Brzmienie pustki

Brzmienie pustki. O symbolice dzwonka.

Buddyjski język symboli używa czasami przedmiotów
lub ozdób, reprezentujących tantrycznych partnerów,
bo są one łatwiejsze do przedstawienia niż całe postaci męskich lub żeńskich buddów. Jeśli forma medytacyjna trzyma na przykład na sercu dzwonek i dordże – pewien rodzaj diamentowego berła – wyraża to zjednoczenie;
jeżeli natomiast dzierży pod lewym ramieniem trójząb, symbolizuje to brakujący aspekt – męski lub żeński.
Lama Ole Nydahl, „Budda i miłość“

rytualny dzwonek ręczny (skt. wadżra ganta, tyb. dordże dril bu) reprezentuje żeńską zasadę doskonałej najwyższej mądrości (skt. pradżniaparamita), która jest urzeczywistnieniem pustki (siunjata). Dordże (skt. wadżra) i dzwonek są dwoma głównymi przedmiotami rytualnymi, symbolizującymi doskonałość metod lub zręczne środki (dordże) oraz mądrość lub pustkę (dzwonek). Kiedy występują razem, dordże znajduje się w prawej dłoni, a dzwonek w lewej i reprezentują wtedy niepodzielną jedność metod i mądrości. Dzwonek jest opisywany jako „rozprzestrzeniający dźwięk pustki”, który wyłania się z pustości swej formy, promieniuje we wszystkich kierunkach i rozpuszcza się w ciszę lub pustkę. Jego otwór („usta”) są pustką, a młoteczek dzwonu („języczek”) jest formą. Jako symbol seksualny, otwór dzwonu (lotos dzwonu), reprezentuje pustkę waginy, a pałąki dordże symbolizują cztery nadi – kanały energetyczne, emanujące z „czakry klejnotowego kręgu” znajdującej się na końcu męskiego organu seksualnego i reprezentujące formę, przejawienie. Ich zjednoczenie to jedność wielkiej radości i współczucia jako czystej pustki i formy.
Podczas praktyki dzwonek jest trzymany w lewej ręce, ponieważ lewą stronę uznaje się za żeńską. W śpiewanych medytacjach (pudża) i podczas inicjacji penetrujący dźwięk dzwonka przywołuje buddów i przebudza jasność umysłu. Z tego powodu z dzwonu powinno się wydobywać dźwięki zharmonizowane, od wysokich do niskich.
Tybetańskie dzwonki są tradycyjnie pojedynczo odlewane z brązu techniką piaskową. Wewnętrzna i zewnętrzna forma odlewnicza składa się z piasku i soku rzodkiewkowego lub nieoczyszczonego cukru trzcinowego dla lepszej spoistości. Powstała w ten sposób pusta forma dzwonu jest modelem odlewniczym, a ozdobne zewnętrzne wzory są delikatnie odciskane w zewnętrznej formie przed odlewem. Za pomocą zestawu metalowych stempli powstają motywy dekoracyjne. Górną część dzwonka stanowi brązowy uchwyt, który jest odlewany osobno metodą wosku traconego. Następnie obie części dzwonu są ze sobą łączone. Dzwonki są produkowane w różnych rozmiarach – większych zwykle używają mężczyźni, a mniejszych kobiety. Szczególnym i cennym jest mały dzwonek zwany Dzwonkiem Dakini w kształcie sześciokąta.
Rytualny zestaw składający się z dordże i dzwonka w swej esencji symbolizuje jidama wraz z mandalą, zjednoczenie żeńskości i męskości, mądrości i metod, przestrzeni i radości. Podstawą dzwonka jest zwężająca się część – to właśnie z niej wyłania się, jako wibracja, „brzmienie pustki”. Krawędź reprezentuje dysk przestrzeni, a nad nim widnieje pierścień dordże umieszczony pomiędzy łańcuchami pereł. Dolny rząd pereł symbolizuje zewnętrzne ochronne koło pięciobarwnych płomieni lub „różaniec światła” otaczający mandalę. Pierścień ułożony z dordże może składać się z 12, 16, 24 lub 32 tych symboli i tworzy wadżra-płot, ochronne koło. Górny rząd pereł symbolizuje 32 lub 64 płatki „łona lotosu”, ochronnego kręgu. Ponad dolnymi motywami znajduje się ozdobna przestrzeń, która symbolizuje w mandali dysk ziemi. Ponad nim widnieje osiem „głów potwora” – symbolizujących osiem głów (makara) skrzyżowanego dordże, na których spoczywa pałac mandali – symbolizują one również osiem cmentarzy. Powyżej głów umieszcza się osiem symboli ośmiu bodhisattwów. Te osiem symboli może także występować w formie ośmiu dordże, kół lub kwiatów lotosu. Jeszcze wyżej znajdują się kolejne dwa rzędy pereł, zamykające w sobie 8 lub 16 poziomo ułożonych dordże, które reprezentują wewnętrzne ściany i wewnętrzne ochronne koło mandali i symbolizują 8 lub 16 poziomów pustki. Na samej górze widzimy ośmiopłatkowy lotos ośmiu bodhisattwów i ich żeńskich partnerek jako ośmiu bogiń. Układ płatków, widniejących na nich sylab oraz układ bogiń ma określone znaczenie. Obracają się one kolejno, zaczynając od wschodniego płatka, zgodnie z ruchem wskazówek zegara:

