Podział banków

1.Wg rodzaju działalności: uniwersalne, specjalistyczne, hipoteczne, kredytowo- depozytowe

2. Wg przedmiotu działalności: ogólnogospodarcze, branżowe, np. budowlane, rolne

3. Wg charakteru rynku: detaliczne, hurtowe, hurtowo-detaliczne, apeksowe

4. Wg własności: prywatne, państwowe, komunalne, z kapitałem zagranicznym, spółdzielcze

5. Wg formy prawnej: akcyjne, spółdzielcze, przedsiębiorstw państwowych

6. Wg formy organizacyjnej: jednooddziałowe, wielooddziałowe, grupy banków, holdingi, konglomeraty

7. Wg obszaru działania: lokalne, regionalne, krajowe, międzynarodowe, globalne

CZYNNOŚCI BANKOWE:

1. sensu stricto (podstawowe):

1) przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz prowadzenie rachunków tych wkładów,
2) prowadzenie innych rachunków bankowych,
3) udzielanie kredytów,
4) udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz otwieranie i potwierdzanie akredytyw,
5) emitowanie bankowych papierów wartościowych,
6) przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych,
6a) wydawanie instrumentu pieniądza elektronicznego,
7) wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie dla banku w odrębnych ustawach.

2. sensu largo (o ile są one wykonywane przez bank):

1) udzielanie pożyczek pieniężnych

2) operacje czekowe, wekslowe i których przedmiotem są warranty

3) terminowe operacje finansowe

4) nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych

5) przechowywanie przedmiotów i pap wart oraz udostępnianie skrytek sejfowych

6) skup i sprzedaż wart dewizowych

7) udzielanie i potwierdzanie poręczeń

8) wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją pap wart

9) pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym

BILANS- tworzony od początku działalności na koniec okresu sprawozdawczego

Cechy:

- aktywa- wg malejącej płynności, zobowiązania-wg malejącej wymagalności

- aktywa dzielimy: aktywa niefinansowe, aktywa finansowe

- znikomy udział zapasów

- występowanie kąt przejściowych i rozliczeniowych

- niewielki udział aktywów własnych

-znaczący udział zobowiązań i należności

BUDOWA BILANSU

Aktywa

Aktywa niefinansowe:

1. kredyty ( os. fizycznych, przedsiębiorstw, samorządów)

2. kredyty międzybankowe ( maksymalny termin zapadalności 1 tydzień)

Aktywa finansowe:

1 akcje obce

2.obligacje (powyżej 1 roku, skarbu państwa przedsiębiorstw, samorządów)+ bony pieniężne i skarbowe (do 1 roku)

3. Kasa i środki na rachunku w BC

Pasywa:

A .Zobowiązania wobec klientów:

1 depozyty (os fizycznych, przedsiębiorstw, samorządów)

2. depozyty międzybankowe (max 1 tydz.)

3. zobowiązania z tyt. emisji obligacji długoterm.

B. Kapitał

1 akcyjny

2 własny

3 rezerwowy

4 zapasowy

5 zysk z lat ubiegłych

ZADANIE PODOBNE NA KOLE

-kredyty osób fizycznych 30 000 zł

- depozyty przedsiębiorstw 30 000 zł

- kredyt udzielony dla banku ABC 20 000 zł

- akcje firmy KLA 8 000 zł

- obligacje należące do Skarbu Państwa 7 000 zł

- długoterminowe obligacje 10 000 zł

- emisja akcji 9 000 zł

Ustalić kapitał własny banku

AKTYWA	PASYWA
-kredyty osób fizycznych 30 000 zł	- depozyty przedsiębiorstw 30 000 zł
- kredyt udzielony dla banku ABC 20 000 zł - akcje firmy KLA 8 000 zł- jako akcje obce!!!!	- długoterminowe obligacje 10 000 zł KAPITAŁ WŁASNY ……………………..
- obligacje należące do Skarbu Państwa 7 000 zł	- emisja akcji 9 000 zł
Razem: 65 000	RAZEM:

KAPITAŁ WŁASNY= Aktywa- Pasywa= 65 000- 49 000= 16 000 zł

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

-dochody z odsetek

-przychody z prowizji

-dochody z działalności inwestycyjnej

-odpisy na utratę wartości ( tu umieszczamy rezerwy celowe!!!!)

