SM w regionie Azji i Pacyfiku Indochiny

SM w regionie Azji i Pacyfiku – problem Indochin 01.12.2014r.

Kwestia niepodległości Wietnamu

Indochiny Francuskie – w XIXw. Indochiny dostały się pod panowanie francuskie. Problem pojawił się w czasie II wojny światowej, kiedy to Japończycy przybyli na ten Półwysep. Francja nie miała głowy do zajmowania się własnymi koloniami, gdyż miała problem z III Rzeszą i Hitlerem. Francuzi byli zdani na współpracę z Japończykami, gdyż nie mieli innego wyjścia.

Sytuacja zmieniła się dopiero pod koniec II wojny światowej, kiedy to Francja się podnosiła i do władzy zaczynał dochodzić gen. De Gaulle.

W międzyczasie miała miejsce walka z wojskami japońskimi. Była to walka sił komunistycznych pod dowództwem Ho Chi Minha.

Ho Chi Minh pobierał nauki w Europie we Francji, miał światopogląd lewicowy, którym przesiąknął właśnie we Francji. Azjaci wybierający naukę w Wielkiej Brytanii przesiąkali konserwatyzmem.

Ho Chi Minh przebywał kilkanaście lat we Francji i Związku Radzieckim, gdzie nabywał kontakty. Utworzono Komunistyczną Partię Indochin, z której potem wyłoniła się Komunistyczna Partia Wietnamska, na czele której stanął Ho Chi Minh. Przewodniczył jej do końca swojego życia (1969r.).

Ho Chi Minh = niosący światło

Podział Wietnamu

Wietnam wyraźnie jest podzielony na część północną, środkową i południową.

Wietnam Środkowy miał swojego cesarza Bao Daia będącego władcą profrancuskim.

Ówczesne Laos i Kambodża również miały swoich królów. Rolę w namaszczaniu króla mieli również Francuzi.

Marzec 1945r. – deklaracja cesarza Bao Daia

Wrzesień 1945r. – proklamowanie niepodległego Wietnamu, Francja uznaje Demokratyczną Republikę Wietnamu.

1945r. – od południa do 17 równoleżnika do Wietnamu wchodzą wojska brytyjskie, od północy do 17 równoleżnika weszły wojska chińskie Chang Kai - szeka, które nie wtrącały się w działalność lewicową Wietnamczyków. Wojska chińskie były bardziej potrzebne w Chinach ze względu na wybuch wojny domowy.

Front Niepodległości Wietnamu – przyczynia się do powołania Kongresu Narodowego, który proklamuje niepodległą republikę. Po objęciu władzy przez FNW cesarz Bao Dai godzi się na pozostanie doradcą Frontu. Na terenie całego Wietnamu FNW przeprowadza powszechne powstanie przeciwko Japończykom. Już w sierpniu siły wyzwoleńcze zdobywają Hanoi, później Sajgon.

2 września 1945r. – Ho Chi Minh proklamuje Demokratyczną Republikę Wietnamu w czasie swojego pobytu w Hanoi.

Problem cesarza Bao Daia, problem wpływów sił prawicowych na terenie południowego Wietnamu.

Formalnie Francja uznaje niepodległość Wietnamu, ale wysyła korpus ekspedycyjny w liczbie około 200tys. żołnierzy, gdyż chciała przywrócić swoje wpływy. Poza Tonkinem i środkową częścią i Conchichiną (południowy Wietnam) Francja utraciła swoje wpływy w północnym Wietnamie.

Francja podpisała modus vivendi z Laosem i Birmą, co oznaczało utrzymanie swoich wpływów na terenie tych państw.

W marcu 1946r. Demokratyczna Republika Wietnamu powołuje swój rząd. Jednocześnie przeprowadzano reformy społeczno – gospodarcze. Stanowiły one wsparcie ze strony społeczeństwa dla rządu Demokratycznej Republiki Wietnamu.

W marcu 1946r. zostaje zawarte porozumienie między Francją a Demokratyczną Republiką Ludową Wietnamu, w którym Francja uznaje Demokratyczną Republikę Ludową Wietnamu, ale liczyła również na wciągnięcie Demokratycznej Republiki Wietnamu do ChRL.