• Wschód
– bodhisattwa Kszitigarbha i jego partnerka Lasja, bogini ofiarująca piękno; sylaba TAM.

• Południowy wschód
– bodhisattwa Majtreja i jego partnerka Puszpa, bogini ofiarująca kwiaty; sylaba MAM.

• Południe
– bodhisattwa Akaszagarbha i jego partnerka Mala, bogini ofiarująca girlandy; sylaba LAM.
• Południowy zachód
– bodhisattwa Samantabhadra i jego partnerka
Dhupa, bogini ofiarująca kadzidło; sylaba PAM.

• Zachód
– bodhisattwa Kochające Oczy i jego partnerka Gita, bogini ofiarująca pieśń; sylaba MAM.
• Północny zachód
– bodhisattwa Mandżughosza i jego partnerka Aloka, bogini ofiarująca światło; sylaba TSUM.

• Północ
– bodhisattwa Wadżrapani i jego partnerka Nritja,
bogini ofiarująca taniec; sylaba PAM.
• Północny wschód
– bodhisattwa Sarła-nirwana--viśkambhim i jego
partnerka Gandha, bogini ofiarująca perfumy;
sylaba BHRUM.

Układ ośmiu bogiń ofiarujących różne rzeczy i ustawionych na ośmiu płatkach kwiatu lotosu pokrywa się z kolejnością bogiń w praktyce Podarowania Mandali. Nauki o stanie pośrednim, Bardo Thodol, także wymieniają osiem bogiń w podobnym układzie, z tym, że Ghanda jest na północy, Nritję zastępuje Narti, a bogini północnego wschodu podarowuje pożywienie.
Najpopularniejszy układ symboli bodhisattwy umieszczonych pomiędzy głowami (skt. kirtimukha) odpowiada ośmiu sylabom. I tak: na wschodzie znajduje się koło (Tam), na południowym wschodzie kwiat utpala (Mam), na południu klejnot (Lam), na południowym zachodzie koło (Pam), na zachodzie kwiat lotosu (Mam), na północnym zachodzie dordże (Tsum), na północy miecz (Pam), a na północnym wschodzie kwiat lotosu (Bhrum).
Podstawę górnego uchwytu dzwonka stanowią zazwyczaj trzy obręcze pereł; mają one taki sam układ jak górne obręcze i symbolizują sześć doskonałości. Nad nimi jest kwadrat (ziemia), okrągła podstawa wazy z nektarem lub waza długiego życia z czterema łańcuchami w kształcie liści. Waza symbolizuje „nektar spełnienia” i reprezentuje wypełnione nektarem ciało bogini Pradżniaparamity znajdującej się wyżej. Na niektórych dzwonkach wazę może zastąpić otwarty pierścień, do którego da się włożyć serdeczny lub środkowy palec – ma to związek z mądrością ciała Pradżniaparamity jako pustki.


Wyszukiwarka