Test: Akcja Kamieni na szaniec toczy się; a) cztery lata b) dwa lata c) rok d) trzy lata Grupa "Buki" związała się z akcją małego sabotażu: a) w marcu 1941 roku b) w grudniu 1940 roku c) w lutym 1942 roku d) w listopadzie 1943 roku Słowa „Jak kamienie przez Boga rzucane na szaniec” pochodzą z utworu „Testament”: a) Krzysztofa Kamila Baczyńskiego b) Cypriana Kamila Norwida c) Adama Mickiewicza d) Juliusza Słowackiego PLAN to skrót: a) Polskiej Ludowej Armii Niepodległościowej b) Państwowej Ludowej Armii Niepodległościowej c) Państwowej Ludowej Akcji Niepodległościowej d) Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie W Kamieniach na szaniec występują elementy: a) eposu b) gawędy harcerskiej c) ballady d) fikcji literackiej Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: b) - czytaj wyjasnienie Zeus był nauczycielem: a) języka polskiego b) historii c) geografii d) kultury fizycznej Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Członkowie "Buków" na początku czerwca 1939 roku wyruszyli ostatni raz na beztroską wycieczkę... a) w Bieszczady b) w Beskidy Śląskie c) w Beskid Sądecki d) w Góry Sowie Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: b) - czytaj wyjasnienie Kamienie na szaniec to: a) portret pokolenia urodzonego około 1920 roku b) opowieść o przemianach wewnętrznych towarzyszących dojrzewaniu c) wszystkie odpowiedzi są poprawne d) opowieść o kształtowaniu się nowych cech charakteru Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Pierwsza akcją w ramach „Małego Sabotażu” była akcja: a) fotograficzna b) kinowa c) „sklepy mięsne” d) Paprocki Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Kontynuację problematyki poruszonej w „Kamieniach na szaniec” Aleksander Kamiński zawarł w swoim kolejnym dziele: a) „Alek i Buki” b) „Rudy i Wawer” c) „Zośka i Parasol” d) „Alek i Rudy” Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Ilu więźniów uwolniono w akcji Celestynów? a) dwunastu b) dziewięćdziesięciu c) stu pięciu d) czterdziestu dziewięciu Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie Alek w pierwszym wydaniu Kamieni na szaniec to: a) Wojtek b) Jaś c) Staśka d) Czarny Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Oderwanie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika następuje: a) 11 lutego 1942 b) 3 maja 1942 c) 17 kwietnia 1942 d) 30 marca 1942 Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Pierwszy nakład Kamieni na szaniec miał: a) 2 tys. egzemplarzy b) 1 tys. egzemplarzy c) 25 tys. egzemplarzy d) 10 tys. egzemplarzy Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Pseudonim „Mały” nosił: a) Juliusz Dąbrowski b) Janek Błoński c) Jerzy Drewnowski d) Jerzy Masiukiewicz Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie Jako akwizytor u „Wedla” pracował: a) Wesoły b) Mały c) Gruby d) Kamień Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Kto dowodził akcją pod Arsenałem? a) Florian Marciniak b) Alek c) Stefan Orsza d) Zośka Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Alek zerwał pierwszą flagę niemiecką z: a) gmachu PKO b) Zachęty c) siedziby Gestapo d) niebieskiej policji Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Wspomnienia „Kamienie przez Boga rzucane na szaniec” były utworem: a) Jana Bytnara b) Jana