Francja prowadzi od 1946 do 1954r. wojnę kolonialną z Wietnamem. Był to bardzo krwawy i bardzo kosztowny konflikt. Ostatecznie Francja ponosi w wojnie druzgocącą porażkę. Było to ogromne zdziwienie, bo Wietnam użył na szeroką skalę ciężkiego sprzętu dzięki pomocy ZSSR i ChRL.

Pod koniec listopada 1946r. powstał Stały Komitet Zgromadzenia Narodowego Demokratycznej Republiki Wietnamu, który wystąpił do Francji z propozycją pokojowego rozwiązania sporu. Francuzi nabrali wody w usta, bo byli przekonani, że odniosą zwycięstwo. Ho Chi Minh prowadził walkę partyzancką, co dla Francuzów nie było łatwe, zwłaszcza w dżungli. Ponadto we Francji mamy chaos wewnętrzny, gdzie władza ustawodawcza miała przewagę nad władzą wykonawczą. Porządek zaprowadzić dopiero Charles de Gaulle.

Chang Kai - shek uznał suwerenność Francji nad Demokratyczną Republiką Wietnamu, więc nie można go zaliczyć do przyjaciół Demokratycznej Republiki Wietnamu.

Główną władzą oporu w terenie w czasie wojny partyzanckiej był Vietkong, z którym Francuzi mieli ogromne problemy. W czasie działań partyzanckich wojska wietnamskie przechodziły także na teren Kambodży i Laosu, więc konflikt się rozlewał. Po stronie francuskiej nie było żadnych sukcesów militarnych i nastąpiło zbliżenie Francji do cesarza Bao Dai. Zaczęto mówić o niepodległości i Armii Sajgonu.

Armia komunistyczna na północy cały czas rosła w siłę. Powoli zaczyna zarysowywać się podział Wietnamu, co ostatecznie miało miejsce na Konferencji Genewskiej w 1954r.

8 marca 1949r. Francja podpisuje z cesarzem Bao Daiem porozumienie, które zakładało utworzenie własnej armii cesarza przy pomocy Francji, pomoc finansową, a także ograniczoną reprezentację polityczną cesarza Bao Daia (na arenie międzynarodowej to Francja będzie reprezentować interesy cesarza). Cesarz się zgodził na to, gdyż sam nie byłby w stanie zorganizować takiej armii.

Kambodża i Laos po ratyfikacji porozumień z Francją stają się państwami uzależnionymi od Francji.

Demokratyczną Republikę Wietnamu uznają ChRL i ZSRR, z drugiej strony Wielka Brytania i Stany Zjednoczone nawiązują stosunki dyplomatyczne z pastwem Bao Daia. Następuje włączenie kolejnych aktorów i przyczynia się do podziału państwa. W pewnym momencie konflikt pomiędzy Francją a Demokratyczną Republiką Wietnamu przekształca się w wojnę domową.

Media światowe nazwały ten konflikt brudną wojną.

Ho Chi Minh wzywa inne państwa realnego socjalizmu do poparcia uznania Demokratycznej Republiki Wietnamu. Światowa opinia publiczna była po stronie Wietnamczyków, którzy dostali uznanie na arenie międzynarodowej.

1950r. – powołany do życia zostaje przez komunistów z Wietnamu Południowego Komitet Wyzwolenia Narodowego (w ramach tego Komitetu powołana zostaje organizacja zbrojna Patet Lao), który wyraźnie podkreśla, że prowadzi walkę przeciwko rządowi z Sajgonu.

Komitet Wyzwolenia Narodowego obejmuje zasięgiem także Laos i Kambodżę.

1949r. - Francuzi oficjalnie uznają za niepodległe Laos i Kambodżę, a także państwo cesarza Bao Daia. Francuzi za wszelką cenę chcieli sklecić Federację Indochińską. Jednakże trzeba pamiętać, że cały los Indochin zależał od Wietnamu i sytuacji w tym podzielonym państwie.

W czerwcu 1950r. rozpoczyna się wojna koreańska, ale w tym okresie Amerykanie zaczęli pomagać Francuzom w Indochinach, ale Francuzi akceptowali tylko pomoc finansową i dostarczanie sprzętu. Nie chcieli słyszeć o wysyłaniu wojsk amerykańskich do Indochin. W trakcie kilku lat korpus ekspedycyjny Francuzów stracił 100tys. W pierwszym roku pomocy Amerykanów Francuzom zostało przekazane 500 mln $, a kolejnym roku było to już 800 mln $. W kolejnych latach wzrasta pomoc finansowa i militarna dla Francji w Indochinach. Stany Zjednoczone w ten sposób realizowały postanowienia doktryny powstrzymywania. Jednocześnie na czele ZSRR stał Stalin i wojna się zaostrzała.

