Filozofia WARIANT A

1. Idealizm Brekeleya można określić jako:

1. Immanentny i spirytualistyczny

2. Transcendentalny i materialistyczny

3. Dualistyczny i racjonalistyczny

4. Monistyczny i materialistyczny

1. Na absurdalność ludzkiego „bycia ku śmierci” zwraca uwagę:

1. Eudajmonizm

2. Epikureizm

3. Egzystencjalizm

4. Empiryzm

1. Epikur:

1. Uważał, że przyjemne są tylko doznania cielesne

2. Uważał, że życie to nie kończące się pasmo ludzkiego cierpienia

3. Zabraniał czci bogów

4. Uważał, że nie należy obawiać się śmierci

1. Człowiek jest duszą wewnątrz maszyny – ta teza najlepiej charakteryzuje stanowisko:

1. Platona

2. Plotyna

3. Kartezjusza

4. Hegla

1. Maksymalizacja dobra ogólnego rozumianego jako sumy dobrobytów jednostek to propozycja rozumienia społecznej etyki liberalizmu zaproponowane przez:

1. Platona

2. Kartezjusza

3. J. Stuarta Milla

4. Jeremy Benthamn

1. Pogląd o predestynacji człowieka do zbawienia lub postępowania stawiał jeden z kluczowych elementów filozofii moralnej:

1. Św. Augustyna

2. Św. Tomasza z Akwinu

3. Platona

4. Demokryta

1. Według Jana Jakuba Rousseau istniejące nierówności społeczne znajdują uzasadnienie w:

1. Woli Boga

2. Hierarchicznej strukturze wszechświata

3. Umowie społecznej

4. Dekretach cesarskich

1. Termin iluminacja odnosi się do:

1. Poznania natchnionego

2. Poznania empirycznego

3. Poznania zjawisk świetlnych

4. Poznania własnej duszy

1. Rozumowanie pozwalające na przejście od faktów jednostkowych do uogólnień to:

1. Indukcja

2. Dedukcja

3. Introspekcja

4. Retrospekcja

1. Pogląd, że umysł ludzki jest nie zapisaną tablicą (tabula rasa) jest podstawową tezą:

1. Empiryzmu genetycznego

2. Racjonalizmu genetycznego

3. Irracjonalizmu

4. Aprioryzmu

1. Zgodność danego twierdzenia z innym twierdzeniami przyjętymi jest kryterium prawdy proponowanym przez:

1. Teorię powszechnej zgody

2. Koherencyjną teorię prawdy

3. Klasyczną definicję prawdy

4. Pragmatyczną teorię prawdy

1. Pogląd o istnieniu pojęć wrodzonych to:

1. Natywizm

2. Idealizm immanentny

3. Konceptualizm

4. Agnostycyzm

1. Sądy a posteriori to:

1. Sądy wyprzedzające doświadczenie zmysłowe

2. Sądy logiczne wyprowadzone z wcześniej przyjętych założeń

3. Sądy oparte na wcześniejszym doświadczeniu zmysłowym

4. Sądy wygłoszone zbyt późno by wejść do naszej wiedzy

1. Choć w doświadczeniu możemy jedynie osiągnąć konfirmację naszej wiedzy to jednak nie mamy nic lepszego od doświadczenia – ta teza charakteryzuje stanowisko:

1. Sceptyków

2. Pozytywistów

3. Agnostyków

4. Racjonalistów

1. Teleologia uznaje, że:

1. Istnieniu duszy poucza nas doświadczenie wewnętrzne

2. Zjawiska psychiczne rozgrywają się w duszy

3. Dusze i ciała są bytami samoistnymi

4. Świat jest urządzony celowo

1. Atomizm to pogląd głoszący, że:

1. Św. Tomasz z Akwinu nie miał racji dowodząc istnienia Boga

2. Istnieją najmniejsze materialne i niepodzielne składniki bytu

3. Bóg ma naturę materialną

4. Materia jest podzielna w nieskończoności

1. Traktowanie świata wyłącznie jako kreacji umysłu podmiotu poznającego charakteryzuje:

1. Stoicyzm

2. Socjalizm

3. Solipsyzm

4. Sceptycyzm

1. Uznawanie, że pojęcia ogólne takie jak nazwy gatunkowe (np. koń) nie odpowiadają żadnym bytom jest teza:

1. Spirytualizmu

2. Nominalizmu

3. Realizmu

4. Racjonalizmu

1. Istnieć subiektywnie to inaczej:

1. Istnieć tylko w umyśle podmiotu poznającego

2. Istnieć tylko przez pewien okres czasu

3. Istnieć niezależnie od tego czy ktoś to istnienie poznaje

4. Nie istnieć

1. Dualizm głosił, że:

1. Istnieje dwojaka natura bytu – np. materialna i duchowa

2. Każde zagadnienie można rozwiązać na dwa sposoby

3. Na każde pytanie istnieją dwie wzajemnie sprzeczne odpowiedzi

4. O każdym zdaniu logicznym da się rozstrzygnąć czy jest prawdziwe, czy fałszywe

1. Nominalizm traktuje nazwy ogólne jako:

1. Puste

2. Nietrafne

3. Niemożliwe

4. Niezbędne w uprawnieniu nauki

1. Teza o celowości istnienia każdej rzeczy jest charakterystyczna dla:

1. Finalizmu

2. Fanatyzmu

3. Determinizmu

4. Idealizmu

1. Idealizm dialektyczny charakteryzuje filozofię:

1. Heraklita

2. Kanta

3. Hegla

4. Marksa

1. Locke to przedstawiciel:

1. Idealizmu epistemologicznego

2. Empiryzmu genetycznego

3. Nominalizmu

4. Irracjonalizmu

1. Jaen Paul Sartre uważany jest za przedstawiciela:

1. Fenomenologii

2. Egzystencjalizmu

3. Neopozytywizmu

4. Psychoanalizy

Filozofia WARIANT B

1. Pogląd, że umysł ludzki jest nie zapisaną tablicą (tabula rasa) jest podstawową tezą:

1. Empiryzmu genetycznego

2. Racjonalizmu genetycznego

3. Irracjonalizmu

4. Aprioryzmu

1. Jean Paul Sartre uważany jest za przedstawiciela:

1. Fenomenologii

2. Psychoanalizy

3. Neopozytywizmu

4. Egzystencjalizmu

1. Człowiek jest duszą wewnątrz maszyny – ta teza najlepiej charakteryzuje stanowisko:

1. Platona

2. Kartezjusza

3. Plotyna

4. Hegla

1. Uznawanie, że pojęcia ogólne takie jak nazwy gatunkowe (np. koń) nie odpowiadają żadnym bytom jest teza:

1. Spirytualizmu

2. Realizmu

3. Racjonalizmu

4. Nominalizmu

1. Maksymalizacja dobra ogólnego rozumianego jako sumy dobrobytów jednostek to propozycja rozumienia społecznej etyki liberalizmu zaproponowana przez:

1. Jeremy Benthama

2. Kartezjusza

3. J. Stuarta Milla

4. Platona

1. Pogląd o predestynacji człowieka do zbawienia lub potępienia stanowił jeden z kluczowych elementów filozofii moralnej:

1. Św. Augustyna

2. Św. Tomasza z Akwinu

3. Platona

4. Demokryta

1. Idealizm Berkeleya można określić jako:

1. Transcendentalny i materialistyczny

2. Immanentny i spirytualistyczny

3. Dualistyczny i racjonalistyczny

4. Monistyczny i materialistyczny

1. Na absurdalność ludzkiego „bycia ku śmierci” zwraca uwagę:

1. Egzystencjalizm

2. Epikureizm

3. Eudajmonizm

4. Empiryzm

1. Epikur:

1. Uważał, że przyjemne są tylko doznania cielesne

2. Uważał, że nie należy obawiać się śmierci

3. Uważał, że życie to nie kończące się pasmo ludzkiego cierpienia

4. Zabraniał czci bogów

1. Według Jana Jakuba Rousseau istniejące nierówności społeczne znajdują uzasadnienie w:

1. Woli Boga

2. Dekretach cesarskich

3. Hierarchicznej strukturze wszechświata

4. Umowie społecznej

1. Termin iluminacja odnosi się do:

1. Poznania natchnionego

2. Poznania empirycznego

3. Poznania zjawisk świetlnych

4. Poznania własnej duszy

1. Teleologia uznaje, że:

1. Dusze i ciała są bytami samoistnymi

2. Świat jest urządzony celowo

3. Istnieniu duszy poucza nas doświadczenie wewnętrzne

4. Zjawiska psychiczne rozgrywają się w duszy

1. Rozumowanie pozwalające na przejście od faktów jednostkowych do uogólnień to:

1. Indukcja

2. Introspekcja

3. Dedukcja

4. Retrospekcja

1. Zgodność danego twierdzenia z innymi twierdzeniami przyjętymi jest kryterium prawdy proponowanym przez:

1. Teorię powszechnej zgody

2. Klasyczną definicję prawdy

3. Koherencyjną teorię prawdy

4. Pragmatyczną teorię prawdy

1. Choć w doświadczeniu możemy jedynie osiągnąć konformację naszej wiedzy to jednak nie mamy nic lepszego od doświadczenia – ta teza charakteryzuje stanowisko:

1. Sceptyków

2. Pozytywistów

3. Agnostyków

4. Racjonalistów

1. Atomizm to pogląd głoszący że:

1. Materia jest podziałem w nieskończoność

2. Istnieją najmniejsze materialne i niepodzielne składniki bytu

3. Św. Tomasz z Akwinu nie miał racji dowodząc istnienia Boga

4. Bóg ma naturę materialną

1. Traktowanie świata wyłącznie jako kreacji umysłu przedmiotu poznającego charakteryzuje:

1. Sceptycyzm

2. Socjalizm

3. Stoicyzm

4. Solipsyzm

1. Pogląd o istnieniu pojęć wrodzonych to:

1. Konceptualizm

2. Idealizm immanentny

3. Natywizm

4. Agnostycyzm

1. Dualizm głosi, że:

1. O każdym zdaniu logicznym da się rozstrzygnąć czy jest prawdziwe, czy fałszywe

2. Istnieje dwojaka natura bytu – np. materialna i duchowa

3. Każde zagadnienie można rozwiązać na dwa sposoby

4. Na każde pytanie istnieją dwie wzajemne sprzeczne odpowiedzi

1. Istnieć subiektywnie to inaczej:

1. Nie istnieć

2. Istnieć tylko w umyśle podmiotu poznającego

3. Istnieć niezależnie od tego czy ktoś to istnienie poznaje

4. Istnieć tylko przez pewien okres czasu

1. Nominalizm traktuje nazwy ogólne jako:

1. Nietrafne

2. Niemożliwe

3. Niezbędne w uprawianiu nauki

4. Puste

1. Locke to przedstawiciel:

1. Idealizmu epistemologicznego

2. Empiryzmu genetycznego

3. Nominalizmu

4. Irracjonalizmu

1. Sądy a posteriori to:

1. Sądy wyprzedzające doświadczenie zmysłowe

2. Sądy logiczne wyprowadzone z wcześniej przyjętych założeń

3. Sądy oparte na wcześniejszym doświadczeniu zmysłowym

4. Sądy wygłoszone zbyt późno by wejść do naszej wiedzy

1. Teza o celowości istnienia każdej rzeczy jest charakterystyczna dla:

1. Finalizmu

2. Fanatyzmu

3. Determinizmu

4. Idealizmu

1. Idealizm dialektyczny charakteryzuję filozofię:

1. Heraklita

2. Kanta

3. Hegla

4. Marksa

Filozofia WARIANT C

1. „Rzecz sama w sobie” to termin kojarzący się z filozofią:

1. Demokryta

2. Talesa z Miletu

3. Kanta

4. Bacona

1. Przedstawicielami idealizmu epistemologicznego immanentnego byli:

1. Platon i Arystoteles

2. Berkeley i Hume

3. Kant i Kartezjusz

4. Spinoza i Leibniz

1. Konceptualizm to:

1. pogląd uznający realne istnienie uniwersaliów

2. pogląd odmawiający ideom istnienia rzeczywistego, ale przyznający im byt pomyślny

3. stanowisko przeczące jakiemukolwiek istnieniu bytów ogólnych

4. współczesna wersja platonizmu

1. Tezę o istnieniu sądów syntetycznych a priori wysunął:

1. Tadeusz Kotarbiński

2. Immanuel Kant

3. Arystoteles ze Stagiry

4. Demokryt z Abdery

1. Gnoseologia to:

1. teoria identyczności

2. teoria prawdy

3. teoria poznania

4. teoria bytu

1. Materializm to:

1. pogląd głoszący, że istnieją substancje materialne, ale są jedynie odbiciem bytów duchowych