Rossmana c) Tadeusza Zawadzkiego d) Aleksandra Kamińskiego Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Jan Bytnar to: a) Zośka b) Alek c) Kamień d) Rudy Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie Kamieni na szaniec nie możemy zaliczyć do: a) literatury faktu b) literatury reportażowej c) powieści historycznej d) literatury eseistycznej Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie Kamienie na szaniec mają: a) jeden typ narracji b) cztery typy narracji c) trzy typy narracji d) dwa typy narracji Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie W „fabryce marmolady” robiono przetwory z: a) rabarbaru b) wszystkie odpowiedzi są poprawne c) jabłek d) marchwi Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: b) - czytaj wyjasnienie Akcję „zagazowania” po raz pierwszy odbyła się w restauracji: a) Adria b) Estefania c) Gloria d) Ninette Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Narzeczona Alka miała na imię: a) Kasia b) Czesia c) Basia d) Marysia Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie Kapitan Pług był wychowankiem Szkoły Wojskowej w: a) ZSRR b) USA c) Wielkiej Brytanii d) Kanadzie Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: d) - czytaj wyjasnienie Alek i Rudy umierają: a) 27 kwietnia b) 11 lutego c) 30 marca d) 18 stycznia Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: c) - czytaj wyjasnienie W listopadzie 1942 roku powołano znane pod nazwą „Kedyw”: a) Kierownictwo Dywersji b) Konspiracyjne Dywizjony c) Kierownicze Dywizje d) Komendantury Wywiadu Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Pierwsze wydanie Kamieni na szaniec Aleksander Kamiński ukończył w roku: a) 1943 b) 1949 c) 1945 d) 1955 Rozwiązanie Odpowiedz poprawna: a) - czytaj wyjasnienie Rozdział I. Słoneczne dni PYTANIA: 1. Wymień trzech głównych bohaterów powieści? 2. W jakim mieście mieszkają bohaterowie? 3. Skąd wzięła się nazwa zespołu Buków? 4. Kto był kucharzem Buków? 5. Jaką oznakę dla zespołu Buków wymyślił Rudy? 6. Do jakiej szkoły uczęszczali bohaterowie powieści? 7. Jaki profesor traktował uczniów po szkole jak swoich kolegów? 8. Jaki pseudonim nosił Jan Roman Bytnar? 9. Jaki klub powołano wśród Buków? 10. Dlaczego Tadeusz Zawadzki nosi pseudonim Zośka? 11. Czego najbardziej bał się Zośka? 12. W którym roku chłopcy zdawali maturę? ODPOWIEDZI: 1. Alek, Rudy, Zośka. 2. Bohaterowie mieszkają w Warszawie. 3. Nazwa wzięła się od częstych wypraw leśnych, jakie odbywały się co roku. 4. Kucharzem Buków był Rudy. 5. Rudy obmyślił cyfrę 23 w trójkącie. Cyfra wycięta była w jasnym metalu na pomarańczowym tle podkładki z materiału. 6. Bohaterowie uczęszczali do gimnazjum im. StefanaBatorego. 7. Profesor Leszek Domański ? wychowawca, który był osiem lat starszy od swoich uczniów. 8. Rudy 9. Wśród Buków powołano Klub Pięciu, który zasłynął ze zdobycia tatrzańskich górskich szczytów, to klub narciarzy i osób lubiących czytać powieści Jacka Londona oraz miłośnicy przygód. 10. Pseudonim taki nadano, ponieważ Tadek posiadał dziewczęcą urodę. 11. Zośka najbardziej bał się wody. 12. Chłopcy zdawali maturę w maju 1939 roku. Rozdział II. W burzy i we mgle PYTANIA: 1. Co wydarzyło się we wrześniu 1939 roku? 2. Co stało się z chłopcami w momencie wybuchu wojny? 