-belgijski (1920),

• sojusz francusko-czechosłowacki, francusko-rumuński i francusko-jugosłowiański nie miały charakteru militarnego,

• Francja myślała, że w Rosji upadnie komunizm, w końcu w 1924 uznała Związek Radziecki za państwo suwerenne,

31. Protokół genewski jako nieudana próba wzmocnienia pokoju w Europie.

• projekt zakładający, że wszystkie spory będą rozwiązywane drogą arbitrażu przez Ligę Narodów,

• nie doszło do skutku bo oznaczałoby utratę suwerenności państw,

32. Układ w Rapallo.

• 1922,

• układ pomiędzy ZSRR i Niemcami,

• charakter jawny i tajny,

• jawny - nawiązanie stosunków dyplomatycznych, rezygnacja z roszczeń wojennych,

• tajny - układ militarny,

33. Układy w Locarno, traktat locarneński.

• 1925,

• Niemcy, Francja, Belgia, Wielka Brytania, Włochy, Polska, Czechosłowacja,

• pakt reński - nienaruszalność granic pomiędzy Belgią, Francją i Niemcami - Włochy i Wielka Brytania gwarantami,

• spory pomiędzy sąsiadami Niemiec i nimi samymi miały być rozwiązywane drogą arbitrażu,

• francuskie gwarancje dla Polski i Czechosłowacji (Niemcy nie zgodziły się by były zawarte w pakcie reńskim),

34. Konferencja rozbrojeniowa w Genewie (1932-1934).

• konferencja z ramienia Ligi Narodów,

• 60 państw uczestniczących,

• delegacje zgłaszały różne inicjatywy które były rozpatrywane,

• plan stopniowego wyrównania potencjału militarnego Niemiec z resztą Europy - niezadowolenie z ich strony, po dojściu Hitlera do władzy całkowite zawieszenie rozmów,

35. Polska polityka równowagi między Niemcami a Rosją sowiecką.

• balansowanie dobrymi relacjami między ZSRR i Niemcami,

• pakt o nieagresji polsko-sowieckiej, pogwałcony przez Pakt Ribbentrop-Mołotow,

• dwustronna deklaracja intencji o niestosowaniu przemocy pomiędzy Polską a Niemcami,

36. Projekt paktu czterech mocarstw (1934).

• Włochy wyszły z propozycją porozumienia mocarstw europejskich,

• dotyczył on prócz Włoch Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji,

• Włochy proponowały rewizję granic w tym polskich,

• chęć odciągnięcia Niemiec od ZSRR i zwrócenia jej uwagi na wschód,

• kategoryczny sprzeciw Polski,

• niezadowolenie w społeczeństwie francuskim,

• w końcu nie był ratyfikowany przez Niemcy i Francję,

37. Założenia polityczne Hitlera (jego program w stosunkach międzynarodowych).

• polityka zbrojeń i "pokojowych podbojów",

• determinizm geopolityczny - Lebensraum,

• doktryna rasizmu, selekcja narodów,

• Niemcy wypowiedziały traktat wersalski prócz postanowień terytorialnych,

38. Projekt paktu wschodniego.

• sojusz w Europie wschodniej,

• skierowany przeciw agresywnej polityce Niemiec,

• miał objąć Niemcy, ZSRR, Polskę, Litwę, Łotwę, Estonię, Finlandię i Czechosłowację,

• w razie agresji na jednego z nich inne państwa przyjdą z pomocą,

• udało się podpisać jedynie układ radziecko-francuski i radziecko-czechosłowacki,

• Polska nie chciała podpisać ze względu na złe relacje z Litwą i Czechosłowacją, nie chciała się też uzależnić od ZSRR czy Niemiec,

39. Wojna w Abisynii i wycofanie Włoch z frontu Stresy.

• 1935-1936,

• agresja Włoch na Etiopię (Abisynię),

• chęć połączenia Etiopii, Erytrei i Somalii we Włoską Afrykę Wschodnią,

• zwycięstwo Włoch z powodu przewagi militarnej,

• front Stresy - układ Włoch, Francji, Wielkiej Brytanii przeciwko Niemcom, zerwany w wyniku brytyjskich uległości co do Niemiec, Włochy skierowały wtedy swoją politykę na dobre relacje z Niemcami,

40. Remilitaryzacja Nadrenii (1936) i jej międzynarodowe znaczenie.

• do 1930 okupacja francusko-brytyjsko-belgijska,

• w 1935 podpisano sojusz francusko-radziecki, Niemcy uznały to za złamanie układów locarneńskich,