- koszty ogólne (np. administracyjne, pensje)

-zysk brutto

-podatek dochodowy i inne obciążenia

-zysk netto

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT- tworzony w różnych okresach

Emisja własna - emitent sam emituje i sprzedaje papiery wartościowe.

Emisja obca - odbywa się za pośrednictwem wyspecjalizowanej instytucji finansowej.

STOPY PROCENTOWE:

Referencyjna - określa rentowność podstawowych operacji otwartego rynku, wpływa na poziom krótkoterminowych rynkowych stóp procentowych 3%

Lombardowa - określa koszt pozyskania pieniądza w NBP. określa górny pułap rynkowej stopy overnight 4,5%

Depozytowa - określa oprocentowanie depozytów w NBP. określa dolny pułap rynkowej stopy overnight 1,5%

Stopa redyskonta weksli - określa cenę, po jakiej bank centralny udziela kredytów bankom komercyjnym (kupuje weksle od banków komercyjnych). 3,25%

Instrumenty polityki pieniężnej:

1.Rezerwy obowiązkowe,

cel: stabilizacja najkrótszych rynkowych stóp procentowych w okresach rezerwowych, ograniczanie nadwyżek środków pozostających do dyspozycji banków. Dotyczą one środków zgromadzonych na rachunku bankowych w zł i walutach obcych, środków ze sprzedaży papierów wartościowych, innych środków przyjętych przez bank podlegających zwrotowi, z wyjątkiem środków przyjętych od innego banku krajowego i środków od banku zagranicznego na co najmniej 2 lata.

Stopa procentowa rezerw:

- od środków złotowych i środków w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, od środków uzyskanych z tytułu emisji papierów wartościowych 3,50 %

- od środków uzyskanych z tytułu operacji repo i sell-buy-back 0%,

2. Operacje otwartego rynku (z inicjatywy BC),

dzielą się na:

A. bezwarunkowe:

-podstawowe, polegają na emisji bonów pieniężnych NBP (w sytuacji nadpłynności) lub operacji repo (niedobór płynności), rentowność określa stopa referencyjna, dokonywane w trybie przetargowym, raz w tygodniu z 7- dniowym terminem zapadalności

B. warunkowe:

-dostrajające polegają na operacjach absorbujących (emisja bonów pieniężnych NBP i operacje reverse repo) oraz zasilających ( przedterminowy wykup bonów pieniężnych operacja repo)

– strukturalne polegają na emisji obligacji NBP, przedterminowym wykupie obligacji NBP, sprzedaży bądź zakupie papierów wartościowych na rynku wtórnym

3. Operacje depozytowo- kredytowe (z inicjatywy banków komercyjnych)

- depozyt na koniec dnia- umożliwia ulokowanie w BC nadwyżek środków pieniężnych na termin overnight ( określa dolną granicę) , dotyczy stopy depozytowej

- kredyt lombardowy- pozwala na pożyczkę środków pieniężnych w BC na termin overnight (określa dolną granicę), jest zabezpieczony papierami wartościowymi akceptowanymi przez BC, dotyczy stopy lombardowej

- kredyt techniczny- pożyczka jednodniowa w zł bez oprocentowania przez NBP

- intraday credit- pożyczka jednodniowa w euro bez oprocentowania prze NBP

4. Swapy walutowe polegają na kupnie (sprzedaży) złotego za walutę obcą na rynku kasowymi przez NBP i jednoczesna odsprzedaż (odkup) ich w ramach transakcji terminowej, w przyszłości

5. Interwencje walutowe - interwencja NBP na rynku walutowym. Po przystawieni PL do ERMII interwencje na rynku walutowym mogą być wykorzystywane do stabilizacji kursu zł w celu spełnienia kryterium stabilności kursu walutowego

ZADANIA NBP:

-bank banków - bank rozliczeniowy banków komercyjnych i innych instytucji finansowych (rachunki banków, rozliczenia międzybankowe)

kredytodawca ostatniej instancji – krótkookresowa pomoc dla banków przy braku płynności; pomoc na sanację upadających banków

-bank dla Skarbu Państwa – rachunki depozytowe państwa, obsługa długu państwowego, rachunki funduszy celowych (zakaz finansowania deficytu budżetowego przez NBP!)