3. W jaki sposób chłopcy pomagali uchodźcom ostrzeliwanym przez niemieckich lotników? 4. Za co został aresztowany ojciec Alka? Jedna z pierwszych ofiar gestapo? 5. Co postanowił Alek po aresztowaniu ojca? Czy udało się go uwolnić? 6. Jaki tytuł nosiło pierwsze tajne czasopismo? 7. Co to był PLAN? 8. Jakich zadań podejmowali się chłopcy w walce z okupantem? 9. Jakie zawody wykonywali chłopcy w czasie wojny? 10. Z jaką organizacją związały się Buki w marcu 1941 roku? ODPOWIEDZI: 1. We wrześniu 1939 roku wybuchła druga wojna światowa. 2. W momencie wybuchu wojny chłopcy wraz z Zeusem (zastępca naczelnika harcerzy) wyruszyli na wschód w kierunku Mińska Mazowieckiego. Jednak, kiedy dowiedzieli się o ataku ze strony Rosji – postanawiają wrócić do Warszawy. 3. Chłopcy zatrzymują ciężarówki i pomagają przetransportowywać rannych do miasteczka, by tam zaopiekowali się nimi lekarze. 4. Ojciec Alka był właścicielem fabryki broni. Został aresztowany za odmowę uruchomienia produkcji. 5. Alek postanowił, że do momentu uwolnienia ojca nie będzie jadł słodyczy. Drugie postanowienie dotyczyło rozpoczęcia działań przeciwko okupantowi. Nie udało się go uwolnić. 6. Pierwsze tajne czasopismo to „Polska Ludowa” –pismo demokratycznej grupy młodzieży PLAN. 7. PLAN ? Polska Ludowa Akcja Niepodległościowa. Toorganizacja, z którą współpracowały Buki. Powstała w październiku 1939 roku, a rozbita została w styczniu 1940. 8. Chłopcy naklejali karteczki z napisem: „Marszałek Piłsudski powiedziałby: a my was w d... mamy”; drukowano karteczki na drukarce? zabawce; wybijanie szyb restauracji współpracujących z Niemcami; 9. Chłopcy szklili okna, dawali korepetycje, byli rikszarzami, Alek był drwalem, 10. Buki związały się z akcją Małego Sabotażu, która prowadzona była przez podziemną organizację Wawer. Rozdział III. W służbie małego sabotażu PYTANIA: 1. Wymień działania małego sabotażu. 2. Co oznaczała litera „V” , po co i w jakich miejscach ją pisano? 3. Jakie święto obchodzimy 3 Maja i 11 listopada. Jakie działania podejmował wówczas mały sabotaż? 4. Napisz czym była „afera kopernikowska”. 5. Co symbolizowały dwie kotwice połączone w litery PW? ODPOWIEDZI: 1. a) Główne zadania to: tłuczenie szyb wystawowych z fotografiami żołnierzy niemieckich, narysowanie świń i zdania, że tylko świnie siedzą w kinie (na murze przy ulicy Rakowieckiej (ulica koszar lotniczych i koszar SS), ukaranie polskiego restauratora, który ogłaszał, że można w jego restauracji czytać niemieckie czasopismo „Der Stürmer”. By zmusić go do zmiany postępowania wytłuczono mu szyby, rozlepiono na przystankach tramwajowych ogłoszenie, że ma na sprzedaż w wyjątkowo niskiej cenie słoninę, dlatego męczono go telefonami z pytaniami. Ogłoszono w „Nowym Kurierze Warszawskim”, że właściciel restauracji – pan Paprocki chce sprzedać węgiel. Pisano na murach domu obraźliwe słowa na niego i naklejono klepsydrę o jego zgonie. b) Rysowano żółwie, co miało propagować powolną pracę w zakładach przejętych przez wroga. c) Zagazowanie warszawskiego sklepu wędliniarskiego dla hitlerowców. d) Zrywanie hitlerowskich flag. 2. Litera „V” oznaczała „zwycięstwo” (w walce z okupantem), pisano na murach. To angielska inicjatywa rozpowszechniona w całej Europie. 