• zdecydowano się na remilitaryzację Nadrenii, armia niemiecka weszła do Nadrenii by sprawdzić czy nie grozi im nic, gdy się tego upewnili zajęli cały obszar,

• za namową Wielkiej Brytanii zdecydowano się pogodzić z faktem,

41. Projekt paktu zachodniego.

• powtórzenie układu locarneńskiego bez demilitaryzacji Nadrenii,

• Niemcy nie chciały - szykowały się do wojny,

42. Polityka appeasmentu (geneza, założenia).

• polityka ustępstw wobec Niemiec i Włoch,

• miało zapobiec dalszym konfliktom i nie dopuścić do wybuchu wojny,

• brak reakcji na remilitaryzację Nadrenii, przyzwolenie na Anschluss Austrii i zajęcie Czechosłowacji,

• zakończona w 1940,

43. Anschluss Austrii (1938).

• Hitler wspiera austriackich narodowych socjalistów, którzy próbowali drogą puczu przejąć władzę (nieudane),

• zamieszki wywołane przez nazistów, groźba interwencji zbrojnej jeśli Austria nie przyjmie do rządu faszystów,

• nowy kanclerz prosi o pomoc wojskową,

• 1938 - powstanie Marchii Wschodniej pod kontrolą Niemiec,

44. Kryzys sudecki i konferencja monachijska.

• Sudety - sporny obszar niemiecko-czechosłowacki,

• akcje dywersyjno-sabotażowe,

• próba nakłonienia Czechosłowacji do ustępstw,

• konferencja w Monachium (29-30 września 1938), zgoda na zajęcia Sudetów,

• Niemcy uznały, że Sudety nie zabezpieczają ich interesów, pod pretekstem obrony uciskanych narodów zajmuje całą Czechosłowację tworząc Protektorat Czech i Moraw w 1939,

45. Niemieckie żądania terytorialne wobec Polski w przededniu II wojny światowej i stanowisko Polski.

• przyłączenie Gdańska do Rzeszy (Polska miała mieć port o charakterze ekonomicznym),

• wyłączenie Pomorza z terytorium Polski i przeprowadzenie plebiscytu,

• eksterytorialna autostrada i szlak kolejowy,

46. Brytyjskie gwarancje dla Polski (1939).

• początek polityki powstrzymywania Niemiec (1939),

• oświadczenie, że gdyby Polska została napadnięta przez Niemcy to Wielka Brytania przyjdzie z pomocą,

• przekształcenie jednostronnego sojuszu brytyjsko-polskiego w dwustronny francusko-brytyjski,

• wspólna polityka obronna i wspólna walka,

• Wielka Brytania była w tym okresie słaba pod względem armii lądowej, nie była w stanie zagwarantować pomocy,

47. Rokowania aliantów z ZSRR w Moskwie (1939).

• rokowania brytyjsko-sowiecko-francuskie,

• Stalin oferował aliantom pomoc na wojnie z Niemcami,

• Polska nie chciała się zgodzić na przemarsz wojsk,

48. Pakt Ribbentrop Mołotow i jego postanowienia terytorialne (23.08.1939).

• wzajemny traktat o nieagresji (część jawna),

• część tajna - podział wpływów w Europie,

• strefa interesów na Wiśle, Narwi, Sanie,

• Finlandia, Besarabia, Estonia, Łotwa do ZSRR,

• Litwa do Niemiec,

• wiedziały o tym USA i Włochy ale nic nie powiedziały,

49. Zobowiązania polityczne i wojskowe aliantów wobec Polski.

• rokowania zakończone protokołem interpretacyjnym,

• Wielka Brytania nie zobowiązała się do niczego konkretnego pod względem wojskowym,

• Francja miała wypowiedzieć wojnę i w ciągu 3 dni zacząć działania zaczepne,

• w ciągu 15 dni miała zmobilizować siły do wojny,

50. Pakt Brianda-Kellogga (1928).

• początkowo wyrzeczenie się wojny pomiędzy Francją a USA ale ci drudzy chcieli powszechnego paktu,

• zezwalał na prowadzenie wojny obronnej,

• 11 państw - Australia, Kanada, Czechosłowacja, Niemcy, Indie, Wolne Państwo Irlandzkie, Włochy, Nowa Zelandia, Afryka Południowa, Wielka Brytania, USA,