Jospeh Laniel – premier Republiki Francuskiej, jego zamierzeniem była intensyfikacja wojny z Wietnamem.

Henri Navarre – zamierzał skoncentrować wojska francuskie w jednym miejscu, ale nie przewidział dobrego uzbrojenia Wietnamczyków, jego plan skończył się klęską dla Francji.

Francja przegrywa wojna, a żadna pomoc zewnętrzna nie przynosi rezultatów. Dochodzi do spotkania na linii Laniel – Churchill – Eisenhower na Bermudach w 1953r. i Churchill oraz Eisenhower, którzy wiedzieli, że Francja nie wygra tej wojny i polecają Lanielowi pertraktacje, który nie chciał się na nie zgodzić.

John Foster Dulles – Sekretarz Stanu

Ostatecznie dochodzi do rokowań genewskich, które dotyczyły Półwyspu Koreańskiego (nie uzyskano porozumienia), a później skupiono się na Półwyspie Indochińskim. Minister spraw zagranicznych Francji Georges`a Bidault`a spotykał się z władzami ChRL i Demokratycznej Republiki Wietnamu i negocjował porozumienie. Finalnie podpisano porozumienia które skończyły wojnę francusko – wietnamską, które zakładały wycofanie wojsk francuskich z Wietnamu i uznanie suwerennej Demokratycznej Republiki Wietnamu. Przedstawiciel amerykański szybko opuścił Genewę, ale miał inny pomysł na rozwiązanie kwestii Indochin. Jednakże sprawa koreańska zakończyła się niczym i USA nie osiągnęły swojego celu.

Polityka Amerykanów była następująca: zastąpić Francuzów na Półwyspie Indochińskim własnymi wojskami.

Ważna rola Indii – przedstawienie sześciopunktowego planu wobec Indochin, który uderzał w internacjonalizację konfliktu wietnamskiego. Plan przedstawiono na przełomie kwietnia i maja 1954r. na konferencji w Kolombo, co na jakiś czas uspokoiło sytuację na Półwyspie Indochińskim.

Porozumienie z Demokratyczną Republiką Wietnamu – Francja dalej chciała utrzymywać wpływy w Wietnamie i całych Indochinach.

W czasie konferencji genewskiej rozbłysła po raz pierwszy gwiazda premiera ChRL Cho Enlaia.

Pahm Van Dong – przedstawił plan ….

Najtrudniejszym aspektem rozmów na konferencji genewskiej – 17 równoleżnik, Francja chciała aby ten równoleżnik stał się granicą pomiędzy Wietnamem Północnym, a Wietnamem Południowym. Pahm Van Dong chciał aby 17 równoleżnik był chwilową linią demarkacyjną.

Indie, Kanada i Polska – Komitet Komisji Kontroli nad Rozejmem (konflikt francusko – wietnamski).

W okresie dwóch lat miało dojść do wyborów na terenie Wietnamu, który był kluczowy dla Indochin.

John Foster Dulles, przedstawiciel USA, był obecny na konferencji genewskiej tylko tydzień, chociaż cała konferencja trwała kilka miesięcy. Amerykanie chcieli wmieszać ONZ w problem Indochin. To im się nie udało.

Deklaracja końcowa konferencji genewskiej:

Coraz ważniejsza rola Indii na arenie międzynarodowej. Wiele planów USA na terenie Azji i Pacyfiku się nie udało, bo Wielka Brytania potwierdzała wolę Indii ciesząc się poparciem tego państwa, wychodząc przeciwko Stanom Zjednoczonym.

Indie są zawsze przez ChRL w stosunkach z Rosją.

Indie zostały zaproszone do Komitetu Obrony przez Stany Zjednoczone, ale odmówiły. Za nimi odmawiały Indonezja i inne kraje regionu Azji Południowo – Wschodniej. Wyjątkiem Filipiny i Tajlandia, które są bardzo związane ze Stanami Zjednoczonymi. Konferencja w Manili w sprawie SEATO, ale kraje azjatyckie odmówiły. Siedzibą SEATO była Manila.