3. a) 3 maja – rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja; rozwijano biało? Czerwone polskie flagi; b) 11 listopada – rocznica odzyskania niepodległości; wypisywano na płotach, murach i chodnikach napisy: „Polska zwycięży”, ale też w miejscach najbardziej ruchliwych (budynek Banku Gospodarstwa Krajowego, budynek Funduszu Kwaterunkowego, na drogowskazach wojskowych). 4. Tak nazwano zerwanie płyty z niemieckim napisem przy pomniku Mikołaja Kopernika. W lutym 1942r. Alkowi udało się samodzielnie tę płytę usunąć. Fakt ten postrzegano, jako bunt przeciwko kradzieży odwiecznych, polskich dóbr kulturalnych. Niestety Alek zrobił zdjęcie miejsca po zdjęciu tablicy, a żandarm skonfiskował aparat fotograficzny. Później stało się to przyczyną aresztowań, a Alek (Aleksy Dawidowski) musiał ukrywać się poza domem. 5. Było to symbol Polski Walczącej. Symbol wprowadzony przez „Wawer”. Rozdział IV. Dywersja PYTANIA: 1. W 1942 roku Zośka, Alek i Rudy rozpoczęli działania w Grupach Szturmowych (GS) i mieli prowadzić walkę z okupantem za pomocą broni. Jakie było pierwsze zadanie podjęte przez GS? 2. Kogo aresztowano w wyniku łapanki przeprowadzonej w mieście? ODPOWIEDZI: 1. Do zrealizowanych zadań GS należało wysadzenie pociągu towarowego w nowy rok 1942/43. 2. W wyniku łapanki aresztowano Alka, któremu udało się jednak uciec. Rozdział V. Pod arsenałem PYTANIA: 1. Po jakim wydarzeniu Rudy trafił do więzienia? 2. Kto został ranny w akcji uwolnienia Rudego? 3. Jak zakończyła się przyjaźń Alka i Rudego? 4. Jakie działania zostały podjęte przez Kierownictwo Walki 5.Konspiracyjnej po śmierci chłopców? ODPOWIEDZI: 1. Gestapo aresztowało jednego z kolegów Rudego – Heńka Ostrowskiego, do jego rąk dostały się notatki złapanego, a w nich imię, nazwisko i adres zamieszkania Rudego. 2. Ranny podczas akcji został Alek. 3. Przyjaźń trwała do śmierci obu. Zmarli tego samego dnia: 30.03.1943 r. 4. W odwecie zabito dwóch gestapowców, którzy byli najbardziej brutalni wobec Polaków: Schulza i Langego. Rozdział VI. Celestynów PYTANIE: 1. Jaka była reakcja Zośki na śmierć jego przyjaciół? ODPOWIEDZ: Zośka przeżywał śmierć przyjaciół. Czuł się samotny, unikał towarzystwa, Siostra Zośki –Hania – powiedziała, że „Odeszli najlepsi i niezastąpieni”. Poświęcił się działalności konspiracyjnej, zaniedbany, niedojadał. Rozdział VII. Wielka gra PYTANIA: 1. Jaki pobyt w więzieniu wpłynął na Zośkę? 2. Kto zginął w trakcie zdobywania Żandarmerii w Sieczychach? ODPOWIEDZI: 1. Zośka spędził w więzieniu siedem dni. Wrócił znacznie zmieniony: bez włosów, wychudzony, miał wszy, ale jednocześnie wrócił spokojniejszy. Zaczął bardziej doceniać obecność rodziców, siostry i był wobec nich bardziej serdeczny. 2. W trakcie zdobywania Żandarmerii w Sieczychach zginął Zośka. Sukcesem zakończyła się kolejna akcja- likwidacja jednego z posterunków żandarmerii niemieckiej we wsi Sieczychy. Zginęła tylko jedna osoba - Zośka. DLACZEGO ZGINĘLI RUDI I ALEK? W marcu 1943 roku aresztowany został Heniek, komendant Grup Szturmowych. W jego notatniku gestapo znajduje adres i nazwisko Rudego, w wyniku, czego został on aresztowany i przewieziony na Aleję Szucha. Mimimo strasznych tortur nikogo nie wydał. Choć dotychczas nie praktykowano "odbijania więźniów" dla Rudego postanowiona zrobić wyjątek. Akcją kierował