• wsparcia udzieliły Polska, Belgia, Francja, Japonia,

• nie spełnił swojego celu,

51. Podbicie Mandżurii.

• prowokacja Japonii (1931), wojna z Chinami które były osłabione,

• pogwałcenie paktu Brianda-Kellogga,

• utworzone państwo Mandżukuo, zależne od Japonii,

52. Wielki kryzys.

• 1929-33/35,

• początek w USA - krach na Wall Street 24.10.1929,

• kryzys na świecie (prócz ZSRR),

• Nowy Ład - program reform Roosevelta,

• Złoty Blok,

• interwencjonizm jako lekarstwo na kryzys,

• w niektórych państwach zbrojenia,

53. Dziwna wojna.

• mimo wypowiedzenia wojny Francja i Wielka Brytania nie robiły nic przeciwko Niemcom,

54. Wojna zimowa.

• wojna pomiędzy Finlandią a Rosją o przygraniczne terytoria,

• brak pomocy, państwa skandynawskie neutralne,

• pokój w Moskwie (1940) - zachodnia Karelia i inne terytoria do ZSRR w zamian za niepodległość,

55. Pakt trzech mocarstw (oś Berlin-Rzym-Tokio).

• sojusz Włoch, Niemiec i Japonii z 1940,

• wywodził się z paktu antykominternowskiego (1936) i paktu stalowego (1939),

• wzajemne zobowiązania militarne, podział wpływów,

• do paktu dołączyli sojusznicy Niemiec,

56. Podboje niemieckie (1940-1941).

• atak na Danię i Norwegię,

• zajęcie Holandii, Belgii, Luksemburga,

• zajęcie Francji,

• zajęcie Jugosławii, Grecji,

• atak na ZSRR (plan Barbarossa) - 22.06.1941

• wszędzie tworzone były marionetkowe rządy,

57. Podboje sowieckie (1939-1940).

• zajęcie wschodniej Polski,

• atak na Finlandię,

• wkroczenie Armii Czerwonej do Litwy, Łotwy, Estonii,

• Besarabia do ZSRR,

58. Karta Atlantycka - postanowienia, Karta Narodów Zjednoczonych,

• 1941 - podpisana przez Churchilla i Roosevelta,

• określała cele polityki USA i Wielkiej Brytanii po zakończeniu wojny, zasady powojennych stosunków międzynarodowych,

• uznała prawo narodów do samostanowienia,

• zasada pokojowego rozstrzygania sporów,

• redukcja zbrojeń,

• podpisana przez szereg państw na konferencji w Londynie,

• odwoływała się do niej Karta Narodów Zjednoczonych,

59. Geneza nowego ładu po II wojnie światowej.

• konferencja w Casablance (1943) - Roosevelt, Churchill, De Gaulle, Stalin (nie przyjechał), Niemcy miały bezwarunkowo skapitulować,

• konferencja w Egipcie (1943) - Roosevelt, Churchill, Chang Kaj-szek - powojenny ład na Pacyfiku,

• konferencja w Teheranie (28 listopada - 1 grudnia 1943) - Roosevelt, Churchill, Stalin - Niemcy miały bezwarunkowo skapitulować, granica Polski na linii Curzona, debatowano o powstaniu ONZ i Europejskiej Komisji Doradczej (sprawa Niemiec),

• konferencja w Jałcie (4 luty - 11 luty 1945) - Roosevelt, Churchill, Stalin - ustalono o powstaniu Europejskiej Komisji Doradczej, Niemcy miały być okupowane czterema strefami, Komisja Dobrych Usług wobec sprawy polskiej, dyskutowano o powołaniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej, ONZ ma zastąpić Ligę Narodów,

• konferencja w Poczdamie (17 lipca - 2 sierpnia 1945) - Truman, Churchill, Stalin - ustalono granice Polskie, zasada 4d wobec Niemiec, Sojusznicza Rada Kontroli, postanowiono przesiedlić ludność niemiecką,

60. Konferencja w San Francisco i geneza, struktura ONZ.

• o powstaniu postanowiono na konferencjach "wielkiej trójki",

• 1945 - konferencja w San Francisco, spisanie Karty Narodów Zjednoczonych i powołanie do życia ONZ,

• Zgromadzenie Ogólne, Rada (5 członków stałych - Francja, USA, Wielka Brytania, ZSRR, Chiny - z prawem veta i kilku niestałych), Sekretariat,