2. przekonanie o wyższości życia doczesnego nad wiecznym

3. inna nazwa ateizmu

4. pogląd głoszący, że istnieją tylko substancje materialne

1. Pogląd, że istnieją zarówno substancje duchowe jak i cielesne, głosili:

1. św. Augustyn, św. Tomasz, Kartezjusz

2. Platon, Berkeley, Hegel

3. Św. Augustyn, św. Tomasz, Spinoza

4. Leibniz, Hume, Kant

1. Aprioryzm to pogląd:

1. uznający zjawiska psychiczne za procesy fizyczne

2. uznający rolę poznawczą czynników niezależnych od doświadczenia

3. przyjmujący, że ciała nie istnieją niezależnie od podmiotu poznającego

4. przyznający doświadczeniu dominującą rolę w poznaniu

1. Wybierz definicję charakteryzującą indeterminizm:

1. ostateczny cel świata jest przyczyną każdego zjawiska

2. każde zjawisko w świecie posiada przyczynę

3. nie wszystkie zjawiska w świecie są skutkiem jakieś przyczyny

4. żadne zjawisko w świecie nie ma przyczyny

1. Zgodność danego twierdzenia z innymi twierdzeniami przyjętymi jest kryterium prawdy proponowanym przez:

1. koherencyjną teorię prawdy

2. klasyczną definicję prawdy

3. teorię powszechnej zgody

4. pragmatyczną teorię prawdy

1. Przypisywanie powszechnego waloru zasadzie przyczynowości charakteryzuje:

1. konwencjonalizm

2. determinizm

3. empiryzm

4. dualizm

1. Monizm jest stanowiskiem głoszącym, że:

1. istnieje tylko substancja duchowa

2. istnieje tylko jeden rodzaj substancji

3. Istnieje tylko materia

4. Istnieje wiele różnych rodzajów substancji

1. Pogląd, że umysł ludzki jest nie zapisaną tablicą (tabula rasa) jest podstawową tezą:

1. racjonalizmu genetycznego

2. irracjonalizmu

3. empiryzmu genetycznego

4. aprioryzmu

1. Locke to przedstawiciel:

1. empiryzmu genetycznego

2. nominalizmu

3. irracjonalizmu

4. idealizmu epistemologicznego

1. Teleologia to pogląd filozoficzny uznający, że:

1. zjawiska psychiczne rozgrywają się w duszy

2. o istnieniu duszy poucza nas doświadczenie wewnętrzne

3. dusze i ciała są bytami samoistnymi

4. świat jest urządzony celowo

1. Wybierz zestaw określeń najpełniej charakteryzujący filozofię Platona:

1. materializm mechaniczny, pluralizm, aposterioryzm, finalizm

2. idealizm subiektywny, monizm, aprioryzm, indeterminizm

3. materializm dialektyczny, dualizm, empiryzm, determinizm

4. idealizm obiektywny, dualizm, natywizm, finalizm

1. „O niczym nie możemy zdobyć uzasadnionej wiedzy” – tak twierdzili:

1. finaliści

2. idealiści

3. irracjonaliści

4. sceptycy

1. „Cogito ergo sum” to stwierdzenie:

1. Kartezjusza

2. Demokryta

3. Talesa z Miletu

4. Św. Augustyna

1. Definicja prawdy utożsamiająca prawdziwość jakiegoś twierdzenia z jego pożytecznością, charakteryzuje poglądy:

1. pragmatyków

2. sceptyków

3. irracjonalistów

4. relatywistów

1. Wskaż natywistę na poniższej liście:

1. Locke

2. Condillac

3. Arystoteles

4. Kartezjusz

1. „istnieć to znaczy być postrzeganym” – tezę tę przypisywać należy:

1. Platonowi

2. Św. Tomaszowi

3. Diderotowi

4. Berkeleyowi

1. Klasyczna definicja prawdy odwołuje się do:

1. zgodności sądu z rzeczywistością

2. zdolności myśli między sobą

3. powszechnej zgody na sąd

4. pożyteczności jako kryterium ostatecznego

1. Pogląd uznający istnienie świata realnego, a jednak przeczący możliwości poznania go, nosi nazwę:

1. realizmu epistemologicznego

2. pozytywizmu

3. idealizmu epistemologicznego immanentnego

4. idealizmu epistemologicznego transcendentnego

1. Pogląd o istnieniu pojęć wrodzonych to:

1. idealizm immanentny

2. konceptualizm

3. natywizm

4. agnostycyzm

1. Za przedstawiciela idealizmu subiektywnego uznać należy:

1. Hegla

2. Kartezjusza

3. Berkeleya

4. Kanta