Orsza. W pobliżu Arsenału zaatakowano samochód, w którym przewożony był Rudy i inni więźniowie. Akcja powiodła się, lecz w czasie strzelaniny ranny został Alek. Mimo natychmiastowej operacji nie udało się go uratować. Tego samego dnia, 30 marca 1943 roku, umarł także Rudy. Był tak katowany podczas przesłuchania, że nie miał szans przeżyć. Śmierć Alka, choć nieodżałowana, była czymś naturalnym w wojennej zawierusze, lecz śmierci Rudego dywersanci wybaczyć nie potrafili. Wkrótce jego oprawcy ponieśli śmierć. JAK POTOCZYŁY SIĘ LOSY ZOŚKI? Najpierw dowodził akcją pod Celestynowem, dzięki której udało się odbić grupę więźniów przewożonych z obozu w Majdanku do Oświęcimia. Potem został dowódcą akcji pod Czarnocinem, gdzie miał wysadzić most podczas przejazdu niemieckiego pociągu z amunicją. W czasie tej akcji od samego początku prześladował go pech. Zaczęło się od strzelaniny z Niemcami, w której zginęło trzech ludzi. Potem Zośka pomylił drogę, co wpłynęło na opóźnienie akcji. Most udało się wysadzić, ale tylko częściowo. Podczas odwrotu mieli wypadek samochodowy. W potyczce z Niemcami zgięli znowu ludzie. Zośka jednak przeżył. Udało mu się po raz kolejny- uciec z ulicznej łapanki. Sukcesem zakończyła się kolejna akcja- likwidacja jednego z posterunków żandarmerii niemieckiej we wsi Sieczychy. Zginęła tylko jedna osoba - Zośka. Aleksander Kamiński (1903-1978) Pedagog, historyk, działacz harcerski. W czasie okupacji jeden z organizatorów Szarych Szeregów. Kierował Biurem Informacji i Propagandy Okręgu warszawskiego AK, stał na czele Małego Sabotażu. Pochowany na warszawskich Powązkach, obok kwatery Alka, Rudego i Zośki. KIM BYLI BOHATEROWIE? Bohaterowie tej książki to przede wszystkim Rudy-Jan Bytnar, Zośka-Tadeusz Zawadzki oraz Alek-Maciej Aleksy Dawidowski. Poznajemy ich, gdy dopiero wchodzą w życie. Inteligentni, zdolni, ambitni, planowali podbić świat. I nagle ten ich świat runął - rozpoczęła się wojna, więc muszą przyjąć wobec niej jakąś postawę. Przyjmując za swoje motto słowa: być zwyciężonym i nie ulec - to zwycięstwo, postanowili walczyć. Tak wychował ich dom, szkoła, harcerstwo. Nie wszystko jednak było proste. W ich dekalogu dotąd nie pojawiło się słowo: zabijać. Niełatwo wprowadzić je do codziennego życia. Musieli szybko dojrzeć. Wcześnie poczuli się odpowiedzialni- za rodziców, kolegów, akcje. Przywykli do życia w ciągłym strachu. Stali się nieugięci i nauczyli się żelaznej dyscypliny. Okres okupacji był dla nich czasem wielkiej próby charakterów. Ci młodzi ludzie wyszli z niej zwycięsko. Dlatego "Kamienie na szaniec" nazwano opowieścią o "ludziach, którzy potrafią pięknie umierać i pięknie żyć W JAKI SPOSÓB WALCZYLI? Uczestniczyli w tajnym nauczaniu, bo to też rodzaj walki z okupantem. Rozwieszali polskie flagi, do niemieckich restauracji i kin wpuszczali łzawiące gazy. Wybijali witryny w tych zakładach fotograficznych, które eksponowały zdjęcia Niemców. Alek zasłynął tzw. aferą kopernikowską. Płytę z niemieckim szyldem zastąpił polską tablicą z napisem Mikołajowi Kopernikowi- Rodacy. Jako działacze Grup Szturmowych, w noc sylwestrową 1942/1943, wzięli udział w akcji wykolejenia pociągu niemieckiego, wiozącego sprzęt wojenny na front w Rosji. Kolejne wyzwanie stanowiła akcja pod Arsenałem.....