Pakt Bagdadzki – Stany Zjednoczone nie weszły do tego paktu , …

Konferencja genewska i polityka Johna Fostera Dullesa na dwadzieścia lat dzieli Wietnam na dwie części.

28 października 1955r. – proklamowanie Republiki Wietnamskiej, cesarz Bao Dai odsunięty od władzy.

20 grudnia 1960r. – powstaje Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego, walka reżimu Sajgonu z partyzantką komunistyczną. Instruktorzy amerykańscy także biorą udział w walce z komunistyczną partyzantką Wietnamu Południowego. Demokratyczna Republika Wietnamu włącza się do walki po stronie tej partyzantki. Waszyngton zaczyna głosić zagrożenie komunizmem ze strony Demokratycznej Republiki Wietnamu i ChRL.

Pierwsza chińska bomba atomowa wybuchła w 1964r.

W chwili śmierci Kennedy`ego w Wietnamie mamy 23 tys. żołnierzy amerykańskich na terenie Wietnamu Południowego.

Incydent Tonkiński – na terenie Wietnamu Południowego było 95 tys. żołnierzy amerykańskich. Ogromne oburzenie w Stanach Zjednoczonych, ówczesny prezydent Lyndon Johnson zwraca się do Kongresu o zielone światło dla zachowania pokoju w Azji Południowo –Wschodniej (rzeczywiście rozpoczęcie wojny). W trakcie wojny wietnamskiej były olbrzymie straty ludnościowe. Amerykanie zrzucili na Demokratyczną Republikę Wietnamu więcej bomb niż na Rzeszę w czasie II wojny światowej. Odbywały się naloty na stolicę Demokratycznego Wietnamu – Hanoi. Amerykanie pozbywali się także kolejnych prezydentów Wietnamu Północnego. Tygodniowo ginęło 70 żołnierzy Amerykańskich w latach 1968-69. Do wojny przyłączali się kolejni sojusznicy USA, bądź Wietnamu Północnego. W konflikcie walczyli żołnierze z Australii, Nowej Zelandii, Tajlandii, Filipin, Republiki Korei, Korei Północnej.

Problemem dla Amerykanów była droga Ho Chi Minha – tą drogą z Laosu i Kambodży przewożono broń na rowerach.

Amerykanie przegrali tą wojnę, bo wietnamscy żołnierze byli zahartowani (w czasie wojny z Francją stali się żołnierzami). Pojawiła się również wymierna pomoc militarna ChRL dla Wietnamu Północnego. Pomagał również Związek Radziecki.

William Westmoreland

Creighton Abrams

Narodowy Front Wyzwolenia Wietnamu Południowego – partyzanci komunistyczni z południa, przedstawia deklaracje polityczne skierowane do Johnsona, mówiły o pokoju i suwerenności należnych Wietnamowi, deklaracja walk do momentu, aż upadnie reżim sajgoński, żądano wycofania wojsk amerykańskich z Wietnamu Południowego, domagano się przywrócenia jedności Wietnamu.

Punktem zwrotnym w wojnie amerykańsko – wietnamskiej była ofensywa TET z 1968r. . Ofensywa ta zaskoczyła wojskowych amerykańskich i południowowietnamskich. Ofensywa ta w ciągu kilku godzin dotarła do Sajgonu i o mały włos nie zdobyła Sajgonu.

Amerykanie przeznaczyli 25 mld $ na wojnę w Wietnamie.

Od 1968r. ma miejsce wietnamizacja wojny.

Wietnamizacja wojny oznaczała zastąpienie wojsk amerykańskich na froncie wojskami południowowietnamskimi.

Nixon wygrał wybory obiecując zakończenie problemu wojny wietnamskiej, ale na początku prezydentury przeprowadził liczne naloty na Wietnam. W ten sposób chciał zmiękczyć stanowisko Wietnamu szykując się do rozmów, które odbyły się w 1968r. Celem Amerykanów było zostawienie podzielonego Wietnamu, na tą koncepcje nie mogli się zgodzić przedstawiciele Wietnamu Północnego. Amerykanie domagali się od Demokratycznej Republiki Wietnamu przestania wspierania partyzantki komunistycznej z Wietnamu Południowego.

Wojna zakończyła się w 1973r. klęską Amerykanów.

1975r. – porozumienia paryskie, reżim sajgoński przestaje istnieć.

W 1976r. odbyły się wybory na terenie całego Wietnamu.


Wyszukiwarka