61. Sprawa traktatu pokojowego z Niemcami i traktaty z ich sojusznikami.

• Rada Ministrów Spraw Zagranicznych,

• brak rezultatów wobec sprawy Niemiec,

• traktaty z sojusznikami Niemiec w 1947,

• cofnięto zdobycze terytorialne sojuszników,

62. Geneza zimnej wojny.

• USA chciało dalej współpracować z ZSRR,

• ZSRR dążyło do rozszerzenia strefy wpływów,

• zmiany ustrojów dokonywali przemocą i nielegalnie,

• roszczenia terytorialne ZSRR,

• wojna domowa w Grecji - pomiędzy komunistami (stało za nimi ZSRR) i niekomunistami (zachód),

• rewolucja w Chinach (zachód popierał Chang Kaj-szek'a, ZSRR Mao Tse-tunga),

• wybory we Włoszech i Francji - blisko było przejęcia władzy przez komunistów,

• problem Niemiec - blokada Berlina,

• telegram Kennana - prawdziwe intencje ZSRR,

• przemówienie Churchilla,

63. Doktryna Trumana.

• 1947 - przedstawiony przed Kongresem,

• pomoc narodom które chcą się oprzeć zewnętrznym próbom przejęcia władzy, w praktyce przeciwko komunizmowi, o ile same o to poproszą,

• pomoc finansowa dla Grecji i Turcji,

• ostateczne zerwanie z polityką izolacjonizmu,

64. Główne konflikty zimnej wojny.

• kryzys berliński - reforma walutowa, blokada Berlina,

• wojna w Korei,

• wojna w Wietnamie,

• kryzys kubański,

• wojna w Afganistanie,

65. XX zjazd komunistycznej partii ZSRR i polityka pokojowego współistnienia.

• do władzy po śmierci Stalina dochodzi Chruszczow,

• następuje "odwilż",

• komunizm i kapitalizm mogą współistnieć,

• współpraca w dziedzinach gospodarczych, kulturalnych,

• wspólny załogowy lot w kosmos,

66. Plan Rapackiego i idea strefy bezatomowej w Europie.

• projekt powstały na fali odwilży,

• strefa bezatomowa - Polska, RFN, NRD, Czechosłowacja,

• Adam Rapacki - przedstawione na Zgromadzeniu ONZ,

• NATO było przeciwne bo uderzało to w równowagę sił,

67. Doktryna Breżniewa i stłumienie Praskiej Wiosny (1968).

• w krajach Układu Warszawskiego obowiązuje ograniczenie suwerenności na rzecz wspólnoty,

• wszelkie próby zmian w bloku wschodnim będą tłumione,

• praska wiosna - stłumienie przez Układ Warszawski ruchów liberalizujących w Czechosłowacji,

68. Polityka wschodnia kanclerza Brandta (1967-1971).

• "zmiany poprzez zbliżenie",

• nawiązanie stosunków z państwami bloku,

• akceptacja granic polsko-niemieckich,

69. Dekolonizacja i wyzwolenie państw trzeciego świata.

• uzyskanie niepodległości przez USA i państwa Ameryki Południowej,

• 1960 - Rok Afryki (17 państw uzyskuje niepodległość),

• w Wielkiej Brytanii - pokojowe przejście,

• we Francji - krwawe walki,

70. Powstanie NATO (1949).

• w Waszyngtonie,

• układ podpisało 12 państw - Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Wielka Brytania, Włochy, Kanada, USA,

• później przystąpiły inne państwa Europy,

• wzajemne gwarancje bezpieczeństwa,

• sojusz obronny na wypadek ekspansji komunizmu,

• w odpowiedzi powstał Układ Warszawski,

71. Geneza Układu Warszawskiego (1955).

• związek państw pod wpływem ZSRR,

• przeciwwaga do NATO,

• dominująca pozycja ZSRR,

• NRD i Albania i Jugosławia nie były cały czas członkami,

• wzajemna pomoc na wypadek agresji na jednego z nich,

• jedyna operacja - "Dunaj" - stłumienie Praskiej Wiosny,

72. Traktaty rzymskie i ustanowienie EWG.

• integracja gospodarcza,

• podpisane w Rzymie w 1957,

• założyciele - Francja, RFN, Włochy, kraje Beneluksu,

• powstanie Euratom,

73. Konferencje Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE).

• 1975,

• współpraca w dziedzinie zapobiegania wojnom, konfliktom etnicznym, naruszeniom praw człowieka,

• od 1995 OBWE,

• prócz większości państw Europy także USA i Kanada,

• bezpieczeństwo, współpraca gospodarcza, prawa człowieka (3 bloki),