-odpowiedzialny za politykę pieniężną

- bank emisyjny- emitent pieniądza gotówkowego

-zarządza i utrzymuje rezerwy dewizowe kraju (kształtowanie kursu waluty krajowej – interwencje na rynku walutowym)

-nadzorca banków komercyjnych (ale nie we wszystkich systemach bankowych – patrz Polska)

-nadzór makroostrożnościowy

MECHANIZM TRANSMISJI IMPULSÓW MONETARNYCH

Impuls monetarny - zmiana stóp procentowych i kursów walutowych przez bank centralny, oraz podaży instrumentów finansowych i pieniądza przez banki

Mechanizm transmisji impulsów monetarnych – MTM - analizuje „przenoszenie“ tych impulsów przez poszczególne kanały transmisji i ich ostateczny wpływ na gospodarkę, popyt globalny oraz poziom cen

Najważniejsze kanały transmisji:

-Stopy procentowe (wpływ „centralnych“ stóp procentowych na rynek międzybankowy – WIBOR - i ceny kredytów i depozytów dla sfery realnej)

-Ceny aktywów (kanał papierów wartościowych, zmiany cen na rynkach np. nieruchomości)

-Oczekiwania inflacyjne – element składowy innych kanałów; autonomiczny kanał, w szczeg. istotne oczekiwania sektora finansowego

-Kurs walutowy – niewielki wpływ BC, kształtowany zewnętrznie

WIBOR - wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Ustalany jest w każdy dzień roboczy o godzinie 11.00, na fixingu organizowanym przez ACI – Stowarzyszenie Dealerów.

WIBID - roczna stopa procentowa, jaką płacą banki za środki przyjęte w depozyt od innych banków. Stopa ta, podobnie jak WIBOR, ustalana jest codziennie o godz. 11:00.

Stawka referencyjna Polonia (Indeks Polonia) – określa średnią ważoną stawkę operacji przeprowadzanych w ciągu dnia na pieniężnym rynku międzybankowym o terminie O/N (overnight). Stawka referencyjna Polonia obliczana jest na podstawie stawek oraz kwot transakcji przeprowadzonych do godz. 16, pokazuje więc stan rynku depozytów w krótkim terminie O/N o wiele lepiej od stawki WIBOR, która ustalana jest o godz. 11, co w tym przypadku ma duże znaczenie.

Specyfika ryzyka kredytowego

Przyczyny występowania ryzyka kredytowego
Przyczyny zewnętrzne: np. koniunktura gospodarcza, sytuacja w branży kredytobiorcy, czynniki społeczno-rynkowe. Przyczyny wewnętrzne: – występujące po stronie kredytobiorcy (np. kondycja finansowa firmy, perspektywy rozwojowe, jakość zarządzania), – przyczyny występujące po stronie kredytodawcy (np. błędna ocena zdolności kredytowej, nieadekwatna do skali ryzyka wartość zabezpieczeń).
Rodzaje ryzyka kredytowego
Kryterium bilansowe: – ryzyko aktywne, – ryzyko pasywne.
Etapy występowania ryzyka kredytowego
Etap I – ryzyko kredytowe przed podjęciem decyzji kredytowej, czyli na etapie oceny formalno-merytorycznej wniosku kredytowego.

Pomiar i ocena skali ryzyka kredytowego
Metody pomiaru pojedynczego ryzyka: – metody eksperckie, – metody ratingowe, – metody oceny ilościowej (analiza wskaźnikowa, analiza dyskryminacji), – metody scoringowe.
Instrumenty sterowania ryzykiem kredytowym
Klasyfikacje instrumentów sterowania Instrumenty sterowania: – przed udzieleniem kredytu, czyli instrumenty sterowania potencjalnym ryzykiem kredytowym, – instrumenty sterowania po udzieleniu kredytu, czyli instrumenty sterowania faktycznym ryzykiem kredytowym. Instrumenty sterowania: – zawarte w regulacjach nadzorczych i ustawowych, – zawarte w regulacjach wewnętrznych banku.
Regulacje i instrumenty: – limity ustawowe i wewnętrzne, – rezerwy celowe, – monitoring kredytowy, – dywersyfikacja ryzyka, – transfer ryzyka, – ratingi kredytowe, – ocena zdolności kredytowej, – ochrona kredytowa rzeczywista i nierzeczywista, – łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego, – rekomendacje KNF (np. Rekomendacja T, Rekomendacja S II).